2
Voor de Geteisterden
Voor de Geteisterden van
West-Vlaanderen
Fiskale vrijstelling inzake Oorlogsschade
Komt te verschijnen
SNOECK'S ALMANAK
voor 1941
Te koop ten bureele dezer,
Boterstraat, 34.
's Konings Naamdag
Verkeer met de kust opnieuw
toegelaten
Grensverkeer België-Frankriik
Leeningaanvragen voor het
Herstel der Oorlogsschade
De Kolenvoorziening van het Land
is verzekerd
Geen verhooging
der Prijzen van de Kolen
Geweldig Orkaan
richt overgroote schade aan
Leest en verspreidt HET YPERSCHE
O
Het Commissariaat voor 's Lands wederop
bouw deelt mede
De geteisterden worden verzocht voorloopig
hun dossiers van oorlogsschade niet meer iq te
zenden. De wetgeving betreffende vaststelling
en schatting van oorlogsschade wordt thans af
gewerkt, en eerlang zullen de bevoegde kom
missies ingesteld worden. Te gelegener tijd zul
len de geteisterden alle nuttige aanwijzingen
over het indienen der dossiers in Staatsblad en
Pers te lezen krijgen.
Dit bericht beteekent echter geenszins dat aan
vragen voor kredietverleening voor het herstel
van schade aan private onroerende goederen niet
meer ontvankelijk zouden zijn. Dergelijke aan
vragen kunnen nog steeds op de gebruikelijke
wijze ingediend worden. Wij maken de belang
hebbenden er echter op attent dat deze aanvra
gen niet rechtstreeks naar het Centraal Bureau
voor Hypothecair Krediet, maar wel naar een
der Provinciale Commissarissen dienen gezon
den te worden. Een andere handelwijze kan
slechts vertraging veroorzaken.
Zitdagen der Afgevaardigden van het
Commissariaat voor Heropbouw
Inlichtingen aan de geteisterden zullen in elke
hoofdplaats van de arrondissementen der pro
vincie, om de 14 dagen, verstrekt worden door
de Afgevaardigden van het Provinciaal Com
missariaat voor West-Vlaanderen, telkens van 10
tot 12 en van 14 tot 17 uur
BRUGGEBijbureel Pr. Comm.. Veldstraat,
18B. St-Michiels-Brug'ge, ir. J. Beyne, 2' en 4''
Dinsdag.
OOSTENDE Gerechtshof, Oostende, ir. J.
Beyne, 1° en 3? Dinsdag.
DIKSMUIDE Stadhuis Diksmuide, ir. A. Mon-
thaye, lr en 3*' Maandag.
ROESELAREGehoorzaal Vredegerecht te
Roeselare, ir. A. Monthaye, 2° en 4e Dinsdag.
IEPER Stadhuis leper, ir. L. Ryckeboer, le en
y Dinsdag
VEURNE Stadhuis Veurne, ir. L. Ryckeboer,
2 en 4' Dinsdag.
TIELT Stadhuis Tielt, ir. G. Depreitere, eiken
Donderdag.
KORTRIJKProvinciaal Commissariaat, 63,
Doornikstraat, Kortrijk, ir. G. Depreitere, voor
wederopbouw en werkverschaffing, eiken Maan
dag en ir. C. Descamps, leeningsaanvragen, eiken
Maandag.
De Provinciale Commissaris voor West-Vlaande
ren. ir. Demeyere, ontvangt ook eiken Maandag
in zijn kantoren te Kortrijk, Doornikstraat, 63.
Een besluit van 31 Oktober jl„ van het ministerie van
Financiën, verschenen in het Staatsblad van Zaterdag
9 November, luidt als volgt
Artikel 1. Het 2' van artikel 301 van het Wet
boek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, ge
wijzigd door artikel 17 van het besluit van 30 Augus
tus 1940, wordt door het volgende vervangen
2?. Akten, vonnissen en arresten betreffende de uit
voering van de wetten op het herstel van oorlogsschade;
minnelijke akten betreffende leeningen en krediet
openingen toegekend aan de geteisterden om hun toe te
laten de schade te herstellen die zij geleden hebben
ingevolge oorlogsfeiten, wanneer deze leeningn en kre
dietopeningen worden toegestaan, volgens de voorzie
ningen van de ter zake geldende wettelijke beschikkin
gen, door een in deze beschikkingen bedoelde krediet
stelling.
Art. 2. Het 1*" van artikel 303 van voormeld Wet
boek wordt als volgt gewijzigd:
1' Hypothekaire inschrijvingen genomen tot waar
borg van de in artikel 301, l* en 2*, bedoelde leeningen
en kredietopeningen.
Het 3' dat bij zelfde artikel 303 werd gevoegd door
artikel 17 van het besluit van 30 Augustus 1940, wordt
ingetrokken.
Art. 3. Artikel 18 van voormeld besluit van 30 Au
gustus 1940 wordt door volgende beschikking vervan
gen
Art. 18. Worden van zegelrecht vrijgesteld, allej
akten die de vaststelling of schatting van oorlogsschade
tot voorwerp hebben; de minnelijke akten betreffende
leeningen en kredietopeningen toegekend aan de geteis
terden om him toe te laten de schade te herstellen die
zij geleden hebben ingevolge oorlogsfeiten, wanneer
deze leeningen en kredietopeningen worden toegestaan,
volgens de voorzieningen der ter zake geldende wette
lijke beschikkingen, door een in deze beschikkingen
bedoelde kredietinstelling de akten betreffende lee
ningen en voorschotten welke aan deze instellingen
worden toegestaan voor de financiering van hun ver
richtingen met de geteisterden.
Deze akten maken bovenaan melding van him be
stemming en mogen tot geen andere doeleinden worden
aangewend
Ter geléfeeqheid van den naamdag van Z. M.
Koning Leopold werd Vrijdag, 15" dezer, in Sint
Maartenskathedraal, om 10 uur 's morgens, ter
intentie van onzen vorst, een plechtige dienst op
gedragen door Zeer Eerw. Heer Verhaeghe, pas
toor-deken van Yper, aan het altaar bijgestaan
door de Eerw. Heeren onderpastoors van Sint-
Maartens, terwijl de gansche geestelijkheid der
andere parochies van stad, in roket, gezeten in
het koor, het H. Misoffer bijwoonde.
De leden der magistratuur en de gemeentelijke
overheden, die voltallig op dezen schoonen ker
kdijken dienst aanwezig waren, hadden plaats
genomen op de hen voorbehouden stoelen, ter
wijl verder nog zeer veel geloovigen de kerk
vervulden.
Om deze plechtigheid te sluiten werd dan nog
het Domine, salvum fac voor den Koning ge
beden.
In de parochiekerken der buitengemeenten zal
's Konings naamdag morgen, Zondag, 'gevierd
worden en alsdan de plechtige Hoogmis tot in
zicht van den Vorst opgedragen worden.
Een mededeeling van Belgapress bericht dat
sinds enkele dagen de versperringen, welke de
kuststreek afbakenden, opgeheven werden. Een
ieder kan zich dus vrij vanuit het binnenland
naar de kuststreek en vice-ver sa begeven.
Te oordeelen naar de lange rijen wachtenden,
die vroeger iederen dag voor de bureelen der
verschillende kommandanturen om een vergun
ning kwamen, zal deze nieuwe maatregel uiterst
welkom zijn.
Naar wij vernemen mag de Belgisch-Fransche
grens thans vrij en op enkel vertoon der eenzel-
vigheidskaart in de twee richtingen overschre
den worden.
Deze maatregel zal velen verheugen en de be
trekkingen met Frankrijk veel vergemakkelij
ken, daar er voortaan geen formaliteiten meer te
vervullen zijn noch pas noodig is om in en uit
Frankrijk te gaan.
De geteisterden dfe leeningaanvragen indienen bij
de Provinciale Commissarissen voor den Wederopbouw,
dienen te letten op volgende wenken
1) Bij ieder der drie roze formulieren zal men het ge
tuigschrift voegen, dat op aanvraag van den geteis
terde door den ontvanger der Registratie en Domei
nen werd ingevuld.
2) Het kadastraal uittreksel van de gezamenlijke on
roerende goederen, wanneer het handelsondernemin
gen betreft, is eveneens in driedubbel exemplaar ver-
eischt.
3) Eveneens moet 't bestek in driedubbel exemplaar
met de formulieren afgeleverd worden. Van de exem
plaren van dit bestek moet minstens één genaamtee-
kend zijn door den deskundige.
Eenvoudige kopijen zijn waardeloos.
Geldt het fakturen, dan dient de oorspronkelijke
faktuur afgeleverd met de twee gelijkvormig verklaar
de kopijen.
4) Het is hoogst wenschelijk den eigendomstitel bij de
aanvraag te voegen, vermits het Centraal Bureau vdor
Hypothekair Krediet er later toch moet navraag om
doen.
De productie van de Belgische steenkolenbekkens
beweegt zich volgens de officieele statistieken in aan
houdend stijgende lijn. Deze gunstige ontwikkeling
geldt zoowel voor de huisbrandstoffen als de nijver
heidskolen. Daarmede kan ook de vraag betreffende
een voldoende kolenverzorging gedurende den Winter
bevestigend beantwoord worden. Men moet echter met
één moeilijkheid rekening houden, namelijk het ver
voer. Het is bekend, dat de Belgische spoorwegen al
les in het werk stellen om den omloop van hun goederen
wagens te bespoedigen en zoo snel mogelijk de door
de oorlogsgebeurtenissen beschadigde wagons te her
stellen, waardoor het wagenpark voortdurend uitbrei
ding ondergaat. Ook de verzenders en ontvangers die
nen daaraan mede te werken, door de wagons zoo snel
mogelijk te laden en te lossen, zoodat zij met zoo min
mogelijk oponthoud weer voor ander vervoer kunnen
dienen. Ons aller belang is daarmede gemoeid. Wan
neer iedereen daaraan meewerkt, is het mogelijk daad
werkelijk het vervoervraagstuk op te lossen en dan zal
het ook gelukken de geheele bevolking en alle nij-
verheidsgebieden van voldoende kolen te voorzien. De
kolenproductie is op het oogenblik reeds zoo groot,
dat reeds aanzienlijke voorraden bij de mijnen opge
stapeld moeten worden. Het is dus alleen nog maar
een kwestie van vervoer.
Voor cokes is de toestand wat minder gunstig, daar
verschillende cokesovens door de oorlogsomstandighe
den zware schade opgeloopen hebben. Wel wordt er
zooveel mogelijk spoed betracht bij het herstellen er
van, maar de voortbrengst is niettemin nog niet op
normaal peil gekomen.
Het Kommissariaat van Prijzen en Loonen wijst erop,
dat, in tegenstelling met anders luidende berichten,
de prijzen voor kolen, zoowel voor de nijverheid als
voor het huishoudelijk gebruik, af mijn, niet mogen
stijgen boven die van 10 Mei.
Van deze prijzen mag onder geen omstandigheden
worden afgeweken; het verhandelen tegen hoogere prij
zen zal gerechtelijk vervolgd worden.
O
Donderdag in den vroegen morgen, namelijk
omstreeks 2 uur, brak hier over de streek een
ontzettend tempeest los, zooals wij er in de laat
ste jaren gelukkiglijk nog maar weinig kenden.
Volgens sommige personen beweren is het sedert
1922 dat wij hier nog een orkaan hadden dat in
hevigheid dit van Donderdag nacht evenaarde.
De wind huilde vervaarlijk bijna vier uren lang
zonder ophouden, en joeg en rukte zoo geweldig
dat vele huizen aan hun bewoners den indruk
gaven op hun grondvesten te schudden. Men
hoorde hem schuifelen in de tusschen de huizen
opene plaatsen of aan de hoeken der straten,
aanbeuken tegen de rammelende vensters en
deuren, stormen tégen gevels en daken alsof al
de woedende natuurelementen ineens waren los
gebroken. Te allen kante hoorde men huive
ringwekkend lawaai en gekraak, met ondertus-
schen het dof neerploffen van vallende steenen,
het rammelen van gebroken dakpannen of het
rinkelen van glas, bij zoover dat niet alleen alle
menschen onmogelijk nog een oog konden toe
doen. maar dat velen zelfs in hun bed niet meer
durfden blijven en, uit vrees voor ongelukken,
gansch den duur van het onweer zich in de be-
nedenplaatsen hunner woningen hebben opge
houden.
Reeds kort na den aanvang van het orkaan,
werd de electrische stroom afgesneden, zoodat
men veronderstellen mocht dat ook nog andere
streken door hetzelfde tempeest geteisterd wa
ren en inderdaad, zooals we het naderhand ver
namen, heeft dit noodweer gansch België door
gewoed.
Bij het hooren van al dat gedruisch, dat bij
oogenblikken op het rommelen van zware kanon
batterijen geleek en zelfs nog overtrof, kon men
zich reeds inbeelden hoe groot de schade zou zijn
die zoowat overal aan huizen en gebouwen zou
aangericht worden, doch toen, bij het aanbreken
van den dag, men de schade nagaan kon, bleek
deze in veel gevallen nog tamelijk aanzienlijker
dan men eerst gedacht had.
Immers veel daken van huizen, die binst het
bombardement in Mei laatstleden reeds erg te
lijden hadden gehad, waren slechts half of voor
loopig hersteld geworden en werden nu meestal
opnieuw zwaar gehavend. De losgerukte en weg-
geslegen dakpannen zijn niet te tellen. In schier
al de straten lagen 's morgens de scherven er
van op de steenen verspreid en van veel huizen,
vooral deze wat ten uitkante van stad gelegen,
waren groote gaten in het dak geslagen. Van
andere huizen waren de schouwen afgerukt,
zooals onder meer van het huis van den Heer
Dejonghe in de Lombaardstraat, van het huis
van den Heer notaris Lemahieu in de Elverdin-
ghestraat. Elders nog waren zware deksteenen van
gevels weggeslingerd, zoo onder meer van het
huis van Heer Dr. Verbeke, op den hoek der R.
Colaertplaats en Maloulaan. en van den Heer
Bouquet op de Groote Markt. Ook van den toren
der kapel van O. L. Vrouw van Lourdes, in de
Dixmudestraat, werd van den koepel een groot
gedeelte van het zink ver weggeslingerd, doch
het zonderlingste van al is dat van de kapel der
Arme Klaren, in de Stuersstraat, gansch het
torentje juist onder de klokgaten letterlijk af
gekraakt en een gansch eind verder op het dak
geslingerd werd, waar het tusschen twee spitsen
van den gevel is blijven hangen met de toren
naald vervaarlijk naar beneden gericht. Tot zelfs
op het kerkhof toe werd er groote schade ver
oorzaakt. Daar werden immers verscheidene
grafzerken gedeeltelijk verbrijzeld en talrijke
houten kruisen aan den grond afgeknakt.
Op den buiten is de aangerichte schade even
eens overgroot, zooals ook aan de telefoon- en
electriciteitsleidingen, waarvan de gebroken dra
den en afgeknakte palen niet te tellen zijn. Ver
der langs de wegen werden vele boomen ontwor
teld en op vele hoeven is de schaide onbereken
baar. Zelfs, volgens de inlichtingen die ons ver
strekt werden, heeft de electriciteitscentrale van
Sweveghem thans meer schade geleden dan tij
dens de oorlogsdagen. Het herstel ervan alsmede
dit der leiding, die op vele plaatsen geschonden
was, heeft grooten arbeid gevergd, zoodat gansch
de streek die erdoor bediend wordt tot Vrijdag
avond zonder electrischen stroom gebleven is.
Hierdoor is in vele bedrijven het werk nood
gedwongen moeten stilgelegd wórden en voor de
stad Yper had zulks daarbij nog het ander on
gemak dat men van Ponderdag morgen, rond
10 u., geen stadswater meer had, gezien er bij
gebrek aan electrischen stroom niét meer kon ge
pompt worden. Gelukkiglijk is de tijdelijke sto
ring thans hersteld en hebben wij terug water
en electriciteit.
Velen zullen zich nog lang dien verschrikke-
lijken stormnacht herinneren en nog lang zal het
duren eer al de aangerichte schade hersteld is.