WGTEN/CHAPPEL'jk
GROOTE FiGUREN
Naamdagen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
TREKKINGEN
Verwoeste Gewesten 4 t. h. 1922
Verwoeste Gewesten 1921
Lotenleening 1933
VRAAGT
CRISTAL-CHAUDFONTAINE
het volmaakt tafelwater
Depot BROUWERIJ J. G. DONCK
HET YPERSCHE 23 -4 -1941
CHRISTIAAN HUYGENS
(14 April 1629 8 Juli 1693)
De familie Huygens is een der grootste die Ne
derland in den loop van zijn geschiedenis gekend
heeft.
Christiaan werd den 14 April 1629 in Den Haag
geboren. Zijn grootvader Christiaan was secre
taris geweest van Prins Willem I en zijn vader
Constantijn, de groote dichter, heeft eveneens de
zelfde waardigheid gedurende 62 jaren, bij drie
stadhouders, bekleed, terwijl ook zijn jongere
broer Constantijn zijn vader opvolgde.
Doch zijn liefde ging naar de wiskunde en
de natuurwetenschappen. Op 15 jarigen leeftijd
gaf zijn vader hem een leermeester in dit vak en
Christiaan maakte zulke vorderingen dat Con
stantijn in zijn dagboek schreef
hij begon de mathematique te leeren met zon
derling succes niet alleen alles ligt begrijpende
maar zelfs dagelijks allerhande konstige dingen
inventeerende, tot een iegelijks verwonderinge.»
Verder schrijft vader Huygens, de dichter van
Korenbloemen, nog in 1643
begreep met een zonderlinge promptitude al
hetgeen de mecanique of eenig ander deel van de
mathesis mogte aangaan; ook straks raad wetende
om bij model ofte ander handwerk, voor den dag
te brengen 't geen maar ergens van zulks gelezen,
ofte door anderen gehoord had, zelfs met groote
vaardigheid nateekenende alle gesneden prenten
en diergelijke hem voorkomendebesteedende
voorts de snipperuren van zijnen tijd aan mo
lentjes en andere modellen te maken: zelfs tot een
draaibank toe, die hij dit jaar zoo bij een had
weten |^e susselen, dat hij al eenig goed begon te
draaien...
Zelden vinden we verwachtingen, door een kind
gewekt, zoo in vervulling gaan. Van den man kon
in dit geval hetzelfde getuigd worden als van den
jongen; alleen groeien de mecanique en de mathe
sis uit tot het gansche gebied van het exacte den
ken en de molentjes tot de belangrijkste instru
menten.
Christiaan's moeder stierf jong, zoodat de va
der zich de opvoeding van de vijf kinderen toe
vertrouwd zag en deze deed het dan ook met
moederlijke zorg.
Toen Christiaan zestien jaar werd liet men hem,
tegelijk met zijn broer Constantijn, inschrijven
te Leiden als student in de rechten. Waarom niet
in de wiskunde Ja, dat was nu eenmaal een
familietraditie in deze aanzienlijke diplomaten-
familie. Hij kwam te Leiden in kennis met Pro
fessor Van Schooten die op hem een grooten in
vloed heeft gehad, deze hoogleeraar werd niet
alleen zijn leider in de studie der wiskunde, maar
tevens een oprechte vriend.
Vier jaren studeerde Huygens te Leiden en te
Breda in de rechten en als twintigjarige jongeling
ondernam hij een gezantschapsreis naar Dene
marken- Het was de eerste en de laatste maal,
dat hij in de staatkunde werkzaam was.
Huygens legde zich nu ook toe op het slijpen
van glazen voor verrekijkers en met behulp van
een door hem gemaakten kijker deed hij in 1655
een soortgelijke ontdekking als Galileï nl. de
ontdekking van een der Saturnusmaneh Kort
daarop volgde een Belangrijker ontdekking, deze
van den Saturnusring.
Waarschijnlijk om zijn vader genoegen te doen
haalde hij in Frankrijk aan de Protestantsche
akademie te Angers den graad van doe ter in de
rechten. Daarna heeft hij zich tot het einde zijner
dagen uitsluitend aan de wetenschap gewijd.
Kort daarna bracht hij de wereld opnieuw in
verbazing door zijn toepassing van den slinger op
de uurwerken. Deze vinding veranderde de be
staande onregelmatig loopende klokken in regel
matig loopende bruikbare werktuigen- In 1658
werd in den toren van Scheveningen voor 't eerst
een slingeruurwerk in gebruik genomen. Ook
werden al de zalen in het paleis van Lodewijk
XIV van de nieuwe tijdmeters voorzien.
Gedurende zijn eerste verblijf in Frankrijk
knoopte Huygens relaties aan, waaronder deze
van Chapelain. In 1660 ging hij weder naar Pa
rijs, waar hij door Chapelain in betrekking werd
gebracht met een kring van geleerden. Hij breidde
den kring zijner wetenschappelijke vrienden en
correspondenten nog verder uit door een bezoek
aan Londen, waai' hij in 1663 benoemd werd tot
lid der Royal Society.
Onder invloed van Colbert (de groote minister
van financiën) werd door Lodewijk XIV de
Académie royale des sciences gesticht. Chris
tiaan werd in 1666 benoemd tot een der eerste
zeven leden. Hij vestigde zich dan ook te Parijs
en ontving er een goed jaargeld- Hier verbleef hij
15 jaar.
Tengevolge van zijn toen reeds verrichte ont
dekkingen, waarvan we er slechts een paar ver
noemd hebben, was Huygens op dat tijdstip zon
der eenige tegenspraak de grootste geleerde van
zijn tijd Pascal, Galileï en Descartes waren
dood, Newton was nog in opkomst en Leibnitz
verliet juist de hoogeschool. (Vervolgt).
van 25 tot 31 Mei 1941.
Zondag 25 Mei Gregorius, Urbanus.
Maandag 26 Mei Philippus. Eleutherius.
Dinsdag 27 Mei Fredericus. Johannes, Beda.
Woensdag 28 Mei Germanus, Oliverius, Augustinus.
Donderdag 29 Mei Maria-Magdalena, Felix, Maximi-
nus.
Vrijdag 30 Mei Fernandus.
Zaterdag 31 Mei Angela, Petronilla.
Opgang
Ondergang
Zondag 25 Mei
5
u.
41
21
u.
38
Maandag 26 Mei
5
U:
40
21
u.
39
Dinsdag 27 Mei
5
U.
39
21
u.
40
Woensdag 28 Mei
5
U.
38
21
u.
41
Donderdag 29 Mei
5
37
21
u.
42
Vrijdag 30 Mei
5
u.
37
21
u.
44
Zaterdag 31 Mei
5
u.
36
21
u.
45
Opgang
Ondergang
Zondag 25 Mei
5
u.
44
20
u.
41
Maandag 26 Mei
6
u.
18
21
u.
39
Dinsdag 27 Mei
6
u.
58
22
u.
32
Woensdag 28 Mei
7
u.
43
23
u.
21
Donderdag 29 Mei
8
u.
35
0
u.
05
Vrijdag 30 Mei
9
u.
33
0
u.
43
Zaterdag 31 Mei
10
u.
37
1
u.
18
Nieuwe maan 26 Mei. te 7 u. 18.
Eerste kwartier 2 Juni, te 23 u. 56.
Volle maan 9 Juni, te 17 u. 34.
Laatste kwartier 16 Juni, te 17 u. 45.
De lichtverduistering begint met den
zonsondergang en eindigt met den zons
opgang.
O-
Trekking van 10 Mei 1941
Buiten de obligaties, welke met een hoofdpremie wer
den uitgeloot, en waarvan wij de nummers in ons blad
van 16 Mei j.l. hebben bekend gemaakt, zijn al de obli
gaties van de hiernavolgende reeksen, uitkeerbaar met
312,50 fr of met 300 fr., naar gelang zij, al dan niet wer
den omgewisseld bij de conversie van 1935
1243
1246
1625
1667
2899
3025
3336
4051
5150
5676
6375
8864
10724
11250
11639
11874
11945
12609
13736
13773
14259
14562
14565
14780
15014
15044
15250
15643
16769
16886
18011
18882
19368
21040
23429
23560
24385
25154
25769
25961
28088
28246
29915
30806
31082
31275
31395
31398
32237
32430
33867
34355
34672
34893
35741
38413
40598
40909
41402
42053
42619
42640
43168
43979
44073
44811
46444
46449
46727
46744
47625
47687
47993
53737
53815
54848
55838
56191
57216
58384
59575
59594
60583
61766
61801
62990
63124
63687
63905
64654
65692
65790
66843
66951
67104
67681
67971
68217
69190
69259
71712
71767
71821
74165
74518
74998
75028
75924
78149
80027
80071
30209
81414
82132
82689
83269
83486
84765
88059
88649
91622
91971
92102
92276
92401
92902
93137
93174
93281
93680
94431
94452
95331
96120
97768
97797
98396
99708
99783
99978
100157
100410
101239
101317
101810
102995
103174
104138
104588
106932
107494
109233
109802
110816
111064
113450
115044
116317
116955
117389
117728
117762
117870
117887
118840
118913
119730
120511
120568
121045
121107
121862
122330
124269
124481
124703
126337
127218
127738
127983
128552
129992
130401
130605
130932
132464
133877
133892
134417
134758
136622
138063
138534
140601
143070
143431
144084
144315
145593
145954
146504
148108
148222
149214
149583
149871
151038
152011
152111
152510
153277
154877
155484
156488
156982
158021
158376
158789
158832
159988
160240
161234
162188
162476
162825
164450
165205
165509
166812
167248
167323
168734
168900
169479
169753
169973
170135
171589
172424
172625
172909
172103
173208
174168
175160
176331
177129
177755
178661
179400
183342
183606
184252
184757
185481
188042
188352
188433
188596
189424
189904
190539
191367
191627
193541
193865
.194464
194465
194805
195332
195440
195708
195961
196434
196545
197877
198915
198971
163- trekking op 15 Mei 1941
Serie 36.761 Nr 6 wint 250.000 frank.
Serie 46.984 Nr 16 wint 100.000 frank.
Series 36.761 Nr 12, 157.554 Nr 12, 158.565 Nr 19 win
nen elk 50.000 frank.
Al de obligaties van serie 175.650 zijn terugbetaalbaar
met 250 fr.
92' trekking op 17 Mei 1941.
Serie 218.223 wint een lot van 500.000 frank.
Vijf en veertig loten van 25,000 fr.
werden toegekend
aan de volgende
series
110645
119948
128608
130080
131008
151665
155286
168388
172327
178249
18115e
187835
192962
201069
203220
204259
205448
209776
217017
219410
229626
232939
246575
277700
279494
281843
283114
288258
291428
299719
304065
306927
309771
313480
313762
335322
361061
363171
368259
385901
386254
387070
388577
390108
393798
|p .-
Dtta.
Z -J
PÉTAIN.
Henri-Philippe Pétain, de huidige leider van
Frankrijk, werd op 24 Mei 1856 te Cauchy-la-Tour
in de Pas de Calais geboren. Op 27 jarigen ouder
dom werd hij luitenant en van 1908 tot 1911 was
hij leeraar aan de Hoogere Krijgsschool. In 1911
bekwam hij den graad van kolonel. Hij was op
het punt den dienst te verlaten toen de wereld
oorlog uitbrak; hij werd toen brigade-generaal
en spoedig daarop commandant der 6® divisie,
daarna commandant van het 33® legerkorps en in
Mei 1917 chef van den Algemeenen Generalen
Staf om 50 dagen later gesteld te worden aan het
hoofd der Fransche legers- Op 19 November 1918
werd hij tot maarschalk verheven.
Hij onderscheidde zich in 1914 bij Dinant en
vooral door de verdediging van Verdun. Ook te
Champagne in 1917 en ten Westen van Reims in
1918 bij het groot offensief der Duitschers.
Hij werd in 1925 lid van den oppersten krijgs
raad en reorganiseerde het leger. In den strijd,
dien Frankrijk te voeren had in Marokko, volgde
hij Lyautey op als bevelhebber. In 1931 werd hij
inspecteur-generaal van het Fransche leger, en
ondervoorzitter van den oppersten oorlogsraad.
In 1934 was hij 9 maand minister van oorlog in
het kabinet Doumergue.
Na de capitulatie van het .Fransche leger werd
hij in 1940 de leider van Frankrijk-
PAGANINI.
Niccolo Paganini is voorzeker indien niet de
grootste toch een der grootste vioolvirtuozen der
wereld en van alle tijden geweest. Hij werd in
1782 te Genua geboren en genoot het eerste on
derricht van zijn vader, eerst op de mandoline en
later op de viool, doch hij was toch in vele op
zichten autodidact.
Zijn buitengewone gaven deden hem moeilijk
heden overwinnen en, op zijn instrument, dingen
doen, die voor andere violonisten onmogelijk
schenen. Dat buitengewone, dat ook zijn uiterlijk
en optreden kenmerkte, was de voornaamste
oorzaak van de fabelen en legenden, die over Pa
ganini in omloop waren.
De waarheid is, dat hij aan zeldzame gaven een
buitengewone volharding in het oefenen paarde.
Eenzelvig, gierig, aan het spel verslaafd, was het
vergaren van een groot fortuin zijn eenig doel.
Daarin is hij geslaagd-
De viool, een Guarneri die een muzieklief
hebber hem schonk, en die hij steeds bespeeld
heeft, wordt thans in het museum te Genua be
waard.
Hij was tevens componist. Carnaval de Ve-
nise is een zijner werken.
Hij overleed op 27 Mei 1840 te Nice.
ZEEMAN
Pieter Zeeman is een Nederlandsch natuur
kundige, geboren op 25 Mei 1865 te Zonnemaire in
Zeeland. Hij studeerde te Leiden en promoveerde
in 1893. Hij is sinds 1897 verbonden aan de uni
versiteit te Amsterdam, als lector en hoogleeraar.
Hij ontdekte het naar hem genoemde Zeeman
effect in 1896, het heeft betrekking op den in
vloed, welke een magneetnaald heeft op het door
een lichtbron uitgezonden licht. In 1902 verwierf
hij met Lorentz den Nobelprijs voor natuurkunde.
nrir |firirnpjpjiuwjujj ..riririr.uijli.j
S, Lombaardstraat, YPER. Tel. 255.