Jean VAN EENAEME
GROOTE FiGUREN
Naamdagen.
Zon
Maan.
Maanstanden.
Constructie- Herstellingswerkhuizen
Nauwkeurige Mekaniek
28, Oude Houtmarktstraat, 28
I E P E R
Draai-, Pas-, Schaaf- en Freeswerk.
DUCO APPARATEN
AUTO HERSTELLINGEN
en veranderingen
Constructie van- alle industrie-
en landbouwmachines.
TREKKINGEN
Verwoeste Gewesten 1922
Verwoeste Gewesten 1923
LOTERIJ WINTERHULP
Kalender der Vlamingen
Voor het bestrijden der ziekten van
fruitboomen gebruikt FORMACTINE
en SOUFRACTINE, omdat ze doelma
tigst werken.
ALIDOR VANDEPUTTE
Kaai, Yper Tel. 243.
HET YPERSCHE 16-1-1942
'SM
van den 18 lot den 24 Januari 1942
Zondag 18 JanuariSt Pietersstoel te Home, Prisca
Maandag 19 JanuariGoedele. Sulpicius, Canutus
Germana.
Dinsdag 20 JanuariFabianus en Sebastiaan.
Woensdag 21 Januari Agnes.
Donderdag 22 JanuariVincentius, Anastasius.
Vrijdag 23 Januari: Raymondus van Pennafort. Eme
ren tra na.
Zaterdag 24 Januari Timotheus.
Opgang*
Ondergang
Zendag 18 Januari
9 u.
37
18 u.
10
Maandag 19 Januari
9 u.
36
18 u.
11
Dinsdag 20 Januari
9 u.
35
18 u.
13
Woensdag 21 Januari
9 u.
34
18 u.
15
Donderdag 22 Januari
9 u.
33
18 u.
16
Vrijdag 23 Januari
9 u.
32
18 u.
18
Zaterdag 24 Januari
9 u.
31
18 u.
19
Opgang
Ondergang
Zondag 18 Januari
10 u.
21
20 u.
26
Maandag 19 Januari
10 u.
54
21 u.
38
Dinsdag 20 Januari
11 u.
24
22 u.
50
Woensdag 21 Januari
11 u.
50
23 u.
59
Donderdag 22 Januari
12 u.
14
1 u.
05
Vrijdag 23 Januari
12 u.
39
2 u.
00
Zaterdag 24 Januari
13 u.
04
2 u.
08
Eerste kwartier 24 Januari, te 8 u. 35.
Volle maan 1 Februari, te 11 u. 12.
Laatste kwartier8 Februari, te 16 u 52.
Nieuwe maan 15 Februari, te 12 u. 2.
O
AANKOOP EN VERKOOP VAN MOTOREN
EN WISSELSTUKKEN.
CALDERON
Calderon was een der grootste dichters en tooneel
schrijvers uit de Gouden eeuw der Spaansche letter
kunde. Zijn volledige naam is reeds een gedicht: Pedro
Calderon de la Barca Henas y Riano. Hij zag het dag
licht te Madrid op 17 Januari 1600 en zijn aanleg voor
de poëzie openbaarde zich bij hem reeds als kind op
zijn 14*' jaar voltooide hij zijn eerste tooneelspel BI
carro del cielo, en op 22 jarigen leeftijd nam hij te
Madrid, bij gelegenheid van de zaligspreking van den
H. Isidorus, deel aan een openbaren dichterwedstrijd.
Tot omstreeks 1635 nam hij deel aan verschillende
krijgstochten in Italië en de Nederlanden. In genoemd
jaar werd hij aan het hof teruggeroepenhij werd aan
het hoofd van den hofschouwburg gesteld en met de
regeling van alle koninklijke feesten belast. Van zijn
levenswijze in deze jaren verhaalt hij zelf in een auto
biografische romance, die echter maar ten deele tot ons
is gekomen. Op 50 jarigen ouderdom begon zich bij den
eens zoo levenslustjgen dichter een neiging tot mystieke
bespiegeling te openbaren en het jaar daarop trad hij
in den geestelijken stand. Zijn latere dichtvoortbreng-
selen zijn met dezen ommekeer geheel in overeenstem
ming. In 1663 werd hij tot kapelaan bij de hofkapel 1e
Madrid benoemd en tegelijkertijd in de broederschap
van San Pedro opgenomen. Calderon behoo:t zonder
twijfel tot de grootste dichtergenieën, die het Katholi
cisme heeft voortgebracht.
- Zijn werken zijn zeer talrijk en veelzijdig, meer dan
200. De chronologische volgorde ervan is niet aan te
geven verscheidene zijn niet volledig bewaard geble
ven, andere zijn vermoedelijk in lateren tijd bijgewerkt
en veranderd.
De voornaamste plaats, zeker in eigen oogen. namen,
in zijn werk de zoogenaamde autos sacramentales is.
Dit waren liturgische stukken, zooals de mysteriespelen,
met als centrum de Eucharistie en bestemd om op den
H. Sacramentsdag opgevoerd te worden. Zij pasten ge
heel bij den theologischen aard van Calderon en van
het Spaansche volk in zijn tijd. Voor ons worden deze
stukken meestal eentonig.
Hij schreef verder symbolische of wijsgeerige drama's,
prachtige tragedies, echt Spaansche comedias, ope-
retten, kluchten, mythologische stukjes, algemeen reli
gieuze stukken enz
Oalderon's kunstwerken onderscheiden zich door hoog
psychologisch en ethisch gehalte, door uiterst beschaaf
de, dikwijls gezocht-sierlijke en tot in het overdrevene
gekuischte taal. Zijn lievelingsfiguren keeren herhaal
delijk terug, doch steeds ia nieuwe vormen en gedaan -
ten. Vele der latere stukken getuigen van kouden tegen
zin in het levendie van zijn jeugd mishagen op vele
plaatsen door hoogdravendheid en overlading met beel
den.
Zijn invloed was zeer groot in het buitenland, on
danks het typisch nationale van zijn meeste werken.
Hij overleed op 81 jarigen leeftijd in 1681.
DE ZWAARTEKRACHT (Slot)
En om te besluiten over dit zeer belangrijk en onuit
puttelijk onderwerp een gekke vraag. Heeft een voorwerp
gewicht tijdens het vallen of Wat weegt een vallend
lichaam En hier laten we Telder aan het woord in zijn
werkje «Een Land van Avontuur» (Plaatles en praat
jes over natuurkunde, uitgave Leopold, Den Haag).
Eerst een eenvoudig proefje op de eene schaal van
een balans ligt een notenkraker.. Het bovenste been is
omhooggetrokken en door een draad aan het boven
einde van de balans vastgebonden. Op de andere schaal
liggen zooveel gewichten, dat de balans in evenwicht
is. Nu branden we met een lucifer den draad door en
-<e notenkraker klapt dicht Hoe is het nu, terwijl dat
bovenbeen naar beneden valt met het gewicht Dat is
makkelijk te raden de schaal met de gewichten gaat
naar beneden en de schaal met den notenkraker gaat
naar boven. Gedurende het oogenblik, dat 't bovenbeen
viel, -Is de notenkraker lichter geworden. Waarom
Omdat het been tijdens het vallen niets woog
Een ander voorbeeld. Hang het gewicht van een kilo
aan een veerbalans zooals je de vischbceren wel eens
ziet gebruiken. Als je nu de veerbalans beet pakt en
plotseling naar beneden beweegt, zie je den wijzer naar
boven gaan. Liet je de heele zaak vrij vallen, dan zou
den we, wanneer dat mogelijk was, zien, dat het kilo
gram tijdens het vallen alle aanspraak op gewicht moet
laten varen. Het weegt niets meer en de naald van de
schaal staat op nul.
Dat is geen begoocheling. Een vallend lichaam heeft
inderdaad geen gewicht. En dat kan ook niet anders,
want het gewicht is toch immers de door de aantrekking
van de aarde ontstane-kracht, wanneer een lichaam op
de schaal van een balans drukt. Wanneer een lichaam
echter vrij valt en de schaal valt ook, dan is de druk
ook weg. want de schaal valt met precies dezelfde snel
heid.
Galileï, de beroemde geleerde, heeft reeds in de XVI*
eeuw geschrevenWij voelen een last op onze schou
ders als we dien last verhinderen om te vallen. Wanneer
we ons echter met dezelfde snelheid als de last naar
beneden bewegen, hoe kan hij dan nog op ons druk
ken? Dat is immers éven onmogelijk, als een mensch,
die net zoo hard loopt als wij een speer in den rug
te stooten. -
Ieder, die wel eens van een lift gebruik gemaakt heeft,
kent dat wonderlijke en niet altijd prettige gevoel dat
men krijgt, wanneer de lift zich in beweging zet. Het
lijkt even, alsof je in een afgrond valt en de menschen
met een .teer gestel kunnen er niet tegen. Het is ten
slotte niet anders dan het ongewone gevoel van je even
wicht kwijt te zijn. Als de lift wegzakt en de bodem
onder onze voeten naar beneden gaat, maar ons lichaam
die snelheid van vallen nog niet bereikt heeft, dan drukt
het lichaam niet meer op den bodem het heeft dus geen
gewichtin ieder geval maar een heel klein. Lang duurt
dit gevoel echter niet. Want een lichaam heeft, als elk
vrij vallend lichaam de neiging om steeds sneller te
vallen en het haalt dus al spoedig de lift in. Dan staat
het weer op den vasten bodem.
Ging de lift niet met een vaste snelheid naar beneden
maar met een beweging, gelijk aan die van den vrijen
val (waar elke seconde de snelheid 9,8 m. grooter
wordt), dan zou dat gevoel van je evenwicht kwijt te
zijn, blijven en de menschen zouden zonder gewicht als
engelen in het hokje rondzweven. Werd de beweging
van de lift nog sneller dan die van den vrijen val, dan
zou je met je hoofd tegen het plafond stooten en zoo
meegesleurd worden naar beneden.
Dat ons lichaamsgewicht niet iets standvastig is, maar
van onzen bewegingstoestand afhangt, kan op iedere
personenweegschaal gedemonstreerd worden. De schaal
zal alleen dan nauwkeurig ons gewicht aangeven wan
neer we stil blijven staan. Zoo gauw je je bukt vermin
dert tijdens dat bukken je gewicht en de wijzer loopt
even terug
Blijf je nu gebukt staan, dan komt de wijzer niet
weer op zijn oude punt terug, maar slaat nog even door.
Dat is dus alsof je gewicht even toeneemt. Hoe komt dat
nu 1 De spieren, die het bovenlichaam naar onderen
trekken, trekken tegelijk het onderlichaam naar bo
ven. Daardoor wordt de druk op de schaal verminderd.
Maar wanneer nu die neerwaartsche beweging van het
bovenlichaam ophoudt, moeten de spieren daarvoor zor
gen en ze doen dat, door gedurende een oogenblik
onder- en bovenlichaam uit elkaar te drukken. Daar
door wordt alweer gedurende een oogenblik het
onderlichaam sterker op de schaal gedrukt, wat door
-de weegschaal geregistreerd wordt als een gewichts
vermeerdering.
Lichten we ons nu weer op, dan gebeurt alles weer in
omgekeerde volgorde. Bij gevoelige schalen geeft het
•opheffen van een arm al 'gewichtsvermeerdering. We
kunnen dus door de werking van onze spieren ons ge
wicht dat is dus de druk op de weegschaal (de aan
trekkingskracht der aarde) al naar we willen ver-
■grooten of verkleinen.
Nu kost het ook geen moeite meer, om de vraag te
•beantwoordenwat weegt een vliegende vlieg? Zit ze op
den bodem van het glas, dan weegt ze, wat een nette
%amervlieg ongeveer weegt, 1/10 gram. En vliegt ze
Korizontaal In het glas rond, dan weegt ze precies even-
\*ee3, want ze drukt met haar volle gewicht' op de lucht
en die druk plant zich naar onderen voort. De weeg
schaal vertoont dus, als ze "maar gevoelig genoeg is, een
uitslag. Beweegt de vlieg zich echter naar beneden, dan
wordt ze lichter. Dat is gemakkelijk in te zien. Want
wanneer ze vrij naar beneden zou vallen, zou ze als
alle vrije vallende lichamen niets wegen. Vliegt ze
eehter naar boven, dan wordt haar gewicht grooter,
■omdat bij haar lichaamsgewicht nu nog de druk van de
arbeidende vleugels komt
ALTIJD IN MAGAZIJN
Toppen-Compressoren-Draaibanken, ez.
Verzorgd werk. Voordeelige Prijzen.
Trekking van 10 Januari 1942
Reeks 120.764 Nr 4 wint 250.000 frank.
Reeks 120.764 Nr 20 en reeks 101,698 Nr 4 winnen elk
100.000 frank.
Reeks 98.698 is uitbetaalbaar zonder lot.
De niet uitgekomen obligaties begrepen in deze reek
sen, worden uitbetaald met 312 fr. 50 of 300 fr., volgens
ze al dan niet werden omgezet krachtens het Kon.
Besluit van 11 Mei 1935
De laatste trekking van de leening der Verwoeste
Gewesten 1923 gaf volgenden uitslag
Reeks 2185 Nr 5 wint 500.000 frank.
Reeks 248311 Nr 2 wint 100.000 frank
Reeks 53580 Nr 1 wint 50.000 frank.
Reeks 130218 Nr 2 wint 50.000 frank.
Reeks 227924 Nr 2 wint 50.000 frarik.
De obligatiën begrepen in de regksen 2185, 53580,
130218, 227924, 248311, zijn terugbetaalbaar met 575 fr.
of 550 fr. al naar gelang zij al dan niet krachtens het
koninklijk besluit van 11 Mei 1935 werden omgevormd.
Twaalfde schijf 1941
Trekking van 10 Januari 1942.
Zijn betaalbaar met: 100 fr. de 20.000 biljetten waar
van het nummer eindigt op2.
250 fr. de 2.000 biljetten waarvan het nummer ein
digt op59.
1.000 fr. de 400 biljetten waarvan het nummer eindigt
op: 594 348.
5.000 fr. de 40 biljetten waarvan het nummer eindigt
cp: 5182 5381.
10.000 fr. de 20 biljetten waarvan het nummer ein
digt op 4109.
25.000 fr. de 12 biljetten waarvan het nummer ein
digt op 29596 41401 55010 57898 69564
24577.
50.000 fr. de 8 biljetten waarvan het nummer eindigt
op11073 80966 46412 79894.
100.000 fr. de 5 biljetten dragende de nummers292584
291298 151002 131675 266416.
Is betaalbaar met 1 miljoen frank het biljet dragende
het nummer149185.
De vijfden van het biljet winnen het vijfde van het
bedrag toegekend aan het overeenstemmend geheel
biljet.
16 Januari 1857 geboorte te Lier van den Vlaamschen
kunstsmid Lodewijk Van Boeckel, een van zijn be
roemdste werken is de trapleuning van het Benediktij-
nerklooster te Jeruzalem.
1903overlijden te Gent, van den Vlaamschen voor
man Julius Vuylsteke. Hij werd op 30 November 1836
geboren, studeerde de rechten, werd advokaat en later
boekhandelaar. Hij was secretaris van het Willems
fonds en stichter van het Vlaamsch studentengenoot
schap 't Zal wel gaan Hij schreef dichtwerken en
historische werken.
17 Januari 1696Geboorte te Gent van den beeld
houwer Laurent Delvaux. De preekstoel in de St Baafs-
kerk te Gent en de Hercules aan de trap van het Mu-
"seum van Moderne Schilderkunst te Brussel, zijn door
hem vervaardigd.
1835geboorte te St Amands. aan de Schelde van Jan
van Droogenbroeck
1841Overlijden van den Vlaamschen dichter en ge
schiedkundige J. Lambrecht, géboren te leper op 15
Juli 1765.
18 Januari 1878overlijden te Elsene van Frans De
Cort, volksdichter, geboren te Antwerpen. Zijn dicht
werk vol gevoel, leeft nog voort en onder zijn liederen
zijn er die herinneren aan Robert Burn.
19 Januari 1883overlijden te Schaarbeek van Willem
Geefs, Antwerpenaar van geboorte. Hij vervaardigde
o. m. het Rubensstandbeeld, dat de Groenplaats zijner
geboortestad siert.
20 Januari 1874overlijden te Lier van den letter
kundige Tony Bergman. Zijn hoofdwerk Ernest Staes
is algemeen gekend.
1) Besproei met FORMACTINE zoodra de hoo
rnen ontbladerd zijn en zorg dat alles goed over
gaan is van het onderdeel van den stam tot het
uiteinde der takken.
2) Besproei met SOUFRACTINE veertien da
gen vóór de bloeien opengaan.
3) Besproei met SOUFRACTINE een week na*
den bloei der knoppen.
Deze producten zijn te verkrijgen bij
Handelaar in Granen en Veevoeders
