2
Cansch leper loopt te hoop voor de
voorstelling van SEPP L
Michelangelo te leper
Indienen van aanvragen tot vaststelling
en schatting der oorlogsschade
Winferhulp en U
IEPERSCH KRONIEKSKE
De Rijkskanselier Hitier te Munchen
TREINEN AFGESCHAFT
HET YPERSCHE 14-11-1941
«- M TT is een"fiïeaal, dat voor allerTbereik-
baar is. di» een ontvankelijk gemoed en een gé-
zond verstand bezitten.
Dat ideaal verwezenlijken is soms moeilijk,
maar nooit onmogelijk.
wabin
VIT DE TOONEELWERELD.
Alle liefhebbers van schoon tooneel weten nu wan
neer Sepp'lopgevoerd wordt en waar en wanneer
je hun kaarten kunnen bekomen.
Maar is al die reclame wel de moeite waard om dat
stuk te gaan zien, vroeg mij deze week mijn gebuur.
met wien ik een eindje de straat mee opstapte.
En ik antwoordde hem in gemoede, dat ik overtuigd
was. dat de mannen van het Winterhulp-tooneel alles
zins iets puiks van de opvoering zouden weten te ma
ken. Vooral de zoo meeslepende muziek zal reeds een
genot zijn voor alwie de vertooning zal bijwonen.
Maar welke is dan de geschiedenis van dat stuk met
éen zoo zonderlingen titel Luister dan maar even
Heuberger is een rijke Tyroolsche boer. Hij en zijn
vrouw hebben destijds een gevonden kindje als het
hunne doen doorgaan en het, naar het gebruik van hun
land Jozef of Seppel genoemd. De barones von Hohen-
fels. de echte moeder, komt het terug opelschen en uit
gelddorst, geeft Heuberger, gedwongen door zijn vrouw,
hun eigen dochter Lori aan de barones, en iaat het kind
doorgaan voor Sepp'l.
Daarmee is het eerste bedrijf ten einde. Reeds hier
hebben de schrijvers en de componist juweeltjes van
taoneelen weten te maken.
Het tweede bedrijf verplaatst ons naar de hoeve van
de tuchtschool van de strenge Juffrouw Rabe, de
zwarte kraaizooals Sepp'l de beruchte directrice zal
noemen. Na een komisch tusschenspel, als Seppl deze
Juffrouw Rabe een kostelooze poets bakt, komt de in
nigheid weer boven wanneer voor de,eerste maal een
liefdesgevoel in Sepp'l's maagdelijk hartje ontwaakt
voor dokter Walter uit die kostschool.
Instinktmatig voelt Sepp'l zich tot de barones aan
getrokken, en na een reeks komische en dramatische
voorvallen ontdekt eindelijk de barones, door de biecht
van Heuberger, wiens vrouw inmiddels gestorven is,
dat Seppl geen jongen is, maar... een meisje, en wel
haar dochter! En Sepp'l, nu erkend als meisje, zal
trouwen met den dokter dien ze liefheeft, zooals Lori
met Bartel, den hoeveknecht, die haar reeds zoolang
beminde.
EEN GEBEURTENIS IN DE KUNSTWERELD
Reeds lang was er spraak van de film Michelangelo»
ook te leper te laten opvoeren. Allerlei omstandigheden
hebben den datum der vertooning zoo lang doen uit
stellen, maar eindelijk komt de film naar leper, en wel
op Woensdag 3 December, te 8 uur 's avonds.
De voorstelling wordt ingericht door de gewestelijke
«fdeeling van Volk en Cultuur het organisme, waar
over reeds vroeger in dit blad gesproken werd.
De rolprent Michelangelois een documentaire
dim van den scenarist-regisseur-operateur Curt Oertel.
Geen acteurs treden in dit meesterwerk op, tenzij de uit
marmer en brons gehouwen beelden en de geschilderde
figuren die een krachtige en expressieve gestalte krij
gen onder de geniale bezieling van den reus onder de
kunstenaars van de Italiaansche RenaissanceMichel
angelo. Een kunsthistorische en cultuurhistorische film
dus, waaruit wij den beeldhouwer-schilder-bouwkun-
dige-dichter ln zijn overweldigende veelzijdigheid op
gewekt zien. Een soort gedramatiseerd document, waar
in de kunstenaar en de gebeurtenissen rondom hem op
gewekt worden door de gebouwen waarin hij werkte
of waarin de gebeurtenissen zich voltrokken, dit alles
door den filmer op hoorbarewijze gesuggereerd
door middel van klokgelui, lawaai van de menigte, wa
pengekletter en andere mogelijkheden.
Geluid en prent heeft de filmer zoo laten inwerken
op elkaar dat het een prachtig geheel wordt, onscheid
baar en harmonisch in elkaar vloeit.
Michelangelo is een kunstfilm van het allerzuiver
ste gehalte en daarom zal ook Iedere kunstkenner en
kunstminnaar op deze vertooning aanwezig willen zijn.
Het zal te leper een groote kunst- en cultureele gebeur
tenis zijn.
Wij zullen volgende week mededeelen waar en wan
neer kaarten voor deze eenige vertooning kunnen be
komen worden. R. v. I.
Het Commissariaat-Generaal voor 's Lands Wederop
bouw deelt mede
Wegens het groot aantal aanvragen tot vaststelling
en schatting der oorlogsschade is de eerste voorraad
aangifte-fcrmulieren uitgeput. Een tweede quantum
wordt eerlang ter beschikking van het publiek gesteld,
maar tengevolge van moeilijkheden bij de papiervoor
ziening zal deze levering enkele weken vertraging on
dergaan.
De termijn voor het indienen der aanvragen welke op
31 December 1941 moest vervallen werd dan ook met
zes maand verlengd en loopt tot 30 Juni 1942. Het pu
bliek zal verwittigd worden wanneer de tweede uitgave
der formulieren is versdienen.
De geteisterden hoeven dus verder geen stappen te
doen bij de verschillende bevoegde diensten, daar deze
momenteel zonder gevolg moet blijven.
EEN BROCHURE DIE OOK U MOET LEZEN.
Na de onlangs gehouden algemeene vergadering van
de Iepersche afdeeling van het Winterhulp - Comité,
werd besloten het verslag over het voorbije jaar in den
vorm van een brochure te laten verschijnen, om hier
mede de twijfelaars te overtuigen van de goede en
edele werking van Winterhulp.
Deze brochure, die op het secretariaat van Winter
hulp kosteloos te verkrijgen is en die ook binnenkort
aan de meeste stadsgenooten door 'de post zal worden
bezorgd, bevat 24 bladzijden over de algemeene werking
van de Instelling en over de werking van het Iepersche
comité in het bijzonder.
De inleiding schreef de plaatselijke voorzitter, de heer
Burgemeester Vanderghote. Uit dit voorwoord druk
ken wij hiervolgenden passus over, dien als zijn besluit
mag geldenGij moet het werk van Winterhulp-
leper hier, van dichtbij, komen bekijken. Ik twijfel er
niet aan deze lezing (van het verslag) zal u er toe
brengen de handen uit de mouwen te steken om, samen
met Winterhulp en in den schoot van Winterhulp de
Onbekende de Onbeminde het onmetelijk domein
waar, als onmeedoogende roofdieren, Angst en Ellende
woekeren, uit te roeien en in het donker leemen hutje,
licht, vertrouwen, sociale vrede en verkwikking te
brengen
Het eigenlijke verslag over de Iepersche afdeeling
bezorgde de nieuwe leider van de Propaganda-afdeeling,
de heer advokaat J. H. Boone. De meeste der besproken
punten werden hier reeds vroeger bondig besproken en
medegedeeld. Toch blijven al deze bijzonderheden
even Interessant en raden wij allen aan die belang stel
len in onze werking zich de brochure aan te schaffen.
En ook de twijfelaars vooral hen raden we aan eens
dit stukje ter hand te nemen. Zij zullen dan misschien
Inzien hoe lang se reeds aan hun eenvoudigen plicht
c mensch-zijnen niets anders dan dat, te kort
hebben I
AARDAPPELEN.
Alleen wanneer men een zaak moeilijk kan bekomen
of moet missen, leert men haar waardeeren. De aard
appel is een illustratie van deze waarheid. Vóór den
oorlog was de aardappel gemeen goed. Nu is hij goud
waard. Er was echter ook een tijd dat hij in Europa
volkomen onbekend was. We zullen nu niet vertellen
hoe deze kostbare plant naar hier werd overgebracht,
maar hoe ze verspreid werd.
Baron Antoine-Augustin Parmenteir was zijn leven
eenvoudig begonnenals apothekersknecht te Montdi-
dier. Maar in 1857. op den leeftijd van twintig jaar,
vinden we hem te Hannover terug als apotheker van
het leger, waar hij zich onderscheidt bij een epidemie.
Gekwetst en krijgsgevangen gemaakt door de Pruisen,
slaat hij te Francfort vriendschap met den beroemden
chimist Meyer. Men vertelt dat deze op een dag een
proef ondernam met enkele knollen, die als voedsel
dienden voor de dieren. Parmentier greep er enkele van
en at ze met gretige tanden op. Wat doet ge daar
vroeg Meyer, het is maar goed voor de dieren
Parmentier glimlachte en antwoordde De zwijnen, die
deze knollen zoo graag eten, hebben werkelijk geen
slechten smaakDe chimist liet zich verleiden door
de proef en kookte er wat op het vuur. En wanneer ze
gereed waren, proefde hij op zijn beurt hun goeden
smaak.
IN FRANKRIJK.
Wanneer Parmentier in Frankrijk terugkwam, her
innerde hij zich zijn onverwacht maal. Juist na de
schaarschte, die duurde van 1767 ot 1769, loofde de
Academie van Besangon een prijs uit voor hem die de
beste plantaardige voeding uitdacht om het brood te
vervangen. Op zeven mededingers, stelden er zes den
aardappel voor, wat genoeg bewijst dat reeds ln dien
tijd de aardappel lang niet onbekend was. Men kende aan
Parmentier den prijs toe. Nochtans was de zaak van
den aardappel daardoor nog niet gewonnen. In de pro
vincies waar men hem plantte, diende hij bijna uitslui
tend tot voeding van de huisdieren en de armste boeren
konden niet gelooven dat hij ook voor hun goed kon
zijn.
Parmentier zette nochtans zijn campagne voort.
Apotheker van de Invalides benoemd gebruikte hij
gansch zijn hofje om zijn geliefden aardappel te plan
ten. Op een dag kwam de koning er voorbij en wilde
weten aan welke wonderbare groente daar zooveel zorg
werd besteed. Het is de gekheid van een uwer onder
danen, die gelooft dat deze plant van groot nut voor de
armen moet zijnantwoordde Parmentier. Men sprak
Lodewijk XVI nooit vruchteloos van de armen. Hij
stelde belang in de gekheid van zijn apotheker en stelde
een stuk van het plaine des Sablonste Neuilly te
zijner beschikking.
DE OVERWINNING.
Het plaine des Sablonswerd spoedig een groot
aardappelveld. Op 24 Augustus 1786, vooravond van het
feest van den heiligen Lodewijk, verscheen de koning
voor het hof met een aardappelbloem in zijn knoops
gat. De koningin droeg een gansch tuiltje op haar cor
sage en omhelsde Parmentier. 's Avonds werden de
aardappelen aan de koninklijke tafel gegeten. Het was
meer dan genoeg om in de mode te komen bij groot en
klein. Het Sablonsveld moest militair bewaakt worden:
men kwam gedurig met volle zakken de kostbare groen
te stelen (toen reeds!). Parmentier was in den hemel.
Nooit was een bestolene zoo gelukkig.
De verdienstelijke menschenvriend genoot tot aan
den val van de monarchie de koninklijke gunst en de
revolutie was hem niet minder genadig. Hij trad in het
Institut onder het Directoire en werd met eer be
laden door het Consulaat. Het Imperium maakte hem
baron. Hij bleef altijd de eenvoudige man die hij ge
weest was en werd slechts wat droefgeestig op het
einde van zijn leven, toen de dood zijns zuster, waar
mede hij samenwoonde, zijn laatste dagen verzwarte.
Hij stierf op den leeftijd van 76 jaar. Sedert lang was
de aardappel algemeen verspreid.
LOF DER PATEETJES.
De fijnproevers hebben al erg him <c liefhebberij
moeten kortvlerken. Het was vroeger gemakkelijk een
lekkerbek te zijn. Nu wordt het eenigszins Ingewik
keld... en kostelijk. Nochtans versagen de fijnproevers
niet, de echte althans. De tijd, dat men in een pastei
bakkerij kon binnen gaan en twintig pistoletsbe
stellen of boterkoeken met cacao en een heele reeks
andere dingen die we vergeten zijn zou men het niet
werkelijk vergeten is wel vervlogen, maar voor de
uitstalramen ziet men toch nog taartjes liggen. Hoe
veelheid en keus zijn wel beperkt, maar de smaak kan
toch voldaan worden.
Wanneer de fijnproevers daarop vliegen, is het zooals
met de broodkruimels wanneer de musschen er voorbij
gegaan zijner blijft niets meer over.
Ronde pateetjes, vierkantige pateetjes, bruine en gele
en witte, met roode smakelijke balletjes erin, wat zijt
ge mooi en aanlokkend. Ge bekoort de harten en de
magen van jonge fijnproevers. Ge geeft het leven weer
kleur en warmte. Ge schenkt hoop en belofte. Ge zijt
een streeling tusschen veel zweepslagen.' Ge zijt voor
sommigen de levensreden. Pateetjes, ge zijt geloofd
SEPP'L KOMT.
Wanneer er een mooie film aangekondigd is, kan het
publiek in de dagbladen daarover vooraf een bespre
king lezen en dit geeft reeds een zekere Tlchtlijn.
Gansch anders is het met het tooneel. Wel kan men
enkele vage inlichtingen vernemen over den aard van
het stuk en of het bijval oogstte. Maar de eene opvoe
ring Is de andere niet en zoo blijft een tooneelstuk ge
woonlijk een vraagteeken.
Gelukkig zal dit het geval niet zijn met Sepp'l. Omdat
dit vraagstuk voor zooveel het kan opgelost werd door
den heer Boone, leider van de propaganda-afdeeling van
Winterhulp. We werden namelijk uitgenoodigd eens te
gaan zien gedurende een herhaling.
We hebben er een besten indruk van meegedragen
de vertolking van Sepp'l zal over de geheele lijn vol
doening schenken en misschien wel groote voldoening
zoowel wat betreft het tooneelspel als de muziek. We
kunnen dit in volle onafhankelijkheid zeggen. Het be
treft overigens een eerste rangsstuk, geen gewoon too
neelstuk, maar een operette, die doorheen gansch ons
land een roep heeft nagelaten. We hebben een paar
dansen gezien en ook deze schenken volle voldoening.
De intrigue zal zeker boeien en het publiek zal beurte-
Vervolg onderaan volgende kolom)
Ter gelegenheid van de 18 verjaring van den maxsch
der nationaal-socialisten heeft de Führer zijn hoofd
kwartier' aan het Oostfront verlaten en zich Zondag
laatst haar Munchen begeven, waar hij in den histo-
rischen Loewenbraukellerde herdenking der eersté
slachtoffers van de nationaal-socialistische beweging
bijwoonde.
Hij heeft er in een uitvoerige rede een overzicht van
den huldigen politieken en militairen toestand gegeven.
Vooreerst herinnerde hii nogmaals aan de vergeefsche
pogingen van Duitschland om. na het einde van dem
veldtocht in het Westen, met Engeland tot een akkoord
te geraken. Er bleef ons dan niets anders over dan voort
te gaan op den weg, die ons voor altijd moet bevrijden
van de gevaren welke niet alleen het Dultsche Rijk,
maar ook gansch Europa bedreigen. Deze gevaren zijn
Engeland, dat door het internationale Jodendom geïns
pireerd wordt, en de Sovjet-Unie, die eveneens door
Joden geleid wordt.
De huidige strijd tegen het bolsjevisme is een strijd
niet alleen voor Duitschland, maar voor gansch Europa.
Het gaat er om het zijn of niet-zijn van Europa en de
meeste staten van Europa hebben, misschien voor de
eerste maal in de geschiedenis, dezen strijd gemeen
schappelijk met ons opgenomen.
Nu reeds bereikt het aantal Sovjet-gevangenen on
geveer 3,6 millioen soldaten en wanneer men aanneemt
dat, zooals bij ons, er in Rusland op een gesneuvelde drie
tot vier gekwetsten voorkomen, dan mag men zeggen
dat tot hiertoe reeds minstens 8 tot 10 millioen Rus
sische soldaten uitgeschakeld werden. Van zulk een
slag kan geen enkel leger ter wereld, zelfs het Russische
niet, zich weer oprichten. Wij hebben verder tot nu toe
1.670.000 km2 bezet, 't zij een gebied dat ongeveer 3 tot
4 maal zoo groot is als Frankrijk en ongeveer 5 maal
Engeland omvat. En ln dit veroverde gebied liggen om
trent 60 tot 75 van alle industrieën en grondstoffen
waarover Rusland beschikt. Nog nooit is een reusachtig
rijk in korteren tijd ineengestort, als dit thans met
Sovjet-Rusland het geval is.
De beweringen der vijandige propaganda als zouden
er onlusten en opstanden in de bezette gebieden ont
staan zijn onzinnig. Nooit zal voor Duitschland een dag
zooals in November 1918 terugkeeren. Alles kan men
zich voorstellen, een ding echter niet en dat is dat
Duitschland ooit kapituleeren zal. De oorlog kan zoo
lang duren als hij wil, het laatste bataljon dat in dezen
strijd zal staan, zal een Duitsch bataljon zijn.
In verband met de bedreigingen die den laatsten tijd
vooral in de Vereenigde Staten tegen Duitschland tot
uiting komen, merkte de Fuhrer opPresident Roose
velt heeft aan zijn vloot het bevel gegeven op de Duit-
sche schepen te schieten zoodra zij in het zicht komen,
ik daarentegen heb aan de Duitsche schepen bevel ge
geven zich enkel te verweren wanneer zij aangevallen
worden.
Omtrent de valsche bewering van Roosevelt betref
fende het zoogezegd inzicht van Duitschland alle gods
diensten af te schaffen, zegde HitlerIk ben nu 52 jaar
oud en ik heb iets anders te doen dan mijn tijd te ver
liezen met kinderachtigheden of dwaasheden. Thans is
het ook van geen belang voor mij welke soorten gods
diensten er over de wereld verspreid zijn en in welke
verhouding de volkeren er tegenover staan. Zoo iets is
maar van belang voor den Heer Roosevelt. In het Duit
sche Rijk kan eenieder op zijn eigen manier zalig wor
den.
Ik heb gelezen dat het in de Vereenigde Staten aan
de predikanten verboden is tegen den Staat te spreken
en dat het aan de soldaten niet toegelaten is dergelijke
preeken te beluisteren. Dit is hetzelfde als bij ons, maar
met dit verschil dat in het Duitsche Rijk jaarlijks een
som van 900 millioen RMK. als toelage aan den gods
dienst besteed wordt, terwijl in Amerika daarvoor geen
Pfennig uitgegeven wordt. In het Duitsche Rijk werd
ook nooit een predikant vervolgd om zijne geloofsbe
grippen, doch enkel dan wanneer hij hiervan misbruik
miek om zich met politieke zaken in te laten. Dat ge
beurde slechts bij uitzondering. De meerderheid der
geestelijkheid staat in dezen kamp achter den Duitschen
Staat. Zij weet heel goed dat, moest Duitschland deze»
oorlog verliezen, de godsdienst onder de bescherming
van Stalin ln ieder geval slechter zou varen da» onder
ons.
Door dezen kamp wensohen wij de bedreiging uit het
Oosten voor Europa af te weren en wij zullen de onme
telijke rijkdommen van Rusland niet meer tegen Euro
pa laten werken, maar in den dienst van Europa stellen,
waar thans, in het Westen, tot 260 menschen per vier
kanten kilometer moeten leven.
Dit is het grootsche doel dat wij ons in dezen strijd
stellen en dat ver buiten de grenzen van het Duitsche
Rijk strekt. Het omvat dit vasteland, in de eerste plaats
ons vaderland, en daarenboven alle landen-, die in den
zelfden nood leven als wij.
Sedert 11 November werden een aantal reizigerstrei
nen afgeschaft. Hieronder geven wij de lijst dér afge
schafte treinen op de bijzonderste lijnen die ons ge
west aanbelangen en waarvan de uurtabel in ons num
mer van 3 October 11. verscheen. Onze lezers, die deze
uurtabel hebben bewaard of uitgehangen, doen best er
ONMIDDELLIJK de noodige verbeteringen aan te
brengen.
LUN Nr 66 KORTRUK-ROESELARE-BRUGGE
Trein Nr 1471Kortrijk V. 14.45 Roeselare A. 15.28
Trein N' 1479Kortrijk V. 17.15 Roeselare A. 18.09
Trein Nr 1472Roeselare V. 15.55 Kortrijk A. 16.49
Trein Nr 1480Roeselare V. 18.10 Kortrijk A. 18.55
LIJN Nr 73 ADINKERKE-GENT-BRUSSEL
Tr. Nr 1510Gent (St-P.) V. 12.15 - Kortemark A. 13.49
Tr. Nr 1509Kortemark V. 10.47 - Gent (St-P.) A. 12.31
LUN Nr 50 OOSTENDE-BRUGGE-GENT-BRUSSEL
Op deze lijn werden enkele treinen afgeschaft tus
schen Aalst-Brussel en Scliellebelle-Sehaarbeek deze
treinen kwamen echter niet voor op de uurtabel, wel
ke wij publiceerden en waren weinig belangrijk voor
de reizigers uit onze streek.
GEWIJZIGDE REISWEGEN
Trein Nr 1508, vertrekkende uit Gent te 8.25, rijdt
voortaan door tot Adinkerke en anderzijds vertrekt
Trein Nr 1513 thans uit Adinkerke in plaats van slechts
.uit Diksmuide. De uurroosters dezer treinen worde» als
volgt aangevuld
Trein 1508 Kortemark V. 9.56
Diksmuide A. 10.29
Diksmuide V. 10-26
Veurne A. 10.54
Adinkerke A. 11.04
Trein 1513 Adinkerke V. 14 0»
Veurne A. 14.09
Veurne V. 14.10
Diksmuide A. 14.36
Diksmuide V. 14.40
Trein 1571 vertrekkende uit leper te 7.25, aankomst
te Kortemark te 8.09 rijdt voortaan door tot Lichter-
veldevertrek uit Kortemark te 8.15, aankomst te Llch-
tervelde te 8.22 uur.
lings lachen en weenen. We gelooven dat we hier voor
het béste staan dat sedert den oorlog in onze stad werd
opgevoerd. We wensehen de talentvolle uitvoerders en
degenen die vol toewijding «achter de schermen» ar
beiden goeden moed. Het publiek raden we aandoe
opvoering niet te missen. Fernand DE BRUTN.
