Politieke Sprokkelingen
2
Ruhrgebied in Duitschlandi het nijverheidsge-
bied van Luik en Henegouwen, ook meer en meer
van de Kempen en zelfs de ijzererts- en zout
mijnen van den Elzas.
iet hinterland van Nieuwpoort is gevormd
door de nijverheidsstreken van de Leie. van He
negouwen en van Noord-Frankrijk. Het aandeel
van de haven van Nieuwpoort in den aanvoer en
uitvoer van grondstoffen en fabrikaten dezer
gewesten is tot nog toe zeer gering geweest. Het
zijn vooral bouwstoffen, zooals cement, macadam
en kalk uit het Doorniksche, die bij het uitvaren
de tegfnlading vormen voor de aangebrachte En-
gels'che steenkool, en deze stoffen worden ver
voerd langs den spoorweg, een zeer kostelijk ver
voermiddel voor dergelijke goederen, die maar
een kleine waarde vertegenwoordigen onder een
grooten omvang.
Alle andere producten van de Leiestreek of uit
Henegouwen, bestemd voor overzee, worden uit
gevoerd over de haven van Antwerpen, die hier
voor over gunstiger spoorwegtarieven beschikt,
dan het heel wat dichter gelegen Nieuwpoort.
Duinkerke is thans gedeeltelijk de uitvoerhaven
voor de goederen uit de geweldige en nog zoo
groeiende nijverheidsagglomqratie van het Fran-
sche Noorden met Rijsel, Roubaix en Tourcoing.
Nieuwpoort nochtans ligt wat dichter en indien
hiermee een rechtstreeksche verbinding bestond,
zou zeker hoofdzakelijk deze haven gebruikt
worden.
De verbinding tusschen Yzer en Leie zou vol
doen aan een behoeftei die reeds sedert eeuwen
gevoeld wordt en die evenzeer voor de bedoelde
nijverheidsstreken, door een aanzienlijke ver
mindering van de transportkosten, als voor de
haven van Nieuwpoort. bijzonder gunstige ge
volgen zou meebrengen.
Hier geeft Dr Karei Engelbeen nu een woordje
geschiedenis over de plannen die ontworpen wer
den om de verbinding Leie-Yzer tot stand te
brengen het graven van een kanaal tusschen
Diksmuide en Roeselare, waarvan het gedacht op
geworpen werd in 1847 zonder echter ooit een
ernstige kans voor verwezenlijking gekend te
hebben, en het graven der vaart Yper-Komen,
werk dat na vele moeilijkheden in 1913 voltooid
was, toen de brug van Hollebeke instortte.
"De oorlog kwam vooraleer het kanaal ooit kon
in gebruik genomen worden, met het eigenaar
dige gevolg dat de verbinding Yzer-Leie, die eens
de welvaart van geheel Züid-Westvlaanderen had
kunnen vormen door het ontstaan van nieuwe
nijverheden, op geheel haar lengte met slechts
geringe afwijkingen de frontlijn werd, waar ge
durende vier jaren hardnekkig gestreden werd.
De Yzer, de vaart Yzer-Yper en Yper-Komen
bleken ineens een merkwaardig strategisch be
lang te bezitten.
Dr Karei Engelbeen voegt hieraan toe dat na
den oorlog van deze ondervinding nooit gebruik
gemaakt werd en hij meent dat de voorstanders
van het herstel der vaart Yper-Komen nooit op
het strategisch belang dier vaart gewezen heb
ben. Hierin echter bedriegt hij zich. Zoo er wel
iswaar daarvan geen gewag gemaakt wordt in
de brochures die over de vaart Yper-Komen door
de Handelskamer van Yper uitgegeven werden,
dan hebben wij hier toch in de lange reeks arti
kelen, die wij hier in dit blad over die kwestie
lieten verschijnen, meermalen gewezen op het
strategisch belang dat de vaart Yper-Komen in
1914-18 bezat en later mogelijks nog bieden kon.
Deze kleine terechtwijzing, die wij hier ter
waarheidswille in 't voorbijgaan verplicht zijn
te doen, neemt echter niets weg van de waarde
der bijdrage van Dr Karei Engelbeen, die thans
meer in 't bijzonder handelt over de pogingen
die hier aangewend werden om het herstel der
vaart Yper-Komen te bekomen.
Al onze lezers hebben onze herhaalde pogin
gen van vroeger gevolgd, zij kennen onze be
wijsvoering, zoodat wij hier een gansch gedeelte
van het artikel van Dr Karei Engelbeen mogen
overslaan om er alleen maar het besluit ervan
ongewijzigd te geven.
Hier volgt dit slot
Die ongelukkige 15 km. vaart, kunnen er maar
niet komen, mogen er schijnbaar niet komen, al
hoewel de kosten nog niet zooveel beloopen als
de wilde bijdragen, voor speelpleinen en jeugd
herbergen, die vóór een drietal jaren aan enkele
onbeduidende Waalsche gemeenten geschonken
werden.
Er valt hier door de huidige of zeker door de
komende regeeringen iets goeds te maken voor
den verwaarloosden en zwaar getroffen Zuid-
Westhoek van Vlaanderen. En hierbij dienen
niet steeds financieele of andere moeilijkheden
voorgewend te worden. Hier leeft een krachtige
en ijverige bevolking, die als eens de voorwaar
den voor een ruimer arbeidsveld zullen gescha
pen zijn. het bewijs zal leveren van werklust en
initiatief.
Vooral in deze tijden van onzekerheid en ken
tering, dient uitgezien te worden om de toekomst
van het land tegen de .komende moeilijkheden
van economischen aard te vrijwaren. Een oorlog
berooft een neutraal land noodzakelijk van ze
kere onmisbare goederen, die het oorlogsvoeren
de buitenland niet meer kan leveren. Nieuwe in
dustrieën dienen daarom opgericht te worden.
Sommige nationale industrieën zijn onhoudbaar
geworden in Wallonië. Ze dienen verplaatst te
worden en hiervoor komen niet alleen de vind
plaatsen van grondstoffen, maar eveneens de ge
schikte vervoerwegen, de nabijheid van de zee
en de reserves aan arbeidskrachten in aanmer
king. Onze Vlaamsche Zuid-West-hoek beant
woordt wondergoed aan dergelijke voorwaarden.
De Yzer-Leie-verbinding zou echter vooral ten
goede komen aan de Leiestreek zelf en aan het
Henegouwsche (vooral het Westelijk deel) dat
door een verlaging van de transportkosten, een
grootere leefbaarheid zou verkrijgen en beter
zou concurreeren op de buitenlandsche markten.
HET TREURSPEL IN NOORWEGEN
Ondanks alle dagelijksche tegenstrijdige be
richten, waarbij de waarheid en de leugen zich
afwisselen en ons maar moeilijk kunnen leiden
tot een klaar en onpartijdig overzicht in de Skan
dinaafsche tragedie, toch wordt het geenszins
ontkend, dat de verbondenen in Noorwegen een
feilen strijd te leveren hebben.
Het zou een schandelijke, zondige leugen zijn,
moest hier zoo maar neergeschreven worden, dat
de Hitlerianen verpletterende nederlagen oploo-
pen. Vap hun kant bieden zij de Engelschr
Fransch-Noorsche strijdkrachten een koppigen
weerstand en slaken meer dan eens een luid-klin
kenden triomfkreet.
Dat de geallieerden dus in Noorwegen met vele
hinderpalen te kampen hebben, weet thans
iedereen. Maar dat zij er toch wekelijks lang
zaam maar zeker hun positie versterken, mag
insgelijks niet bestreden worden.
In dezen strijd mag men zich niet laten verlei
den door een uitbundig enthousiasme. De feiten
moeten steeds hun werkelijke waarde behouden.
Hierbij hadden de Duitschers het volgend voor
deel op de verbondenen vooraleer de Britsche
en Fransche strijdkrachten zich in Noorwegen
konden bewegen, hadden zij er zich reeds stevig
genesteld. Nu, een vijand verjagen uit zijn po
sitie is altijd zwaar werk geweest. Zulks vergde
altijd groote inspanningen en menschenlevens.
De .geallieerden, die met den tijd rekening hou
den en voornamelijk zoo veel mogelijk kost
bare menschenoffers willen vermijden, zullen en
moeten toch hier de bovenhand behalen. De oor
logsgeschiedenis van 1914-18 geeft hiervan de
welsprekendste bewijzen.
Parijs en Londen erkennen vol eerlijkheid en rid
derlijkheid dat het expeditiekorps, met groote en
zelfs onvoorziene moeilijkheden heeft af te reke
nen. Wat zij thans betrachten is de vereeniging
der Duitsche strijdkrachten van Oslo met deze
van het Trondheim-front te beletten. Gelukken
de Duitschers er nu in deze plannen met bijval
uit te werken, dan zullen de Franschen, Engel-
schen en Noren zich voornamelijk en uitsluitend
in het Noordelijk Noorwegen moeten bewegen.
Te Narvik en in de omgevingen verschansen er
zich nog immer Duitsche afdeelingen. Maar het
is echter niet uitgesloten dat de verbondenen
hier een zegepraal zullen boeken.
Te Roeros, in het midden van Noorwegen, had
den de Hitlerianen stevige versterkingen aange
bracht. Doch deze plaats werd opgegeven. Zulks
was niet het gevolg van een nederlaag, maar en
kel omdat de te haastige Duitschers een te groot
grondgebied moesten verdedigen. Een dag later
namen de Hitlerianen opnieuw bezit van Roeros.
Men is in sommige kringen geneigd geweest
om de Duitsche luchtmacht te onderschatten.
Nochtans werden de geallieerden in dezen om
trek door een twintig- tot vijf en twintigtal vijan
delijke vliegtuigen hevig onder vuur genomen.
Dus hier blijven de Duitschers nogmaals getrouw
aan hun taktiek, die in Polen zoo doeltreffend
werkte.
Heeft Duitschland tot heden toe zich kunnen
beroemen over zijn luchtmacht-meerderheid en
werden de verbondenen regelmatig bestookt,
hierin zal weldra een verandering komen. Thans
streven de Engelschen en de Franschen op hun
beurt naar het meesterschap in de lucht.
In het zwaarbeproefde land van Koning Hakon
VII werden reeds vliegtuigpleinen aangelegd. De
doelmatige strijdbaarheid van de geallieerde
vliegeniers zal zich weldra laten gevoelen.
Uit dat alles moet dus afgeleid worden dat de
verbondenen hun strijdkrachten nog vollediger
ordenen en organiseeren.
Ze zijn er reeds in gelukt de Duitsche scheep
vaart gedeeltelijk te ontredderen, waardoor zij
den vijand op een zeer gevoelige plaats hebben
getroffen. Een tweede belangrijke overwinning
zal eveneens niet uitblijven, namelijk: het belet
ten dat de bezetter voortdurend per vliegtuig
Maar niet in mindere mate zou de haven van
Nieuwpoort haar deel krijgen in den groei van
het Westland en van haar hinterland. Eens en
voor goed zou blijken welk een gunstige ligging,
op den kortsten afstand van het kanaal, van
Frankrijk en Engeland, en welke onbegrensde mo
gelijkheden deze van natuurswege zoo beguns
tigde haven biedt, zooals het in den loop der
eeuwen zoo dikwerf door eminente wetenschaps-
menschen aangetoond werd.
Als al deze overwegingen onvoldoende moch
ten blijken, dan kunnen we nog verwijzen naar
het strategisch belang van Zuid-West-Vlaande-
ren, voor de verdediging van onze neutraliteit.
Aan de geïnteresseerde volksvertegenwoordigers
om dat argument uit te baten en hoe eetder hoe
beter.
Het Westland en geheel ons volk, zullen erdoor
gediend zijn
levensmiddelen en manschappen aanvoert.
Zulks is en blijft steeds de struikelblok voor de
verbondenen, die hun verdere pogingen stremt.
Maar eens dat resultaat bereikt, dan is de
partij voor Duitschland in Noorwegen verloren.
Of ten zij Hitier een dezer dagen Zweden
zou aanvallen. Hiermede zou de Skandinaafsche
tragedie een nieuwe periode intreden. Hier zou
een beslissend oogenblik aanbreken, waar alle
samengebundelde krachten zich zouden meten,
maar dat echter zou bijdragen tot het eindigen
van dezen droevigen oorlog, waarvan zoowel de
krijgsvoerenden als de neutralen de gevolgen
van ondergaan. O. O.
RUSLAND EN DUITSCHLAND.
Is Rusland nu voor of tegen de verbondenen
We beleven in. Europa angstwekkende oogen-
blikken. Gedurig hebben gebeurtenissen plaats,
die ons nu eens hoopvol en ons daarna onrustig
stemmen.
Is Italië niet bereid om met Frankrijk de han
gende vraagstukken te bespreken en deze op te
lossen, een ander land heeft thans opnieuw de
aandacht van de bijzonderste staten op zich ge
trokken. We willen hier spreken van Rusland...
Het dient toch bekend, en de huidige politieke
toestand bewijst het klaar, dat Stalin om zoo te
zeggen een bijna vijandige houding heeft aange
nomen ten overstaan van Hitier.
Beide natiën hebben elkander trouwens over
schat. De oorlogsverrichtingen hebben deze lan
den van elkander verwijderd in de plaats van de<
verlangde vriendschapsbanden vaster te snoeren.
De Russische ontstemming tegenover Duitsch
land is te wijten aan de Skandinaafsche gebeur
tenissen. Was het mevrouw Kollontai niet, de
vertegenwoordigster van Rusland in Zweden, die
de Zweedsche regeering aanmoedigde om dezes
telegrafische en telefonische verbindingen niet
ten dienste te stellen van het Duitsche rijk. Ook
de Sovjet regeering kan geen enkele wijziging
goedkeuren aan het status quo in de Baltische
wateren, wat wel een Duitsche aanval op de
Aaland-eilanden zou medebrengen. De Russen,
die een gansch anderen kijk krijgen op het Euro-
peesch konflikt, beseffen heel klaar, dat elke
machtsuitbreiding van het Duitsche rijk, ten
slotte een bedreiging is voor hun land. En zulks
wenschen ze niet.
Het gluiperige, karakterlooze Italië zond zijn
beste gelukwenschen bij Hitler's 51" verjaardag.
Een andere maal zond de Duce nogmaals zijn
heilwenschen, aan de Duitschers, toen deze De
nemarken hadden ingepalmd.
De Russen volgden het Italiaansch voorbeeld
niet na. Zelfs geen gelukwenschen bij Hitler's
verjaardag.
Een belangrijke vraag wordt nu gesteld Zal
Rusland zich heelemaal van Duitschland afwen
den Of spelen de kommunisten nu een verra
dersrol Willen zij ten slotte de verbondenen in
een valstrik lokken? Laat ons de omstandigheden
afwachten Zelfs Engeland en Frankrijk betui
gen niet de minste verwondering bij het aanstip
pen van die onverwachte kentering in de poli
tiek van Stalin. Dat deze veranderde politieke
koersrichting van de Sovjetten de geallieerden
flink steunen zou, mag hier niet geloochend wor
den. Het zou er eveneens veel bijdragen, om het
huidige konflikt spoediger te doen eindigen.
Tusschen de verbondenen en het Kremlin die
nen. geen onaangename geschillen opgelost te
worden. De weg is open tot de onderhandelin
gen. Met Italië is zulks echter het geval niet
Wat hier echter van belang is, is te weten .wel
ke verplichtingen Rusland nog heeft met de Duit
schers en welke hun mogelijke inzichten nog
kunnen zijn.
Rijk aan ondervinding staan Frankrijk en En
geland wantrouwend tegenover Rusland. Toen de
Fransch - Engelsch - Russische onderhandelingen
niet vlotten, voerde het Kremlin geheime onder
handelingen met Hitier, zijn vroegeren aarts
vijand. Hier ging het over de verdeeling van Po-
