Uw beste zaak
van het jaar
De Kortrijksche
Onderlinge»
WIST GE
Naamdagen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
LOTERIJ WINTERHULP
Lekkerbeetstraat, KORTRIJK
Bijkantoor YPER, Paterstraat, 8.
Door plaatsgebrek moeten wij het ver
volg van ons mengelwerk, evenals onze
vrouwenrubriek tot a. s. week verschui
ven.
dat de ééndagsvlieg slechts enkele uren kan
leven als vlieg doch verscheidene maanden, ja
zelfs jaren als larf.
dat sommige wormen enkele dagen leven en
sommige insecten een paar jaar.
dat de wijngaardslak 6 a 7 jaar oud kan wor
den, de hond 10 a 14 jaar, de kip 15 a 20 jaar, de
duif 40 a 50 jaar, de papegaai en de olifant meer
dan 100 jaar en de reuzenschildpad 200 a 300 jaar.
dat er in den bovenarm slechts 2 spieren zijn
doch in den schouder 9 en in de hand 50
dat men met behulp van een speciaal mes,
microtoom genaamd, schijfjes weefsel kan snijden
van 1/1000 mm. dik
dat het getij zeer sterk kan zijn op verschil
lende plaatsen. Op sommige Fransche kusten kan
het verschil van waterpeil, tusschen hooge en
lage zee, 12 m. bedragen. Daar zijn plaatsen waar
het strand weinig hellend is. Dan trekt de zee ver
terug, maar bij hooge tij, vloeit het water voor
uit met de snelheid van een rennend paard. Wee
den wandelaar die zich dan op het strand waagt,
hem blijft geen kans op redding over, zoo hij
geen flink zwemmer is
dat de boschanemoon een vergift bevat zoo
dat het gevaarlijk is de bloem aan den mond te
brengen. De inboorlingen van Kamtchatka ver
giftigen hun pijlen met het sap getrokken uit een
anemoon.
dat volslagen duisternis in de buitenlucht
maar zelden voorkomt, dat bij gebrek aan maan
en sterren er nog een andere lichtbron bestaat,
nl. een zeer ijle laag natriumatomen, gelegen op
ongeveer 130 km. hoogte.
dat volgens de moderne theorieën het groot
ste deel van de vallende sterren van de 3'' en de
4" grootte slechts speldeknopgroote lichamen zijn
en dat hun snelheid varieert tusschen 10 en 200
km. per seconde
dat, moesten stroom en wolken hun water
niet in de zeeën uitstorten, het waterpeil van den
Atlantischen Oceaan, ten gevolge van de ver
damping veroorzaakt door de zonnewarmte, per
jaar minstens twee meter zou dalen.
dat bij het stukspringen van een atoom een
energie van 200 millioen volt zou vrijkomen, doch
dat de aarde en misschien het heelal bij zulk een
stukslaan zou kunnen uit elkaar vliegen. Dr.
Joliot-Curie zou daarom, zelfs in de Sahara deze
gevaarlijke proef niet hebben aangedurfd.
dat er meer dan 40.000 soorten werveldie
ren en meer dan 750.000 soorten wervelloozen be
staan. Men spreekt van 4000 soorten zoogdieren,
14.000 soorten vogels (waarvan slechts 500 in
Europa), 5000 soorten kruipdieren, 2000 soorten
tweeslachtigen en 14.000 soorten visschen. Dit
voor de werveldieren. Voor de wervelloozen lui
den de getallen 80.000 soorten weekdieren, 20.000
soorten protozoën, 15.000 soorten wormen, 4000
soorten koralen, evenveel soorten sponzen en po
liepen, 20.000 soorten krabben, 10.000 soorten
spinnen en 600.000 soorten insecten
dat een bij, wanneer ze haar korf verlaat om
uit de bloemen honig te verzamelen, een vlieg-
snelheid ontwikkelt van 65 km. per uur, terwijl
ze, op den terugweg, met buit geladen, slechts
20 km. per uur aflegt
dat onze Noorderburen 9 Nobelprijzen weg
kaapten, te weten
in 1901 van 't Hoff, voor scheikunde
in 1902 Lorentz, voor natuurkunde
in 1902 Zeeman, voor natuurkunde
in 1910 van der Waals, voor natuurkunde
in 1911 Asser, voor den vrede
in 1913 Kamerlingh Onnes, voor natuurkunde
in 1924 Einthoven, voor geneeskunde
in 1929 Eykman, voor geneeskunde
in 1936 Debye, voor scheikunde.
dat kwallen (médusen) in zeer groote ben
den bijeenzwemmen Smith verhaalt, hoe zijn
schip eens nabij de Kanarische eilanden door
zoo'n zwerm schommelende kwallen voer, die
zich over een breedte van 60 km. uitstrekte. Al
leen de bovenste laag schatte hij op 225.000.000
kwallen.
dat bij storm de branding (het breken der
golven aan de kust) een ongelooflijk geweld kan
uitoefenen. Vaak sloegen de golven over den
ouden vuurtoren van Eddystone, die 46 m hoog
HET YPERSCHE 10 -10-1941
is; bij Biarritz verplaatsten zij een rotsklomp
van 37.500 kg.
dat de aardappel in de 16° eeuw door de
Spanjaarden uit Zuid-Afrika en later door F.
Drake en Parmentier uit Zuid-Amerika naar Eu
ropa werd overgebracht, doch dat deze thans
onmisbare plant slechts na 1750 algemeen als
volksvoedsel in gebruik kwam.
dat de energie, ontwikkeld door een symfo
nieorkest, in termen van warmte omgerekend
net genoeg is om een lucifer te doen ontbranden.
dat, de uitvinding van het chocoladepoe
der 113 jaar geleden aan een Nederlander was
te danken. Inderdaad, gelukte in 1828 C J. van
Houten erin de cacao-boonen van het overtollige
vet te bevrijden en toch de voedende kracht van
de cacao te behouden.
dat de bruine ratten in Europa slechts wer
den opgemerkt tijdens de XVIP eeuw. De eenen,
op trektocht, kwamen uit Azië iri Europa, de an
dere, in schepen binnengedrongen, werden door
deze overgebracht.
dat, legde men de bloedlichaampjes bevat in
het lichaam van één mensch naast elkaar, men
een keten zou vormen zoo lang als 2 1/2 maal den
omtrek van de aarde.
van 12 tot 18 October 1941.
Zondag 12 October Aurélie, Wilfried, Seraphin.
Maandag 13 OctoberEduardus.
Dinsdag 14 OctoberCallistus, Donatianus.
Woensdag 15 OctoberTheresia van Avila.
Donderdag 16 OctoberGerardus Majella, Celina,
Florentinus.
Vrijdag 17 OctoberMargareta-Maria Alacoque, Hed-
wigis.
Zaterdag 18 OctoberLucas.
Opgang
Ondergang
Zondag 12 October
7 u.
59
18 u. 58
Maandag 13 October
8 u.
01
18 u. 56
Dinsdag 14 October
8 u.
03
18 u. 54
Woensdag 15 October
8 u.
04
18 u. 52
Donderdag 16 October
8 u.
06
18 u. 50
Vrijdag 17 October
8 u.
08
18 u. 48
Zaterdag 18 October
8 u.
09
18 u. 46
Opgang
Ondergang
Zondag 12 October
23 u.
37
14 u. 23
Maandag 13 October
0 u.
33
15 u. 07
Dinsdag 14 October
2 u.
00
15 u. 45
Woensdag 15 October
2 u.
42
16 u. 20
Donderdag 16 October
3 u.
54
16 u. 53
Vrijdag 17 October
5 u.
08
17 u. 23
Zaterdag 18 October
6 u.
26
17 u. 52
Laatste kwartier13 October, te 14 u. 52.
Nieuwe maan 20 October, te 16 u. 20.
Eerste kwartier27 October, te 7 u. 04.
Volle maan4 November, te 4 u.
De lichtverduistering begint met den
zonsondergang en eindigt met den zons
opgang.
Trekking van 4 October 1941.
Zijn betaalbaar met 100 frank, de 20.000 biljetten,
waarvan het nummer eindigt op5.
250 fr., de 2,000 biljetten waarvan het nummer ein
digt op 00.
1.000 fr., de 400 biljetten waarvan het nummer ein
digt op320 en 025.
5.000 fr., de 40 biljetten waarvan het nummer ein
digt op5021 en 6211.
10.000 fr., de 20 biljetten waarvan het nummer ein
digt op8644.
25.000 fr. de 12 biljetten waarvan het nummer ein
digt op 59192, 15069, 45629, 76293, 52718 en 45374.
50.000 fr. de 8 biljetten waarvan het nummer ein
digt op70061, 32227, 38680 en 67158.
100.000 fr., de 5 biljetten dragende de nummers
257978;115999, 277492, 148870 en 129300.
Is betaalbaar met 1.000.000 fr., het biljet dragende het
nummer279908.
doet U met een verzekering te sluiten
bij de Kortrijksche Onderlinge» - N.V.
Spoedige en billijke oplossing
bij ieder rampgeval.
Voordeeligste tarieven
KLARE EN UITGEBREIDE
POLISVOORWAARDEN
9
LOUIS HÉMON
De auteur van Maria Chapdelainewerd te
Brest geboren op 12 October 1880; hij studeerde
rechter* en Oostersche talen maar versmaadde in-
tusschen geenszins de sport. Louis legde met suc
ces zijn examen af in de Annamitische taal, en
zijn familie zag zijn toekomst hoopvol tegemoet.
Maar daar reist hij plotseling naar Londen, of
schoon hij geen Engelsch kende Hij verbleef 8
jaar in Engeland, trouwde er, en leefde er in
moeilijke omstandigheden. Uit dezen tijd dag-
teekenen een aantal korte verhalen, die niet tot
zijn beste behooren, maar een kijk geven op de
menschenliefde welke Hémon bezielde. Zij wer
den gebundeld in La belle que voila in 1923
na zijn dood uitgegeven. In dezen bundel schet
sen komen ook tal van sportieve en populaire
verhalen voor, geschreven tusschen 1904 en 1911.
Dit sportieve element zal men later terugvinden
in Battling Malone de roman van een bokser,
geïnspireerd door de successen van den toen
maals beroemden vuistvechter Carpentier. Hé
mon is alzoo den grondlegger geweest van de
sportliteratuur In 1904 werkte hij mee aan het
sportblad Le Vélo dat later zijn naam verwis
selde voor dien van L'Auto (het best bekend
door de Ronde van Frankrijk).
Toen het dagblad Le Journaleen prijsvraag
uitschreef voor de beste novelle, werd Hémon's
inzending La foire aux vérités bekroond met
den prijs van 500 goudfrancs. Kort daarop (1908)
verscheen Lizzie Blakeston in de Temps
een lezenswaardige novelle, die bijna den om
vang heeft van een korten roman.
Hémon is een geboren zwerver en een onbe
stendige natuur. Wij zien hem zich een tijdje
bezig houden met den handel in zijden bloeses, die
hij naar Zuid-Amerika exporteert. Totdat hij in
October 1911 zee kiest en te Montreal aanlandt.
In December trekt hij naar het Noorden, naar Pe-
rinbonka, de streek die nu iederen Franschman
bekend is... dank zij Hémon's «Maria Chapde
laine
De roman werd daar geschreven, naar de na
tuur, en naar levende modellen. Het boek geeft
een prachtige analyse van het zieleleven van een
Canadeesch, Fransch sprekend meisje en haar
omgeving, in hun eenvoud, hun harden levens
strijd, hun hooge opvatting van 't leven, hun
krachtig geloof.
Tijdens een boottocht ontmoette Hémon een
pachter, Bédard, met wien hij bevriend geraakte
en bij wien hij zelfs als daglooner in dienst trad.
Deze Bédard werd de figuur van vader Chapde
laine. Dicht bij de boerderij van het gezin Bé
dard woonde een jonge zuster van Madame Bé
dard ,en deze is de Maria van het beroemde
boek geworden. Deze vrouw heeft later haar le
vensgeschiedenis verhaald aan een andere
Fransch-Canadeesche romanschrijfster, Marie Le
Franc, die eenige jaren later de Prix Fémina
verwierf voor haar uitstekend boek Jean-Louis
l'innocent» Wat den naam «Chapdelaine» betreft,
er zijn in Fransch Canada veel inwoners die zoo
heeten, zij stammen af van uitgeweken Norman-
diërs
Het boek werd geschreven in 1913 en de schrij
ver heeft het succes van zijn werk niet meer kun
nen bijwonen, daar hij op 8 Juli 1913 vermorzeld
werd door een trein van de Canadian Pacific
terwijl hij in gedachten verzonken, de spoorrails
volgde door het land van zijn zwerftochten. In
1914 verscheen het als feuilleton in Le Temps
en werd zoo goed als niet opgemerkt. In 1916 ver
scheen te Montreal een eerste druk op 1500 exem.
plaren, waarvan 500 op het omslag den naam droe.
gen van een Parijsche uitgeversfirma, die ze in
Frankrijk wenschte te verkoopen. Het schip dat
ze vervoerde geraakte echter nooit in Frankrijk.
Eerst in 1921 kon Maria Chapdelaineonder
het groote publiek verspreid worden, en wel als
eerste deel van de keurserie Les cahiers verts
Het succes was overweldigend In één jaar wer
den 700.000 exemplaren verkocht en thans be
reikt de oplaag meer dan anderhalf millioen Het
werd vertaald in het Nederlandsch, het Duitsch,
het Engelsch, het Poolsch, het Spaansch, het
Tsjechisch, het Chineesch en het Servisch. Hef
werd voor het tooneel en voor de film bewerkt.
