VETGN/CHAPPEL'jk
André SEDEYN
HERSTELLEN
ALLE RADIO'S
&R00TE FiGURSN
feAEi,;^E.EK.
Jean VAN EENAEME
PAS VERSCHENEN
DRIELUIK
HUIS
2, Rijsselstraat (Croote Markt)
YPER
RADIO S - PICK - UP S
PHONO - PLATEN NAALDEN
Kontant en Krediet
VAN
MET WAARBORG
Aankoop van oude Platen aari de
hoogste prijzen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
TREKKINGEN
Lotenleening 1933
Verwoeste Gewesten 1923
Verwoeste Gewesten 1921
Kostelooze pakketten aan de
krijgsgevangenen
Machtigingen tot bevoorrading voor
textielproducten aan krijgsgevangenen
Een verdeeling van meststoffen voor de
bezitters van kleine moestuinen
Kalender der Vlamingen
Constructie- Herstellingswerkhuizen
Nauwkeurige Mekaniek
28, Oude Houtmarktstraat, 28
I E P E R
Draai-, Pas-, Schaaf- en Freeswerk.
DUCO APPARATEN
AUTO HERSTELLINGEN
en veranderingen
Constructie van alle industrie-
en landbouwmachines.
ALTIJD IN MAGAZIJN
Toppen-Compressoren-Draaibanken, ex.
Verzorgd werk. Voordeelige Prijzen.
HET YPERSCHE 23 -1-1942
JAMES WATT
James Watt, de uitvinder der stoommachine, werd m
Scotlaxid geboren op 19 Januari 1736, kwam op zijn
18° jaar in de leer bij een mechanicien te Glasgow en
werd hier drie jaar later werktuigkundige aan de
universiteit. In 1764 werd hem opgedragen, een model
van de stoommachine van Newcomen, dat bij de lessen
gebruikt werd en defect geraakt was, te repareeren. Dit
bracht hem er toe, de geschiedenis van dit toestel te
bestudeeren en zijn reeds vroeger begonnen proeven
aangaande den stoom en de mogelijkheid van toepas
sing met vernieuwden ijver voort te zetten. Deze proe
ven, hoewel met beperkte middelen gedaan, leverden
de verrassendste resultaten op. Aanvankelijk vonden
deze echter weinig ingang, totdat Watt er in s'aagde de
middelen bijeen te krijgen om een proefwerktuig te ver
vaardigen en toen dit zeer bevredigende uitkomsten gaf,
begonnen Watt's denkbeelden de aandacht der fabri
kanten te trekken. Op 38 jarigen leeftijd vestigde Watt
aich te Soho bij Birmingham, waar men een fabriek ter
erploitatie van Watt's uitvindingen had ODgericht. Watt
had nu de gelegenheid om zijn denkbeelden uit te wer
ken, doch de financleele resultaten daarvan gingen groo-
tendeels voor hem verloren De eerstvolgende 10 jaren
waren voor Watt aan nieuwe en vernuftige uitvindin
gen de vruchtbaarste van zijn leven gewijd. Door deze
fabriek, de eerste van stoomwerktuigen, werden een
menigte stoomwerktuigen met stoom als drijfkracht in
de practijk ingevoerd.
Op zekeren dag kreeg hij de opdracht voor de brou
werij Whitbread een stoommachine te bouwen, d'e het
werk moest doen van één paard van zijn brouwerij.
Deze broüwer was eén echte zakenman en hij wou
waar voor zijn geld hij was namelijk bang dat het
dure tuig minder arbeid zou uitvoeren dan zijn paard.
Tusschen den brouwer en den bouwer werd over
eengekomen het toestel en het paard elk 8 uur te laten
werken en dan de paardekracht te berekenen naar de
boeveelheid water die het paard in die 8 uur opgepompt
zou hebben.
De brouwer spande zijn besten hengst in en deed het
beest onverooosd werken, zoodat het in den gestelden
tijd 212.000 kg. water uit den 10 m. diepen put ophaalde.
Een kleine berekening toont ons aan dat het paard
Ï3.6 kg. water 1 meter naar omhoog trok in 1 seconde.
Dit arbeidseffect werd door Watt overgenomen en
borse-power of paardekracht genoemd.
De naam voor de nieuwe eenheid is echter slecht ge
kozen, daar paardekracht niets met kracht te
maken heeft, "doch wel met arbeidsvermogen d. w. z.
de arbeid in een seconde verricht. Merken we verder
nog op dat een normaal paard het niet verder brengt
dan tot 50 kilogrammeter per seconde.
Watt vond ook verschillende nieuwe werktu'gen uit,
o. a. een copieermachine en een droogtoestel voor weef
sels. Hij overleed in de omstreken van Birmingham in
1819.
De naam Watt is gegeven geworden aan de een-
beid van arbeidsvermogen (arbeidseffect). Zegt men
dat een machine een ve: mogen van 1 Watt heeft, dan be-
leekent dit dat die machine per seconde een hoeveelheid
arbeid leveren kan die gelijk staat met het opheffen
van ruim 1/10 kg. tot een hoogte van 1 m. Bij grootere
machines gebruikt men vaak een duizendmaal grootere
eenheid de kilowatt. De Watt wordt speciaal in de elec-
triciteitsleer gebruikt.
een bundel verzen door Felix Verbeke
Prijs 18 Frank
Te koop ter DRUKKERIJ DUMORTIER.
Zondag 25 Januari St Paulus Bekeering.
Maandag 26 JanuariPoiycarpus, Pauia, Marcus.
Dinsdag 27 JanuariJoannes Chrysostomus.
Woénsdag 28 JanuariKarei de Groote,. Agnes, Ju
lianus.
Donderdag 29 JanuariFranciscus van Sales.
Vrijdag 30 Januari Aldegundis, Martina.
Zaterdag 31 JanuariJoannes Bosco, Petrus Nolascus,
Eudoxia.
Zondag 25 Januari
Maandag 26 Januari
Dinsdag 27 Januari
Woensdag 28 Januari
Donderdag 29 Januari
Vrijdag 30 Januari
Zaterdag 31 Januari
Zondag 25 Januari
Maandag 26 Januari
Dinsdag 27 Januari
Woensdag 28 Januari
Donderdag 29 Januari
Vrijdag 30 Januari
Zaterdag 31 Januari
Volle maan1 Februari, te 11 u. 12.
Laatste kwartier8 Feb:uari, te 16 u. 52
Nieuwe maan15 Februari, te 12 u. 2.
Eerste kwartier23 Februari, te 5 u. 40.
Opgang
Ondergang
9 u. 30
'l8 u. 21
9 u. 28
18 u. 23
9 u. 27
18 u. 24
9 u. 26
18 u. 26
9 u. 24
18 u. 28
9 u. 23
18 u. 29
9 u. 21
18 u. 31
Opgang
Ondergang
13 u. 32
3 u. 30
14 u. 02
4 u. 11
14 u. 37
5 u. 09
15 u. 18
6 u. 05
16 u. 04
6 u. 56
16 u. 57
7 u. 42
17 u. 57
8 u. 25
o
100* trekking van 17 Januari 1942
Reeks 388,544 wint 500.000 frank.
120541
121406
125975
129167
150579
159536
163933
170506
173977
179019
184119
198798
202022
204747
207451
216275
218517
224352
241622
247235
252925
257979
258210
266098
269605
280907
282466
282660
291975
293140
308166
318076
318676
321328
339104
343285
362866
366157
363685
379619
382820
383864
389457
393916
396104
224' trekking van 20 Januari 1942
Twee loten van 100.000 frank zijn toegekend aan reeks
168358 Nr 2 en reeks 205743 Nr 5.
Drie loten van 50.000 fr. z.jn toegekend aan reeks
166241 Nr 3 reeks 182744 Nr 2 en reeks 381927 Nr 4.
Vijftien loten van 10.000 fr. zijn toegekend aan vol
gende reeksen
18564 Nr 2 25220 Nr 4 52440 Nr
162366 Nr 3 204477 Nr 4 208586 Nr 5
235938 Nr 5 259902 Nr 5 286713 Nr 3
289070 Nr 2 292666 Nr 1 308144 Nr 5
324414 Nr 3 362819 Nr 2 365251 Nr 4
O
167» trekking van 15 Januari 1942
Het lot van 1 miljoen frank is gevallen aan réeks
102310 Nr 20.
Al de andere obligaties van deze reeks zijn terugbe
taalbaar met 250 frank.
O
Het Roode Kruis deelt mede
De aankondiging dat 5.000 pakketten kosteloos aan de
krijgsgevangenen konden gestuurd worden, dank zij de
onlangs aan hêt Belgische Roode Kruis gedane gift
heeft de g: ootste sympathie bij al de familiën' onzer ge
ïnterneerden gevonden In enkele dagen, heeft de Na
tionale Dienst voor Hulp aan de kriigsgevangenen
meer dan 10.000 aanvragen ontvangen. Wij vragen dus
aan de familiën, dat zij voortaan aan dezen D.enst geen
blauwe etiketten meer zouden opzenden. Het Roode
Kruis van België heeft niettemin besloten aan al de
krijgsgevangenen, die zich te dezer gelegenheid tot hem
wendden, het verzenden van kostelooze pakketten voor
zijn rekening te nemen, te weten aan de 5000 bijkomen
de etiketten die ons tijdens deze laatste dagen toekwa
men insgelijks een pakket op te zenden. Maar wij her
inneren er aan dat het aanvaarden der aanvragen stipt
op den datum van heden stop gezet is.
o
In een rondschrijven aan de gemeentediensten voor
de bevoorrading en de antsoeneering wordt gezegd dat
met het afleveren van machtigingen tot bevoorrading
voor textielproducten aan de Belgische krijgsgevange
nen In Duitschland en aan de in den vreemde te werk
gestelde arbeiders, mag voortgegaan worden tot op 31
Januari 1942.
Een verdeeling van samengeste'de meststoffen, soe-
ciaal geschikt voor groententuinen, wordt voorz'en voor
de leden van tuinbouwkringen, leden van het Werk van
den Akker en ande:e part'culieren, die zich met den
groen'enkweek bezig houden ten behoeve van hun huls
gezinnen.
De oersonen d-e van deze mes's'of'enverdeel'ne ver
langen te genieten, (de eenige die zal kunnen plaats
grijnen). moeten zich tusschen 15 en 25 Januari laten
inschrijven bij de plaatselijke afgevaardigden van hun
tuinbouwkringen. Werk van den Akker of "bij de ge-
gemeentelijke diensten die hun alle noodige inlichtingen
zu'len ve: schaffen.
De sameneerie'de tufnbouwmests'offen zu'Ten aan de
p'aatselijke kleinhandelaars in de maarden Februari en
Maart worden verdeeld tegen overlegging van speciale
zegels.
JAAK VAN LOOY
Jaak van Looy, de Nederlandsche schrijver en schil
der, werd te Haarlem in 1855 geboren. Hij verloor zeer
vzoeg zijn ouders en werd opgevoed in het weeshuls.
Jaak zou huis- en rijtuigschilder worden, maar al spoe
dig werd zijn schilderstalent ontdekt en men stelde
hem in de gelegenheid de Academie te Amsterdam te
bezoeken. Op 29-jarlgen leeftijd behaalde hij den Prijs
van Rome, waardoor hij een studiereis naar Spanje en
Marokko kon maken.
Als schilder is Van Looy een alleenstaande figuur
in de periode van impressionisme bleef hi; vasthouden
aan den vorm, zijn licht bleef atelierlicht en clair-obscur,
soms a la Rembrandt.
Van Looy's meeste schilderijen zijn figuurstukken,
de figuien werden krachtig gemodeleerd met een vaste
compacte verfbehandeling. Hij zocht typen en werd ge
voerd door het eigenaardige, soms het groteske, vaker
door het gewoonlijk leelijk genaamde dan door de
schoone harmonie. Vooral licht, tegenstelling van licht
en donker en beweging troffen hem. Het best zien we
dat in beeld gebracht In zijn «Dans» en In «De
Maaier
Behalve figuren schilderde hij portretten, ook een uit
stekend ze'f port ret, kinderportretten en studiekoppen.
Meer nog dan als schilder is hij bekend geworden als
schrijver. Hij s'oct zich aan bij de Nieuwe-Gidsbewe-
ging. Zijn frisch en krachtig proza, zeer verzorgd en
overwogen wordt ten zeerste gewaardeerd, al zijn som
mige van zijn boeken wel eens wat duister. Gekend zijn
Proza Gekken Feesten De Wonderlijke
avonturen van Zebedeus ReizenMeesterlijk van
waarneming en doorvoeling van het kinderleven Is zijn
Jaapje gevolgd door Jaap Bovendien vertaalde
hij enkele stukken van Shakespeare en vervaardigde
hij een paar dichtwerken.
Hij overleed op 24 Januari 1930.
23 Januari 1848geboorte te Thielt van den uitgever
Julius Hoste, vader. Hij genoot een Fransche opvoe
ding, doch werd strijdend vlaamschgezind. Met Julius
Sabbe en Julius De Geyter vormde Julius Hoste het trio
der vrijzinnige voorvechters uit de vlaamsche bewe
ging. H:j stichtte het daeblad Het Lpa'«4e
en het weekblad De ZweepHij schreef De Brus-
selsche Straatzanger» en «De Kleine Patriot». Vader
Hoste stierf te Brussel op 85-jarlgen leeftijd.
24 Januari 1801geboorte van Kanunnik David, taal
geleerde en geschiedkundige en stichter van het Da
vidsfopds.
25 Januari 1851geboorte te Antwerpen van den toon
dichter Jan Blocks. Hij was leerling van Peter Benoit
en volgde den grootmeester der Vlaamsche muziek op,
als 1 eeraar en bestuurder van het Antwerpsch Konser-
vatorium. Na re zen door Duitschland en Italië, kom-
poneerde hij Mtlenka Herbergprinses Tijl Ui
lenspiegel en De Bruid der Zee Zijn muziek is oor
spronkelijk en sterk vlaamsch gekleurd. Hij overleed
in zijn gebooriestad Antwerpen, op 61-jarfgen leeftijd.
26 Januari 1879 geb. te Antwerpen, van den thans
nog in leven Vlaamschen letterkundige Lode Baekel-
mans. Zijn romans spelen meestal in 'het Antwerpsch
Schipperskwartier en zijn realistisch getint. Hij is
hoofdbibliothekaris der stad Antwerpen. Van zijn hand
verschenen Dwaze Tronies Tille De Doolaar ln
de Weidsche Stad ZonneklopperMarieke van
Nymegen
27 Januari 1669 overlijden te Gent van kunstschilder
Kas par De Crayer.
1678overlijden te Peking van den mtssionnaris Fer
dinand Verbist. Hij stelde o. a. een kaart van China
samen, waa: door de grenzen tusschen China en Rusland
werden vastgelegd. Hij vervaardigde sterrekundige in
strumenten ep schreef astronomische werken in het
Chineesch.
29 Januari 1916overlijden te Kapéllen van den toon
dichter Edward Keurvels. Geboien te Antwerpen, werd
hij leerling van Benoit en later medestichter van de
Vlaamsche Opera. Hij schreef de opera's Parisina
Hamleten Rolla
AANKOOP EN VERKOOP VAN MOTOREN
EN WISSELSTUKKEN.
