Edg. M I S S I A E N
Léon GRILLET
ZAKENKABINET
Oude Houtmarktstraat, 6, Yper
Naamdagen.
1 9 Meenenstraat 19
TITELS KOEPONS
BEURSORDERS
TREKKINGEN
Leening der Verwoeste Gewesten 1922
Winterhulp - Loterij
9
/.on.
Maan.
Maanstanden.
BIJ HET. TITELPLAATJE
D. Het getal pi 3,141592... (Slot)
De eerste meer zelfstandige beoefenaar der
wiskunde in West-Europa was Leonardo van Pisa
uit de 12" eeuw, van beroep koopman. Voor pi
neemt hij de verhouding 864/275 3, 141818...
Viéta, de beroemde Fransche wiskundige der
16" eeuw, berekende pi met 9 decimalen nauw
keurig, dit was een groot e stap. Elders geeft hij
een minder juiste waarde aan onder den vorm
(18 VI 8) 10, dit is 3,14163...
Verder ging zijn tijdgenoot Adriaen van Hoo
rnen, een Vlaming van geboorte, die meest be
kend is onder den naam Romanus. Hij vond pi
met 17 decimalen. Hiertoe berekende hij met ont
zaglijk veel moeite den omtrek van een omge
schreven regelmatigen veelhoek met 2 exponent
30 zijden, dit is met 536.870.912 zijden.
Buitengewoon ver voor dien tijd werd de bena
dering van pi gebracht door Ludolf van Keu
len (1540-1610). Hij berekende pi eerst tot
30, daarna tot 32 en ten slotte tot 35 decimalen
nauwkeurig, ten gevolge waarvan pi gerui-
men tijd het Ludolphiaansche getal of getal van
Ludolph genoemd werd. Het werd op zijn graf
steen in de St Pieterskerk te Leiden gegrift. Na
1840 is dit opschrift verloren gegaan. Het was
zijn vrouw, die hem geholpen heeft bij de vele
becijferingen, die jaren werk vroegen.
Ziehier het getal van Ludolph
pi 3,14159265358979323846264338327950288
Christiaan Huygens, de grootste natuurkundige
van Nederland, deed pogingen om de berekening
van pi te bekorten, deze leidden tot verschil
lende meetkundige eigenschappen. Door gebruik
te maken van de door hem ontdekte eigenschap
pen, vond Huygens reeds door middel van regel
matige 60-hoeken pi met 9 decimalen (ver
gelijk Arya-bhatta, 4 decimalen met een 384
hoek).
Een der oprichters van de Royal Society Wallis
kwam langs een vrij omslachtigen weg door in
terpolatie tot de formule
1/2 pi 2/1 x 2/3 x 4/3 x 4/5 x6/5 x 6/7 x...
Bekijk aandachtig de tellers en U ziet de regel
maat der getallen 2, 2, 4, 4 6 6, enz. de noe
mers 1, 3, 3, 5, 5, 7, 7, enz.
Dit product werd door Brouncker (17' eeuw)
herleid tot een kettingbreuk, doch niemand weet
hoe. Deze kettingbreuk kunnen we hier echter
niet plaatsen.
De Duitscher Leibniz, een der grootsten aller
tijden, gaf in 1714 een kenmerk voor de con
vergentie van oneindige reeksen Met behulp
hiervan vond hij de zeer belangrijke oneindige
reeks
1/4 pi 1 1/3 1/5 1/7 1/9
Deze formule laat toe pi met een zeer groot
aantal decimalen te bepalen. Alleen veel geduld
en veel cijferwerk is er voor jioodig. Deze reeks
wordt nog steeds naar Leibniz genoemd.
In 1761 werd door Lambert (Elzasser) het ge
wichtige bewijs geleverd dat pi brim eetbaar is.
Wat beteekent dat Ten eerste dat men nooit
pi juist zal kunnen schrijven met een eindige
reeks getallen ten tweede dat, wanneer men
getallen voorstelt op een rechte lijn, men nooit op
deze lijn een punt zal kunnen aanduiden als zijn
de de waarde van pi Op zoo'n lijn kan men
het getal 3 evenals het getal 4 voorstellen. Ook
kan men juist 22/7 voorstellen en 3,14159 doch
het getal pi niet. Pi is dus een oneindige
decimale breuk en niet te construeeren met be
hulp van passer en lineaal pi» is zegt men een
(,op 100 meters van de Groote Markt Albert I)
SPREEKURENDinsdag, Donderdag
en Zaterdag voormiddag, van 8 tot 11 uren
Raadpleging en alle zaken Briefwisseling
Schatting en opmaken van oorlogsschade
Huren en verhuren Aankoop en verkoop, enz.
Verzekeringen op het leven, Tegen brand, Onge
vallen, Burgerlijke verantwoordelijkheid, enz...
HET YPERSCHE 18-4-1941
irrationeel getal.
Met behulp der hoogere wiskunde is het'mo
gelijk pi te berekenen met buitengewoon veel
decimalen. In het Januarinummer van het tijd
schrift Signaal werd het getal pi overge
drukt met 707 decimalen, deze berekening werd
uitgevoerd door den Engelschman W Shanks in
1874.
Wil men eenig idee hebben van dezen graad
van nauwkeurigheid, dan moge men bedenken,
dat men, om uit te drukken welk deel een milli
meter is van den onbegrijpelijken afstand van
onze aarde tot een ster van de Groote Beer, niet
meer dan 20 decimalen noodig heeft. Wil men
de lengte van den equator berekenen op 1 mm.
nauwkeurig dan zijn 11 decimalen voldoende.
Een middeltje om pi uit het hoofd te ont
houden met 22 decimalen is het volgend passend
zinnetje.
Oui, j'aime a faire connaitre un nombre utile
aux sages, glorieux Archimède, artiste, ingénieur,
toi de qui Syracuse loue encore le mérite
Men telt het aantal letters van elk woord en
schrijft de bekomen cijfers na elkaar. Oui 3,
j 1, aime 4, a 1, faire - 5, connaitre
9, enz.
van 20 tol 26 April 1941
Zondag 20 April Beloken Pasehen, Theotimus. Theo-
door, Agnes.
Maandag 21 April Anselmus, Opportunatus.
Dinsdag 22 April Soter, Cajus, Adelbert.
Woensdag 23 Aprfl Joris.
Donderdag 24 April Fidelis, Gaston.
Vrijdag 25 April Marcus, Floribert.
Zaterdag 26 April Marcellinus. Cletus.
Ondergang
20 u. 45
20 u. 47
20 u. 48
20 u. 50
20 u. 51
20 u. 53
20 u. 55
Ondergang
14 u. 33
15 u. 37
16 u. 41
17 u. 44
18 U. 46
19 u. 47
20 u. 49
Nieuwe maan 26 April, te 15 uur 23.
Eerste kwartier 4 Mei,, te 14 u. 49.
Volle maan 11 Mei, te 7 u. 15.
Laatste kwartier 18 Mei. te 3 u. 17.
Wisselagent - Correspondent
bij de Beurs van Brussel.
YPER
(Wettelijke borgsom nedergelegd
bij de Nationale Bank van België).
Aanbevolen geldplaatsingen
Kasbons op EEN JAAR van het Gemeentekrediet
van België 3,60 netto.
Tienjaarlijksche Schatkistobligaties 4
uitgegeven aan 97.50
Kostelooze Financieele Inlichtingen
Stipte geheimhouding.
De 227e trekking van de leening der Verwoeste Ge
westen 5 t. h. 1922 heeft op Donderdag 10" dezer te
Brussel plaats gehad.
Het lot van 250,000 fr. wordt gewonnen door nummer
110,577 reeks 19,
De twee loten van 100,000 fr. worden gewonnen door
de twee volgende nummers
Nummer 110,577 reeks 1
Nummer 110,577 reeks 16.
De reeksen 30696, 110577 en 186519 zijn uitge
komen zonder lot.
De in deze reeksen begrepen obligatlën waaraan geen
lot toegekend is zijn'terugbetaalbaar met 312 fr. 50 of
met 300 frank.
De trekking van de derde snede 1941 der loterij
Winterhulp zal plaats hebben op Zaterdag 19 April
1941, te 17 uur, ln de kamermuziekzaal van het Paleis
voor Schoone Kunsten, te Brussel.
de schrijver zou zijn geweest van de stukken, die
onder zijn naam bekend staan. Deze zouden dan
worden toegeschreven aan den grooten philosoof
en staatsman Bacon, doch deze bewering is als
ongegrond meermalen weerlegd.
Burgersdijk gaf een bekende Nederlandsche
vertaling van Shakespeare's werken.
ZIJN LEVEN
De grootste Engelsche tooneelschrijver, Wil
liam Shakespeare, werd op 23 April 1564 te Strat
ford geboren. Zijn vader was een welstellend
koopman en zijn moeder stamde af uit een ade-
lijk geslacht. William bezocht de Grammar school
en leerde er Latijn en een weinig Grieksch. Zijn
vader echter geraakte in geldelijke moeilijk
heden en zoo werd William verplicht de school te
verlaten. Van den verderen tijd dien hij in zijn
geboorteplaats doorbracht is weinig bekend. Op
18 jarigen leeftijd trad hij in het huwelijk en
drie jaar later verhuisde hij naar Londen. Hier
wijdde hij zich waarschijnlijk aan het tooneel-
schrijven, want in 1592 was hij een gevierd toe-
neelspeler en schrijver. In dit jaar werden de
schouwburgen gesloten en Shakespeare zette zich
aan het dichten. Twee jaar later bij de herope
ning nam het tooqeel terug zijn tijd in beslag en
leverde hij 2 a 3 stukken per jaar. Zijn werk om
vat naast oorspronkelijke stukken, omwerkingen
van andere spelen en tooneelwerk in samenwer
king met anderen geschreven. Veel geld verdien
de hij en in zijn testament liet hij aan enkele
collega-acteurs legaten na. Waarschijnlijk keer
de Shakespeare tusschen 1610 en 1612 naar zijn
geboorteplaats terug, waar hij tot zijn dood te
midden van zijn gezin leefde. Hij overleed er op
zijn 52"™ verjaardag nl. op 23 April 1616.
ZIJN WERK
In de eerste jaren maakte Shakespeare als het
ware een leerschool door. Oudere stukken werden
door hem herzien. Werken uit deze periode, doen
sterk bombastisch voor. Tot zijn hartstochtelijk
jeugdwerk behoort o. a. de liefdestragedie Ro
meo en Juliet waarvoor hij Brooke's stuk als
bron gebruikte.
Weldra maakte hij zich los van anderen. Hij is
geheel zichzelf in een* reeks blijspelen, vol on
waarschijnlijkheden, geest, luim en satire, zooais
de Getemde Feeks In het sprookjesachtige
Midzomernachtsdroom is reeds een groote
vooruitgang te merken. Uit al deze stukken
spreekt een blijde levensvreugde.
Langzamerhand werd de toon in de blijspelen
meer veredeld, zooals in De koopman van Ve
netië Veel leven om niets en het bekoor
lijke Elk wat wils Al deze bevatten ernstige
tooneelen, maar eindigen blij.
Tot de historische drama's uit dit tijdperk be
hoort Richard II Een combinatie van blijspel
en historisch drama vindt men in Hendrik IV
en Hendrik V waarin de glansperiode van de
Engelsche geschiedenis in de Middeleeuwen
wordt voorgesteld, en waarin de figuur van Fal-
staff optreedt, die ook in De vroolijke vrouw
tjes van Windsor voorkomt.
Omstreeks 1601 was er een keerpunt in Sha
kespeare leven hij schreef geen vroolijke blij
spelen meer. Einde goed alles goed en Maat
voor maat hoewel nog te rangschikken onder
de comedies, waren veel ernstiger van toon dan
de vorige. De schrijver werd door verschillende
gebeurtenissen in zijn leven diep geschokt de
terechtstelling van Essex (1). de dood van zijn
eenigen zoon en later van zijn vader. Een diep
ernstige toon kwam in zijn werken. Zijn verbeel
ding hield zich bezig met de duistere zijden van
de menschenziel. Het was de tijd. waarin de
grootste tragedies tot stand kwamen Julius
Caesar Hamlet (1601), het meest wijsgee-
rige en het meest beroemde van al zijn werken,
Othello Koning Lear Macbeth An-
tonius en Cleopatra en Coriolanus
Uit zijn laatste werken waaronder De Storm
spreekt een kalme gemoedsrust, nadat hij het
lijden doorgemaakt heeft. In het geheel schreef
hij 36 tooneelwerken.
In kennis van het menschelijk karakter en van
het leven, in rijkdom aan humor en in verbeel
dingskracht, fijn gevoel en meesterschap over
de taal, is hij ongeëvenaard. Na ruim drie eeu
wen kan men zijn werk nauwelijks verouderd
noemen. Hij nam de regels van het klassieke
drama niqt in acht, vandaar dat hij in de 18"
eeuw, mindfS" bewondering ondervond, maar Les
sing heeft zijn roem terug doen toenemen.
Sommigen hebben beweerd dat Shakespeare niet
(1) Essex Robert - Devereux graaf van Essex, gunste
ling van koningin Elisabeth van Engeland, werd na
ongelukkigen strijd In Ierland, wegens een poging tot
opstand in 1601 onthoofd.
(Zie vervolg onderaan vorige kolom)
Opgang
Zondag 20 April
6 u.
39
Maandag 21 April
6 u.
37
Dinsdag 22 April
6 u.
35
Woensdag 23 April
6 u.
33
Donderdag 24 April
6 u.
31
Vrijdag 25 April
6 u.
29
Zaterdag 26 April
6 u.
27
Opgang
Zondag 20 April
4 u.
12
Maandag 21 April
4 u.
41
Dinsdag 22 April
5 u.
07
Woensdag 23 April
5 u.
30
Donderdag 24 April
5. u.
54
Vrijdag 25 April
6 u.
18
Zaterdag 26 April
6 u.
43
