CINE FLORA
GASPARONE
CR0OTE FIGUREN DER WEEK
De gedeeltelijke landbouwtelling
van Januari 1941
Nationale Landbouw- en
Voedingscorporatie
DEZE WEEK
Daarbij De Actualiteiten UFA. 483
en een prachtige DOCUMENTAIR.
De opeischingen van aardappelen
De maximumprijs der aardappelen
Gediplomeerde Vroedvrouwen
De zusters Anna en Marie-José LATON,
te IEPER, Deken Delaerestraat, Nr 3.
Bijzondere eenzelvigheidskaarten
voor het bekomen van verminderingen
op de spoorwegen
Onder dezen titel vangen we. heden met een
nieuwe rubriek aan.- Ons doel is een paar groote
mannen 'uit de kunst, de geschiedenis of een of
anderen tak der wetenschap voor' te stelleh. Nu
eens zullen we zÉjn levensloop- bondig vertellen,
dan weer zullen we zijn werk of- een gedeelte
ervan ontleden.- Naar volledigheid streven is
natuurlijk onmogelijk. We kiezen elke week
-slechts een;, paar vooraanstaande figuren, doch
daarom niet steeds de bekendste.
Wij hopen dat deze nieuwe bijdrage goed zal
worden onthaald door onze geachte lezers.
Galileo Galilei.
Galilei is wel Italië's grootste natuurvorscher
en een der grondlèggers van de moderne natuur
wetenschappen. Geboren op 15 Februari .1564 te
Pisa, trad .hij reeds in 1589 in zijn geboorte-
-stad op als hoogleeraar en later te Padua, waar
naar van heinde en ver de vreemdelingen stroom,
den. Zijn roem steeg tot ongekende hoogte, toen
hij met den Hollandschen kijker, bergen op de
maan ontdekte en bewees, dat het schemerende
licht van den melkweg van duizenden dichtbij-
eenstaande zwakke sterren afkomstig is. Zijn
grootste ontdekkingen dateeren uit 1610. Hij ont
dekte de 4 heldere wachters van Jupiter en daar
op volgde deze der schijngestalten van Venus en
hierdoor werd hij een der meest overtuigde aan
hangers der leer van Copernicus. (1) Hij ging te
Rome deze leer tegen de aanhangers der oude
leer van Ptolemaeus verdedigen. Hij vond echter
langzamerhand een steeds grooter aantal mach
tige tegenstanders tegen zich, vooral geestelijken,
die, bevreesd dat de nieuwe leer de heele wereld
orde zou verstoren, den wetenschappelijken strijd
Copernicus-Ptolemaeus op theologisch terrein
overbrachten. De strijd met de kerk eindigde
voorloopig hiermede, dat de kerk in 1616 de leer
van Copernicus voor valsch verklaarde. Galileï
kon zich moeilijk hieraan onderwerpen en gaf
een nieuw tijdschrift tegen den Jezuïet Grassi
uit. Dit geschrift werd dcor de Inquisitie onder
zocht en zelfs aangeprezen. Door deze overwin
ning aangemoedigd, schreef Galileï zijn meester
werk Samenspraak over de twee wereldstel
sels». Het boek is een schitterende verdediging
van het Copernicaansche stelselalle resultaten
van Galileï's veeljarige navorschingen zijn er in
neergelegd. De indruk was overweldigend, zijn
vrienden jubelden, zijn vijanden staken een
storm van verontwaardiging op. Opnieuw wérd
Galileï's zaak in handen der Inquisitie gesteld.
In 1633 verscheen hij op hoog bevel te Rome hij
werd gévangen gezet en meest geknield de leer
van Copernicus afzweren. Verder bleef hij in
hechtenis en moest drie jaren achtereen weke
lijks de zeven boetpsalmen lezen. Over dit proces
zijn heel wat onjuiste verhalen in omloop geko
men daartoe behoort, dat Galileï op de pijnbank
zou zijn gebracht en.dat hij, na de afzwering
opstaande, zou gezegd hebben Eppur si move
(en toch beweegt zij zich, nl, de aarde). Zijn
straf werd vlug verlicht en in hetzelfde jaar werd
hem toegestaan, zich op zijn villa Arcentri bij
Florence te vestigen. Hier zette hij, hoewel in
1637 door blindheid getroffen, zijn studies onver
moeid voort. Hij overleed op 8 Januari 1642 zijn
laatste werk was een welgeslaagde poging om
door het aanbrengen van een slinger de toenter
tijd zeer onvolkomen uurwerken te verheteren.
Pestalozzi.
Johann Heinrich Pestalozzi, opvoedkundige,
werd geboren op 12 Januari 1746, te Zürich hij
studeerde voor predikant doch gaf deze studie
op onder invloed van Rousseau's Emile. Zijn eer
ste stichting evenals een school voor arme kinde
ren stelde hem teleur. Maar hij had daarmee de
vriendschap van verschillende invloedrijke per
sonen gewonnen. Hij werd beroemd door zijn
dorpsroman Lienhard und Gertrud welks be
schrijving van het landleven toen naar den
smaak was. Hij kwam in aanraking met hervor
mers en wijsgeeren in Duitschland en Frankrijk
(onder het Directoire) en zoo riep het Directoire
na de omwenteling van 1798 hem aan het hoofd
van het nieuwe weeshuis te Stans. Maar de veld
tocht van het volgende jaar maakte hieraan een
einde. Verder verkreeg hij door de Fransche be
middeling steun voor een internaat met normaal
school voor onderwijzers te Burgdorf (1800).
Hier schreef hij zijn paedagogische reman Wie
Gertrud ihre Kinder lehrten ook een Buch
der Mütter .en een A B C der Anschauungs-
lehre Zijn school werd vergroot doch Pestalozzi,
die van practisch beheer geen begrip had, meest
weldra deze school in andere handen overgeven.
Nu werd hij aan het hoofd van een school met
opleidingsinrichting te Yverdon (Vaud) geplaatst,
welke vooral zijn naam verbreid heeft. Gemis
(1) Leer van Ptolemaeusde aarde Is het middelpunt
van het heelal, dus de zon draait om de aarde.
Leer van Copernicusde aarde draait om de zon.
HET YPERSCHE 3-1 1941
aan practischen zin, twisten onder de onderwij
zers, gevoegd bij eenige zelfoverschatting, deden
ook dteZè inrichting te niet gaan. Zijn laatste ja
ren bracht hij te Neuhof door en te Brugg, waar
hij in 1827 overleed.
Zijn stelsel was gericht op aanschouwelijkheid,
bevorderde ook handenarbeid, maar., bracht de
eigen werkzaamheid, de persoonlijkheid van het
kind te weinig tot ontwikkeling. Dit he.eft, Froe-
bei o. .a. verbeterd.
Verschillende stichtingen en vereenigingen van
maatschappelijken philanthropischen aard zijn
haar Pestalozzi genoemd.
De gedeeltelijke landbouwtelling, die plaats heeft tus-
schen 2 en 6 Januari, zal de winterbezaaiingen van
tarwe, rogge, spelt, masteluin en. gerst omvatten, als
ook de paarden, ezels, muilezels en muildie:en, runde
ren, schapen, geiten, konijnen en hoenders. De vast te
stellen toestand is deze bestaande op 1 Januari 1941
om 0 uren.
Reeds vóór 13 Januari moeten alle administratieve
bewerkingen, samenvattingen en controle geëindigd
zijn en de stukken in bezit worden gesteld van den
Centralen Dienst voor statistiek.
De burgemeesters zijn verantwoordelijk voor de
goede uitvoering der voorgeschreven telling. Het valt
ook in hun bevoegdheid de landbouwers aan te duiden
tot vorming der commissie gelast met de controle der
aangiften.
De tellers, eveneens door den burgemeester benoemd,
zullen hun ambt strict uit te voeren hebben en zulks
zender een speciale vergoeding te mogen genieten. De
voorkeur voor dit belangrijk werk zal gegeven worden
aan de plaatselijke politie. In bezit van hun benoe
mingsbrief zullen de tellers zich in alle huizen aanbie
den. Ze hebben toegang in alle stallen en bijbehoorig-
heden waar ze vermoeden dat zich onder de voor
schriften der telling vallende dieren kunnen bevinden.
De tellingsbrieven worden opgesteld ten huize of in
de inrichting van de aangevers. De teller zal lezing ge
ven van het opgestelde formulier en de aangever .ver
zoeken de door hem verstrekte inlichtingen te onder
teekenen. Zoo eene inrichting meerdere bijhuizen of
stallingen heeft die over verschillende gemeenten ver
spreid liggen wordt in ieder afzonderlijk huis een af
zonderlijk tellingsformulier opgemaakt.
De personen de zich aan de bepalingen van het be
sluit zouden onttrekken loepen zware straffen op; de
overtreders zullen in het vervolg uitgesloten blijven bij
alle veevoederverdeeling.
De telling heeft geen fiscale doeleinden. Ze moet toe
laten een statistiek aan te leggen van de winterbe
zaaiingen en het vee. Ze is van het grootste belang voor
liet land. Dat Iedereen dus wel zijn plicht begrijpe en
zich strict gedrage naar de voorschriften van het be
sluit.
Oprichting van „de hoofdgroepeering
Tuinbouwproducten, Groenten, Fruit
Bij de Nationale Landbouw- en Voedingscorporatie
werd de hoofdgroepeering «Tuinbouwproducten, Groen
ten, Fruit» opgericht.
De heer Van Hove is benoemd tot voorzitter. Zijn
bevoegdheid strekt zich uit tot de productie, de verdee
ling, de be- en verwer king van de hierna vermelde pro
ducten a) Fruit, met inbegrip van zuidelijke en droge
vruchten, alsook noten, uitgenomen noten'bestemd voor
de bereiding van vetten; b) Groenten; c) Bloemen en
sierplanten; d) Boomkweekerijproducten; e) Bloemen
en groentenzaden; f) Wildgroeiende bessen en kamper-
noeliën.
Ten einde zijn opdracht te vervullen wordt bepaald
1° Tegenover alle openbare besturen en inrichtingen
wordt hij erkend als officieel alleenvertegenwoordiger
van de bedrijven en groepeeringen die zich bezig hou
den met de productie, de be- en verwerking van en den
handel in de producten hooger opgesomd
2° Hij kan groepeeringen van producenten, fabrikan
ten en handelaars bijeenroepen, schorsen, samensmel
ten, afschaffen, stichten; het lidmaatschap verplichtend
maken;
3° Hij kan aan fruit- en groentenindustrieën, voor
schriften opleggen betreffende aan te wenden grond
stoffen en verpakkingen alsmede de productie uitbrei
den of beperken
4« De verpakking, de presentatie en den afzet rege
len
5° Bepaalde noodzakelijke bedrijven tot stand bren
gen, het oprichten van bedrijven van zijn toestemming
afhankelijk maken, het in star.d honden van bedrijven
ondergeschikt maken aan een minimum omzet. Hij kan
biizondere aangestelden benoemen voor de marktrege
ling en voor uitvoering van bepaalde zendingen
6° Verkoops-, verrekenings- en betalingsvoorwaarden
vaststellen;
7° De leden verplichten voorraden aan te leggen, of
te leveren, of te nemen
8° Keuringen inrichten en verplichtend maken;
9° Verbruik van bepaalde producten bevorderen en
beperken;
10° Vergeldingsbelastingen opleggen aan door econo
mische maatregelen begunstigde bedrijven, een com-
pensatie'aksinrichten, het beheer en de aanwending
van het inkas regelen
11° Bijdragen heffen in verhouding tot het econo
misch belang der bedrijven, met het doel de beheers
kosten en andere uitgaven te dekken;
12° Geldboeten oplessen die individueel kunnen gaan
tot 10.000 frank; bedrijven schorsen vcor een periode
van maximum veertien dagen.
De voorzitter zal zich omringen van een bijraad.
AFe genomen reglementeeringen van den voorzitter
worden slechts van kracht na hunne goedkeuring door
den leider van de Nationale Landbouw- en Voedings
corporatie en door den Secretaris-Generaal van het Mi
nisterie van Landbouw- en Voedselvoorziening.
5
Vrijdag, om 7 uur.
Zaterdag, om 7 uur.
Zondag, om 2 uur, 4 j en 7 uur 'doorloopetuil
IN
Öe beroemde actrice MAR1KA KOKK
met den evenzeer gekenden acteur
JOHANNES HEESTERS
IN DÊ GROOTE SUCCESFILM
Een lustige en tevens spannende film.
Een film die iedereen zal willen zien.
Het plantgoed mag niet geëischt worden
Wij lezen in Volk en Bodem het orgaan der Na-
tionale Boerencorporatle.
Er wordt ons meegedeeld dat in sommige gemeen
ten, onder meer in West-Vlaanderen, door agenten van
het Departement van Landbouw, bij de opeischingen
van de aardappelen, zelfs het plantgoed dat de boeren
uit eigen oogst reserveeren, wordt aangeslagen, onder
voorwendsel dat later voldoende plantgoed uit Duitsch
land zal aangevoerd worden.
Moesten de onderrichtingen werkelijk zoo zijn, dan
is het duidelijk dat hier een ernstig gevaar dreigt voor
den oogst van volgend jaar.
We zijn dan ook Onmiddellijk op inlichtingen uitge
togen bij den bevoegden Dienst van het Ministerie, en
kunnen meedeelen dat geen enkele onderrichting in
dezen zin werd gegeven, en dat het dus den boeren toe
gelaten is plantgoed voor volgend jaar te reserveerem.
Ziehier trouwens de ware toedracht der zaak.
Gezien de dringende noodzakeljkheid de aardappe
lenbevoorrading van de bevolking te verzekeren, zag
het Ministerie van Landbouw zich verplicht den toe
stand inzake aardappelproductie voor al de gemeen
ten van het land, na te gaan. De gemeenten met pro
ductie-overschot werden verplicht zekere welbepaalde
hoeveelheden aardappelen te leveren.
Het weze echter wel verstaan dat de schikkingen var.
het besluit van 4 September 1940, waarbij het den land
bouwer toegelaten is 30 van zijn totale productie als
plantgoed en afval voor te behouden, in voege blijven.
Verder mag hij de noodige hoeveelheid aardappelen be
stemd voor de consumptie in zijn huisgezin, op basis
van 750 gr. per dag en per persoon, reserveeren.
Indien men nu, tengevolge van een tekort aan leve
ringen, verplicht is tot opeischingen over te gaan.
spreekt het vanzelf dat de landbouwers, die een loyale
en nauwkeurige aangifte deden van hetgeen hun van
hun oogst overblijft, niet zullen worden lastig gevallen
wat betreft de gereserveerde 30 aan plantgoed en
afval, evenmin als voor de aardappelen die op basis
van 750 gr. per dag en per persoon werden voorbehou
den. Indien echter wordt vastgesteld dat landbouwers
een deel van hun oogst trachten te verduiken en daar
toe een onnauwkeurige of valsche aangifte deden van
de aardappelen die nog in hun bezit zijn, kunnen de
schuldigen geen de minste aanspraak maken op de ie
reserveeren hoeveelheden (zooals hooger aangeduid),
die in princiep door vermeld besluit van 4 September j.l.
toegelaten zijn. Het eventueel onvolledige of valsche
van hun aangiften kan vastgesteld worden door huis
zoekingen of door andere opzoekingen waartoe de over
heid desnoods zal overgaan.
De maximum-prijs voor de aardappelen woTdt als
volgt vastgesteld, in franken, per 100 kilogram, voor
de gewone soorten
Prijs te betalen aan den verbouwer Januari, 69 fr.:
Februari, 71 fr.; Maart, 74 frank.
Prijs ^pn den grossier, geleverd in den winkel van
den kleinhandelaar Januari, 89 fr.; Februari, 91 fr.:
Maart. 94 ff ank.
Prijs van den verbruiker; Januari. 105 fr.; Februari.
110 fr.; Maart, 110 frank.
De prijzen moeten met 13 frank verminderd worden
voor de soorten Grappes d'Or en vermeerderd met
30 frank voor de soorten Rosa (Plates de Floren-
ville).
In geval van opeisching worden de prijzen der aard
appelen met 13 frank per 100 kilogram verminderd.
gediplomeerde vroedvrouwen, maken
bekend aan het geacht publiek van
leper en omliggende gemeenten, dat
zich zich komen te vestigen
Telefoon 518. (2380)
De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwe
gen deelt mede
De bijzondere eenzelvigheidskaarten, afgeleverd aan
sommige categorieën van reizigers, tot het bekomen van
vermindering op de prijzen van de biljetten door de
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen uit
gegeven. zi;'n niet meer geldig.
De oudstrijders en oorlogsinvaliden van 1914-1918.
alsook de gepensioneerde officieren, die in het bezit
zijn van een vijfjarige kaart voor het tijdperk 1940-
1944, kunnen bijgevolg deze kaarten door de stations
niet laten valideeren voor het dienstjaar 1941.
De eenzelvigheidskaarten behouden echter, zonder
verdere formaliteiten hun geldigheid voer het beko
men van verminderingen cp de lijnen van de Nationale
Maatschappij voor Buurtspoorwegen.
