Groenten kweek
Het Kerst- en Nieuwjaarsgeschenk voor
onze Soldaten.
Voor de Keuken.
Hoe vereenvoudigen we recepten.
Nog enkele hoedanigheden van den ci
troen.
Nuttige wenken.
Snipperingen.
Medische wenken.
Opvoedkundige wenken.
Wat er nu te doen valt.
Leett en verspreidt HET YPERSCHE
Ja. er is nu feitelijk niets aan te doen. Onze echtge
noot." zoon. broeder, enz... zijn nu misschien ver van
huis maar vergeten we ze daarom niet op deze dagen.
Moesten ze thuis zijn, dan zou er heel zeker een ex
traatje zijn. Wel. nu ze ver zitten, laat hen zien dat ook
thans uwe gedachten bij hen zijn. Laat hen ook in
feeststemming zijn op deze dagen, die toch anders vroo-
lijk doorgebracht worden. Een kleinigheid voldoet, een
klein geschenkje, b.v. warme sjerp, muts. handschoe
ner» die dan nog zooveel warmte zullen geven, omdat ze
liefdevol geschonken zijn op dezen dag van vrede of
op den dag van het nieuwe jaar dat, zoo hopen we het
allen beter zal eindigen dan het begonnen wordt. La
ten we, op dezen dag van Kerstdag, aan onze soldaten
voeten dat we hopen, en spreken we, zooveel we kun
nen, hen hoop in. Er zal toch eens een einde komen.
Misschien wellicht... en dan komt wel een beteren tijd.
Laat ons althans hopen.
Laat ze op deze dagen een briefje ontvangen van hen
die hun duurbaar zijn. Een opgewekt en een in feest-
stemmend schrift Treuren en klagen helpen geen voet
breedte vooruit. Met moed en geduld de toekomst te ge-
moet en alles zal veel lichter gedragen worden.
Een Kprütmonii,
FRANSCHE GROENTENSOEP. Laat de bouillon,
waaraan 1 wortel, een stukje koolraap, 1 ui, eenige
takjes peterselie. 1 laurierblad en 1 kruidnagel, wat
tijm en een weinig zout zijn toegevoegd, gedurende 4
a 5 uren trekken.
Kookt nu, in dezen bouillon, wat doperwten, eenige
Kleine en gelijkgesneden roosjes bloemkool, enkele
kleine blaadjes groene kool, wat fijne blaadjes peter
selie en selderij, gaar. Schept ze uit het vocht, doet ze
in de soepterrine, zeeft den bouillon en voegt deze bij
de groenten.
Voegt nu daarbij, vóór het opdienen, ipooie bruinge
bakken korstjes brood en ook nog een weinig fijnge
hakte peterselie.
GARNALENPASTEITJES. Pelt 200 gr. garnalen,
kapt er 50 gr. van fijn. Roert 50 gr. boter tot room en
roert de fijngestampte garnaienmassa erbij. Voegt er
alsdan een weinig peper en zout bij. Vermengt de gar
nalen met deze crème, vult daarmede warme pasteitjes
en dient op na de soep.
KALFSTONG MET ROODEN WIJN. Brengt wat
water met zout aan de kook. Legt er de tong in en laat
deze 1 1/4 uur koken. Verwijdert het veL Daarvoor
geeft men een snede over de lengte en 'naait het vel
cr zoo af Snijdt ze nu in plakjes en legt ze gerangschikt
op een warmen schotel. Giet er dan de volgende saus
overLaat in de jus van de tong, waaraan een weinig
watei is toegevoegd, 1 stukje ui, 1 stukje wortel, een
laurierblad en 3 kruidnagels trekken. Brengt nu de
boter met de bloem roerende aan de kook en laat de
bloem bruin branden. Giet er nu roerende de jus bij.
Laat het sausje even doorkoken en voegt er dan een
scheutje Engelsche saus bij.
Roert er een weinig suiker doorheen en maakt de
sa os op met 3/4 dl. rooden wijn. Giet deze saus over
de tong.
AARDAPPELCBOQUETTEN. Kookt de aardappe
len gaar en giet door een zeef. Steekt ze alsdan door.
Voegt daarbij een eierdooier en een weinig melk. Maakt
van deze puree, waaraan peper en zout en een weinig
muskaat zijn toegevoegd, ronde vormen. Draait ze nu
eerst in paneermeel, dan in het eiwit. Laat ze dan een
weinig intrekken. Wentelt ze daarna nog eens door
paneermeel. Bakt ze nu goudbruin in frituurvet en
slaolie, die eerst zoo heet gemaakt is dat de blauwe
damp er afkomt.
DESSEBTSCHOTEL. Na een of ander kerstpastei
wordt een goed gevulde, afwisselende schotel met fruit
aangeboden Denkt eraan de tafel een aanzien van kerst
dag te geven. Door hier en daar een weinig hulstbla
deren te leggen, geeft men de tafel een mooi uitzicht.
Gebruikt, in plaats van gewoon licht, kaarsen. Dat geeft
een gezelligen. vroolijken indruk. De menu's kan men
opzetten met een sneeuwtafereel. Pinkelende sterretjes
geven ook een kerststemming.
Het gebeurt heel dikwijls dat huisvrouwen, wanneer
ze in een of ander keukenboek een recept lezen, uit
roepen dat is niet voor ons. Veel te dure benoodig-
heden Doch een goede huisvrouw weet met alles raad.
Zoo kan ze de te durebenoodigheden vervangen
door andere, minder kostelijke en toch een goeden uit
slag bekomen.
ZIEHIER ENKELE VOORBEELDEN. Room kan
vervangen worden door melk met een eierdooier of
door een paar eieren met een paar extra geklopte ei
witten.
Bijzondere kruiden kan men vervangen door gehakte
peterselie en voor kampernoelies kan men meestal een
paar Maggi Aroma nemen.
Zwezerik kan men vervangen door balletjes kalfs
gehakt.
Bouillon kan men, in plaats van met vleesch en been
deren, bereiden met een paar bouillonblokjes in water
opgelost.
Wijnen en likeuren worden eenvoudig weggelaten.
Ziedaar enkele kleine voorbeelden, die aantoonen dat
er wel middel bestaat om keurige gerechten te bereiden,
alhoewel het kostelijke niet gebruikt wordt.
Eeu ouderwetsch recept tegen de kroep is honing,
citroensap en aluin.
Citroensap met suiker helpt tegen heeschheid.
Twee of drie schijfjes citroen in een kop sterke
thee genezen zenuwhoofdpijn.
Een mengsel van rozenwater en citroensap maakt
de huid blanker en verdrijft sproeten.
Een citroenschil, in zout gedoopt, reinigt koper heel
gemakkelijk en doet het prachtig glimmen.
Citroensap is goed tegen insectensteken.
Bij het koken van rijst, maakt de toevoeging van
een lepeltje citroensap de korreltjes witter.
Schijfjes citroen worden voor de garneering van
alle mogelijke schotels gebruikt.
WASSCHEN VAN HANDSCHOENEN. Door de
handschoenen geen goede zorgen te geven, gebeurt het
heel dikwijls dat ze gauw onbruikbaar zijn.
Hoe handschoenen wasschen V
Steenput- en stadswater zijn zeer slecht. Gebruikt
enkel regenwater. Slaat schilferzeep in een weinig warm
water, voegt er koud water bij totdat het sopje lauw is.
Trekt nu de handschoenen aan en wascht ze flink. Als
er vlekken op zijn, gebruikt men een zacht borsteltje en
een weinig zeep.
Trekt de manchet nu over de hand en wascht ze van
buiten en van binnern
Perst nu het water eruit. De handschoenen worden
nooit afgedaan door ze met de vingertoppen af te trek
ken. Men mag een handschoen nooit wringen. Spoelt
twee maal in lauw water en perst het water eruit vanaf
de vingertoppen.
Sommige lederen handschoenen worden weder zacht
gemaakt door ze na het tweede spoelwater in te wrij
ven met zeep. Andere worden wederom buigzaam ge
maakt door bij het tweede spoelwater een lepel glyce
rine te voegen.
De handschoenen worden nu in een handdoek gerold
die al het vocht zal opslorpen.
Blaast de handschoenen mooi open en legt ze open-
gespreid op een sponshanddoek, de vingertoppen naar
u rolt de handschoenen in den handdoek en drukt er
lichtjes op om de rest van het water eruit te drijven.
Droogt ze nu heel langzaam. Wanneer men ze uit den
handdoek neemt, blaast erin en trekt ze voorzichtig
weer aan, opdat ze hun vorm zouden hernemen. Legt
ze echter niet in de zon of bij een kachel om te drogen.
Best is ze te laten drogen in de temperatuur van de
kamer.
Om de handschoenen soepel te maken, rekt men alle
plooitjes uit en wrijft ze goed tusschen de handen.
Dit gaat best wanneer ze bijna droog zijn.
RUBBERLAARZEN. De nu veel gedragen laarzen
en overschoenen, die beschutten tegen natte en koude
voeten, wasschen we af met koud water en drogen ze
daarna met een doek. Als er vlekken blijven merken,
nemen we een doorgesneden ui en wrijven ze daarmede
af. Vervolgens kan men ze in was zetten. Olie kan ook
gebruikt worden in plaats van was. Met een zachten
doek worden ze dan opgeblonken.
NATTE REGENSCHERMEN. Deze worden steeds
opengespannen gedroogd- Zoodra ze droog zijn, worden
ze opgerold en in het hoesje bewaard. De baleinen wor
den nu en dan met een beetje vaseline ingewreven, om
het roesten te voorkomen.
VLEKKEN OP MARMER. Vlekken op het. marmer
van de waschtafel kunnen gemakkelijk verwijderd wor
den met een doorgesneden citroen. Het vuil en vet
wordt daarmede weggenomen. Na eenigen tijd wrijven,
snijden we het vuil af zoodat we steeds een schoon op
pervlak hebben. Daarna wordt het marmer met een
zachten doek opgepolijst.
SCHROEIVLEKKEN. Om schroeivlekken te ver
wijderen, bestrooit men de vlek met wat suiker en
wrijft er daarna over met een doorgesneden citroen.
Nadat de vlek verdwenen is, spoelen we ze na met zui
ver water.
OM ZONDER IJZER TE STRIJKEN. Wanneer
men niet direct een warm strijkijzer bij de hand heeft,
kan men met het volgende middeltje toch een degelijk
resultaat bereiken. Vult een flesch met warm water en
rolt ze over het vochtig linnen op een effen plank. Het
linnen zal er glad uitkomen.
ZURE MELK ALS REINIGINGSMIDDEL. Kleine
vergeten restjes melk worden dikwijls zuur. Gooit ze
echter niet weg, doch gebruikt ze als reinigingsmiddel.
Doet een weinig op een schoteltje, doopt hierin een lap
je en reinigt hiermede de witgelakte meubels of voor
werpen. Ook tot het verwijderen van vliegenvlekken
kan men zure melk gebruiken. Daarna worden de voor
werpen met een zachten doek nagewreven.
Linoleum wordt, na het reinigen met zure melk, nog
maals prachtig van kleur en glimmend, ook indien het
na veelvuldig afnemen met water, stroef is geworden.
WAT TE DOEN MET ONZE OUDE KOUSEN?
Met onbruikbare kousen kan men toch nog iets begin
nen. Snijdt den voet af zoover er stopsel is. Neemt dan
de beenstukken en snijdt deze spiraalgewijze in smalle
reepjes van ongeveer 1 1/2 cm. breedte. Doet dat met
alle oude kousen en naait de eindjes aan mekaar, zoo
dat ge een langen draad bekomt. Rolt deze stevig tot
een bol. Begint nu te haken met een dikke beenen
haakpen. Gebruikt een gewonen vasten steek en maakt
alzoo een mooi lapje om onder een vaas of een bloem
pot te leggen. Wanneer men een grooten lap kan ver
vaardigen, kan men er een kussen van maken dat heel
zeker niet gauw zal verslijten.
GEBREID GOED. Het kan weieens gebeuren dat
men, na eenigen tijd, genoeg heeft van een of ahder ge
breid kleedingstuk. Wilt men nu daaruit iets anders ver
vaardigen, welke voorzorgen moet men dan nemen om
een patroon uit deze gebreide stof te snijden
Vooraleer te knippen, legt men het patroontje op de
stukken. Teekent af en maakt rondom stikkingen op de
getrokken lijnen. Daarna snijdt men de verschillende
stukken langsheen den buitenkant der stikkingen, en
strijkt ze lichtjes onder een vochtigen doek Voor het
aaneenzetten der verschillende stukken, maakt men de
naden met dezelfde wol waarmede het kleedingstuk ge
breid is. Deze naden worden aan den averechtschen
kant met voorsteek gemaakt binnen de stikkingen.
OM EEN DROGE HOEST TE KALMEEREN. Het
wrijven van de borst met kamferspiritus is uitstekend
om een droge hoest te kalmeeren.
TEGEN VERKOUDHEID IN HET HOOFD. Deze
verkoudheid wordt het best genezen door gedurende
eenige dagen, om de drie of vier uren, een weinig warm
water, waarin een weinig zout is opgelost, door den neus
naar binnen te snuiven. Daardoor kan men zelfs de
zwaarste hoofdverkoudheden genezen.
Stelt nooit te hooge eischen aan uw kind, door te
verlangen dat het. het begrip en het inzicht van vol
wassen menschen zou hebben.
Vergeet nooit dat ge uw kinderen tot volwassen
menschen moet opvoeden.
Laat het kind nooit lijden onder uw zorgen of
slecht humeur
Leert het kind van jongsaf zindelijk te zijn, zoo
blijft er wellicht iets van over later. Slechte gewoonten
worden gauw genoeg aangenomen.
Dwingt een zenuwachtig, prikkelbaar kind niet tot
geweldig spel. Het is beter dat het kind rustig speelt,
veel rust heeft en licht verteerbaar voedsel neemt.
Jaagt het kind nooit vrees aan. Men kan de kin-
ders op andere wijze straffen. Onderzoekt eerst het ka
rakter van het kind en tracht een rechten kant te vin
den, maar maakt het nooit bang.
Tracht het kind met een kleinigheid tevreden te
stellen, zoo zal het later ook geen hooge eischen stellen.
GROENTEN KWEEK. Om gemakkelijker van zijne
inrichting een overzicht te krijgen, en ook om de
meststoffen zooveel mogelijk te sparen, maakt de groen-
tenkweeker een plan van zijnen tuinde perceelen
worden genummerd en nauwkeurig aangeteekend waar
gemest en waar niet, welke perceelen nog bezet zijn
(veldsla, spinazie, witte ajuin, koolgewassen) en welke
vrij zijn om deze zoo spoedig mogelijk te kunnen be
planten. Op het plan wordt aangeduid hoeveel bedden
men voor deze of gene groente noodig heeft enz. Op
die manier zal men omtrent de noodige meststoffen
kunnen bepalen, en zoohaast men de nieuwe prijslijsten
ontvangt kan men de ontbrekende zaden aanvragen,
om de aanbevolen variëteiten te verkrijgen.
De spruitkoolen weerstaan wel aan onze Winters,
doch bij strenge koude bevriezen de grootste spruiten
somsmen zal dus een zeker getal planten in eene
groef inleggen en tegen harde vorst beschutten. Aard-
bezieën, rhubarbe, zurkel enz. zal men zonder uitstel
met eene laag lange mest of bladeren bedekken. Als
de grond bevrozen is, kan men de mest gemakkelijk
uitvoeren en bij gunstig weder zorgen voor tomate-
stokken, erwtenrijs, boone staken enz.
Onder glasVan nu af. kan men de vroege bloem
koolplantjes in den voorbereiden grond in 10 cm. diam-
potten, inpotten. Deze potten plaatst men in eene koude
serre of onder koud raam, beschut met matten als het
te hard vriest. Zulke plantjes kan men wel overhou
den zonder in te potten, maar binst de verplanting lij
den deze plantjes veel, en geven latere opbrengst.
Snijselder, wevenselderin de maand Augustus
onder koud glas gezaaid plant men in koude serre of
onder koud raam, in wel voorbereiden grond zoo kan
men er reeds rohd April van oogsten. Volle goudgele
Cheminselder, of korte volstelige vroege witte, kan men
nu op broeibak of in teilen en kistjes zaaien en in
een warme serre plaatsen als de zaadlobben ge
vormd zijn zal men verspeenen en in Maart onder koud
raam uitplanten, op 10 cm. afstand in alle richtingen;
men zal in tijds luchten, gieten en beschutten. Het
oogsten begint rond Mei, om te verbleeken dekt men de
ramen voor enkele dagen met matten deze teelt is in
't algemeen winstgevend.
Men kan nu eene broeilaag aanleggen, die omtrent
15° C. warmte geeft om er variëteiten kroplatuw zoo^
als de Meikoningin, Gotte. Blanckart of Kardoezen op
uit te planten op 10 cm. afstand. Deze planten komen
voort van de zaaiing half September. De laag- teelt-
grond in den bak moet dicht tegen het glas komen,
omtrent drie-vier vingeren ervan verwijderd. Zoodra
de planten elkander raken, kan men er overhands eene
van oogsten. Deze teelt van kropslS kan men op half
verwarmde broeilaag, te zamen met vroege worteltjes
en bloemkoolen combineeren.
Het aanjagen van tomaten is insgelijks eene winst
gevende teelt, die eene opbrengst kan geven rond April
tot Juli. Tot dit doeleinde neemt men liefst variëteiten
met kleine vruchten, zooals Sunrise, Tuckwood, ook de
var. Joffre en andere die daarvoor geschikt zijn. Men
zaait in teiltjes of kistjes, het zaad wordt lichtjes ge
doken en men legt er eene ruit over. Deze zaaiteiltjes
zet men in eene serre of onder verwarmd raam. met
eene gemiddelde temperatuur van 20°eens dat de
zaadlobben ontwikkeld zijn verspeent men in andere
teiltjes op 5 cm. afstand, en later kweekt men de
plantjes in potten van 10 cm. doormeter. Voor de teelt in
vollen grond in eene serre, plant men uit rond half
Maart, in dubbele rijen op 50 cm. afstand tusschen' de
rijen, met tusschen ieder paar rijen eenen weg van
75 cm breedte. Deze planten kweekt men op eenen
stengel en bewaart 6 of 7 bloemtrossen. Wil men vroe
ger rijpe tomaten oogsten, dan kweekt men deze in
potten van ongeveer 12 cm. doormeter, in eenen voed-
zamen grond, zooals gezegd voor het inpotten der
bloemkoolplantjes, en men wakkert den groei aan met
begietingen te doen van oplossingen1 gr. potasch-
sulfaat en 1 gr. potaschnitraat per 1 liter water.
Met half December begint men met het aanjagen van
de aardbeziën in potten, en in serren die kunnen ver
warmd worden. De vier eerste dagen geeft men 20 tot
25° warmte, om vervolgens eenen warmtegraad van 10°
tot 12" te bewaren en dit tot aan den bloeimen on
derhoudt het giéten en bespruit van tijd tot tijd om
eene vochtige lucht te behouden. De groei wakkert
men ook aan door voedzame begietingen toe te passen.