't M I L LIO E N
CINEMA «FLORA»
HURRICANE
FILS DE GANGSTER
Weet ge 't a!
DENTISTE
MVandendriessche
De Pelder van St Andries
Onze Aardrijkskundige Rubriek
7, DE STUERSSTRAAT, IEPER
Tel. 311
is open den DONDERDAG, VRIjDAG
en ZATERDAG van iedere week.
Bijzonderheid van Kunstgebitten
5
(DE ORKAAN)
(GANSTERS ZOON)
GEMEENTERAAD VAN YPER
Vereenigde Hofbouwliefhebbers
O
Volgens een oud gebruik dat nog steeds in eere
gehouden wordt, zal Donderdag aanstaande, 30"
November, feest van St Andries, in onze St Maar-
tenskathedraal een praalbaar opgesteld worden
bedekt met het baarkleed dat vervaardigd werd
voor de begraving der negen schepenen van Yper
die, tijdens den volksoproer, den 29 November
1303, op St Andriesavond, in de schepenkamer
vermoord werden.
Vroeger tijds werd er nog ieder jaar, ter nage
dachtenis dezer vermoorde schepenen, een rouw
dienst opgedragen, op denwelken het magistraat
van Yper aanwezig was. Deze dienst werd in 1794,
met de Fransche omwenteling afgeschaft en later
hernam de geestelijkheid van St Maartenskathe-
draal het gebruik telken jare, op den verjaardag
dezer tragische gebeurtenis, het baarkleed ten
toon te stellen.
In de Ypriana van Alphonse Vandenpee-
reboom, leest men de volgende bijzonderheden
over deze bloedige bladzijde uit de geschiedenis
van Yper, waaraan het tentoonstellen van den
pelder van St Andries ons nu nog ieder jaar her-
inert.
Den 4 April 1303 rukte Willem van Juliers, die
zich te Yper hield, op naar St Omaars, doch voor
aleer deze plaats aan te vallen, moest eerst het
dorp Arques, dat door den vijand was versterkt
geworden, ingenomen worden. De Franschen
moesten voor het aanvallend leger wijken, doch
op het oogenblik dat de Yperlingen hun overwin
ning vierden, waren zij verplicht een ander korps
van Vlamingen ter hulp te snellen dat, nabij de
vijvers van Schauwbrook, overvallen werd door
vijanden die zich in het bosch van Ruholt ver
scholen hadden. Dit korps had reeds duizend
man verloren en bij de aankomst der Yperlingen
begon een verwoed gevecht dat in het voordeel
der Vlamingen eindigde. Van de acht honderd
Yperlingen, die aan den veldslag van Arques
deelnamen, bleven er echter maar tweehonderd
meer over.
Deze overval van Schauwbrook werd aan het
verraad der Leliaerts toegeschreven en wanneer
de twee honderd Yperlingen in hun stad terug
kwamen, bereikte de verbittering van het volk
haar toppunt.
Door enkele maatregelen slaagde men er in de
uitbarsting der volkswoede eenigen tijd te ver
dagen, doch den 29 November van hetzelfde jaar,
den vooravond van het St Andriesfeest, hadden er
op de markt van Yper talrijke en dreigende sa
menscholingen plaats. Het stedelijk magistraat
kwam bij hoogdringendheid bijeen om de noodige
maatregelen te nemen ten einde, zoo mogelijk,
den oproer te "dempen. Doch het volk brak de
poorten open, rukte de schepenkamer binnen en
op de kreten van smijt dood smijt dood alle de
leliegezindenwerden 21 burgers vermoord,
waaronder negen schepenen die waren Michiel
Paeldinc, Andries Van Acker, Frans Debeir, Ni
klaas De Vellemaecker, Jan Copsen, Jacob Baer-
donc, Jan Peper. Bartholomeus Morin en Niklaas
Van Loo.
Daar hunne onschuld weldra erkend werd, wer
den deze vermoorde schepenen in St Maartens
kerk, in de kapel der geloovige zielen en in die
van St Elooi, nabij het zuidportaal onder zware
zerksteenen begraven. In 1788, toen men den
nieuwen vloer legde, werden ook de zes nog over
geblevene grafzerken weggenomen.
Voor de begraving werd een baarkleed vervaar
digd in rood satijn, op den boord waarvan de wa
penschilden der negen slachtoffers alsmede dit
der stad Yper geborduurd waren. Dit baarkleed
werd in 1628 hersteld. Tijdens den wereldoorlog
kon dit kleed van de vernieling gered worden en
't is nog steeds denzelfden pelder, dien men den
pelder van St Andries noemt, die ieder jaar op
30 November de praalbaar bedekt die de Yper
lingen nu Donderdag aanstaande opnieuw in de
gelegenheid zullen zijn eens te zien.
Dat de Heeren Ghisquière E. en Van Egroo G..
schrijver en toondichter van het onvergetelijk
«OORLOGSMARRAINTJE», op Woensdagen 6 en
13 December a. s., telkens om 8 uur 's avonds, in
den Stadsschouwburg voor het voetlicht brengen,
Revue-operette in 4 bedrijven
met dans en balletten
uitgevoerd door dezelfde spelers, ten voordeele
der YPERSCHE SOLIDARITEIT
Wilt ge 3 uur schaterlachen en uw huidige
kommernissen tijdelijk vergeten, komt zien naar
dit tooneelwerk, dat voor het «Oorlogsmarraintje»
niet moet onderdoen.
(Vervolg)
o
XII. HET KANAAL VAN SUEZ
Waar de schepen naar Indië vroeger den langen
tocht langs de zuidelijke punt van Afrika, nl.
langs de Kaap der Goede Hoop, moesten doen,
gaan de meeste schepen thans rechtstreeks door
het kanaal van Suez.
Dit kanaal verbindt de Middellandsche Zee met
de Roode Zee en dwarst een smal stuk land dat
men naar de plaats Suez, de landengte van Suez
heet. In het noorden begint het kanaal te Port
Saïd en gaat in rechte lijn naar het zuiden, 50 km.
ver. Na ongeveer 100 km. loopt het door het Tim-
sah-meer en daarna door het groote en het kleine
Bittermeer. Nog een dertig km. en de tocht van
het kanaal is ten einde het mondt uit in de Golf
van Suez, de westelijke inham van de Roode Zee,
niet te Suez zelf, maar te Port Ibrahim, meer dan
5 km. oost van deze laatste stad.
Het kanaal van Suez is een open kanaal, wat
beteekent dat het geen sluizen heeft en dus voor
de scheepvaart groote voordeelen aanbiedt. De
volledige lengte bedraagt 160 kin. (Ieper-Turn-
hout), de diepte 11 m. en de breedte tusschen 89
en 117 m. De doortocht duurt tusschen 15 en 20 u.,
naar gelang de snelheid van de schepen. Dag en
nacht kan het kanaal worden bevaren daar het
electrisch is verlicht. Door het Suez-kanaal is de
weg van West- en Zuid-Europa naar Z. O. en
O.-Azië en naar Australië 13.000 km. verkort. Van
daar dat er een drukke scheepvaart plaats heeft,
ondanks het feit dat de tollen zeer hoog zijn, soms
voor Nederlandsche booten tot 30.000 gulden
Maar toch is er nog profijt dank zij de kortere
reisroute. Verreweg het grootste gedeelte der
schepen behoort aan Engeland, doch ook Neder
land, wiens koloniën op deze route liggen, heeft
een ruim aandeel, ongeveer 15 van de tonnen-
maat. Jaarlijks gaan gemiddeld 6.000 schepen
door het Suez-kanaal.
Het werd gegraven door de Suez-maatschappij,
opgericht door den Franschen ingenieur Ferdi
nand De Lesseps. De opening van het kanaal
70 jaar geleden bracht een ware omwente
ling in het economische leven van de wereld, in
den beginne zeer tegen den zin van Engeland,
die in deze opening (16 November 1869) groot na
deel zag voor de haven van Kaapstad, waar alle
schepen naar Indië voorbij moesten en gewoonlijk
aanlegden. Nu is de weg om Zuid-Afrika als ver
laten de Middellandsche Zee echter werd een
wereldzee, terwijl de havens van Marseille, Genua,
Napels en Triëst een nieuwen bloei kregen.
Het kanaal behoort nog steeds aan de maat
schappij die het deed graven en Engeland is nog
altijd de grootste aandeelhouder. Dat het dit ka
naal goed bewaakt is reeds gebleken in den Ita-
liaansch-Abessijnschen oorlog (1935) en blijkt
nog uit het feit dat Egypte, hoewel een onafhan-
kelijken staat, steeds een belangrijke militaire be
zetting van Engeland moet dulden.
Port Saïd richtte aan Ferdinand De Lesseps een
standbeeld op. Mercator
leze van noord naar zuidM(argate), B(road-
stairs), R(amsgate), S(andwich), Deal. Dover.
Het tandheelkundig kabinet van
o
GROOTE MARKT YPER
Vrijdag 24, Zaterdag 35, Maandag 37 November
te 8 1/4 uur
Zondag 26 November, vanaf 2 uur doorloopend.
Deze week, een van de grootste programma's van het
seizoenDe formidabele productie van John FORD
met John Hall Dorothy Lamour Mary Astor
Raymond Massey, enz
Een schouwspel zooals ge nog nooit tevoren zag
Een sensatie op filmgebied
Grootscher en beter dan Tarzan
EN
met Jackie Cooper en Louise Lorimer.
2 groote fransch sprekende films
met Vlaamsche onderschriften.
PATHÉ JOURNAL KINDEREN TOEGELATEN.
Zitting van Maandag 27 November 1939, om 18 u.
DAGORDE
1. Proces-verbaal der zitting van den 23 Octo
ber 1939.
2. Commissie van Openbaren Onderstand
Aankoop van Maaigras.
3. Commissie van Openbaren Onderstand
Onderhoudsprijs voor 1940.
4. Commissie van Openbaren Onderstand
Toewijzing van het buitengewoon werk Ver
nieuwing der Centrale verwarming in het O. L.
Vrouw Gasthuis Goedkeuring.
5. Commissie van Openbaren Onderstand
Onderzoek der kas Derde kwartaal 1939
Proces-verbaal.
6. Kerkfabriek van St Maartens Begroo
ting voor het jaar 1940.
7. Buurtweg Yper-Komen Oude zate
Verkoop van grond.
8. Aanleggen van voetpaden, borduren, kas
seien en riool Aandeel der aanpalende eige
naars Rol Bepaalde vaststelling.
9. Vernieuwing voor een jaar van
I. A. 75 opcentiemen op de cedulaire belas
ting van den StaatB. 75 opcentiemen op de in
komsten der roerende in België aangewende ka
pitalen C. 25 opcentiemen op Staatsbedrijfsbe
lasting.
II. 25 opcentiemen op Staatsbedrijfsbelasting
op wedden, loonen en pensioenen.
10. Mededeelingen.
MAATSCHAPPIJ DE OUDE
van het Arrondissement Yper
Landbouw. Bijen. Neerhof
Gesticht in 1894
Lokaal Drie Koningen Groote Markt, Yper
Verslag der Algemeee Vergadering
van 5 November 1939
De algemeene vergadering wordt te 15 uur, on
der het Voorzitterschap van den Heer Vanbese-
laere. Voorzitter, geopend. De schrijfster geeft
lezing van het verslag van 1 October j. 1„ dit ver
slag wordt zonder opmerkingen goedgekeurd.
Een nieuw lid. M. Hollevoet wordt voorge
steld door M. Lamps, en met algemeene stemmen
aangenomen.
Voordracht. De Heer Voorzitter bedankt de
leden voor hunne tegenwoordigheid in den stoet
van 1 November en gaat dan over tot de voor
dracht Bewaren van Fruit en Groenten Deze
voordracht, die zeer in den smaak van de leden
valt, wordt met veel aandacht gevolgd.
Aanbrengsten. Worden als juryleden aange
duid MM. Balduck. Duthoo, Sinnaeve en sekre-
taris Lamps.
M. Buseyne F. behaalt 3 punten M. Woussen
A. 4 p.M. Fournier 2 p.M. Woussen J. 5 p.
M. Lecluyse 1 p.M. Verwaerde H. 3 p.M. Wy-
dock 4 p.M. Lamps 3 punten.
De tombola, alsook eenige aanbrengsten, wor
den alsdan onder de tegenwoordige leden verloot.
De Heer Voorzitter bedankt de leden voor
hunne tegenwoordigheid en hunne aanbrengsten,
waarop de vergadering om 17 uur gesloten wordt.
Op Zondag 3 December, om 15 uur
ALGEMEENE VERGADERING
1. Lezing van het verslag.
2. Mededeelingen.
3. Aanvaarden van nieuwe leden.
4. Voordracht.
5. Beoordeelïng der aanbrengsten.
6. Prijsloterij.
De Schrijfster, De Voorzitter.
M. Coutrez. V. Vanbeselaere.
