CINEMA «FLORA»
DRIE WEKEN... IN FRANKRIJK
CAPRICCIO
L'Evadé d'Alcatraz
5
DAMES,
voor een gewaarborgde Permanente
aan
35 fr. en 50 fr. - halve 25 fr.
A-
CROMBÉ - RYCKELYNCK
in
00
Dixmudestraat, 85 YPER.
AKTUALITEITEN UFA.
(Vervolg)
Vrijdag 24 Mei 1940.
Alhoewel we onze kleederen niet konden uit
trekken, hadden we heerlijk geslapen in ons
nieuwe tehuis. Uit Inxent brachten we een re
serve van een paar brooden mee, waarmee we
echter zeer voorzichtig moesten zijn we waren
met zessen en te Renty was geen brood te krij
gen. In gewone tijden, vertelt men ons, brachten
vier bakkers uit Fauquembergues brood naar het
dorpje. Nu alle verkeer stil ligt en de bakkers
uit het naburige stadje gevlucht zijn, is er geen
meer en is het zaak zuinig te zijn elk van ons
moet zich met twee sneden brood tevreden stel
len.
Rechtover de school woont de heer gemeentese
cretaris Monsieur le Greffier, zooals de burge
meester hem plechtstatig noemde zijn huis
zit vol vluchtelingen, allen van de familie. De
secretaris is er alleen als man de zeventien an
dere zijn vrouwen van allen ouderdom, de oudste
bijna negentig en het jongste meisje drie jaar
De secretaris is werkelijk bekommerd om het
lot van de vluchtelingen en heeft, samen met de
raadsleden, besloten dat men, in de mate van het
mogelijke, de broodvoorziening zal inrichten. Dit
wordt een moeilijke kwestie graan is er genoeg,
maar de eenige watermolen die nog kan werken
is te Fauquembergues gist is onvindbaar en de
ovens welke tot vóór enkele jaren in gebruik
waren heeft men laten vervallen bakkers zijn
er op het dorp nietToch hoopt men de talrijke
hongerigen te kunnen spijzen en zoekt men naar
de beste oplossing.
Ons dorpje telt 513 inwoners, waarvan meer
dan 9/10 landbouwers. Sedert een paar weken
hebben die geen gelegenheid meer gehad om met
hun varkens naar de markt te Fauquembergues
te gaan dat brengt ze in een lastig parket> want
ze vragen zich af wat ze met hun beesten zullen
beginnen als ze geen voeders meer zullen hebben.
Nu er zooveel vluchtelingen in het dorp zijn,
ware het een extra-gelegenheid om enkele var
kens te slachten en uit te verkoopen, maar...'k
er woont geen beenhouwer te Renty en ook een
slachter blijkt er niet te vinden
Dan maar op zoek naar een En het lot wilde
dat er in ons groepje een was die er wat van
kende Albert. En een paar anderen kenden er
genoeg van om desnoods wat paté te maken
of om aan den molen te draaien Maurice en
Geraard.
Vandaag gingen ze bij Madame Martin een
kalf slachten en wij, die overbleven, sliepen den
godganschen namiddag en trokken rond vier uur
naar Fauquembergues om brood, dat er niet meer
wasToch konden we nog in een half-kapotge-
schoten winkeltje een doos koeken en een flesch
wijn koopen 't was maar een magere troost.
Gelukkig dat we onze beenhouwers hadden,
want die brachten ons 's avonds een flinke lap
lever mee Met een sneetje brood uit den voor
raad en wat aardappelen was onze wolvenhonger
gestild we hadden van 's morgens niets meer
gegeten.
Zaterdag, 25 Mei 1940.
Er was goed nieuws gekomen er zou dienzelf
den dag brood zijnDen ganschen dag stonden
de vluchtelingen die te Renty verbleven in de rij
om zich te laten inschrijven voor den broodver
koop wie niet ingeschreven was zou geen brood
kaart krijgen, en ook geen brood
Er was 100 gr. per man en de verkoop geschied
de met veel plechtigheid in de mairie. Al de no
tabelen van de gemeente waren, geloof ik, aan
wezig op de broodverdeeling Monsieur Vieillard,
een rijke jonge boer, die op de plaats woonde en
wiens vader schepen was, Monsieur Grioche,
raadslid en eigenaar van den zaagmolen, Mon
sieur Gustave, schoenmaker en veldwachter...
alleen Monsieur le Maire was er niet.
II se fait invisiblezei ons iemand, dien We
vroegen waarom de burgemeester ook niet even
kwam kijken.
Het werd een echte stormloop om het hompje
brood te bemachtigen dat elk toebedeeld was.
Ik wilde me nuttig maken en zou de kaarten af
stempelen, maar ik mag u thans verzekeren, dat
het me geenszins speet dat het werkje gedaan
was, toen ik na een paar uur de laatste koopers
zag vertrekken.
Onze beenhouwers kwamen slechts 's avonds
laat thuis, ze hadden een tweeden klant gekre
gen op de hoeve Dewidehem moesten ze nl. een
varkentje van zoowat 250 kgr. slachten
De commerce draait goedhad Albert
filosofisch gezegd.
Dat 't koste bluven deuren had Maurice
er dadelijk lachend op laten volgen, wanneer
hij 's avonds blozend als een jeune premier
onze villa binnenkwam. We verheugden er ons
over dat we zulke goede maatjes gevonden had
den op onze reis...
Lang nadat de nacht was ingevallen en we als
mummies in onze dekens gerold lagen, waren
enkelen onzer nog aan 't grappen vertellen...
Buiten hing de stilte van den zomernacht.
Zondag, 26 Mei 1940.
Een triestige Zondag
Van 's morgens in de vroegte jagen donkere
wolken door de lucht. Af en toe komen eenige
lichtvlekken in den bijna ondoordringbaren don
keren hemelkoepel. Doch 't regent nietlangs de
straten van ons Artesisch dorpje staan de plan
ten en de boomen vol wit-grijs stof, naar wat
verfrissching te wachten. In de zwaar drukkende
lucht rust het witte kerkje van Renty op een
lichte verhevenheid en de heldere klokken kon
digen geregeld de missen aan...
Een pater uit Geeraardsbergen leest een stille
misaan een zijaltaar, vlak voor ons, heeft een
ander priester bijna gedaan. Zijn misgewaden
zien er onfrisch uit en onder een te wijden ka-'
zuifel steekt een verstelde en vergeelde albe uit.
De rijkdom aan liturgische gewaden van ons
kerkje moet niet bijster groot geweest zijn.
Na de mis gaan opnieuw de inschrijvingen voor
het brood hun gang de nummers reiken reeds
tot 800... 850... 900... Dit inschrijven gebeurt in
de mairie, een kamertje van een schort groot
het werk gaat vlug, niettegenstaande de arbei
ders gering zijn. Samen met twee juffrouwen,
de dochters van den heer gemeentesecretaris
wordt bladzijde na bladzijde, en broodkaart na
broodkaart ingevuld. Het is geen gemakkelijke
karwei 's namiddags in dezen hoop menschen or
de te houdenbij overmaat van ramp begint het
te regenen bij stroomen en de gansche menigte
vlucht overhoop onder het afdak van de school,
waar op een onooglijk tafeltje de broodverkoop
plaats heeft... precies een brooduitdeeling van
den disch.
Het is voor mannen niet altijd gemakkelijk
een afwisselend menu op te stellen daarom gin
gen we om raad bij een cordon bleu In de
hoeve Martin, waar dat kalf werd geslacht, was
een jonge dame uit Rijsel gevlucht met haar
dochtertje. Het was een vriendelijk persoon en
onze beenhouwers hadden, toen ze ginder aan
't werk waren, kennis met haar gemaakt en ver
nomen dat ze zulke heerlijke pannekoeken kon
maken. Maurice was er natuurlijk als de kippen
bij geweest om haar te verzoeken haar kunst ook
voor ons eens te toonen. Het aanbod nam ze
graag aan, zei ze, en zoo kwam het dat we dien
Zondagavond bij Madame Fernande zoo heet
te de jonge dame pannekoeken gingen eten.
Alhoewel ze buitengewoon heerlijk smaakten,
vielen ze mij wat zwaar op de maag en kon ik
bijna van gansch den nacht geen oog dicht doen.
Alleen tegen den morgen kon ik flink den slaap
vatten en ik was de laatste die uit mijn bed
kwam.
Maandag, 27 Mei 1940.
Een week geleden zijn we van huis vertrokken.
Wat is er sedert dien dag al niet gebeurd Wij
kunnen van nergens nieuws vernemen ook niet
door de radio want sedert meer dan veertien
dagen zitten de menschen hier zonder electrici-
teit. Wij berusten in ons lot en wachten den dag
af waarop we vast en betrouwbaar nieuws zul
len krijgen om naar huis te kunnen vertrekken.
Gansch den morgen gaat voorbij met kaarten
uitdeelen wel is waar zijn er reeds vluchtelin
gen vertrokken, maar eiken dag komen er nieuwe
bij. Tot nog toe zijn er reeds meer dan 1200 in
geschreven ook de gehuchten Assonval en Ri-
meux zitten volgepropt, geen enkele hoeve of er
liggen er een dozijn. Wij beginnen stilaan de
menschen te kennen er zijn er uit alle streken
van Noord-Frankrijk en België, maar tot nog toe
hebben we geen enkelen Ieperling gezien.
Rond den middag komt een groep Duitschers
met auto's en moto's aan, die onmiddellijk onder
afdaken en in schuren worden geplaatst. De
Franschen zijn eerder terughoudend en zelfs
eenigermate bevreesd het is de eerste maal dat
ze zulk een groot aantal vreemde soldaten op
het dorp krijgen. Ze kunnen zich slechts met tee-
kens doen verstaan hier en daar kent een Duit-
wendt U tot het huis
(2187)
Wat deze week geboden wordt, is onovertrefbaar
LILIAN HARVEY in:
met Victor Staal en Paul Kemp.
Een schattige jonge vrouw speelt voor Don Juan
Men vraagt hem zich in vrouw te verkleeden
Schandaal, «twee mannen» kusten elkaar...
Ongehoord, men vond hem in een klooster bij jonge
maagden...
De origineelste comedie met nog nooit geziene fanta
sieën in den schilderachtigen achtergrond der jaren 1706.
HUMOR LIEFDE DRAMA
KLUCHT AVONTUREN
En ter volmaking van dit eenig programma
met Lloyd Nolan, Gail Patrick, J. Carrol Naish.
Een denkbeeldige ontvluchting van Al Capone. de
eens beruchte publieke vijand Nr 1.
Een nog niet geëvenaarde, spannend dramatische,
geweldig actievolle film.
Zaterdag en Maandag, om 7,30 uur.
Zondag, doorgaand vanaf 1,30 uur STIPT
scher enkele woorden Fransch. Wij praten met
de soldaten Duitsch en deze zijn gansch gelukkig
in Frankrijk hun eigen taal te kunnen spreken.
's Avonds, rond 8 uur, laat een hunner mij een
getypt oorlogsbericht lezen het eerste nieuws
sedert acht dagen. Gevechten hebben plaats in
Artesië, aanvallen ten Noorden van Meenen in
de richting van leper, Kales werd ingenomen,
nog steeds woedt de strijd om Narvik...
leper is dus nog niet ingenomen, maar krijgt
dus vandaag zeker de volle laag. Hoe zit het
thuis Wat gewordt er van allen die we liefheb
ben Wordt de stad een tweede maal het slacht
offer van een bloedigen oorlog en gelijk met den
grond vernietigd De bange onzekerheid om dat
wreede lot doet ons onwillekeurig huiveren en
stemt ons melancholisch...
Dinsdag, 28 Mei 1940.
De dag wordt kalm ingezet, misschien wel de
voorbode van een meer druk bedrijf. De Duit
schers zijn reeds dezen nacht, tusschen drie en
vier uur, met veel misbaar, vertrokken, alhoewel
ze ons nog gisteren verzekerden dat ze een paar
dagen rust hadden. Wanneer zullen wij kunnen
vertrekken
Er worden de ongeloofelijkste dingen verteld
er zouden vluchtelingenkampen zijn in de buurt
van St Pol, men zou eenvoudig de auto's en fiet
sen dagenlang in een weide vasthouden en de
menschen alleen wat water en brood geven. Toch
zijn er die een kloek besluit treffen en den weg
naar huis optrekken. Men vraagt ongeloofelijk
hooge prijzen om mee op een auto te mogen ver
trekken. maar er wordt ook wel misbruik ge
maakt van den toestand van sommige menschen.
Wij zelf cjjenken er nog niet aan te vertrekken,
daar leper voortgaande op het oorlogsbericht
van gisteren nog niet kan ingenomen zijn.
Als 's avonds alles kalm is, hooren we geweldig
schieten...
Woensdag 29 Mei 1940.
's Morgens is alles weer rustig. Er is niets meer
te doen op de Mairie. Iedereen probeert te ver
trekken, maar er komen er verschillende terug,
die op de groote baan naar Fruges door troepen
kolommen werden tegengehouden en terugge
stuurd.
Weer hebben de beenhouwers werk gehad dit
maal bij de Wed. Duvauchel. waar we 's mid
dags uitgenoodigd worden voor het noenmaal
soep, kieken, varkensvleesch. De dag verloopt
traag in onze kamer boven de mairie. Rond zes
uur 's avonds wordt als eiken dag het brood ver
kocht alles loopt op wieltjes sedert iedereen
zijn kaart heeft. Vandaag krijgen we voor de
eerste maal dubbel rantsoen 1 brood van 2 ki
los voor 6 personen.
Donderdag 30 Mei 1940.
Dezen morgen nog voor we op waren is
een gansch regiment pantserwagens aangekomen,
naar het schijnt uit Hazebroek. De staf is op het
kasteeltje van Monsieur Vieillard, een adjoint
der gemeente. Niemand mag buiten het dorp,
alle verkeer met auto's en fietsen is verboden en
alle weerbare mannen tusschen 17 en 40 jaar mo
gen zich niet buiten de bebouwde kom der ge
meente begeven aldus luidt de tekst van een
Bekanntmachung, die zooeven werd uitgeplakt.
We zijn vandaag acht dagen te Renty en heb
ben sedert 10 dagen onze kleederen niet uitge
trokken elk van ons heeft den indruk dat leper
nog niet gevallen is. Of we nog iedereen zullen
terugzien We hebben een groot vertrouwen.
Het zooveelste varken is door Albert vandaag
gekeeld geworden bij Monsieur Victor Liévin
