Naamdagen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
TREKKINGEN
Gemeentekrediet 4 t. h. 1938
Verwoeste Gewesten 1922
De trekking van de 10e Snede der
Winterhulp-Loterij
De verdeeling van Chocolade voor de
Kinderen
HET YPERSCHE 14-11-1941
niet, was dus niet zonder verschrikkingen.
Alfred Nobel kreeg nu weer voor een tijdje
jansch de wereld op zijn rug. Te Hamburg, te
Londen en te San-Francisco mocht geen dynamiet
meer binnen. Nobel begaf zich persoonlijk naar
Amerika om er te onderhandelen en... alles kwam
in orde, een nieuwe maatschappij werd zelfs ge
sticht en de zaken gingen goed. De moorddadige
explosies waren de beste reclame voor het dyna
miet. (Slot volgt).
van 16 tot 22 November 1941
Zondag 16 November Edmond, Gertrudis, Willehadus.
Maandag 17 NovemberGregorius de Wonderdoener.
Dinsdag 18 NoverpberWijding der Basilieken van de
H.H. Petrus en Paulus te Rome, Romanus.
Woensdag 19 NovemberElisabeth, Pontianus.
Donderdag 20 November Felix van Valois.
Vrijdag 21 NovemberO. L. Vrouw Opdracht.
Zaterdag 22 November Cecilia.
Opgang
Ondergang
Zondag 16 November
8
u.
59
17
u.
55
Maandag 17 November
9
u.
01
17
u.
54
Dinsdag 18 November
9
u.
02
17
u.
53
Woensdag 19 November
9
u.
04
17
u.
52
Donderdag 20 November
u.
05
17
u.
51
Vrijdag 21 November
9
u.
07
17
u.
49
Zaterdag 22 November
9
u.
09
17
u.
48
Opgang
Ondergang
Zondag 16 November
5
u.
14
16
u.
49
Maandag 17 November
6
u.
34
17
u.
21
Dinsdag 18 November
7
u.
54
18
u.
00
Woensdag 19 November
9
u.
14
18
u.
44
Donderdag 20 November
10
u.
28
19
u.
37
Vrijdag 21 November
11
u.
34
20
u.
37
Zaterdag 22 November
12
u.
30
21
u.
43
Nieuwe maan19 November, te 2 u. 4.
Eerste kwartier25 November, te 19 u. 52.
Volle maart3 December, te 22 u. 51.
Laatste kwartier11 December, te 20 u. 48.
De lichtverduistering begint met den
zonsondergang en eindigt met den zons
opgang.
O
36"' trekking van 4 November 1941
Reeks 108.917 wint 100.000 frank.
Reeks 230.192 wint 100.00Q frank.
De volgende reeksen winnen elk 25.000 frank 101.982;
287.591 301.167 320.039.
De hiernavolgende reeksen winnen elk 10.000 frank
114861 131920 133998 144314 145770 146492
148646
261719
289645
335286
170880
265758
301587
175083
171498
267462
302275
202253
171550
272759
305703
208466
234938
277126
305768
214718
253141
286232
319319
219445
Bovendien werden 3.110 reeksen uitgetrokken aan pari,
het is te zeggen aan 2.500 frank per reeks.
SNIEDERS
Mevr. Deckers-Snieders, de dochter van den
veelgelezen Vlaamschen schrijver August Snie-
ders, stond voor twee maand, aan een reporter
van het Laatste Nieuwseen interview toe.
Daaruit resumeeren we het volgende.
August Snieders werd te Bladel in Noord-Bra
bant geboren op 8 Mei 1825, zijn jeugd bracht hij
in zijn geboortedorp door, waar hij de dorps
school bezocht en naast de gewone vakken wat
Fransch en Latijn leerde. Verder dan de dorps
school genoot hij geen onderwijs en zijn ontwik
keling heeft hij door eigen studie verworven.
Op 19-jarigen ouderdom kwam hij naar Ant
werpen over. Eerst kwam hij op de drukkerij
Van Dieren terecht, uitgever van het Handels
blad Weldra werd zijn talent opgemerkt en
Snieders werd hoofdredacteur. 55 jaar lang heeft
hij dezen post bekleed en van af 1884 nam hij
tevens de hoofdredactie waar van De Belgische
illustratie Snieders werkte hard, vaak tot in de
kleine uurtjes, zoodat zijn broer Reinier (1) hem
eens in een brief vroeg Gust, jongen, wanneer
slaapt gij
Hij was een hartstochtelijk strijder voor de
vlaamsche rechten en tevens hekelde hij op zeer
scherpe wijze de sociale wantoestanden in ons
land. Verder was hij een gezaghebbend criticus
zijn kritiek was zeer streng doch ook tevens op
bouwend.
Snieders was bevriend met bijna al de Vlaam
sche kunstenaars van zijn tijd. Hij had omgang
met al wat naam had op kunstgebied. Conscience,
Van Rijswijck, de Laet, J. Fr. Willems, Verlat,
De Braekeleer, Sleeckx, Snellaerts, Van Duyse,
Ledeganck, David en met de jongeren Roden-
back en Pol de Mont. Verder stond hij in het bui
tenland in betrekking met Weremeus Buning,
Paul Féval en de Navery.
Snieders wordt nog veel gelezen. Van 1925 tot
1932 werden ongeveer een kwart millioen wer
ken van hem verkocht. In alle bibliotheken treft
men werken van hem aan. Een eerste uitgave in
20 deelen verscheen van 1870 tot 1876, terwijl een
tweede uitgave in 49 deelen werd uitgegeven van
1924 tot 1932.
Snieders schreef meer dan 100 werken dorps
novellen o. a. De OrgeldraaierDe Dorps
pastoor Sneeuwvlokskezedenromans o. a.
De Speelduivel Oud Speelgoed historische
romans o. a. De Wolfjager Op den Toren
Na Conscience is hij de meest gelezen Vlaamsche
romanschrijver.
Hij overleed te Borgerhout, bij Antwerpen, op
19 November 1904.
ALFRED NOBEL
De naam Nobel is steeds verbonden geweest
met de groot-industrie en de groot-finantie en in
het bijzonder was deze familie bedrijvig in de
wapennijverheid en de petroleumexploitatie.
Emariuel Nobel (de vader van Alfred) was
Zweedsch ingenieur en aannemer van openbare
werken. Op zeer jeugdigen leeftijd was hij archi
tect van den Egyptischen stadhouder. Na veel
rondzwerven en veel tegenspoed in zaken, werd
hij benoemd als professor te Stockholm. Kort
voor de geboorte van Alfred (21 October 1833)
werd hij door de Russische regeering uitgenoo-
digd naar St Petersburg te komen. Hier legde hij
zich toe op het vervaardigen van bommen en
mijnen. In 1854 brak de Krim-oorlog (1) uit en
voor het eerst werd er gebruik gemaakt van de
door Emanuel uitgevonden vernielingswerktui
gen.
Na den dood van den Tsaar Nicolaas werd de
vrede gesloten en de nieuwe regeering liet Nobel
zitten met zijn overproductie. Emanuel Nobel
legde zich nu toe op het bouwen van Wolga-
stoomschepen, doch de firma ging failliet en
Emanuel en zijn vier zoons Alfred, Robert, Lode-
wijk en Emil keerden terug naar hun vaderland.
Daar stichtten zij een kleine fabriek voor het ver
vaardigen van springstoffen.
Alfred Nobel was, evenals zijn broers, techni
cus. Vanaf zijn KF jaar werkte hij reeds onder de
leiding van zijn vader en een jaar later trok hij
naar Amerika om de machinebouw te bestudee-
ren. Vier jaar later kwam hij naar Europa terug
en werkte samen met zijn familie in de wapen
fabriek te St Petersburg. Terug in Zweden
werkte hij aan een patent op een gasmeter en op
31-jarigen leeftijd maakte hij het «geneesmiddel»
nitroglycerine tot springstof. Tevens vindt hij het
uit het zg. slaghoedje in de springmassa aan
te brengen en in 1864 wordt door Alfred op deze
werkwijze patent aangevraagd. Korten tijd daar
op, nog in hetzelfde jaar, gebeurde het eerste on
geluk de fabriek vloog in de lucht en de jongste
broer Emil, vond den dood bij deze ontploffing,
samen met eenige werklieden. Deze slag trof va
der Nobel geweldig, zoodat hij een maand later
het slachtoffer werd van een beroerte en de rest
van zijn leven ongelukkig bleef. Ook was gansch
Zweden hevig onder den indruk en Alfred Nobel
kreeg geen vergunning meer zijn fabriek te her
bouwen, zoodat hij genoodzaakt was zijn labora
torium op een oud schip op te richten.
Doch Alferd liet het daarbij niet. Weldra werd
een nitroglycerine-maatschappij opgericht en de
Zweedsche spoorwegen namen de nieuwe ont-
ploffingsstof in gebruik voor het bouwen van een
tunnel. Weldra mocht Nobel nabij Stockholm een
nieuwe fabriek oprichten en ook het buitenland
stelde belangstelling in de gevaarlijke vernie-
lingsstof. Nabij Hamburg en in Noorwegen ont
stonden de eerste twee buitenlandsche fabrieken.
Nitroglycerine is een olieachtige vloeistof, zoo
als we vroeger zagen, en te gevaarlijk. Nobel
zocht een vaste ontploffingsstof samen te stellen
en dit zou hem gelukken. Het witte bergmeel van
de Lüneburger Heide absorbeert driemaal het
eigen gewicht aan nitroglycerinehet dynamiet
was uitgevonden (2). Doch deze vaste springstof
scheen in het begin nog gevaarlijker te zijn dan
haar vloeibaren voorganger. Op minder dan twee
maanden tijd grepen 5 ontploffingen plaats met
verschrikkelijke gevolgen.
De eerste was te New-York waar vóór een hotel
een flesch met 5 kg. dynamiet in de lucht vloog,
gelukkig zonder erge gevolgen. Een lading van 200
vaten dynamiet ontplofte in de nabijheid van de
kust van Panama 47 menschenlevens waren te
betreuren. In een Amerikaansch pakhuis ge
beurde enkelen tijd later een nieuwe ramp met
14 slachtoffers en in Australië had een hevige
ontploffing plaats te Sydney. Tenslotte vloog de
dynamietfabriek bij Hamburg in de luchtHet
jaar 1866, jaar van de ontdekking van het dyna-
tl) Krim-oorlog. Oorlog van 1853 tot 1856 door
Turkije met zijn bondgenooten Engeland en Frankrijk
tegen Rusland gevoerd. Tengevolge van dezen oorlog
verloor Rusland Bessarabië en het protectoraat over de
Donau-vorstendommen, de Zwarte Zee werd onzijdig
verklaard.
(2) We verwijzen den lezer naar de bijdragen over
dynamiet verschenen in de laatste twee Ypersche's. Het
witte bergmeel is anders niet dan infusoriënaarde.
O
234'' trekking van 10 November 1941.
Serie 195338 Nr 9 wint 250.000 frank.
Serie 182670 Nr 17 wint 100.000 frank.
De andere nummers van deze series zijn terugbetaal
baar met 312 fr. 50 of 300 fr. naar gelang ze al dan niet
omgezet werden krachtens het Koninklijk Besluit van
11 Mei 1935.
O
Zaterdag middag had met de gewone plechtigheid de
trekking plaats van de 10" Snede der Loterij van Win
terhulp, in de kleine zaal palend aan den zetel der bu-
reelen der Loterij, op de Gulden Vlieslaan. te Brussel.
22,486 loten werden verdeeld over de biljetten met
volgende nummers
Winnen 100 fr. de biljetten waarvan het nummer
eindigt op 6
Winnen 250 frank de biljetten waarvan het nummer
eindigt op 79.
Winnen 1,000 fr. de biljetten waarvan het nummer
eindigt op 291 en 099.
Winnen 5,000 fr. de biljetten waarvan het nummer
eindigt op 2.219 en 8.216.
Winnen 10,000 fr. de biljetten waarvan het nummer
eindigt op 5.102.
Winnen 25,000 fr.40.114, 37.835, 79.581, 24.707, 61.035,
88.480.
Winnen 50,000 fr.94.979, 06.141, 01.863, 80.772.
Winnen 100.000 fr.287.068, 135.112, 225.543, 197.051
en 144.805.
Het groot lot van 1 miljoen wordt gewonnen door het
biljet216.552.
Een maand geleden werd aangekondigd dat de moge
lijkheid bestond dat ieder kind vanaf November 4 ree-
pen chocolade zou krijgen. Tevens werd een betere re
geling van de verdeeling der chocolade onder al de kin
deren in het vooruitzicht gesteld. Aan dit laatste wordt
thans gewerkt Wat de 4 stukken chocolade betreft, deze
kwestie ligt ter studie bij de bedrijfsgroepeering Ca
cao», die de mogelijkheid van de fabricatie moet in
overweging nemen. Het zou alleszins vaststaan dat van
af December alle schoolgaande kinderen tot 14 jaar
van de chocolade-bedeeling zouden genieten.
JAN VAN BEERS
De dichter Jan van Beers werd geboren te
Antwerpen in 1821. Hij bracht het grootste deel
van zijn leven in zijn geboortestad door, hij was
er eerst onderbibliothecaris en later leeraar aan
het Atheneum. Hij mag aanzien worden als een
der belangrijkste dichters uit de eerste periode
der Vlaamsche Beweging.
Tot zijn meest bekende gedichten behooren
De zieke Jongeling, De Bestedeling en Begga.
Hij gaf o. a. de volgende dichtbundels uitJon-
gelingsdroomen, Levensbeelden, Gevoel en Leven,
Rijzende Blaren, Gedichten. Ook schreef hij tal
van leerboeken over spraakkunst en bloemlezin
gen voor het onderwijs.
Jan van Beers stierf op 14 November 1888.
BERNARD TER HAAR
Bernard ter Haar, geboren te Amsterdam, op
13 Juni 1806, studeerde te Leiden letteren en
godsgeleerdheid en werd achtereenvolgens pre
dikant te Eemnesbinnen, Vlaardingen, Arnhem,
Leiden en Amsterdam. Hij werd in 1854 leeraar
in de kerkgeschiedenis te Utrecht. Als dichter
kan men hem tot de school van Tollens rekenen,
alhoewel ook invloed van Bilderdijk en Da Costa
in zijn werk is aan te wijzen. Zijn bekendste zijn;
De St Paulus Rots, Hubert en Klaartje, Abd el
Kader en Elisa's vlucht. Hij overleed te Velp op
74-jarigen leeftijd, op 19 November 1880.
(1) Reinier Snieders: (1812-1888), broeder van August
en geneesheer te Turnhout Hij was eveneens schrijver,
maakte minder opgang dan zijn broeder, doch zijn wer
ken zijn boeiende en aangename lectuur.
Hij schreef o. m. De MeesterknechtDe Lelie van
het GehuchtOp de Grenzen Op de Pijnbank
SEPP'L Een Vlaamsche operette van
't fijnste gehalte!
Bespreekt reeds nw plaatsen
