Uw beste zaak
van het jaar
De Kortrijksche
Onderlinge»
10
Naamdagen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
Uitgifte eener nieuwe lotenleening
van twee en half milliard
Lekkerbeetstraat, KORTRIJK
Bijkantoor YPER, Paterstraat, 8.
DYNAMIET (Slot)
o) Infusoriënaardeze bestaat voornamelijk
uit de kiezelpantsers (of kiezelschalen) van dia-
tomeeën (uiterst kleine plantaardige wezens),
ze is dus een zeer poreuse stof Deze diatomeeën
ontwikkelen zich bijzonder in water, dat weinig
of geen kalk bevat. Ze wordt voornamelijk ge
vonden in Engeland (Aberdeenshire), Frankrijk,
Duitschland, Noorwegen, en ook op zekere plaat
sen in Amerika.
Synoniemen zijn diatomeeënaarde, kiezelgur of
tripel.
c) Dynamietnu we kennis gemaakt hebben
met de twee bestanddeelen, zullen we even na
gaan hoe het dynamiet vervaardigd wordt, of
beter gezegd, vervaardigd werd, want sinds Nobel
zijn dynamietpatronen vervaardigde, is er op dit
gebied ook al wat veranderd. Nadat het salpeter
zuur en de zwavelzuur vermengd zijn bij een
temperatuur, die zoo laag mogelijk gehouden
wordt, komt het mengsel in een grooten looden
bak, waar het de glycerine ontvangt. De op die
wijze verkregen nitroglycerine wordt gewas-
schen met een sodaoplossing en daarna met de
goed gedroogde infusoriënaarde vermengd.
De alzoo verkregen stof, het dynamiet dus, heeft
een roodbruine kleur, bestaat ongeveer uit 1 deel
infusoriënaarde en 3 deelen nitroglycerine en
heeft een soortelijk gewicht begrepen tusschen
1,59 en 1,65. Het verbrandt met een gele kleur,
doch ontploft met zeer krachtige uitwerking door
middel van een knalpreparaat of een electrische
vonk. De tijd van explosie van een dynamietpa-
oon is het 24.000e deel van een seconde dit ver
klaart de geweldige uitwerking. Onder water
verliest het slechts 6 percent van zijn kracht.
Later heeft men de infusoriëaarde ook door
andere stoffen vervangen en de verkregen meng
sels heeft men bijzondere namen gegeven het is
dus verkeerd te spreken van «dynamiet», men
moet spreken van dynamietenDynamieten
zijn dus in het algemeen springstoffen waarbij de
nitroglycerine door een vaste poreuze stof is op
gezogen.
d) Slagmiddelen: De ontploffingsmiddelen moe
ten op ieder oogenblik momentaan tot ontploffing
kunnen gebracht worden. Dit geschiedt door mid.
del van slagmiddelen, die de temperatuur plotse
ling verhoogen kunnen. Vele vaste stoffen, knal-
kurk of slagkwik, kaliumchloraat, knalmanniet,
enz. brengen, vooral in tegenwoordigheid van
brandbare stoffen, reeds door een geringe tempe-
ratuursverhooging (wrijving, slag, stoot) een ont
ploffing teweeg, die dan zoo'n groote tempera-
tuursverhooging ten gevolge heeft, dat zelfs
moeilijk ontvlambare kool ontvlamt. Deze van
het weder geheel onafhankelijke slagmiddelen
hebben de vroeger gebruikelijke lonten verdron
gen, in wier plaats de slaghoedjes of percussie
dopjes gekomen zijn. Deze hoedjes of dopjes zijn
gevuld met het slagmiddel. De slag van den haan
op zoo'n dopje is voldoende om de massa in het
dopje tot ontploffing te brengen en de vlam wordt
vervolgens naar de patroon overgebracht.
Knalkwik (slagkwik) werd in 1799 ontdekt door
Howardhet zijn naaldvormige kristallen die
ontstaan als men bepaalde hoeveelheden kwik,
salpeterzuur en alcohol bij elkaar voegt.
7.500.000 BOEKEN IN EEN SIGARENKISTJE
In Weetlustvan Juli 1941 lezen we hetgeen
volgt
Het aangroeien der bibliotheken heeft geleid
tot vele proefnemingen om de moeilijkheden van
de plaatsruimte op te lossen. Enkele jaren gele
den werd door directeur W. Schürmeyer der
Frankfurtsche Bibliotheek voor Kunst en Tech
niek een interessante proefneming op dit gebied
medegedeeld. Door het gebruik der fotografische
verkleiningstechniek is het mogelijk de bladzijde
van een boek in octavoformaat tot op een tiende
vierkante millimeter te verkleinen zonder dat de
leesbaarheid met de hulp van het microscoop er
onder lijdt. Op een film van postkaartgrootte
kunnen 1.500.000 octavobladzijden geplaatst wor
den, zoodat. wanneer men een boek op gemiddeld
200 bladzijden rekent, een bibliotheek van
7 500.000 boeken in een sigarenkistje plaats vin
den kan.
Weetlust is het goedkoopste populair-weten-
schappelijk tijdschrjft dat er bestaat. De huidige
HET YPERSCHE 7 -11-1941
jaargang (8') zal ongeveer 400 bladzijden be-
slaan, geïllustreerd met meer dan 250 foto's en
teekeningen. De verzorging is zeer goed gegla
ceerd papier, duidelijke letter, mooie titelvignet
ten. De inhoud is boeiend en afwisselend en ge
schreven door vooraanstaande geleerden en
geestdriftige natuurminnaars. Men abonneert
zich voor 1 jaar bij den hoofdredacteur Jos. Van
Limbergen voor den spotprijs van 30 fr., te stor
ten op Postcheckrekening 4039.99, Weetlust
Mortselschesteenweg, 20, te Deurne.
van 9 tot 15 November 1941.
Zondag 9 November Theodoor, Mathurijn.
Maandag 10 November: Tryphon, Nympha, Justus.
Dinsdag 11 November: Martinus, Elvira, Mennas.
Woensdag 12 NovemberLivinus, Renatus.
Donderdag 13 November Stanislas, Didacus, Bricius.
Vrijdag 14 NovemberJosaphat, Albericus, Philo-
mena.
Zaterdag 15 November Leopold, Albertus de Groote,
Eugenia.
Opgang
Ondergang
Zondag 9 November
8 u. 47
18 u.
05
Maandag 10 November
8 u. 49
18 u.
04
Dinsdag 11 November
8 u. 50
18 u.
02
Woensdag 12 November
8 u. 52
18 u.
01
Donderdag 13 November
8 u. 54
17 u.
59
Vrijdag 14 November
8 u. 55
17 u.
58
Zaterdag 15 November
8 u. 57
17 u.
57
Opgang
Ondergang
Zondag 9 November
22 u. 24
13 u.
05
Maandag 10 November
23 u. 23
13 u.
45
Dinsdag 11 November
0 u. 26
14 u.
21
Woensdag 12 November
1 u. 33
14 u.
53'
Donderdag 13 November
2 u. 00
15 u.
22
Vrijdag 14 November
2 u. 43
15 u.
51
Zaterdag 15 November
3 u. 58
16 u.
19
Laatste kwartier12 November, te 6 u. 53.
Nieuwe maan19 November, te 2 a 4.
Eerste kwartier25 November, te 19 u. 52.
Volle maan3 December, te 22 u. 51.
Er werd beslist op 1 December e. k. een nieuwe Bin-
nenlandsche Leening met loten uit te schrijven, loo-
pende over 60 jaar.
De interest werd vastgesteld als volgt3 gedurende
de vijf eerste jaren 3 i gedurende de vijf volgende
jaren en 4 van het elfde jaar af. De interest is vrij
van belastingen en taksen.
Het bedrag dat jaarlijks onder vorm van loten zal
worden toegekend bedraagt voor het eerste jaar 60
millioen frank gedurende de vier volgende jaren t.t.z.
van het tweede tot het vijfde jaar, 35 millioen frank
gedurende de vijf volgende jaren t.tz. van het 6® tot
het 10® jaar, 20 millioen frank en te beginnen van het
lle jaar, 6 millioen frank. Het plan der trekkingen zal
later meegedeeld worden.
De trekkingen zullen alle drie maand plaats hebben
e. n. den eersten Maandag van de maanden Maart,
Juni, September en December. De loten zijn betaalbaar
vanaf den 1511 van de maand waarin de trekking plaats
heeft. Bij uitzondering zal de eerste trekking op 30
December 1941 plaats hebben. Er Is een lot van 5 mil
lioen.
De leening is verdeeld in obligaties van 1.000 fr. Er
zullen titels gemaakt worden van 10 obligaties. De da
tum van ingenottreding is 1 December 1941. De uitgifte
zal aan pari geschieden. De inschrijvingen zullen ge
opend zijn van 1 tot 15 December e. k.
doet U met een verzekering te sluiten
bij de «Kortrijksche Onderlinge» - N.V.
Spoedige en billijke oplossing
bij ieder rampgeval.
Voordeeligste tarieven
KLARE EN UITGEBREIDE
POLISVOORWAARDEN
het toenemend succes van zijn tooneelwerken en
zijn opneming in de Académie frangaise hebben
daarin eenigen troost kunnen brengen.
Hij overleed in zijn geboortestad in 1857.
(1) George Sand: pseudoniem van Aurore Dupln,
barones Dudevant, Fransche romanschrijfster (1804-
1876), schreef naast talrijke romans, ook landelijke
idyllen als c La Mare au Diable
GEOFFROY SAINT-HILAIRE
Deze beroemde zooioog werd te Etampes gebo
ren in 1772. Op 21 jarigen ouderdom was hij reeds
hoogleeraar in de dierkunde te Parijs. Hij ver
gezelde Napoleon bij diens expedities naar Egyp
te. In 1809 werd hij terug hoogleeraar in de zoolo-
gie aan de medische faculteit der Universiteit te
Parijs. In 1830 voerde hij den beroemden strijd met
Cuvier over de vraag, of de diersoorten constant
zijn, dan wel of een evolutie mogelijk is, welke
strijd door Cuvier, die de eerste meening voor
stond, vooral door zijn groote autoriteit gewon
nen werd. Geofïroy Saint-Hilaire hield een evo
lutie voor mogelijk en wel door inwerking van
de buitenwereld op de organismen hij is een der
voorloopers van Darwin. In zijn tijd was Geofïroy
Saint-Hilaire een der meest veelzijdige en vrij
denkende geleerden zijn onderzoekingen strek
ken zich over het geheele gebied der zoologie uit,
bv. de anatomie der zoogdieren, de fauna van
Egypte, de leer der misvormingen, die hij wijt
aan storingen in de normale ontwikkeling. Hij
schreef ook talrijke werken.
Hij overleed op 10 November 1861.
BAILLY
Jean Sylvain Bailly, Fransch staatsman en ster
renkundige, werd geboren in 1736 te Parijs. Hij
werd in 1789 door den derden stand te Parijs af
gevaardigd naar de Etats-Généraux, van welke
vergadering hij president werd, in welke hoeda
nigheid hij op 20 Juni van dat jaar de beroemde
bijeenkomst in de Kaatsbaan presideerde. Een
maand daarop werd hij de eerste «maire» van
Parijs. Genoodzaakt, na de mislukte vluchtpoging
van Lodewijk XVI in 1791, de republikeinsche
betooging op het Champ de Mars uiteen te jagen,
verloor Bailly zijn populariteit, moest Parijs ver
laten en vestigde zich te Nantes, vervolgens te
Melun, waar hij in 1793 werd gearresteerd en
naar Parijs gevoerd, waar het Tribunal Révolu-
tionnaire hem ter dood veroordeelde. Op 12 No
vember 1862. Hij studeerde in de rechten en was
Hij schreef belangrijke werken over Jupiter en
zijn wachters en over de geschiedenis der ster
renkunde.
LUDWIG U HL AND
Deze bekende Duitsche dichter werd in 1787 te
Tübingen geboren en overleed aldaar op 13 No
vember 1862. Hij studeerde in de rechten en was
een tijdlang advocaat in zijn geboortestad. In
1829 werd hij hoogleeraar in de Duitsche taal en
Duitsche letterkunde. Hij was eveneens staats
man en lid van de Wurtembergsche kamer en
van het Frankforter parlement en was voorstan
der van de Duitsche eenheid met inbegrip van
Oostenrijk.
Als dichter heeft hij vooral naam gemaakt
door zijn, meest historische, balladen en eenige
kleine lyrische gedichten. Zijn drama's echter
zijn ondramatisch. Niet gering is zijn beteekenis
voor de geschiedenis van de oudere Duitsche en
Romaansche letterkunde.
ALFRED DE MUSSET
Geboren te Parijs op 12 November 1810, stu
deerde hij in de rechten en de medicijnen, be
oefende de schilderkunst, las de groote Duitsche
en Engelsche dichters en gaf in 1830 zijn eersten
bundel verzen uit. De heele romantische jeugd
ontving geestdriftig de gratievolle, virtuoze en
tintelende verzen van den 17 jarigen dichter. In
1833 maakte hij met George Sand (1) een reis
naar Venetië, een voor beiden smartvol avontuur,
dat Musset's verder levgn beheerschte, en hem
deed ten onder gaan. La confession d'un enfant
du siècle is een herinnering aan dit verblijf in
Venetië, die ons Musset als een aan Werther ver
wante natuur doet zien. Zijn wanhoop vindt
eveneens uiting in den cyclus der «Nuits», die
behooren tot zijn schoonste gedichten.
Als tooneeldichter was het begin ongelukkig.
La nuit Vénitiennewerd uitgefloten, zoodat
Musset zwoer niet meer voor de planken te schrij
ven. Hij hield min of meer woord door het schrij.
ven van stukken, waarin hij zich niet bekommert
om de eischen, die het tooneel aan een stuk stelt.
Deze stukken droegen den algemeenen naam
Comédies et Proverbeswaaronder On ne
badine pas avec l'amourHeel zijn theater is
doordrongen van het tragische der liefde en een
afspiegeling van zijn eigen ik.
Musset schreef ook proza in zijn reeks Nou-
velles et Contes evenals kritische beschouwin
gen over de romantiek.
Zijn laatste levensjaren waren somber. Alleen
(Zie vervolg onderaan vorige kolom)
