MERRY
- H 1
ET YPERSCHE-
LA REGION D'YPRES
Zooals voorheen
99
21* Jaar, N 19 31 Oogst 1940
21 Année, N 19 31 Aoüt 1940
BI |VO ECS EL
SUPPLÉMENT
WETENSCHAPPELIJK HOEKJE
DE ASTEROÏDEN
Keuring van Zaaigraan
VRAAGT
CRISTAL-CHAUDFONTAINE
het volmaakt tafelwater
Depot BROUWERIJ J. C. DONCK
Naamdagen.
Maan. Opgang Ondergang
Maanstanden.
De uitbetaling der
Ouderdomspensioenen
Uitbetaling der leveringen aan het
Belgisch leger
99
35, BOTERSTRAAT (Hoek der Paterstraat)YPER - Tel. 260
LUXE-, NAT-, DROOG- en KILOWASCH PRESSING
Iedereen kent het zonnestelsel, waarvan Gali
lei (1) en zijn opvolgers den waren bouw hebben
bepaald.
Men onderscheidt duidelijk twee groepen 4
kleine planeten Mercurius, Venus) de Aarde
en Mars, en vier groote planeten Jupiter, Sa-
turnus, Uranus en Neptunus. Hierbij mogen we
de kort geleden ontdekte planeet Pluto bijvoe
gen, voor zoover we weten het buitenste lid van
ons stelsel.
In 1722 had de Duitscher Bode een eenvoudige
betrekking gevonden tusschen de afstanden waar
op de planeten zich om de zon bewegen. Deze
betrekking krijgt men als volgtschrijf eerst de
getallenreeks
0 1 2 4 8 16 32 64 128
waarin elk getal na het tweede tweemaal zoo
groot is als het voorgaande. Vermenigvuldig die
getallen met 3, zoodat men krijgt
0 3 6 12 24 48 96 192 384
tel er vier bij op en deel door 10
0,4 0,7 1 1,6 2,8 5,2 10 19,6 38,8
'etallen benaderen zeer goed de verhou
dingen der werkelijke afstanden van de planeten
tot de zon, zijnde deze(de afstand van de
aarde 1 stellend)
M V A M J S
4),39 0,72 1 1,52 2,65 5,2 9,54 19,19 30,07
Deze wet werd opgesteld vóór de ontdekking
van de door vraagteekens voorgestelde planeten,
zoodat het wel merkwaardig is dat deze planeten
zoo passend op hun veronderstelde plaats kwa
men.
Het eerste vraagteeken stelt de asteroïden
voor, dit zijn dwergplaneetjes, waarover we het
verder zullen hebben.
Het tweede stelt Uranus voor, ontdekt door
Herschel, dank zij deze wet
Het laatste stelt Neptunus voor. Voor deze pla
neet echter is de wet in gebreke.
Tusschen Mars en Jupiter was dus iets niet in
orde. Het genie Kepler (2) vermoedde de aanwe
zigheid van een planeet en dit vóór dat voormel
de wet geformuleerd was. Hij maakte berekenin
gen omtrent den evenwichtstoestand in ons zon
nestelsel en bewees daarmede, dat er nog een on
bekende planeet moest zijn tusschen Mars en
Jupiter.
Op 1 Januari 1801, ontdekte Guiseppe Piazzi
een kleine planeet die den naam kreeg van Ceres
en waarvan de afstand tot de zon 2,77 bleek. De
leemte werd alzoo gevuld. In 1802 echter slaagde
de Duitscher Olbers erin een tweede te vinden,
Pallas, met als afstand eveneens 2,77. Algemeene
consternatie heerschte er bij de astronomen die
deze tweede planeet, die de hemelharmonie kwam
storen, niet wilden aanvaarden. Men stelde ze
dan ook voor als een zwevende komeet. Maar
weldra moesten de geleerde heeren toegeven en
men verklaarde deze eigenaardigheid door te ver
onderstellen dat het stukken waren van een
zelfde planeet die eertijds gesprongen was.
Twee jaar later voegde Harding er een derde
bij, Junon.
Olbers had opgemerkt dat de banen dezer drie
hemellichamen zich sneden in een zelfde punt, en
hij uitte de hypothese dat op deze plaats een
grootere planeet door een nog onbekende oorzaak
in stukken was gevlogen. Hij begon zorgvuldig
die plaats te onderzoeken en hij gelukte erin in
1807 nummer 4 te ontdekken, deze werd Vesta ge
doopt. Het is de schitterendste der kleine plane
ten en men kan ze soms met het bloote oog waar
nemen.
Lang duurde het alvorens dit viertal gezelschap
kreeg. Slechts in 1845, ongeveer veertig jaar later,
vond Heucke, postmeester en tevens liefhebber
astronoom, een vijfde planetoïde, Astrée en ook
een zesde, Hébé. Vanaf dit oogenblik stijgt het
aantal ontdekte asteroïden zeer vlug en wel in
onvermoede mate
in 1891 telde men er 332, in 1904 catalogeerde
men er 732, in 1924 978 en in 1930 1152.
Volgens de metingen uitgevoerd met den groo-
ten kijker van Jerkès, heeft Ceres 767 km. als
diameter (de Maan 3467 km.) Pallas 489 km.,
Vesta 386 km. De 7/10 der asteroïden hebben ge
middeld een diameter van 10 km.
(1) Galileï: (1564-1642) Italiaansch wis-, natuur- en
sterrenkundige, kwam door de verdediging van het
wereldstelsel van Copernicus (de aarde draait rond de
zon) in strijd met de Kerk, die hem dwong het af te
zweren.
<2) Kepler: (1571-1630) Duitsch sterrenkundige: ont
dekte de 3 Keplersche wetten, waaruit Newton de wet
der algemeene aantrekking afleidde.
Te Ukkel werden er ongeveer 100 ontdekt (juist
88 in 1930).
De asteroïden kregen eerst namen ontleend aan
de mythologie en de legende de musen, de go
den, enz. In de lijst komen ook voor Belgica,
Astrid, Stroobantia.
De methode om deze hemellichamen op te spo
ren is zuiver photographisch, dit gebeurt met een
toestel genaamd astrograaph. Een kijker wordt
voorzien van een uurwerkbeweging met een snel
heid van één toer per 24 uur. Op deze wijze staat
de kijker steeds op hetzelfde punt van den hemel
gericht. Een gevoelige plaat wordt in het brand
punt bevestigd, en alzoo bekomt men een photo
van al wat zich in het veld van den kijker be
vindt. Elke ster geeft als beeld een punt of beter
gezegd een cirkeltje. Maar als er zich in het veld
van den kijker een zwevend hemellichaam, een
planeet, een maan of een komeet bevindt zal
deze een ovaal beeld of een lijnbeeld geven naar
mate zijn beweging traag of vlug is.
Sommige asteroïden volgen eigenaardige banen.
Zoo bv. Eros, waarvan de gemiddelde afstand tot
de zon kleiner is dan die van Mars, maar waar
van de excentriciteit zoo groot is dat ze zich ver
der dan Mars van de zon kan verwijderen. Mel
den we nog vier planeetjes waarvan de afstand
bijna zoo ver is als deze van Jupiter.
Het ministerie van Landbouw deelt mede
Het Departement van Landbouw vestigt de aan
dacht op het belang van het voortbrengen van
zaaizaad in eigen land. Om dit voortbrengen uit
te breiden en te verbeteren, zal door den Alge-
meenen Keuringsdienst van het Ministerie van
Landbouw overgegaan worden tot een keuring
van zaaigraan.
De zaaigraantelers, die hun velden willen doen
keuren, moeten hun inschrijving aanvragen aan
volgend adres A. K. D., Ministerie van Land
bouw, Wetstraat, 30, Brussel.
Bij de inschrijving moeten de telers
1. de oppervlakte en juiste ligging van ELK
veld, evenals den naam van het te keuren ras
mededeelen
2. het certificaat van oorsprong van het STAM-
ZAAD bij de aanvraag voegen
3. terzelfdertijd het bedrag van het inschrij-
vingsrecht storten op p. ch. r. nr 500.03 van den
A. K. D.voor het teeltjaar 1940-41 bedraagt dit
recht 100 fr. voor perceelen kleiner dan 1 Ha.
200 fr. voor perceelen grooter dan één Ha. tot
2 Ha. enz.
N. B. De telers die hun velden wenschen te
doen keuren, moeten zonder uitstel zorgen voor
het te verbouwen STAMZAAD. Dit zaad kan o. a.
bekomen worden, in België, bij den heer Profes
sor Dumon, Bestuurder van het Laboratorium
voor toegepaste genetica, 30, de Croylaan, te He-
verlée, en bij den heer Professor Journee, Voor
zitter der Burgerlijke persoonlijkheid van het
Rijksstation voor plantenveredeling, te Gem-
bloersin het buitenland, bij de kweekers van
rassen die voor onze streken geschikt zijn.
Voor wintertarwe, wintergerst en rogge, moet
de inschrijving genomen worden vóór 1 Januari
1941 voor zomertarwe, zomergerst en haver, vóór
1 Mei 1941.
8. Lombaardstraat, YPER. Tel. 255
Van I fot 7 September 1940
Zondag 1 September Egidius, Gillis.
Maandag 2 September Stephanus, Justus, Lazarus.
Dinsdag 3 September Remaclus.
Woensdag 4 September Rosalia.
Donderdag 5 September Laurentius, Bertinus, Justi-
nianus.
Vrijdag 6 September Donatianus, Eugenius.
Zaterdag 7 September Madelberta, Claud, Hilduar-
dus, Regina.
1 September 16c Zondag na Pinksteren.
Zon. Opgang Ondergang
Zondag 1 September 6 u. 56 20 u. 29
Maandag 2 September 6 u. 57 20 u. 27
Dinsdag 3 September 6 u. 59 -20 u. 25
Woensdag 4 September 7 u. 1 20 u. 23
Donderdag 5 September 7 u. 2 20 u. 20
Vrijdag 6 September 7 u. 4 20 u. 18
Zaterdag 7 September 7 u. 5 20 u. 16
Zondag 1 September 5 u. 58 19 u. 48
Maandag 2 September 7 u. 18 20 u. 19
Dinsdag 3 September 8 u. 39 20 u. 51
Woensdag 4 September 10 u. 00 21 u. 22
Donderdag 5 September 11 u. 19 21 u. 55
Vrijdag 6 September 12 u. 36 22 u. 32
Zaterdag 7 September 13 u. 48 23 u. 14
Eerste kwartier 8 September, te 21 u. 32.
Volle maan 16 September, te 16 u. 41.
Laatste kwartier 24 September, te 19 u. 47.
Nieuwe maan 1 October, te 14 u. 17.
Het Ministerie van Arbeid en Sociale Voorzorg
deelt mede
De uitbetaling der termijnen van den ouder
domsrentetoeslag (ouderdomspensioen) toegekend
zonder of na onderzoek omtrent de bestaansmid
delen, zal, met terugwerkende kracht op hierna-
vermelde tijdstippen worden hernomen
In September 1940, wat betreft de gepension-
neerden, die in den loop van de maanden Maart,
Juni, September of December geboren zijn.
In October 1940, wat betreft de gepensionneer-
den die in den loop van de maanden Januari,
Juli, April of October geboren zijn.
In November 1940, wat betreft de gepension-
neerden die in den loop van de maanden Fe
bruari, Mei, Augustus of November geboren zijn.
Aan de gepensionneerden die steungelden of
voorschotten van openbare besturen (gemeente
besturen of commissies van openbaren onder
stand) hebben verkregen, zullen de termijnen
van den ouderdomstoeslag door het toedoen van
de commissies van openbaren onderstand worden
uitgekeerd.
Bij toepassing van artikel 32 van het besluit
van 29 Juni 1940, hebben bedoelde commissies als
opdracht het bedrag van de verleende voorschot
ten of steungelden terug te vorderen, ten beloope
van de sommen, die als termijnen van den ouder
domsrentetoeslag verschuldigd zijn, over de pe
riode waarmede vermelde steungelden in ver
band staan.
De bedragen, welke verschuldigd zijn voor de
vroeger aan het Belgisch leger gedane leveringen
en die tot hiertoe niet vereffend werden, kunnen
voor het oogenblik nog niet uitbetaald worden.
Die kwestie zal eerst later opgelost worden en de
belanghebbenden zullen dus nog eenigen tijd
moeten wachten eer zij voldoening krijgen.
Gerant: L. KNOCKAERT - JOOS
VERVEN NIEUWWASSCHEN DROOGKUISCHEN
ROUW IN 24 UREN
STOPPAGE KUISCHEN EN HERVORMEN VAN HEERENHOEDEN
HERMAZEN VAN DAMESKOUSEN
ALLE SOORTEN STOFFEN KNOOPEN PLISSAGE PICOTAGE
