JULES DERUDDER Naamdagen. Zon. Maan. Maanstanden. Gemeentekrediet van België 4 t. h. 1930 GROOTE FIGUREN DER WEEK WETENSCHAPPELIJK HOEKjE VRAACT CRISTAL-CHAUDFONTAINE het volmaakt tafelwater DepotBROUWERIJ J. G. DONCK Leening der Verwoeste Gewesten 1922 Leest en verspreidt HET YPERSCHE BENZINE en MAZOUTVERBRUIKERS van YPER en OMSTREKEN DEPOT STANDARD Rijsselsteenweg, 11 bis YPER HET YPERSCHE 14 -2 -1941 van 16 tol 22 Februari 1941. Zondag 16 FebruariSexagesima. Maandag 17 FebruariTheodule, Faustinus. Dinsdag 18 Februari: Simeon, Alexis. Woensdag 19 Februari Bonifacius. Donderdag 20 FebruariEleutherius. Vrijdag 21 Februari: Severinus, Pepinus. Zaterdag 22 Februari Margareta. Opgang Ondergang Zondag 16 Februari 8 u. 54 19 u. 00 Maandag 17 Februari 8 u. 52 19 u. 02 Dinsdag 18 Februari 8 u. 50 19 u. 04 Woensdag 19 Februari 8 u. 49 10 u. 06 Donderdag 20 Februari 8 u. 47 19 u. 07 Vrijdag 21 Februari 8 u. 45- 19 u. 09 Zaterdag 22 Februari 8 u. 43 19 u. 11 Opgang Ondergang Zondag 16 Februari 1 u. 04 10 u. 55 Maandag 17 Februari 2 u. 00 11 u. 28 Dinsdag 18 Februari 2 u. 17 12 u. 06 Woensdag 19 Februari 3 u. 28 12 u. 49 Donderdag 20 Februari 4 u. 32 13 u. 38 Vrijdag 21 Februari 5 u. 29 14 u. 34 Zaterdag 22 Februari 6 u. 18 15 u. 34 Laatste kwartier18 Februari, te 20 u. 7. Nieuwe maan: 26 Februari, te 5 u. 2. Eerste kwartier6 Maart, te 9 u. 43. Volle maan 13 Maart, te 13 u. 47. De Iichtverduistering begint met den zonsondergang en eindigt met den zons opgang. Trekking van 1 Februari 1941 De volgende obligaties zijn terugbetaalbaar aan pari vanaf 1 Maart 1941 Obligaties van 10.000 frank 84 114 137 147 250 292 461 542 688 750 767 969 1006 1035 1042 1146 1174 1231 1266 1278 1289 1344 1513 1518 1535 1738 1850 1923 1027 2108 2454 2712 2771 2788 2998 3021 3027 3297 3322 3476 3486 3575 3589 3784 3959 4009 4168 4227 4265 4332 4469 4521 4605 4762 4866 4908 5105 5275 5450 5506 5628 5731 5875 6294 6556 6594 6621 6637 6702 6840 6871 6908 6969 7146 7184 7215 7265 7300 7328 7369 7417 7629 7636 7809 7813 7829 7908 7919 7923 7996 8049 8121 8278 8282 8309 8350 8425 8448 8466 8582 8669 8702 8705 8783 8824 8850 8851 8909 8978 8982 8985 9012 9119 9144 9355 9488 9489 9572 9600 9759 9789 9858 9861 9885 9977 Obligaties van 5,000 frank <1 en 2): 100 241 479 525 581 666 822 1006 1104 1163 1297 1325 1454 1616 1650 1688 1695 1835 1928 1999 2087 2091 2130 2146 2212 2218 2285 2538 2588 2617 2661 2663 2766 2886 3021 3022 3219 3507 3752 3786 3835 3887 3905 3970 3978 4024 4029 4047 4067 4098 4204 4233 4359 4400 4450 4498 4558 4640 4757 4867 4883 4886 4904 Obligaties van 1,000 frank (1 tot 10); 41 51 149 274 275 318 346 359 367 423 600 722 730 760 1237 1332 1368 1406 1462 1635 1720 1759 1802 1859 1935 1939 1941 2007 2144 2332 2400 2488 2560 2734 2755 2862 2877 2989 3052 3053 3404 3478 3580 3616 3681 3796 3925 3940 3990 4114 4164 4341 4400 4439 4539 4573 4650 4712 4749 4752 4807 4854 4911 4917 5020 5159 5210 5302 5305 5339 5445 5460 5467 5586 5702 5794 5861 5921 5958 5978 6064 6096 6128 6259 6334 6349 6478 6589 6604 6752 6952 6997 7014 7040 7068 7102 7325 7424 7462 7532 7620 7634 7929 8120 8451 8461 8845 8878 8982 9118 9182 9250 9303 9408 9415 9419 9441 9449 9480 9637 9705 9940 9976 10197 10696 10730 10798 10823 11006 11084 11171 11192 11201 11277 11305 11483 11493 11578 11579 11782 11965 "11977 12079 12190 12238 12541 12588 12615 12624 12646 12698 12717 12838 12840 12850 12869 12871 12880 12933 12948 13024 13050 13080 13106 13177 13266 13278 Obligaties van 500 frank (1 tot 20); 93 138 205 401 459 541 546 622 695 739 778 838 853 1063 1113 1120 1259 1294 1465 1496 1579 De uitgelote obl. brengen geen interest meer op van af 1 Maart 1941, waarop ze terugbetaalbaar zijn mits afgifte der titels voorzien van al de kps, Inbegrepen deze van 1 Sept. 1941. 9 WASHINGTON George Washington, 1' president der Vereenig- de Staten zag het daglicht op 22 Februari 1732 in Virginië. Hjj was de zoon van een planter en vestigde reeds vroeg de aandacht op zich, zoodat de gouverneur van Virginië hem in 1753 gelastte om aan het hoofd van een gewapende afdeeling kolonisten het voortdringen van de Franschen in het Ohiodal tegen te gaan. In het begin streed hij met succes, maar in 1754 moest hij zich met zijn afdeeling overgeven. Vrijgelaten, nam hij het volgende jaar deel aan den tocht tegen Fort Duquesne. De afdeeling viel in een hinderlaag, doch Washington wist zich te redden. Bij het uitbreken van den Zevenjarigen Oorlog tegen de Franschen nam hij wederom dienst en nam deel aan de inname van voornoemd Fort Du quesne. Hij geraakte wat op den achtergrond en eerst tijdens de moeilijkheden met de Engelschen trad hij weer naar voren. Hij werd zelfs tot op perbevelhebber (1775) gekozen. Hij streed met afwisselend succes. Langzamerhand slaagde hij er echter in, het Amerikaansche leger te gewen nen aan discipline, zoodat in 1778 de Amerikanen succes behaalden. Toen de Fransche hulptroepen het Amerikaansche leger kwamen versterken was de strijd spoedig beslist. In 1781 slaagde Washing ton er in het Engelsch hoofdkorps bij Yorktown tot capitulatie te dwingen, waarop na langdurige onderhandelingen in 1782 de Engelsche regeering de onafhankelijkheid der Staten erkende. Na het tot stand komen der Constitutie in 1787 werd hij in 1789 gekozen tot president. Hij was voorstander van den eenheidsstaat (federalist). Onder zijn bewind werd het bestuur der Unie geregeld, een munt ingevoerd, het bouwen van een hoofdstad (Washington) voorbereid. Voor de tweede maal gekozen tot president in 1793, dreef hij een onzijdigheids verklaring voor de Unie tij dens den oorlog tusschen Frankrijk en Engeland door. Ondanks de moeilijkheden, welke er aan den: Amerikaanschen handel door Engeland en Frank rijk berokkend werden, wist hij den vrede te be waren. Het gelukte Washington een handelsver drag met de Engelsche regeering tot stand te brengen (1795). Hij gaf te kennen, dat hij voor de derde maal niet gekozen wenschte te worden, trad af en vestigde zich op zijn landgoed. Toen er weer oorlog dreigde met Frankrijk werd hij opnieuw benoemd tot opperbevelhebber (1798). Hij overleed te Morent Vernon in Virginië in 1799. OGIER Willem Ogier, Viaamsch blijspeldichter, werd te Antwerpen geboren in 1618 en overleed aldaar op 20 Februari 1689. Zijn voornaamste werk, De seven Hoefd-sonden bestaat uit een reeks spelen tusschen 1639 en 1678, achtereenvolgens op het tooneel der rederijkkamer De Olijftak verschenen, waarvan hij factor was. Het eerste daarvan De Gulsigheytwerd in 1921 opnieuw uitgegeven door van Eeghem. welke daarop in 1934 De Hooveerdigheytliet volgen. Zijn werk behoort tot het belangrijkste uit de Zuidelijke Nederlanden in de 17° eeuw. PEARY Robert Peary, Amerikaansch poolreiziger, werd geboren in 1856 te Cresson Springs (Pennsyl- vanië) hij kwam in 1881 als ingenieur bij de Amerikaansche Marine. In 1886 deed hij zijn eerste reis in de poolstreken en zes jaar later trok hij over het landijs van Noord-Groenland naar Independence fjord. De volgende jaren door. vorschte hij Noord-Groenland bij de groote ex peditie van 1898-1902 bereikte hij 84°17'bij de volsende reis, die de Pool ten doel had, kwam hij tot 87°6' en met de tweede expeditie met de Roo sevelt bereikte hij per hondenslede, na overwin terd te hebben bij Kaap Sheridan en een zeer ge- forceerden tocht, de Noordpool (7 April 1909), waar hij de Amerikaansche vlag heeft geplant. Het doel van zijn reis was daarmee bereikt, de beteekenis van zijn tochten is echter voor de wetenschap betrekkelijk geringhij heeft echter de methode van de poolreizen belangrijk verbe terd. Hij overleed op 20 Februari 1920. DE GESCHIEDENIS VAN HET KUNSTLICHT A. OLIELAMP EN KAARS Nu de hoofdbron van het licht, de zon, vroeg ondergaat en de avonden lang zijn, is het stellig het oogenblik om het een en ander te vertellen uit de geschiedenis van het kunstlicht. De man die het eerst VUUR wist te maken was tevens de ontdekker van het kunstlicht en wel de grootste uitvinder aller tijden. De legende vertelt dat het Prometheus was, die aan de Goden de hemelsche vlam ontstal, doch dit is slechts le gende. Wie was de eerste die zich van de rooken- de toorts bediende Wie was de eerste die een uit klei vervaardigde lamp met olie vulde Nie mand zal het ooit te weten komen, maar zij wa ren het die den eersten kettingring smeedden van de lange keten der kunstmatige lichtbron nen. Bij de oudste volkeren vinden we de olielamp. 3000 jaar voor onze tijdrekening vinden we ze bij de Egyptenaren, grillig en vreemd van vorm, en later bij de Grieken en de Romeinen doch nu sierlijk en kunstig bewerkt. Deze olielamp, hoe elegant ze ook vanvorm was, gaf echter slecht licht en roette bovendien zeer sterk. Weinig of geen verbetering werd er in de middeleeuwen aangebracht. Een vooruitgang in de geschiedenis van de ver lichting beteekent de straatverlichting. Zoo wer den de straten van Parijs in 1558 met ongeveer 750 «pekpotten» versierd. Het is waarschijnlijk nog niet uit dezen tijd dat de naam van licht stad dagteekent De kaarsen doen wat later hun intrede, zij wer den van schapenvet gemaakt met van binnen een pit van katoen. Vooral in het Noorden had deze nieuwe methode succes, terwijl men in Frankrijk, Italië en Spanje de olielamp bleef be houden, gezien den lagen prijs der olie. Niettegenstaande de eerste straatverlichtingen met pekpotten bleven de straten onveilig, de ver lichting werd inderdaad op zeer kleine schaal toe gepast en de sterkte der lichtbronnen was ge ring. Zoo kwamen dan ook in de 17° eeuw in Parijs de fakkeldragers te voorschijn, die tegen een bepaalde belooning personen, die des nachts nog uit moesten, begeleidden en belichtten. De abt Laudatie was de eerste, die een dergelijke onder neming stichtte, nadat hij in Maart 1662 patent brieven van Lodewijk XIV had gekregen. Voor bijlichten van een rijtuig betaalde men 5 stuivers per kwartier, voetgangers slechts 3 stuivers. De handlautaam werd omstreeks de eerste tij den der middeleeuwen uitgevonden. Zij bestond uit een metalen omhulsel met een doorschijnen de hoornen plaat. De luitenant van politie de la Reynie verving in het midden der 17e eeuw de pekpotten door zulke kaarslantaarns, die op de kruispunten werden opgehangen. Dit systeem bleef ongeveer een eeuw in voege en werd dan vervangen door de eerste lantarenpalen. Noch tans bleven de handlantaarns nog lang in ge bruik. In 1769 werd een olielamp met metalen reflec tor gebruikt. In 1780 verbeterde Argan de olie lamp belangrijk door betere luchtcirculatie in de lamp en het gebruik van een cylindervormige katoenpit. In het begin van de vorige eeuw heeft men, onder den naam van studeerlamp, een lamp met zijdelings aangebracht oliereservoir en on veranderlijk olievak gemaakt, welke lamp vele voordeelen bood. In Zuid-Frankrijk gebruikte men de pomplamp. In deze lamp voert een zuig en perspompje de olie uit den voet in een cylin dervormige buis nabij den brander. Carcel, een Parijsch horlogiemaker bracht het pompje met een uurwerk in beweging. Samen met de olielamp evolueerde ook de kaars. Was de waskaars (uit bijenwas) een weel deartikel, waarvan de lagere klassen zich niet konden bedienen, ook de vetkaars werd langen tijd nogal kostbaar geacht. In het begin van de 19" eeuw gebruikte men in Engeland en Amerika veel paraffine- en walschotkaarsen (1) als weel deartikel. In Europa paste men het smelten van vetten met zuren toe volgens het procédé van cPArcet. Men moest echter wachten tot in het begin der 19° eeuw om een merkbaren vooruit gang te zien in de verlichtingswijze. De stearine- kaars werd in Europa ingevoerd. Deze kaars be hoefde niet meer gesnoten (2) te worden. De toe passing van de stearinekaars is te danken aan Chevreu, die met Gay-Lussac in 1834 te Parijs de eerste stearinekaarsenfabriek oprichtte. ('t Vervolgt). (1) walschot: vet uit den kop van den potvisch. (2) snultenmet een schaar afknippen. ft. Lombaardstraat, YPER. Tel. 256 De 225® trekking van de leening der Verwoeste Ge westen 1922 heeft Maandag 10 dezer plaats gehad en gaf volgenden uitslag Reeks 025105, Nr 6, is terugbetaalbaar met 250.000 fr. Reeks 058275, Nr 9. en reeks 025105, Nr 9, zijn terug betaalbaar met 100.000 fr. Reeks 024778 is uitgekomen zonder lot. De in deze reeksen begrepen obligaties waaraan geen lot is toegekend, zijn terugbetaalbaar met 312.50 of 300 fr., naar gelang zij al dan niet werden omgevormd. wendt U met uw kaarten en bons tot he» VELOMAKER (rechtover de baan naar Kemmel) Tel. 187 H. R. Yper 10358 MEN BESTELT AAN DE POMP EN IN T GROOT EN IN T KLEIN

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 1941 | | pagina 9