Uw beste zaak
van het jaar
De Kortrijksche
Onderlinge»
2
IEPERSCH KRONIEKSKE
Recuperatie van koper, tin, nikkel, lood,
behoorende tot het openbaar domein
Lekkerbeetstraat, KORTRIJK
Bijkantoor YPER, Paterstraat, 8.
HET YPERSCHE 1-8-1941
of gene aandoening, laat ons zeggen van opvlie
gendheid, kan genezen.
De natuurwetenschap komt ons hierbij ter
hulp.
Een lichaamsdeel, dat niet gebruikt wordt,
atrophieert, het kwijnt of sterft weg.
Een vermogen der ziel, te zeggen een aanleg,
een neiging, die niet aan het werk gezet wordt,
die kwijnt ook weg of verstompt, gelijk men zegt.
Wilt gij dus een opvliegend kind genezen, dan
moet gij zooveel mogelijk alles uit den weg rui
men. wat dit kind kan doen opvliegen.
Doet er zich later een aanleiding voor, zoo zul
len de uitbarstingen minder hevig zijn ze zullen
zelfs geheel wegblijven als zich geen gelegenheid
meer biedt.
Hier ziet men, dat de aanleg afslijt, als hij niet
wordt gebruikt. Heeft evenwel de uitbarsting
plaats, dan helpen geen woorden, geen slagen of
geen bedreigingen.
Afleiden is dan het eénige middel.
Het afleiden van de aandacht naar een ander
persoon, naar een ander voorwerp bedaart de op-,
vliegendheid.
Het middel moet helpen, het volgt uit den aard
der zaak
De wijsgeerige reden ligt hierin, dat een aan
doening alle andere voorstellingen plotseling uit
het bewustzijn verdrijft. De gemoedsaandoening
moet dus verbleeken, wanneer men die andere
voorstellingen terug in het bewustzijn roept.
Welk verschil is er tusschen gemoedsaandoe
ning en hartstocht q
De aandoening duurt slechts min of meer kor
ten tijd, de hartstocht duurt voort. Bij de aan
doening bevinden wij ons op het gebied van het
gevoel, bij den hartstocht op dat der begeerte.
De mensch komt ter wereld met een naturel,
waarmede hij gedurende zijn heele leven wer
ken moet. Maar de opvoeding is in staat op den
bodem van dat naturel iets te schrijven, een
beeld te krassen, iets wat de Grieken noemen
charattein, waaruit het woord karakter is ont
staan.
Laat ons nagaan, hoe nu de hartstocht ontstaat.
Als een kind iets begeert en die begeerte is
voldaan, dan verdwijnt zij. Maar wordt zij tel
kens en telkens weer voldaan, dan komt er een
oogenblik, dat zij voortduurt, al is ze bevredigd
geworden.
De begeerte is dan neiging geworden. Wordt
deze niet tijdig onderdrukt, dan wordt de harts-
t<>cht geboren.
De vier stadiën van het proces zijn duidelijk
natuurlijke drang, begeerte. neiging.
hartstocht.
Zie wel toein het kind leeft de begeerte naar
voedsel. Voldoe aan zijn begeerte ook wanneer
de etenstijd niet daar is, geef het de lekkernijen,
die het verlangt; laat het kiezen tusschen deze
of gene spijze naar zijn believenallengskens
ontwaakt de hartstocht van den snoeplust en de
kiemen zijn gelegd voor later ellende. Gij hebt
een verfoeilijke gewoonte gekweekt, zonder toe
te zien, wat de snoeplust in zijn nasleep heeft.
Ons zoeken naar den aard en de wording van
den hartstocht wijst het voorbehoedmiddel aan.
Wij vinden een middel om de geboorte van
neiging en hartstocht te voorkomen in het r.iet
toegeven aan de begeerten, dan in zooverre die
begeerten geoorloofd zijn. De begeerte mag hare
bevrediging niet overleven
Wanneer het kind, volwassen zijnde, de ocgen
opengaan en het bemerkt dat het door uwe
schuld, door uwe toegevendheid een slaaf van
den hartstocht geworden is, zal het u geen ver
wijten sparen. Het zal u zonder omwegen ver
klaren, dat gij de oorzaak zijt van zijn ongeluk.
Gij hadt wijzer moeten zijn, zal het zeggen,
ik was een kind en wist niet beter
Maar wat gedaan, als de hartstocht nu eenmaal
daar is
Voed den hartstocht niet, dan wordt hij zwak
ker. Werp geen brandstof op het vuur, dan gaat
het vanzelf uit. Maar opgeletde hartstocht
brengt het verstand wel tot zwijgen, maar hij
scherpt van den anderen kant het vernuft om de
middelen te vinden, die hem kunnen voldoen.
Wanneer de booze verdreven is, komt hij terug
met zeven trawanten om het verloren terrein te
rug te winnen.
Vervolgens moeten wij weten, dat elke harts
tocht zich door een tegenstrijdigen hartstocht
laat bedwingen, die sterker is.
Dat wil niet zeggen, dat wij het eene kwaad
verwisselen voor het andere. Stellen wij liever
het woord hartstocht voor iets ongeoorloofds en
de hevige begeerte, die zich richt op het ware,
schoone en goede onder de benaming geestdrift.
We begrijpen dan lichtelijk, dat de geestdrift den
hartstocht fnuikt.
Er is tusschen geestdrift en opgewondenheid
een soortgelijk onderscheid als tusschen aandoe
ning en hartstocht. Verwar de geestdrift met
geen opgewondenheid. Deze laatste schittert als
een vuurpijl en valt dan uitgebrand, de geestdrift
integendeel duurt voort.
De opgewondenheid gebruikt een vloed van
woorden, maar de geestdrift zet in stilte alle
zielskrachten aan het werk, zij leeft van zelf
verloochening en wekt verheven en grootmoe
dige daden.
TUINDAG.
leper's hoogdag is steeds met den meesten luister
gevierd geworden. Daar was, eerst en vooral, de pro
cessie die de kern vormde van gansch de viering, en
met reden, vermits Tuindag een godsdienstig feest is.
Verder had men ballon volg wedstrijden, handbcogschie-
tingen. kegelwedstrijden, en nog meer dergelijke,
zonder natuurlijk de vermakelijkheden of foorop
de markt te vergeten, waar de kinderen, de jeugd en
ook de groote menschen hun hartje konden ophalen.
Doordat het feest in Augustus valt, knipte de zon ook
al eens een oogje en was ze zelf van de partij. Maar
de Ieperlingen waren ook zoo slim te pogen dit feest
een ruchtbaarheid in het binnen- en buitenland te ge
ven. zoodat de shillingen. de guldens, en de Fransdie
frankjes (er was een tijd dat ze nog geacht werden) in
de beurzen stroomden.
Begin Augustushet was het volle seizoen. De stad
was vol van vreemde gezichten, die met den neus in
de lucht liepen te kijken naar alles wat maar oud of
eigenaardig en schoon kon zijn, en de kleinste hoekjes
van stad werden eerst bezocht, met menschen die op
zoek tocgden naar monumenten, gebouwen, beelden,
schilderijen, gedenksteenen. kantwerk en souvenirs
Gewoonlijk waren ze in groepen met in 't midden een
gids die in de hoogte wees en er natuurlijk alles van
afwist. De markt stond gansche dagen vol met auto
cars en wanneer het avond was zaten alle hotels prop-
pensvol. Het was goed een paar vreemde talen te ken
nen, want voor den vreemdeling was een inlichting
steeds... goud waard
MET WEEMOED
denken veel handelaars aan de gulden zaken die ze
gedaan hebben tusschen de twee oorlogen. Het was een
goeie tijd. Wat waren we gelukkig in onze kleine stad!
Nu is dat alles weg Gelukkig is onze stad bewaard
gebleven voor de toekomst en een zonnigen tijd die
terugkomt.
Dit jaar zullen we Tuindag wat eenvoudiger moeten
vieren. We zullen geen groote eetmalen moeten hou
den. Maar een extraatje zullen we ons wel veroorlo
ven. Er zullen niet veel kermiskramen zijn. Toch zul
len de kinderen en de jeugd zich wat kunnen verma
ken. Het is een gelegenheid om dit feest onder ons te
vieren. En wanneer de vreugde zal overwonnen hebben
op de ellende en de jaren van vrede zijn teruggekomen,
wanneer er opnieuw orde zal zijn, zal ons geluk des te
grooter zijn, als we eraan denken als aan een vage,
voorbije nachtmerrie.
DE BETEEKENIS VAN TUINDAG.
Dit is toch de beteekenis van Tuindag ook. Wie ver
geet er dat Tuindag het feest is van het einde van een
oorlog, van een overwinning Dat was in het jaar 1383.
Een tijd van oorlogen zooals nu. De vijand was nog
niet binnen de stad, maar hij belegerde haar. Reeds 9
weken lagen de legers rond haar te loeren. Zooals de
Vlamingen en de Belgen het vroeger steeds hadden ge
daan (gedenk 1302 en het later tot heden ten dage
steeds zouden doen. verdedigden de Ieperlingen zich
dapper. Ze sloegen 23 aanvallen af, waarvan er buiten
gewoon geweldig waren, vooral de laatste. De plaats
ontbreekt ons hier om gansch deze belegering te be
spreken en wij meenen dat ze genoeg bekend is. Men
kan ze ten andere zeer uitgebreid lezen in allerlei wer
ken die in de stadsbibliotheek te raadplegen liggen en
die vele medeburgers zelf bezitten. Zelfs wanneer ze
genoeg bekend is, zal een herlezing ervan ons ver
kwikken en kracht geven om onze huidige moeilijk
heden te dragen.
VERTROUWEN EN VERRAAD.
Terwijl de krijgslieden op hun post stonden, gingen
de vrouwen.de kinderen.de ouderlingen en de vermink
ten in jje kerken bidden voor de Vrijheid der stad.
De geschiedenisboeken vertellen dat er ook verraders
waren die van den neteligen toestand gebruik maak
ten om het volk aan te zetten met den engelschen vij
and te heulen. Dat waren natuurlijk uitzonderingen en
de fiere Ieperlingen gaven daar geen gevolg aan. Zoo
als de burgers van leper er, niettegenstaande den zeer
critiscben toestand, steeds aan geloofd hadden, kwam
dan ook de uiteindelijke victorie. Op 8 Augustus moest
de vijand het onoverwinbare leper verlaten en terug
naar zijn eigen land trekken. Hij had er de scha en de
schande van.
Gedurende gansch het beleg van leper was er bijzon
der veel O. L. Vrouw gebeden geworden onze stad
te beschermen. De Ieperlingen begrepen dan ook dat
deze wonderbare redding geen menschenwerk was. Zoo
werd het feest van de overwinning een feest van O. L.
Vrouw. Later werd de viering van 8 Oogst op den eer
ten Zondag van die maand verplaatst.
WAAROM «TUIN»
Het volk deed er natuurlijk ook het zijne bij. Vol
gens een eeuwenoude legende verscheen de Heilige
Maagd omgeven door een haag (tuin) in de wolken en
gaf aan de belegeraars bevel het beleg op te breken
en te vertrekken. Doch er bestaat een meer weten
schappelijke verklaring.
De versterking van leper bestond uit een dubbele
vestinggracht door een middendam gescheiden, die wei
nig boven den waterspiegel uitstak en waarop een paal
werk zou geplaatst geweest zijn. Langs den binnen
kant van de dubbele gracht was er een hoogte of dijk
opgeworpen, die van een tuin voorzien was. dit was
een borstwering in hout. Het beeld van de H. Maagd,
dat na de overwinning voor het altaar bij de Minder
broeders Recplletten werd geplaatst, werd. ter herin
nering aan de zwakke versterkingen die de stad be
vrijdden, met zoo'n borstwering of «tuin» omringd.
Vandaar werd dit beeld in 't vervolg O. L. Vrouw van
Tuine geheeten.
VLAMINGEN IN SYRIË
Vermits we nu toch in de geschiedenis zitten, zullen
we er maar blijven voor deze werft.
In Syrië, (het land dat voor enkele weken pas zijn
beurt kreeg om door het akelige oorlogsspook be
roerd te worden) langs de dalen en de hellingen van
het gebergte Libanon, heeft een eigenaardige volksstam
die geweldig afsteekt bij de andere die het land be
wonen. Ze hebben niets gemeens met die andere en
men vindt er huizen, wijken en gehuchten zooals bij
ons. De bewoners ervan overtreffen door netheid en
goede gewoonten de oude inboorlingen. Een hunner bij
zonderste kenmerken is de liefde voor het huisgezin, de
eerbied en genegenheid, zelfs voor bejaarde en gebrek
kige ouders en bloedverwanten, wat ln scherpe tegen
stelling staat met de onverschillige baatzuchtigheid der
Arabieren.
Overleveringen en vertelsels van overzeesche gebeur
tenissen en voorvallen uit lang vervlogen tijden, ge
bruiken en gewoonten waaraan zij door den loop der
eeuwen heen getrouw gebleven zijn, en waarvan men
vruchteloos een voorbeeld in het Oosten zou zoeken,
blijven bewaard en worden van geslacht tot geslacht
overgezet.
VLAAMSCHE KERMISSEN en VLAAMSCHE NAMEN.
De vergaderingen en bijeenkomsten zijn er in groote
eer gehouden. Op zekere tijden van het jaar gaan de
uitgetrouwde zonen en dochters met gansch den huis
houd hun ouders, broeders of zusters bezoeken. Ze zit
ten dan blijmoedig en soms luidruchtig rond een tafel
te eten. te klappen en te lachen dat het deugd doet te
hooren en te zien.
Trekt dat gebruik, dat daar en daar alleen in dit ge
west nog in voege is, niet wonderwel op onze Vlaam-
sche kermissen en maaltijden
Een hunner dorpen, nagenoeg aangelegd en ge
bouwd gelijk de dorpen in Vlaanderen, heet Riffoen.
Alhoewel die bergbewoners de taal van die streek
hebben aangeleerd, zijn eenige overblijfselen in de na
men van sommige hulsgezinnen bewaard gebleven. Zoo
bijvoorbeeld de namen BeCker, Kerkman, Riffcen en
Verbeke worden daar nog gehoord. Waarlijk, had het
erom gedaan geweest om de zuiverste en schoonste
Vlaamsche namen te bewaren en aan de nakomelingen
over te leveren, men zou geen betere kunnen genomen
hebben.
AFSTAMMELINGEN VAN KRUISVAARDERS?
De kruisvaarders droegen wel is waar geen zulke
namen, maar ze kunnen best voortkomen van latere
pelgrims., die aldaar stamgenooten vindend, er geble
ven zijn.
Deze getuigenissen komen van een hulpbisschop uit
dat gewest, die in 1889 de omstreken van Kortrijk be
zocht, en werden aangeteekend door tijdschriften uit
dit jaar.
Deze bissahop had een Vlaamsch en geen Oostersch
uitzicht. Hij hield staan dat zijn naam Zouain Vlaamsch
en geen Arabisch was en hij verklaarde dit doordat
zijn voorouders christenen waren en daarom door de
Mohamedanen in 't Arabisch gescholden dat zij door
Zouain. Zwain, Zwijn vertaalden.
De bisschop voegde er nog bij dat hij lang de won
dere eigenaardigheden van zijn volk had overwogen
zonder ze te kunnen uitleggen.
Maar nu, zegde hij, ik de Vlamingen gezien heb,
schijnt mij alles verstaanbaar en klaar.
EN EEN ANDER GETUIGENIS.
In een handschrift, dat bewaard ligt in de heilige
Bloedkapel te Brugge en dat van een anderen Sy-
rischen Bisschop afkomstig is, kan men vernemen hoe
men daar destijds een graaf van Vlaanderen wilde tot
koning kronen en hoe die graaf, liever dan koning te
zijn, met den kostelijken schat van 't heilig Bloed weer
om naar zijn graafschap was teruggekeerd.
Het is overigens best mogelijk dat het dorp Riffoen
dien naam zou gekregen hebben voor Griffoen, een
patriarch die in de jaren 1440 naar het Heilig Land
trok. Fernand DE BRUYN.
Het Staatsblad van 30 Juli bevat het volgende be
sluit.
Overwegende dat er schaarschte is aan zekere non-
ferro metalen, welke onontbeerlijk zijn voor de Bel
gische nijverheid, en het onmogelijk is de uitgeputte
voorraden opnieuw aan te vullen door vreemde grond
stoffen
Overwegende, derhalve, dat er dient te worden voor
zien in de dringende behoeften welke het binnen-
landsch verbruik aan nijverheidsproducten van alge
meen belang en van eerste noodzakelijkheid heeft en
er, anderdeels, spoedeisehende maatregelen moeten
worden getroffen ten einde de werkloosheid te voorko
men van de aanzienlijke arbeidskracht welke in de
nijverheid der non-ferro metalen en de haar aanver
wante en aanvullende nijverheden wordt te werkge-
steld
Gelet op artikel 5 van de wet van 10 Mei 1940 be
treffende de overdracht van bevoegdheid
Gelet op de hoogdringendheid en op de onmogelijk
heid beroep te doen op de hoogere overheid.
Artikel 1. Er wordt overgegaan tot de recuperatie
van non-ferro-metalen, als koper, tin, nikkel, lood en
hun legeeringen, voortkomende in de voorwerpen wel
ke behooren tot het openbaar domein en in gebruik
of in omloop zijn in de gebouwen of lokalen die de
Staat, de provincies, de steden en gemeenten of de er
rechtstreeks of onrechtstreeks van afhangende open
bare besturen in eigendom hebben.
Art. 2. Onder de voorwaarden en overeenkomstig
de modaliteiten welke zullen worden vastgesteld, zijn
de bepalingen van artikel 1 eveneens van toepassing op
zekere onroerende goederen door bestemming behoo
rende tot het openbaar domein.
doet U met een verzekering te sluiten
bij de «Kortrijksche Onderlinge» - N.Y.
Spoedige en billijke oplossing
bij ieder rampgeval.
Voordeeligste tarieven
KLARE EN UITGEBREIDE
POLISVOORWAARDEN
