CINE FLORA
Paniek in 't Cirkus
LOUIS DEIiBRKE
Uitbetaling van
Militaire Pensioenen en Toelagen
Geld van Krijgsgevangenen
5
DEZE WEEK
De Acf-ualiteiten UFA Num. 490
En een prachtige Documentair
HET STAAL.
YPERSCHE VOETBALKRONIEK
%'(*rjniii'«lng
1891 1941
Qp 25 Februari is het juist 50 jaar geleden dat
kunstschilder Louis Delbeke, die eens de groote
zaal van den zyidwestelijken vleugel der Halle'.!
versierde, te Schaarbeek overleed.
Wij hadden reeds gelegenheid op het werk van
dezen artist te wijzen in een paar artikelen ge
schreven ter gelegenheid van de tentoonstelling
van schetsen van Delbeke, tentoonstelling die zou
gehouden worden op Sinksen 1940, maar die door
de oorlogsomstandigheden niet kon doorgaan.
Zijn levensloop willen we nog bondig herhalen.
LuuK-Auguste-Cornil Delbeke werd geboren te
Poperinge, op 9 Februari 1821. Zijn vader, Jean
Delbeke, was een Ieperling, maar zijn moeder,
Antoinette Vangheluwen, was een Poperingsche.
Delbeke studeerde aan de Academie te léper,
waarna hij naar Antwerpen trok om er zijn
kunstopleiding te voltooien. Hier was hij ter-
zelfdertijd als zijn stadsgenoot, A. Vantours, die
te Antwerpen overleed op zes-en-twintigjarigen
ouderdom (1843).
Over zijn eigenlijke carrière als schilder is het
zeer moeilijk veel te vernemen. Toch weten wij
dat hij. zooals vele schilders, een studiereis on
dernam naar Italië en dat hij ook veel te Parijs
en te Brussel werkte. Te Parijs schilderde hij
onder meer zes medaljons voor de Faculteit van
Geneeskunde van de Universiteit. Te Brussel
hij in betrekking met de meeste schilders
van zijn tijd Joseph Stallaert (1825-1903), Char
les Hermans (geb. 1839), Paul de Vigne (1843-
1901), C. Van der Camp, Jean Verhas en Auguste
Serrure. Hij stond bij deze in hoog aanzien, zoo
als blijkt uit de lovende brieven, wélke deze naar
bet toenmalige stadsbestuur zonden om hem aan
te bevelen bij de uitvoering van de wandschil-
derijen in onze Halle.
Van den kunstschilder Delbeke bezitten wij
nog vier tableau's in onze stad drie portretten
in de raadszaal, een portret in het Stadsmuseum
on een zeer mooie schets van een der muurschil
derijen, in privaat bezit.
Maar Delbeke was niet alleen schilder hij
was ook schrijver en heeft menig werk geschre
ven, wier onderwerpen echter tot een gansch
ander dojnein behooren, en die dus hier buiten
bespreking kunnen gelaten worden.
Zooals wij het reeds vroeger schreven, kostte
het heel wat moeite en gekibbel, vooraleer Louis
Delbeke de wandschilderijen kon beginnen en
"voortzetten. Eigenlijk was dit werk niet eerst
aan Delbeke opgedragen. Deze opdracht viel den
Komenschen schilder Charles De Groux te beurt,
maar zijn vroegtijdige dood (1825-1870) belette
hem het werk te beginnen. Na de voltooiing van
de schilderijen in den oostelijken vleugel door
den kunstschilder Ferdinand Pauwels (1879) be
sloot de gemeenteraad het door het afsterven van
De Groux niet uitgevoerde werk aan een anderen
kunstenaar op te dragen. Over de moeilijkheden
vernamen de lezers van ons blad reeds enkele
merkwaardige bijzonderheden waarover wij
thans niet meer uitweiden. Toch kunnen wij hier
nog mededeelen welke schilderijen zich in de
Dëlbeke-zaal bevonden en die tijdens den we
reldoorlog vernietigd werden.
Van links naar rechts
1. Oorsprong van het Tuindagfeest.
2. Voorstelling van de opvoering van Judith
en Holofernes door de Rederijkerskamer De
Rosieren in 1586.
3. Afroeping van een dichtwedstrijd door de
Tepersche Rederijkerskamer Alpha en Omega
ter gelegenheid van de honderdste verjaring van
het Beleg en het Ontzet van leper (1383-1483).
4. Stichting van het Belle-Godshuis (1276).
5. Onderstand der behoeftigen in het Belle-
Godshuis.
6. Rechten der Keure (13* eeuw).
7. Het looien, weven en twijnen van het Ieper-
sche laken.
S. leper, vrije koophandelsplaats.
9. De gemeentelijke vrijheid.
Van deze laatste schilderij bevindt zich een
zeer mooie schets in particulier bezit.
Deze tableau's werden door Delbeke met zeer
groote bekwaamheid en geschiedkundige kennis
geschilderd. Delbeke's palet beschikte over een
rijke gamma kleuren, die hij met kwistigheid
in zijn werk wist te gebruiken. Ook de samen
stelling van zijn tableau's mocht wonderbaar ge-
heeten worden, vooral daar hij over zeer kleine
paneelen beschiktezijn muurschilderingen wa
ren een oprecht ondankbaar werk, dat hij toch tot
een goed einde zou weten te brengen hebben, in
dien ook de dood hem niet was komen onttrek
ken aan zijn arbeid, in 1891.
Het is misschien wel de moeite hier het oor
deel aan te halen van een paar kunstcritici, die
het werk van Delbeke hebben gekend. Hun oor
deel zal de weinig vleiende bewoordingen, welke
HET YPERSCHE 21 - 2 -1941
men tijdens zijn leven Delbeké heeft toegestuurd,
wat vermógen te milderen.
Het eerste is dat van Camille Lemonnier in
zijn prachtig werk «L'école de Peinture beige»...
een artist, die zich als een der origineelste, een
der vernuftigste, misschien als de eenige groot
ste en waarachtige decoratieschilder van zijn
schooi openbaarde, Louis Delbeke, die te vergeefs
zijn weg had gezocht in onzekere en nuttelooze
pogingen, ontwierp een frissche, lichte, vroolijke
decoratie, als groote gekleurde platen, welke zoo
wel door het genuanceerde spel van de lichte
tonen als door het aangename charme der beel
den, de bevalligheid der primitieven voor den
geest riep. Dit vruchtbaar en onverwacht genie
werd op zijn beurt door den dood weggemaaid,
vooraleer hij zijn werk kon voleindigen
En na dit onvervalschte oordeel van een groot
kunstkenner nog dit_tweede, van H. Hymans .in
zijn werk Bruges et Y'près» De heer Delbeke,
wiens dood het werk in 1891 kwam onderbreken,
moest door een serie tooneelen het burgerlijk
leven van de stad illustreeren Doel was de phi-
lantropische en intellectueele instellingen van de
stad tijdens de Middeleeuwen in relief te bren
gen. Dit programma zou op een niet-bamale wijze
verwezenlijkt zijn geworden.
Met de bekommering zijn composities in har
monie te stellen met het hun bestemde kader,
had de artist het goed geoordeeld hun een ar
chaïsch uitzicht te geven, dat buitengewoon in
teressant was. Daardoor echter was ook zijn werk
blootgesteld aan hevige critiek. Nadat de arbeid
een tijd werd onderbroken, moest de schilder
zich schikken naar het oordeel van een comité
van kunstenaars, wier gunstige uitspraak tot de
voortzetting van het werk besloot. Naar het uit
gevoerde deel te oordeelen, schijnt het ons niet
twijfelachtig dat, hadde de heer Delbeke zijn ar
beid kunnen voleindigen, zijn geboortestad
(neenPoperinge was zijn geboorteplaatszou
begiftigd zijn met een geheel dat wezenlijk in
staat zou geweest zijn een eervol relief te geven
aan de Iepersche school.
Bij de vijftigste verjaring van het afsterven
van dezen Ieperschen artist Iepersch door zijn
werk op rijpen leeftijd, maar Poperingsch door
geboorte meenen wij te mogen besluiten dat
zijn werk, hadde het mogen bewaard blijven, de
critiek van den tijd glansrijk zou hebben door
staan. Door zijn technische vaardigheid, zijn his
torische kennis, wist Delbeke in onze hallen echte
kunstwerken te scheppen. Hun rijk koloriet en
hunne wonderbare compositie waren een waar
borg van hun degelijkheid wat van Delbeke's
werk nog hier en daar overblijft is genoeg om
zijn naam in eere te houden.
En komt de dag waarop weer rust zal ingetre
den zijn, dan wordt de verleden jaar afgelaste
tentoonstelling zeker gehoudendan zullen wij
de schoone schetsen van deze verdwenen schil
derijen met zooveel te meer liefde bewonderen.
R. van Ipre.
O
In het Staatsblad van 12 Februari verscheen het
volgénde besluit
Artikel 1. De uitbetaling van de pensioenen en
toelagen, die aan de militairen en ermede gelijkgestel-
den. aan hun weduwen en weezen en andere recht
hebbenden verschuldigd zijn uit hoofde van dienstfeiten
van na 9 Mei 1940 volgens de bij besluit nr 23 van 2
September 1940 bepaalde regelen, wordt verzekerd door
de bij wet van 23 Januari 1925 ingestelde Nationale
Kas voor oorlogspensioenen.
De bestaande wetgeving betreffende de modaliteiten
van vereffening en rechtvaardiging der uitgaven van de
Nationale Kas voor oorlogspensioenen is van toepas
sing op die betalingen.
Art. 2. De financiering van bedoelde uitgaven
wordt niet ten laste gelegd van het bij koninklijk be
sluit nr 16 van 22 Juli 1939 ingestelde Dotatiefonds.
Die uitgaven zullen echter gedekt worden door dat
fonds, hetwelk naar behooren door de Schatkist zal
worden gestijfd, bij toepassing van artikel 6, alinea 2,
van voormeld koninklijk besluit van 22 Juli 1939.
o
Het Roode Kruis van België noodigt de Belgische
Krijgsgevangenen, die op einde Mei of begin Juni, bij
de Duitsche Overheid in het kamp van Ligny-Thilloy
fondsen neerlegden, uit, zich te doen kennen door de
bewijsstukken, die zij in hun bezit hebben, aan het
volgend adres op te sturen Roode Kruis van België,
Dienst vcor Overdracht van Fondsen der Krijgsgevan
genen, steenweg op Vleurgat, 98, Brussel.
Een mededeeling onlangs In de dagbladen versche
nen geeft inlichtingen aangaande het geld dat aan de
Belgische krijgsgevangenen, of aan him familie toe
komt.
Het Roode Kruis van België vraagt de belanghebben
den geen stappen aan te wenden, noch bij de Alge-
meene Directie, noch bij de locale afdeelingen, ten
einde in het bezit gesteld te worden der hun verschul
digde bedragen.
Het Roode Kruis van België zal, zonder aanvraag
van hunnentwege, ket bedrag dat hun bestemd is, per
postcheck doen geworden, van zoodra dit organisme
in het bezit zal zijn van deze fondsen.
Vrijdag, om 7 uur.
Zaterdag, om 7 uur.
Zondag, om 2 u 4,30 u. en 7 uur. (doorloopend'.
Maandag, om 7 uur.
IN
De beroemde en door allen gekende en gewaardeerde
acteur HARRY PIEL fn zijn laatste nieuwe groote
succesfilm
Een cirkusfiim Ja. maar daarom geen minderwaar
dige film. Integendeel, het is een bijzonder goed ge
slaagde film, die geenszins voer sommige andere pro
ducties moet onderdoen, en er zelfs merkelijk boven
staat.
Öaarvan getuigi het overgroot succes dat deze film
overal oogstte waar hij gedraaid werd.
Een prachtfilm vol afwisseling, die het eene oogen-
blik de toeschouwers doet beven van spanning en het
andere tranen doet lachen.
Een puik programma waarover iedereen zoowel groot
als klein uiterst tevreden zal zijn.
Bij dit reeds zoo succesvol programma bieden we
u nog
over een vari de onmisbare producten van onzen mo
dernen tijd
O
Matchen van Zondag' 23 Februari 1941
F. C. Komen B C. S. Yper B.
C. S. Yper A S. K. Vlamertinghe.
Racing Wervik S. C. Bizet
C. S. Yper B 1 C. S. Yper A 5
Na drie Zondagen rust hebben onze voetballers Zon
dag laatst terug hun shoes aangetrokken en de voet
balliefhebbers opnieuw van hun geliefkoosd tijdver
drijf kunnen genieten. Onze A en B ploegen stonden
voor de tweede maal tegenover elkander. Daar ver
scheidene spelers belet waren, moest langs weerszijden
beroep worden gedaan op invallers. Deze werden echter
gemakkelijk gevonden en het was tevens een gelegen
heid om, bij het einde van dit soezoen, enkele nieuwe
elementen te beproeven en andere, die een tijd geen
gelegenheid meer hadden op te treden, opnieuw aan
't werk te zien. Met genoegen kunnen we te dezer ge
legenheid vaststellen dat, terwijl zooveel clubs in de
ze lastige omstandigheden alle moeite hebben om één
elftal samen te krijgen, Cercle nog steeds voldoende
reserven bezit om twee elftallen in lijn te stellen. Dit
is het resultaat van de door Cercle steeds gevolgde
gedragslijn van uitsluitelijk op eigen krachten te re
kenen en in eigen midden jonge elementen op te lei
den.
Scheidsrechter Lahousse leidt de partij. Kapitein
Cherchye wint den tcss voor de A-ploeg en de B-mannen,
welke in 't wit spelen, brengen den bal aan 't rollen.
De eerste gevaarlijke aanvallen komen van de rooden.
die aan de 4° minuut strafschop bekomen. Deze. door
Cherchye gegeven, wordt door Demey opgevangen. En
kele oogenblikken daarna ontstaat, op missen der verde
diging. een gevaarlijke stand vóór het doel der witten.
Het lijkt velen dat de bal de fatale lijn heeft over
schreden, doch het leder wordt ontzet en het doe'ount
niet toegestaan. Even later wordt en shot van Cher
chye met moeite gered en zendt Deplancke op den zij
paal. Aan de 20* minuut ontvangt Deplancke den bal.
de verdediging der witten gelooft aan buitenspel, en
Deplancke maakt van de gelegenheid gebruik om De
mey te dribbelen en den stand, te openen. De B mannen
hernemen zich en doen enkele aanvallen langs hun
rechtervleugel, doch de roode verdediging kan telkens
haar kamp ontzetten. Op inzenden van Rotru schiet
Dumalin nevens. Keeper Demey onderscheidt zich ver
volgens oo schieten van Denlancke en redt op het nip
pertje vóór de voeten van Dumalin. Langs de overzijde
wordt een shot van Vanlimburg opgevangen. De keeper
der B-mannen moet vervolgens nog tusschenkomen op
zendingen van Rotru en Dumalin. Aan de 37«' minuut
kan Dumalin op pas van Deplancke nummer twee voor
zijn ploeg aanteekenen. De witten doen nu loffelijke
pogingen om hun achterstal te verminderen en zullen
daar ook in gelukken aan de 40" minuut, wanneer Van
limburg van een schoonen voorzet van Gauquie ge
bruik maakt om een tegenpunt aan te teekenen. De
B-ploeg, door dit doel aangemoedigd, geeft nu goed de
repliek en de keeper der rooden moet een schieten van
Dechiever opvangen. De rooden nemen weldra opnieuw
de bovenhand en komen het doel der witten gevaarlijk
bedreigen, doch vóór de rust zal de stand niet meer
veranderen.
Bij de herneming is de A-ploeg seffens ten aanval en
dwingt corner af. die ontzet wordt. De verdediging der
witten weert zich dapper, doch kan evenwel niet belet
ten dat Cherchye voor de derde maal hun netten zal
schenden. Met de rooden in meerderheid verloopt de
match verder de B-mannen doen af en toe wel enkele
aanvallen, maar deze worden door de verdediging van
de eerste ploeg telkens in de kiem gedood. Dechiever
kan een paar malen naar doel schieten, doch zonder
succes. Aan de andere zijde moet Demey tusschenko
men om pogingen van Dumalin en Cherchye te ver
ijdelen. Nog drie corners worden de A-ploeg toege
staan. die evenwel niets opbrengen. Op inzenden van
Dechiever kopt Doolaeghe te hoog. Na samenspel tus-
schen Dumalin en Deplancke zendt deze laatste, buiten
't bereik van Demey, nummer vier binnen. De drang
der rooden duurt voort en naarmate de match vordert
worden de reacties van de tweede ploeg geringer. Even
vóór het einde krijgt hun doelwachter voor de vijfde
maal het nakijken.
Indien de match aldus met een afgeteekende over
winning van onze eerste ploeg eindigt, was zij niette
min voor beiden een goede oefening alvorens de nog
met vreemde ploegen te spelen ontmoetingen te be
twisten.
Zondaf a. s. ontvangt or.ze eerste ploeg het bezoek
van S. K. Vlamertinghe, die derde staat in de alge-
meene rangschikking. We verwachten dan ook veel
volk oo het terrein, te meer daar het hier een derby
geldt. We hepen dat de match in een sportleven geest
zal betwist worden en dat het publiek in dienzelfden
geest ziin favorieten zal aanmoedigen.
Onze B-ploeg doet de verplaatsing naar Komen B.
Indien allen eendrachtig en geestdriftig spelen, kun
nen ze daar puntenoogst opdoen, doch opgelet voor te
veel zelfvertrouwen.
Met genoegen vernamen de supporters van C. S. Y. de
