Pacha
De Geschiedenis van een Oorlog
2
bij de buurtspoorwegen de oude stokers en machi
nisten en zelfs oude koermannen of magazijniers
aan het stuur der autorails staan, dan zal moeten
geantwoord worden dat niemand deze uitvlucht
sels van het hooger bestuur der spoorwegen aan
nemen kan.
Yper verloor door den oorlog zijne rijschool
en de smedenschool, zijne weldadigheidsschool,
zijn garnizoen en al de militaire diensten, het
Koninklijk Instituut van Meessen, verscheidene
belangrijke nijverheden, het gevang, enz. enz.,
wat een verlies beteekent voor de economie onzer
stad van meer dan 100.000 franken per dag.
En thans zou onze martelaarsstad nog dezen
vernederenden aanslag moeten ondergaanOns
bestuur stelt zijn vertrouwen in het krachtdadig
optreden der Heeren Volksvertegenwoordigers en
Senatoren en hoopt dat zij, door hunne samen
werking, deze noodlottige pogingen zullen kun
nen doen schipbreuk lijden.
Het bestuur der Handelskamer verzekert Ued.
van zijn volledige ondersteuning en biedt Ued.
zijne zeer beleefde groeten aan.
Namens het Bestuur
De Secretaris, De Voorzitter.
Ed. Toussaert. H. Vermeulen.
Naar wij op het laatste oogenblik vernemen
hebben onze mandatarissen dadelijk, na het ont
vangen van dezen brief, het noodige gedaan en
zullen zij reeds Maandag aanstaande door den
Heer Marck, Minister van Verkeerswezen, ont
vangen worden.
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1939
ER AN SCH-DUITSCH FRONT. De talrijke scher
mutselingen. die 's nachts door de Duitsche stormtroe
pen op gansch het front, en voornamelijk tusschen Moe
zel en Saar. werden uitgelokt, hebben geen verandering
gebracht aan de positie der Fransche troepen. De Duit
sche ondernemingen tegen de vooruitgeschoven Fran
sche posten begonnen bij het vallen van den nacht. De
aanvallers mieken gebruik van de nachtelijke duister
nis om tot dicht bij de Fransche posten te naderen. Dik
wijls werden zij gesteund door artillerievuur. De Duit
sche patroeljes en overrompelingsafdeelingen worden
meer en meer bedrijvig, vooral op het front van Lotha
ringen. terwijl ook de Duitsche luchtmacht meer en
meer verkenningen uitvoert. De krijgsverrichtingen blij
ven nog steeds beperkt tot plaatselijke gevechten, die
echter hardnekkiger en talrijker worden De punten
waar steeds de meeste aanvallen plaats hebben zijnI
de sectors Apach bij de Luxemburgsche grens, Forbach
ten Zuiden van Saarbrücken en Ohrenthal ten Zuiden
van Pirmasens.
BELGIË. Een Engelsche vlieger, die een Duitsch j
toestel achtervolgde tot over Moeskroen, heeft rond
13 u. 30. wegens een motordefect, een noodlanding ge
daan te Aalbeke. De vlieger werd geïnterneerd en het
beschadigde jachtvliegtuig aangeslagen. Duitsche vlieg
tuigen. die het Noorden van Frankrijk overvlogen, wer
den ook op Belgisch grondgebied gezien. De Franschen
beweren dat de Duitsche vliegtuigen, die de Noordelijke
departementen van Frankrijk overvliegen, gedurig de
Belgische neutraliteit schenden en onophoudelijk op
groote hoogte tusschen Aken en de Fransch-Belgische
grens vliegen. De Heer Gutt, minister van Financiën,
doet in de Commissie van Financiën van Kamer en
Senaat een uiteenzetting in dewelke hij de verhooging
van uitgaven en vermindering van inkomsten te zamen
op 8 J milliard schat en zich daardoor gedwongen ver
klaart de belastingen grootelijks te vermeerderen. De
internationale spanning bleef nog steeds drukken en
de vooruitzichten waren maar weinig optimistisch. De
Heer Spaak, minister van Buitenlandsche Zaken, had
een onderhoud met verscheidene diplomaten en o m.
met Sir Robert Clives. gezant van Engeland. Er had ook
een conferentie plaats tusschen de Heeren ministers
Pierlot. Spaak en generaal Denis, die daarna door den
Koning ontvangen werden, 's Avonds te 9 u. werden de
leden der regeering bij hoogdringendheid in kabinets
raad bijeengeroepen voor het overwegen van maatrege
len. in verband met den internationalen toestand.
NEDERLAND. De Heer van Kleffens, minister van
Buitenlandsche Zaken, legde in de Tweede Kamer een
verklaring af in verband met het aanbod van goede
diensten van Koning Leopold en Koningin Wilhelmina
aan de Staatshoofden van Engeland, Frankrijk en Duitsch-
land en weerlegde de uitlatingen van sommige buiten
landsche persorganen als zou dit aanbod ingegeven zijn
geweest door vrees van gevaren die Nederland en Bel
gië zouden bedreigen. In officieele middens verklaart
men dat er zich geen verergering in den toestand heeft
voorgedaan, niettemin werden de periodieke verloven
van militairen ingetrokken, behalve deze welke om be
roepsredenen werden toegestaan. Alle Amerikanen en
Engelschen, die in Nederland verblijven, zouden door
hun regeeringen aangespoord worden het land te ver
laten. doch in Den Haag wordt verklaard dat dit be
richt onjuist is.
DUITSCH LAND. De daders van den aanslag te
Munchen zijn nog niet gekend, doch men is in 't bezit
van materiaal en van sporen die aantoonen in welke
richting het onderzoek moet geleid worden. Volgens
Berlijn moet de voltooiing van het Noordelijk gedeelte
der Siegfriedlinie langs de Nederlandsche grens be
schouwd worden als de weerlegging van de beweringen,
volgens dewelke Duitschland het voornemen zou koeste
ren om de neutraliteit van eenig land te schenden. Naar
een Fransch radiobericht hebben de Duitschers een
hunner verdedigingssectors ten Noorden van Bazel
onder water gezet. Ook te Berlijn is de atmosfeer zeer
drukkend en men is er van oordeel dat gewichtige be
slissingen nakend zijn.
FRANKRIJK. De Fransche ministers vergaderden
op het Elyseum onder voorzitterschap van president
Lebrun en de Heer Daladier gaf een uiteenzetting over
den diplomatieken en militairen toestand, 's Namiddags
ontving M. Daladier den Heer Eden. minister van de
Britsche Dominions.
ENGELAND. Duitsche vliegtuigen werden waarge
nomen boven Noord-Schotland, doch het afweergeschut
dwong ze rechtsomkeer te maken. Boven de Noordzee
werd een Duitsch bombardementstoestel door twee Brit
sche jachtvliegtuigen achtervolgd en neergeschoten
ZWITSERLAND. De Bondsraad besluit tegen 13
November talrijke afdeelingen lichte troepen binnen
te roepen
ROEMENIË. Koning Carol zendt aan de staats
hoofden van Engeland, Frankrijk en Duitschland een
telegram, om het initiatief der vorsten van Nederland
en België te steunen.
IRAK. Engeland treft voorbereidsels om een vloot-
basis in de Perzische Golf aan te leggen.
FINLAND. Inzake de onderhandelingen met Mos
kou kon er nog geen gemeenschappelijke basis gevon
den worden die het mogelijk maakt tot een overeen
komst te geraken. De Finsche regeering bestudeert
thans de laatste voorstellen ten einde te besluiten zoo
de afvaardiging te Moskou nog voort moet onderhan
delen ofwel moet teruggeroepen worden.
ZATERDAG 11 NOVEMBER
FRANSCH-DUITSCH FRONT. - De Duitschers deden
twee aanvallen en mieken hierbij eenige vorderingen,
doch moesten tenslotte onder het vuur der infanterie en
artillerie weer achteruit wijken. Van beide zijden was
de luchtmacht bedrijvig. In Fransche militaire kringen
is men van oordeel dat de jongste toeneming van de
Duitsche activiteit aan het Westelijk front zeer goed
het voorspel van een offensief kan zijn. De Duitsche
voorbereidingen achter het front duren voort en even
als de Franschen. hebben de Duitschers talrijke ver-
kenningspatroeljes uitgezonden, die dan ook herhaal
delijk handgemeen kwamen Het was vooral in den zak
van het Ohrenthal, ten Oosten van de Moezel en ten
Zuiden van Saarbrücken dat beide partijen op verken
ning uittrokken, nadat deze door de artillerie voorbe
reid was. Meestal bestond de patroelje uit hoogstens
een kompagnie. Thans echter verwacht men grootere
verrichtingen.
BELGIË. Z. H. Paus Pius XII heeft aan Koning
Leopold een telegram gestuurd waarin gezegd wordt
hoezeer zijn bemiddelingspoging gewaardeerd wordt.
Rond den middag zijn opnieuw twee Duitsche vliegtui
gen boven de streek van Moeskroen gevlogen. Tusschen
Eupen en Aken is de grens opnieuw gesloten, doch de
groote baan van La Calamine naar Aken blijft open
voor alle verkeer.
FRANKRIJK. Nabij Colmar werd een Fransche
kabelballon door een Duitsch jachttoestel vernield. Se
dert het begin van den oorlog zijn meer dan 700.000 in
woners van de Fransche departementen Boven-Rijn.
Beneden-Rijn en Moezel naar Dordogne overgebracht.
Straatsburg, een stad met 200.000 inwoners, is volledig
ontruimd, 's Morgens om 4 u. 45 werd een luchtalarm
gegeven te Parijs, het alarm eindigde om 6 u. In de
tweede helft van October heeft de Fransche marine
30 000 ton goederen aangehouden die voor Duitschland
bestemd waren. President Lebrun hield een radiorede
ter gelegenheid der herdenking van den Wapenstilstand.
NEDERLAND. Heden hebben de in Nederland ver
blijvende Engelschen een brief ontvangen van hun con
sulaat dat hun den raad geeft naar Engeland terug te
keeren indien ze geen bijzondere reden hebben om in
Nederland te blijven. Deze maatregel werd enkel geno
men ten titel van voorzorg en beteekent geenszins een
verergering van den toestand. Integendeel, de atmos
feer was zelfs minder gespannen dan de vorige dagen.
Het Nederlandsch schip Bernardo vertrok op 4 No
vember naar Kehl om er de lading van twee Neder
landsche aken aan boord te nemen. De Duitsche troe
pen. hiervan op de hoogte gebracht, kregen bevel op
het schip niet te schieten, doch de Fransche troepen
hebben het schip op den Rijn onder vuur genomen en
gedwongen het anker te werpen in de haven van Lau-
ferburg. De zes leden der bemanning werden met een
militaire auto aar Mothlen overgebracht. Belangrijke
strategische punten in de provincie Utrecht werden op
hun beurt onder water gezet.
DUITSCHLAND. Hitler was aanwezig op de lijk-
plechtigheden der slachtoffers van den aanslag te Mün-
chen. Hij legde kronen neer op iedere kist en Rudolf
Hess sprak een korte lijkrede uit. Daarna bezocht de
Führer de gekwetsten in het hospitaal en de plaats van
den Burgerbraukeller waar de ontploffing zich voor
deed. Britsche vliegtuigen hebben 's nachts een verken
ningstocht ondernomen boven Stuttgart, Mannheim en
Neurenberg Een der toestellen is niet teruggekeerd.
FINLAND. Volgens hetgeen door Italiaansche bla
den medegedeeld werd, zou de Soviët regeering, na on
derhandelingen die meer dan een uur duurden en waar
bij Stalin aanwezig was. haar laatste eischen. zoowel
onder militair als onder territoriaal oogpunt, gesteld
hebben aan Finland.
ENGELAND. De Britsche admiraliteit deelt mede
dat het oorlogsschip Northern Roververmist is en
als verloren dient aanzien te worden. De gezondheids
toestand van eerste-minister Chamberlain is eenigszins
verbeterd De Britsche regeering onderhandelt met een
Amerikaansche vliégtuigenfabriek voor de levering van
800 toestellen. Het Britsche vrachtschip Ponzano
werd ter hoogte der Spaansche kust door een Duitsche
duikboot in den grond geboord.
POLEN. De Poolsche regeering in Frankrijk ver
leent ontslag aan maarschalk Smigly-Rydz als opper
bevelhebber van de Poolsche troepen en vervangt hem
door generaal Sikorski. Een tweede besluit der regee
ring ontbindt den Landdag en den Senaat die in Sep
tember 1935 verkozen werden
AMERIKA. Amerika trekt zijn vloot samen in den
Stillen Oceaan, wat in sommige middens als een druk
op Japan beschouwd wordt.
ZONDAG 12 NOVEMBER
FRANSCH-DUITSCH FRONT. Het Fransch leger-
bericht van 's morgens vermeldt slechts enkele kleine
overvallen op verscheidene punteh van het front tijdens
den nacht. In strijd met hetgeen voorzien was, hadden
er geen belangrijke verrichtingen plaats. Alleen op twee
punten werd de kalme stemming verstoord, namelijk
op enkele kilometers ten Westen en op enkele kilpme-
ters ten Oosten van de Saar, waar Duitsche patroeljes
zich in het terrein tusschen de stellingen hebben ge-
waagd. doch door de machinegeweren teruggedreven
werden. De bedrijvigheid der luchtvaart was vrij groot
in de ochtenduren, doch tengevolge van het doorslecht
weder moesten alle krijgsverrichtingen stopgezet wor
den. Men schijnt thans geneigd te denken dat de Duit
schers niet tot den aanval zullen overgaan gedurende
den winter, doch daarvoor de lente zullen afwachten,
's Avonds kondigde het Fransch stafbericht aan dat
enkele lokale pogingen van den vijand verijdeld wer
den. Het Duitsch stafbericht meldde van zijn kant ook
de mislukking van de herhaalde pogingen der Franschen
om de helling ten Zuid-Westen van Pirmasens in te
nemen, en voegde er nog aan toe dat talrijke krijgsge
vangenen gemaakt werden.
BELGIË. De Britsche vorst en president Lebrun
antwoorden op het bemiddelingsvoorstel van onzen Vorst
en Koningin Wilhelmina. Koning George zegt dat hij,
met zijn regeeringen van het Vereenigd Koninkrijk,
Canada. Australië, Nieuw Zeeland en de Zuid-Afri-
kaansche Unie. zorgvuldig den oproep onderzochthij
herinnert aan het gunstig onthaal dat hij aan het vroe
ger reeds gedane aanbod van bemiddeling heeft voorbe
houden. alsmede aan de oorlogsdoeleinden Europa be
vrijden van de steeds hernieuwde vrees voor een Duit-
de aanranding, en verklaart dat van zoodra hem Duit
sche voorstellen zullen kunnen medegedeeld worden,
die aan het door zijn land gestelde doel beantwoorden,
hij die dadelijk met de meeste aandacht zal onderzoe
ken. Het is immers, zoo schrijft de Britsche vorst, En-
geland's wensch dat de oorlog geen dag langer zou du
ren dan volstrekt vereischt is. In zijn antwoord ver
klaart President Lebrun dat Frankrijk reeds meermaals
te kennen heeft gegeven dat het besloten is alle moge
lijkheden te aanvaarden om tusschen alle volkeren een
rechtvaardigen en duurzamen vrede te verzekeren en
dat het thans aan Duitschland toekomt zich uit te spre
ken voor of tegen dezen vrede, waarnaar alle landen,
welke door Duitschland in hun veiligheid en onafhan
kelijkheid zijn bedreigd, hunkeren. De Duitsche gezant
te Brussel deelde zijnerzijds aan Minister Spaak mede
dat het telegram van Koningin Wilhelmina en Koning
Leopold aan een grondig onderzoek zou onderworpen
worden. Ook de Britsche onderdanen in België verblij
vende ontvingen van hun consuls den raad naar veiliger
oorden te vertrekken.
NEDERLAND. Zelfde antwoorden werden door
Koning George en president Lebrun aan Koningin Wil
helmina overgemaakt en de Duitsche gezant in Den
Haag deelde aan den Heer Van Kleffens, minister van
Buitenlandsche Zaken, mede dat het telegram aan
Rijkskanselier Hitier gestuurd, aan een diepgaand on
derzoek zal onderworpen worden.
FINLAND. De Finsche afvaardiging te Moskou zou
weigeren op de Russische eischen in te gaan én alles
schijnt te wijzen op een mislukking der onderhandelin
gen welke met de Soviëts aangegaan werden, zoodat de
kwestie thans voor de openbare meening zou gesteld
worden.
DUITSCHLAND. Himmler, hoofd der Duitsche po
litie. verklaart dat de aanslag van München reeds sinds
het einde van Augustus werd voorbereid en dat zware
verdenkingen wegen op een persoon die in den Burger -
br.aukeller zekere werken aan het gewelf heeft uitge
voerd. Uit Noorsche bron wordt vernomen dat een
Duitsche onderzeeër door twee Britsche oorlogsschepen
vernield werd.
DENEMARKEN. Talrijke vlottende mijnen ma
ken voor het oogenblik de Deensche kust onveilig.
JOEGOSLAVIË. Alhoewel dit land vastbesloten is
zich buiten het Europeesch geschil te houden, treft het
thans uitgebreide veiligheidsmaatregelen en in alle
groote steden worden talrijke schuilplaatsen tegen
luchtaanvallen ingericht.
MAANDAG 13 NOVEMBER
FRANSCH-DUITSCH FRONT. Het Fransch leger-
bericht vergenoegt zich met te zeggen, dat de nacht
kalm verliep op gansch het front. Doch uit de pers
commentaren over de krijgsverrichtingen blijkt dat de
Duitsche troepen getracht hebben de kleine Fransche
posten, die de vuurlinie dekken, weg te vagen, of zelfs
dat zij door indringing in de Fransche linies hun voor
ste linies hebben willen verleggen. Naar Parijs beweert,
kenden deze Duitsche pogingen geen succes en we/den
deze aanvallen afgeslagen. Het opperbevel van het
Duitsche leger daarentegen deelt mede dat nieuwe po
gingen, uitgevoerd door sterke vijandelijke detache
menten om voet te nemen op de hoogten^ gelegen rond
en om Liederschiedt, op 11 kilometer ten Zuid-Westen
van Pirmasens. zonder gevolg zijn gebleven, en dat
hierbij een officier en 24 manschappen werden krijgs
gevangen gemaakt. Rondom Saarbrücken was de artil
lerie wat bedrijviger dan tijdens de laatste dagen.
BELGIË. De drukte van de laatste dagen is eenigs
zins afgenomen en de ho<5p, ofschoon nog zeer zwak,
begint te herleven. In de Wetstraat was het dan ook
veel kalmer. De Heer Spaak, minister van Buitenland
sche Zaken, heeft 's morgens bij zijn terugkeer uit
Breda, waar hij M. Van Kleffens, zijn Nederlandsche
collega, ontmoette, den Koning op de hoogte gebracht
van zijn besprekingen en daarna een langdurig onder
houd gehad met den eerste Minister M. Pierlot, die na
dien den minister van Landsverdediging ontving. De
ministerieele middens deden geen de minste mededee-
ling over deze besprekingen en bepaalden zich met te
verklaren dat er een lichte ontspanning ingetreden was.
Men wacht op het antwoord van de Duitsche regeering
en alhoewel men geen overdreven verwachtingen koes
tert, hoopt men toch dat zij niet lichtzinnig deze eenige
en misschien laatste kans tot minnelijke regeling van de
hand zal wijzen.
NEDERLAND. Koningin Wilhelmina heeft den
Amerikaanschen gezant te Den Haag ontvangen en al
gemeen is men van oordeel dat deze audiëntie betrek
king had op het gedane bemiddelingsvoorstel. De Heer
Van Kleffens, minister van Buitenlandsche Zaken, ont
moette op het stadhuis te Breda den Heer Spaak, Bel
gisch minister van Buitenlandsche Zaken. Beiden wa
ren vergezeld van den secretaris-generaal van hun
departementen. Er werd geen mededeeling over dit on
derhoud verstrekt, doch men gelooft dat het gewijd
was aan het onderzoek der ontvangen antwoorden op
het bemiddelingsvoorstel. Koningin Wilhelmina heeft
ook herhaaldelijk telefonische gesprekken gevoerd met
Koning Leopold. De Koningin ontving eveneens haar
raadsheeren en bestudeerde de draagwijdte der ant
woorden van Koning George en President Lebrun. Men
is van oordeel dat deze antwoorden de deur openlaten
voor verdere onderhandelingen. De eerste-minister Jhr.
de Geer, hield een radiorede en verklaarde dat er voor
Nederland geen enkel onmiddellijk gevaar bestaat.
ENGELAND. Winston Churchill, eerste lord der
Britsche admiraliteit, heeft een radiorede uitgesproken
waarin hij een overzicht gaf van de tien eerste weken
oorlog en onder meer verklaarde dat ofwel alles wat
