Pacha
De Geschiedenis van een Oorlog
2
bedraagt waarvan 235 miljoen voor de waterwe
gen. Wij begrijpen dat, door de noodzakelijkheden
van den toestand, de militaire kredieten de bo
venhand hebben maar wat wij niet kunnen aan
vaarden is dat, van de 235 miljoen bestemd voor
de waterwegen, er niets zou zijn voor onze streek
en dat, in tegenstrijd met bovengemelde rede, de
hier bijna voltooide werken zouden in den steek
gelaten worden. Wij werden de grootste slacht
offers der rarrip van 1914-1918, wij staan nog steeds
er onder te lijden en thans zouden wij de eerste
zijn om te boetenIs dat aannemelijk
Bi j gemis aan economisch herstel is de werk
loosheid hier het ergst en het stopzetten dezer
werken zal dit nog verergeren. Is dat niet, Heer
Minister, iets dat strijdt met uwe gevoelens en
uw programma op dat oogpunt Het is daarom
dat wij, door dit schrijven, bij U de handelwijze
aanklagen van uwe administratie tegenover onze
onterfde streek.
»Als tolk der belangen onzer streek,drukken' wij
de hoop uit dat, door uwe welwillende tusschen-
komst, de noodige maatregelen zullen getroffen
worden om de hier in gang zijnde werken zonder
onderbreking te voltooien.
In deze hoop, bieden wij U, Heer Minister,
de verzekering onzer beste gevoelens.
De Secretaris. De Voorzitter,
(get.) Ed. Toussaert. (get.) H. Vermeulen.
Wij durven nog hopen dat het weglaten van alle
krediet ten voordeele der vaart Yper-Yzer, wat
onvermijdelijk als gevolg moet hebben dat de
werken binnen kort zullen stilgelegd worden, ge
schied is buiten het weten van den Heer Minister.
Hij heeft ons immers te dikwijls verzekerd de
noodige sommen in de begrooting van 1940 te zul
len voorzien, ten einde alsdan de begonnen wer
ken te kunnen voleindigen, en het is onder meer
dank aan die stellige belofte dat de Heer Vander-
ghote, volksvertegenwoordiger en burgemeester
van Yper. erin toestemde zijn amendement in te
trekken waarbij hij voorstelde de kredieten voor
zien in artikels 66 en 67 der buitengewone be
grooting voor 1939, betrek hebbende op de stu
diën en werken van den Yzer en van de vaart van
Yper naar den Yzer, te vermeerderen en op hun
eerst voorziene bedrag terug te brengen.
Wij herinneren ons ook nog de wóórden die de
Heer Minister Vanderpoorten uitsprak toen hij,
op 15 Juli 11., na de inhuldiging der staatsbaanLoo-
Hoogstade, hier de in gang zijnde verbeterings-
werken der vaart Yper-Yzer kwam bezichtigen.
Toen men hem alsdan wees op de nadeelige ge
volgen welke de vermindering der eerst voorziene
kredieten op den gang en de voortzetting der wer
ken zou hebben, verzekerde de Heer Minister dat
hij erover waken zou die werken niet te onder
breken. Hij verklaarde zich voorstander van het
princiep eerst de, in uitvoering zijnde werken te
voltooien en daarvoor al de noodige kredieten te
voorzien, vooraleer eenig ander werk aan te vat
ten. De huidige financieele moeilijkheden waar
mede de regeering te kampen heeftvoegde de
Heer Minister eraan toe, laten niet toe thans
over groote kredieten te beschikken en daarom
is het beter een werk in eens aan te vatten en dit
volledig af te werken in plaats van meerdere ont
werpen te beginnen en die half voltooid te moe
ten laten steken bij gebrek aan de noodige geld
middelen.
Zooals blijkt uit bovenstaande verklaring is de
handelwijze van nu volledig in tegenstrijd met de
opvatting en de vroeger gedane beloften van den
Heer Minister. Ook durven wij verhopen dat het
ons zal volstaan zijne aandacht op deze leemte te
vestigen, opdat hij onmiddellijk de door zijn de
partement begane nalatigheid of vergetelheid her-
stelle en het noodige krediet voor de voortzetting
en voltooiing der werken van de vaart Yper-Yzer
inschrijve.
Moest het hem onmogelijk zijn hiervoor nu nog
een krediet in te schrijven, dan zal hij wel mid
del vinden om een kleine besparing te doen op
andere groote en nieuwe werken, en het ware wel
een wonder zoo er van het bedrag van 235 mil-
lioen, dat in de buitengewone begrooting van 1940
voor de waterwegen voorzien is, niet een kleinig
heid zou afmogen om het stopzetten van de wer
ken der vaart Yper-Yzer te beletten.
Wij verhopen wel dat de Heer Minister van
Openbare Werken niet weigeren zal ons die recht,
matige voldoening te geven zoo immers zal hij
ook eer doen aan zijn gegeven woord, en des
noods rekenen wij hiervoor op de gewaardeerde
tusschenkomst en machtigen steun van onze
volksvertegenwoordigers en senatoren, die vroe
ger reeds ten voordeele van deze werken tus-
schenkwamen en aan wien de Handelskamer van
Yper een afschrift van haar hierboven overge-
drukten brief ter ondersteuning heeft medege
deeld.
VRIJDAG 15 DECEMBER 1939
FRANSCH-DUITSCH FRONT. Sedert eenige da
gen krijgen de verrichtingen op het front een heviger
karakter. Het zijn nog immer ontmoetingen van pa-
troeljes en verkenningsgroepjes zonder algemeene
draagkracht, maar het aantal manschappen wordt wat j
grooter en de hardnekkigheid waarmede men strijdt
wordt heviger. Wat den algemeenen strategischen toe- j
stand betreft, is er geen enkele belangrijke wijziging i
gekomen in de opstelling der Duitsche strijdkrachten.
BELGIË. In de gemeente Wellen-bij-St Truiden
is een Duitsche ballon geland De ballon, waaraan een
klein toestel was vastgemaakt, werd naar de rijkswacht
overgebracht.
FRANKRIJK. De Engelsche eerste minister, M.
Chamberlain, is in Frankrijk aangekomen en zal er
eenige dagen bij de Engelsche troepen verblijven. De
Heer Sarraut. minister van Binnenlandsche Zaken, ver
klaarde in de Kamer dat hij de communistische en Hit-
leriaansche propaganda zou blijven bestrijden.
ENGELAND. Engelsche verkenningsvliegtuigen
hebben de versterkte eilanden ten Noordwesten van
Duitschland overvlogen en hadden niet alleen rekening
te houden met het afweergeschut van de Duitsche oor
logsschepen. doch werden in een half uur tijds tot zes
maal toe aangevallen door Duitsche jachtvliegtuigen.
Vier dezer laatste toestellen werden neergehaald, ter
wijl een Britsch vliegtuig neerstortte en twee andere
vermist worden. Op den Britschen kruiser Exeter
die tijdens het zeegevecht met den Duitschen zakkruiser
Admiral von Speebeschadigd werd, werden er een
honderdtal matrozen gewond. Het schip kon echter nog
op eigen krachten de plaats van het- gevecht verlaten
en zette koers naar de Falklandeilanden. Aan boord
van de Admiral von Spee bevonden zich 69 gered
den van getorpedeerde Britsche schepen. Allen werden
ter beschikking gesteld van den Britschen consul te
Montevideo. Terwijl men poogde een brand te dooven
die in de lading was ontstaan, is het Britsche schip
Stanwood van 4.158 ton in de haven van Falmouth
gezonden.
DUITSCHLAND. Naar gemeld wordt zou de Ad
miral von Spee tijdens het gevecht met Britsche krui
sers 16 maal getroffen zijn en te erg beschadigd zijn
om nog slag te kunnen leveren met het versterkte Brit
sche eskader dat den Duitschen pantserkruiser buiten
de Urugueesche wateren opwacht. De 36 slachtoffers van
de Admiral von Spee werden te Montevideo begra
ven. Het Duitsch vaartuig Lakla werd belet de
Amerikaansche wateren te verlaten, daar men vermoedt
dat dit schip de Duitsche vaartuigen in zee ging be
voorraden of inlichtingen verschaffen Een ander
Duitsch vrachtschip, de Adolf Leonhardtmetende
2900 ton, werd door zijn eigen bemanning tot zinken
gebracht, omdat het op het punt stond door een En-
gelsch oorlogsschip gepraaid te worden. De huidige
oorlog zou aan Duitschland zoowat 4 milliard mark
per maand of ongeveer 50 milliard per jaar kosten.
FINLAND. De Finnen, die wijken moeten voor de
Russische overmacht, trekken zich terug op de hoofd
verdedigingslinies nabij de Noorsche grens. De stad
Salmijaervi staat in brand en werd door de Russen in
genomen. Men bevestigt ook dat de Finnen de toegan
gen tot de nikkelmijnen met dynamiet hebben doen
springen en dat zij alle gebouwen in brand staken. De
Finnen strijden overal met de kracht der wanhoop en,
zooals blijkt uit de mededeelingen, brengen den vijand
zware verliezen toe. Nieuwe reservisten worden opge
roepen, zoodat men bijna de algeheele mobilisatie be
reikt heeft.
VOLKENBONDSRAAD. - De besluiten van den Raad,
waarbij Soviët-Rusland uit den Volkenbond gesloten
wordt, werden door den algemeenen secretaris van den
Bond aan de Russische regeering overgemaakt. Wat
betreft de stoffelijke en humanitaire hulp aan Finland,
zullen de technische diensten zonder uitstel de noodige
schikkingen treffen en de maatregelen ordenen, welke
de regeeringen desaangaande nuttig oordeelen te ne
men. Men meent, anderzijds, dat de eenige Russische
ambtenaar van den Volkenbond, M. Sokoline, algemeene
ondersecretaris, het voornemen koestert onmiddellijk
zijn medewerking te staken.
NOORWEGEN. - Naar uit Oslo wordt gemeld, hoorde
men aan de Zuid-Westkust van Noorwegen, op de plaats
waar de zeeslag bij Jutland geleverd werd, meer dan
zestig zware ontploffingen, die op kanonschoten gele
ken, zoodat men vermoedt dat daar een nieuw zeege
vecht geleverd werd. Naar aanleiding van de beweging
der Russische legers, worden de grenstroepen versterkt.
HONGARIJE. Nabij Toronia, op 4 kilometer van
de Hongaarsch-Russische grens, werd een Hongaarsche
post van grenswachters aangevallen door onbekenden,
die op de vlucht gedreven werden.
ZATERDAG 16 DECEMBER
FRANSCH-DUITSCH FRONT. Op het front van
Lotharingen heeft een waar artillerie-duel plaats ge
had. Terwijl de Duitschers den sector ten Zuiden van
de Fransch-Luxemburgsche grens onder vuur namen,
waar zij de aanwezigheid van Engelsche troepen ver
moedden, openden de Franschen een kanonnade op de
streek, welke onmiddellijk ten Oosten van den Moezel
gelegen is. Het Fransch legerbericht meldt dat de vijand
ten Oosten van de Moezelstreek, na een zorgvuldige
voorbereiding van artillerievuur, een plotsen en zoo he-
vigen aanval gedaan heeft, dat er een lijf aan lijf-ge
vecht ontstond. De Duitschers werden achteruitgedre
ven. doch hadden twee man gevangen genomen die er
nadien, onder de dekking van het Fransch mitrailleur-
vuur, in slaagden terug hun linies te vervoegen.
FRANKRIJK. De Ministerraad kwam bijeen onder
voorzitterschap van president Lebrun, De Graaf van
Parijs, de Fransche troonpretendent, ziet zijn vraag
geweigerd om dienst te nemen zoowel in het Fransch
als in het Engelsch leger
BELGIË. Het aantal drijvende mijnen, die in het
zuidelijk gedeelte der Noordzee waargenomen worden,
groeit nog gedurig aan en overtreft sommige weken ver
het honderdtal.
DUITSCHLAND. De Admiral von Speeheeft
van de Urugueesche regeering toelating bekomen om tot
Zondag te 17 u. plaatselijke tijd, 't zij 20 u.' Greenwich-
tijd. in de haven van Montevideo te blijven. Dan zal het
schip, of de herstellingen gedaan zijn of niet, de haven
moeten verlaten, zooniet wordt het ontwapend en ge
ïnterneerd voor den ganschen duur van den oorlog. De
Graf von Speewordt van brandstof voorzien door
het Duitsch vrachtschip Tacoma en er wordt met
spoed gewerkt om de noodige herstellingen uit te voe
ren. Het Duitsch stoomschip Teneriffe van 2.436 ton
werd door zijn bemanning tot zinken gebracht toen
Britsche patroeljeschepen het schip naderden. Sedert
het begin van den oorlog heeft de Duitsche koopvaar
dijvloot reeds 39 schepen verloren. Vanaf 18 December
zullen de Duitsche grenzen 's nachts gesloten worden.
ENGELAND. Het Britsch eskader, dat buiten de
Urugueesche wateren de Admiral Graf von Spee op
wacht. is versterkt geworden door het Fransche pant
serschip Dunkerque van 26.500 ton, bewapend met
kanonnen van 330 mm. Ook het Britsch panlserscnip
Renown van 32.000 ton en het vliegtuigmoederschip
Ark Royalzijn op weg naar Montevideo. Volgens de
Times mededeelt, ware het mogelijk dat de kapitein
van de Admiral von Spee zijn schip tot zinken zou
doen brengen vooraleer het Britsch eskader er gelegen
heid toe heeft het in den grond te boren. Het Engelsch
petroleumschip Inverlane is op de Noord-Oostelijke
kust van Engeland gestrand, na op een mijn te zijn ge
varen.
URUGUAY. De Urugueesche regeering heeft
krachtdadig protest aangeteekend te Londen en te Ber
lijn tegen het schenden der neutraliteit van Uruguay,
daar het zeegevecht tusschen de Admiral von Spee
en de Britsche kruisers plaats had binnen de neutrali-
teitszone van 300 mijl bepaald door de Pan-Amerikaan-
sche conferentie, en daar er ook nog schoten gewisseld
werden binnen de grenslijn van drie mijlen.
FINLAND. De Finsche minister van Buitenland-
sche Zaken, de Heer Tanner, verklaarde in een radio
rede dat Finland nog steeds bereid is nieuwe onderhan
delingen te openen met de Soviëtregeering, ten einde
nutteloos bloedvergieten te vermijden. Volgens het
Finsch hoofdkwartier werden er op de landengte van
Karelië en ten Noorden van het Ladogameer verschei
dene Russische aanvallen afgeslagen. De Russen mieken
nogmaals gebruik van gas in de omgeving van Suomu-
salmi. dat nochtans evenals Tolvajaervi door de Finnen
heroverd werd. De Finsche opperbevelhebber, generaal
Wallenius, verklaarde dat de Finnen niet meer een
zomerveldtocht als een winterveldtocht vreezen en dat
de oorlog nog wel een jaar kan duren. Hij voegde er
aan toe dat de Russen zonder omzien mannen opofferen.
Binnen kort zal een nota aan den Volkenbond overge
maakt worden waarin de hulpmaatregelen zullen uit
eengezet worden die Finland wenscht te bekomen.
ITALIË. Graaf Ciano, minister van Buitenlandsche
Zaken, gaf in de Kamer van Fascio's en Corporaties een
belangrijke uiteenzetting van de buitenlandsche poli
tiek van zijn land.
NOORWEGEN. - Twee Noorsche schepen, de «Rogne»
van 3000 ton en de Hoc Flood van 1.907 ton. zijn voor
de Britsche Noord-Oostkust op mijnen geloopen en ge
zonken. Er zijn 10 vermisten.
GRIEKENLAND. De Grieksche boot Germaine
metende 5.217 ton. is in den Atlantischen Oceaan op een
mijn geloopen en gezonken.
HONGARIJE. Ten gunste van Finland werd. met
de toelating van den minister van Binnenlandsche Za
ken, een openbare inschrijving geopend.
ZONDAG 17 DECEMBER
FRANSCH-DUITSCH FRONT. Het Fransch leger
bericht van 's morgens luidde Infanterie- en artille
rieactie op verscheidene punten van het front», en dit
van 's avonds was als volgt opgesteld Zeer matige
bedrijvigheid over gansch het front. Niets meldenswaar
digs aan te stippen Ook het Duitsch legerbericht zegt
dat er op het Westelijk front geen gevechten te vermel
den zijn. Toch verneemt men door een persagentschap
dat vier Duitsche stormafdeelingen er in geslaagd zijn
een kleinen vooruitgeschoven Franschen post te bemach
tigen, maar bij een bliksemsnellen tegenaanval hebben
de Franschen hun stelling heroverd.
FRANKRIJK. Vergezeld van generaal Gort, heeft
de Heer Chamberlain het gebied bezocht dat door de
Engelsche troepen verdedigd wordt. Na een troepen-
schouw te hebben bijgewoond, inspecteerde de eerste-
minister de vliegvelden van de Britsche luchtmacht.
BELGIË. Vijf Fransche soldaten, waaronder een
sergeant, die over de grens gekomen waren om siga
retten te koopen, werden te Halanzy door de rijkswacht
aangehouden en zullen geïnterneerd worden.
ENGELAND. Het Britsch stoomschip Amble van
1.162 ton, is op een mijn geloopen en gezonken. De be
manning kon gered worden. De Britsche oorlogsschepen
Renown en Ark Royalzijn te Rio de Janeiro aan
gekomen.
DUITSCHLAND. Engelsche bommenwerpers heb
ben tijdens den nacht een luchtraid uitgevoerd boven
de Duitsche Noordzeekust en bommen geworpen op de
basissen van mijnenwerpers. Volgens de Duitsche me-
dedeehng hebben de Britsche toestellen tevergeefs ge
tracht de eilanden Norderney en Sylt aan te vallen en
kwamen hun bommen in de zee terecht. Het Duitsche
Prijzenho' te Hamburg heeft de zaak behandeld van
verscheidene opgebrachte schepen en de inbeslagne
ming bevolen van de Zweedsche schepen Mercia en
Brittalsmede van hun lading, terwijl het Estlandsch
schip Minnaweer vrijgelaten en alleen de lading
ervan aangeslagen werd. De Admiral Graf von Spee
heeft, na de ontscheping van 22 gekwetsten, de hayen
van Montevideo verlaten.
FINLAND. Sedert het begin van den oorlog heeft,
naar uit Helsinki gemeld wordt, het roode leger in 17
dagen reeds 130 gevechtswagens en een totaal van
10.000 man aan gewonden, vermisten en gevangen verlo
ren. In de landengte van Karelië werd een Russische
aanval, die gesteund was door 50 tanks, met succes af
geslagen. ïr de streek van het Ladogameer werden de
Russen overal, behalve te Petsamo, teruggeslagen. Rus
sische vliegers waren zeer bedrijvig in de streek van
Petsamo en in Noord Lapland, zonder echter tastbare
uitslagen t- bereiken. Russische oorlogsschepen hebben
herhaaldelijk het eiland Aspe, ten Zuid^Oosten van
Kopka. aangevallen. Een Sovigti^che patroeljeerboot
werd ern 'eld.
SKANOINAVIË. Naar aanleiding van sommige
artikels in Noorsche bladen over'de wenschelijkheirt
van militaire hulp aan Finland, verklaart men in be
voegde n iddens dat de Deensche, Zweedsche en Noor
sche regeeringen reeds herhaaldelijk te kennen gaven
dat zij be.s.oten zijn op militair gebied neutraal te blij
ven. doch bereid zijn economische en stoffelijke hulp te
verleer en
FSTLAND. De Estonische opperbevelhebber Lai-
doncr bevestigde dat zijn bezoek aan Moskou reeds
sinds lang vóór. den 7 December was vastgesteld. Hij
verklaarde dat de Soviëts niet den minsten eisch gesteld
hebben tegenover Estland en hij drukte de hoop uit dat
ziin lanc' buiten den Europeeschen oorlog zou blijven.
