WETGN/CHAPPELÜK PER -USÊK. VERZEKERINGEN Edgard MISSIAEN GROOTE FiGUREH Naamdagen ZWART PAPIER voor verduistering Zon. Maan. Maanstanden. Zie uw biljetten van de Winterhulploterij na Gemeentekrediet 1930 VOOR UWE Oude Houtmarktstraat, 6 - YPER Kalender der Vlamingen STAD YPER Fonds der meest begaafden HET YPERSCHE 20 - 2-1942 van 22 tot 28 Februari 1942 ARCHIMEDES I. DE TIJD De wiskunde stond reeds In de vierde eeuw vóór onzt iaartelling onder de beschaafde standen in Griekenland in hoog aanzien. Het toppunt van haar bloei bereikte dj te Alexandrië, dat na het verval van Griekenland, liet middelpunt der Grieksche beschaving werd en een verzamelplaats- was van de beoefenaars der wis- en natuurkundige wetenschappen. Hier ontstof in de 3- eeuw vóór Christus het beroemde leerboek der meet- kimde van den wiskunstenaar Euclides (315-255), een zoo voortreffelijk in elkaar gezet werk, dat het tot in de vorige eeuw. zij 't ook eenigszins gewijzigd, op de dholen werd gebruikt De beroemdste leerling van EvIStaer ■wast* Archimedes. II. DE PERSOON Over het leven der Grieksche wiskunstenaars is in het algemeen weinig bekend en Archimedes vormt op dezen algemeenen regel slechts schijnbaar een uitzon dering. Reeds het geboortejaar staat niet geheel vast en men vermoedt dat het het jaar 287 vóór Christns is. Hij was Syracusenaar van geboorte. Over zijn af komst is weinig met zekerheid te zeggen. Sommige klas sieke schrijvers geven ons den indruk dat hij arm was en van geringe geboorte. Volgens andere schrijvers zou liij een familielid van koning Hiëroon van Syracuse ge- weegt zijn, wat zou te denken laten dat zijn afkomst nlel zoo gericht was. Hij zou de zoon geweest zijn van den astronoom Phei- dias, van wiens werk men niets anders weet dan een schatting van de verhouding van de diameters van zon en maan. Als legenden en onmogelijkheden moeten aanzien worden de gezegden dat hij de zoon was Van Pytha goras (1) of dat hij lessen van Plato zou hebben ge hoord ,('Flato was al 60 jaar dood toen Archimedes op <1e wereld kwam). Archimedes kwam minstens éénmaal in Egypte en onderhield verder vriendschappelijke betrekkingen met verschillende geleerden te Alexandrië. Archimedes stu- iteerde o. a. bij Euclides In het toenmalig centrum der Grieksche wetenschap. Hier zou hij de cochlias of wa- terschrpqt hebben, uitgevonden. Archimedes zou' na zijn terugkeer uit Egypte nog tad ere landen hebben bezocht, al. Spanje. Daar ver leende hij den koning Cilodastri bijstand ia een zee oorlog tegen de Engelsehen door de uitvinding van eer. middel om brandend pek op de schepen der tegenstan ders te spuiten. Het is niet uitgesloten dat Archimedes een tweede meal in Egypte is geweest, doch meestal wordt aange nomen dat hij het grootste deel van zijn leven in zijn geboortestad Syracuse heeft gesleten, en daaruit de groote faam verspreid, die zijn naam in de oudheid omgeeft. Archimedes hechtte de grootste waarde aan de zuivere wh&unde en al wat techniek aanging, aanzag hij als bij zaak en iets laag. Plutarchus (2) verhaalt over hem Voortdurend betooverd door een heim steeds vergezel lende Sirene, vergat 'hij zich te voeden en liet hij de verzorging van zijh lichaam na en, wanneer hij, zooals cSkwijls geschiedde, met dwang naar bad en zalving werd gedreven, teekende hij nog geometrische figuren ia de aschXen met dén vinger trok hij lijnen op het gezalfde lichaam...» IU. GEEF MIJ EEN PLAATS WAAR IK STAAN KAN Kaning Hiëroon, die bekend stond om zijn ne'ging groote bouwwerken te laten uitvoeren, had den bouw van het beroemde schip Surakosia laten uitvoeren om het ha' voltooiing vol geladen met levensmiddelen, ten geschenke te geven aan koning Ptolemaios van Egypte. Dit befaamde zeekasteel, waarvan de grootte op 4200 ton geschat wordt, was met alle denkbare wonderen van weelde en techniek toegerust. Archimedes had het op pertoezicht over de werken. Toen het schip klaar was. wist men niet hoe het te water te laten de hulp van Archimedes werd inge roepen en deze vervaardigde énkele werktuigen Koning Hiëroon bediende zelf de nieuwe vervaardigde toestellen en het schip gleed te water. De koning riep toen verbaasd uit (t Van dezen dag af moet Archi medes geloofd worden in alles, wat hij zegt (Vervolgt). <L> Pythagoras Grieksch wijsgeer, sterren- en wis kundige. Leefde van 570 tot 500 vóór Christus, dus on geveer 300 jaar vóór Archimedes Hij leerde de ziels- va-fauizmg, beoefende de wiskundige getallenphilo- Atphie'en "predikte een strenge zedenleer. Hij stelde het eerste astronomisch wereldsysteem op (de zon draait om •de stilstaande aarde), vond een tafel van vermenig vuldiging uit en is de ontdekker van de welbeken.de Stelling van Pythagoras» ook genoemd de «Ezels- teug Deze zegt dat de som van de vierkanten, be- -efereven op de rechthoekszijden van een rechthoekigen driehoek, gelijk is aan het vierkant beschreven op de schuine zijde van dien driehoek. (2) Plutarchus (of Ploetarchos) Grieksch geschied schrijver, leefde van het jaar 46 tot 120. Schreef Ver-, gelijkende Levensbeschrijvingen (telkens een Griek naast een Romein), boeiende levendige karakterschet sen die veel werden gelezen, maar met weinig critischen gfeest zijn opgesteld. steeds te bekomen ter DRUKKERIJ DUMORTIER 31, Boterstniat, Yper. Zondag 22 Februari St Petrus' Stoel te Antiocliië. Isabella, Margareta. Maandag 23 Februari Petrus Damianus, Omieus. Dinsdag 24 Februari Matthias. Woensdag 25 Februari Walburgis. Donderdag 26 Februari Nestor, Alexander. Vrijdag 27 Februari Gabriël van O. L. Vrouw van Smarten, Leander, Honorina. Zaterdag 28 Februari Romanus, Oswald. Opgang Ondergang Zondag 22 Februari 8 u. 43 19 u. 10 Maandag 23 Februar 8 u. 41 19 u. 12 Dinsdag 24 Februari 8 u. 39 19 u. 14 Woensdag 25 Februari 8 u. 37 19 u. 16 Donderdag 26 Februari 8 u. 35 19 u. 17 Vrijdag 27 Februari 8 u. 33 19 u. 19 Zaterdag 28 Februari 3 u. 31 19 u. 21 Opgang Ondergang Zondag 22 Februari 12 u. 02 2 u. 00 Maandag 23 Februari 12 u. 36 2 u. 58 Dinsdag 24 Februari 13 u. 13 3 u. 54 Woensdag 25 Februari 13 u. 59 4 u. 47 Donderdag 26 Februari 14 u. 46 5 u. 37 Vrijdag 27 Februari 15 u. 43 6 u. 19 Zaterdag..28 Februari 16 u. ,45 7 u. 00 Eerste kwartier23 Februari, te 5 u. 40. Volle maan3 Maart, te 2 u. 20. Laatste kwartier9 Maart, te 24 u. Nieuwe maan17 Maart, te 1 u. 50. Vanaf 7 Maart aanstaande worden de winnende bil jetten der elfde schijf 1941 der Loterij Winterhulp niet meer uitbetaald. Zie dus een laatste maal uw biljetten na, door de trekkingslijst. bij uwen gewonen verkcoper, te raad plegen of, indien U ze in uw omgeving niet meer vindt, door een kostelooze lijst aan te vragen aan de Loterij. 56, Gulden Vlieslaan te Brussel. Zie uw biljetten na voor den 7 Maart. ll" trekking van 2 Februari 1942 vanaf 1 Maart 1942 frank 670 931 1403 1894 2363 3381 4698 5543 6093 6884 7675 8139 8568 9323 9945 Zijn terugbetaalbaar Obligaties van 10.000 194 259 308 378 817 849 895 898 1240 1280 1374 1390 1685 1752 1862 1870 2036 2102 2319 2324 2946 2981 3089 3264 3972 4074 4426 4546 5242 5295 5513 5514 5943 5953 6C06 6055 6620 6645 6790 6802 7465 7505 7543 7583 7976 8087 8091 8129 8404 8444 8498 8532 9183 9209 9227 9314 9551 9559 9677 9867 Obligaties 242 292 615 700 1187 1256 1927 2351 3043 3055 3744 3765 4231 4267 4871 4956 Obligaties van 1.000 frank (1 tot 10) van 5.000 frank (1 308 323 339 760 776 809 1375 1451 1613 2412 2522 2566 3142 3224 3266 3771 3927 3974 4389 4422 4591 675 740 77U 801 952 1133 1188 1235 1466 1524 1559 1616 1959 1980 1997 1993 2566 2619 2629 2807 3382 3465 3762 3846 4863 4962 5190 5222 5812 5862 5871 5939 6133 6423 6511 6550 7020 7035 7303 7342 7685 7883 7898 7917 8232 8334 8346 8390 8681 8735 8852 9003 9326 9367 9374 9465 en 2) 356 499 592 614 995 1115 1134 1174 1675 1696 1705 1805 2660 2698 2767 2865 3355 3479 3641 3642 4051 4070 4135 4159 4665 4739 4829 4841 50 146 233 356 393 407 426 606 906 941 953 1058 1131 1146 1284 1350 1376 1625 1636 1716 1822 1862 1997 2012 2128 2191 2345 2372 2401 2473 2534 2775 2828 2852 2936 3141 3215 3219 3301 3331 3473 8463 3613 3671 3710 3729 3778 3840 3952 4027 4071 4083 4116 4196 4207 4455 4483 4586 4610 4741 4766 4856 4897 4910 5141 5179 5337 5475 5711 5752 5764 5838 6239 6308 6361 6539 6750 6755 6796 6799 6868 6891 6901 7013 7198 7199 7251 7317 7391 7475 7499 7541 7594 7644 7684 7840 7845 7877 7941 7971 8042 8052 8075 8152 8197 8260 8301 8402 8486 8545 8637 8781 8764 8802 8926 8933 9075 9094 9105 9262 9320 9481 9529 9609 9627 9681 9720 9799 9802 9921 9966 10379 10431 10443 10455 10690 10782 10831 10832 11251 11309 11349 11357 11743 11772 11853 11871 11947 11966 12055 12">15 12306 12400 12412 12429 12436 12439 12467 12504 12556 12595 12620 12641 12773 12917 12940 12997 13040 13160 13175 13181 13206 13240 TEGEN BRAND, OP HET LEVEN, ONGEVALLEN, VOOR AUTOS, BURGERLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID, VOOR l8 KOMMUNIE, HUWELIJK - en alle andere verzekeringen, - WENDT U TOT die U de beste voorwaarden en zekerste waarborg biedt. (3206) EMIEL HULLE'BROECK Emiel Huliebroeck werd te Gentbrugge op 20 Februari 1878 geboren. Na middelbaar onderwijs genoten te heb ben In het St-Gregoriuscollege te Ledeberg, volgde hl; de lessen van het Gentsche conservatorium, waar hij o.a den eersten-prijs voor orgel en voor harmonie wee 'kaapte. Hij kwam dan aan het hoofd te staan van zangvereenigingen. In 1899 stichtte hij het Gentsch A Capella-koordat in binnen- en buitenland eev voorname rol in het vooroorlogsche muziekleven speel de. Huliebroeck spande zich in om de Nederlandscht polyphonisten, de oude Duitsche en Spaansche meesters te doen kennen. Bovendien nam hij composities van moderne Vlamingen in zijn altijd hoogstaande pro gramma's op. Wat de jonge Huliebroeck deed in de jaren tusschen 1900 en 1914 voor de verspreiding van de oude en de nieuwe Vlaamsche muziek was al voldoende om de dankbaarheid van zijn volk te verzekeren. Geen onzer dirigenten heeft ooit de triomfen gekend zoo schitterend als deze welke de leider van het A Capella- koor vieren- mocht te Brest en te Parijs op wedstrijden waar de grootste zangvereenigingen uit Frankrijk, Bel gië en Duitschland het 'beste van het beste voortbrach ten. Ondertusschen komponeerde Huliebroeck de eerste van zijn eigen liederen in volkschen trant. Op een con cert ih 1903 werden met overweldigend succes uitge voerd Kertingeland Mooi Grietje Ik ben de zan ger van het Dietsche volk Liefdelied. Ze werden op kosten van den auteur gedrukt op honderd exemplaren Sedertdien zijn er meer dan 4.000.000 van Hullebroeck's Liederen verspreid geworden in alle werelddeelen. In 1904 is Huliebroeck begonnen met zijn voordrach ten over het Vlaamsche lied, waarop hij ook zelf optrad als zanger. Sindsdien is hij in Vlaanderen, Wallonië Nederland, Oost-Indië, Zuid-Afrika, Amerika, honder den malen opgetreden en heeft hij als varende zanger als Vlaamsdhen Bard eer en roem verworven. Met Conscience en Benoit is Huliebroeck één der hardnekkigste opbouwers uit de cultuurherwording van Vlaanderen. Hullebroeck's operetten Sepp'l «Cupido Dicta tor Knokkelbeen De Neger Het 'Meisje var. Zaventhemmoeten aan de lezers niet meer voorge steld worden, zij zijn overbekend. Huliebroeck is ook leeraar geweest en wei een be zielend leeraar o. a. aan de Normaalschool te Ger Daarna werd hij inspecteur van de muziekscholen. Piet Nuten, die een zeer goede studie over Hulie broeck schreef, waaruit bovenstaande levensschets werd geresumeerd, zegt in zijn besluit het volgende c Huliebroeck heeft zijn volk niet alleen een Vlaamse}» volkslied van zuiver gehalte geschonken, maar daaren boven een kunstvol zangspel dat de vergelijking ma- doorstaan met vele der goede buiteiüandsche producten in het genre. Voor Vlaanderen zelf heeft hij op het be slissende cogenblik den krachtlgen stoot gegeven voor zijn muzikale operetten-genre. Op 26 Februari 1689 overleed te Antwerpen Willem Ogier, factor van de rederijkerskamer De Violier en Den Olijftak. Deze merkwaardige too nee', schrijver schreef vooral blijspelen o. a. De Seven Hoofdzonden». Op 21 Februari 1811 werd het Willemsfonds gesticht en in 1852 het Vlaamsch Studentengenootschap 't Zal wel gaan Dezen zelfden dag van het jaar 1911 overleed Felix Plattean, de bekende bioloog, die evenals zijn vader. Jozef Platteau. leeraar was aan de Gentsche hooge- school. 22 Februari brengt ons twee geboorten in herinne ring. Paul van Ostayen, de moderne dichter de man met internationale belangstelling en de rustelooze zoe ker, wïfehs intellect op paradoxen belust was, kwam in 1896 ter wereld. Jan Van Beers, die eveneens dichter was maar vooral succes kende als causeur, werd in 1821 geboren. Op 24 Februari 1879 zag de letterkundige Herman Tqirlinck het daglicht te St Jans - Molenbeek. Hij stu deerde de natuurwetenschappen, maar kende vooral suc ces als auteur. Hij debuteerde met de landelijke ro mans als De Wonderbare Wereld en schreef ver volgens Mijnheer Serjanszoon een romantisch beeld uit de XVIIF eeuw. In zijn romans Het Bedrijf van den Kwade en Het Ivo: en Aapje teekent hij het stadsleven. In den laatsten tijd hield hij zich vooral bezig met tooneel. Bekend van hem zijn De vertraagde Film Ik dien en De Man zonder Lijf Op 25 Februari 1835 werd te Antwerpen den bouw meester Lodewijk Baeckelmans en in 1853 te leper Victor Begerem geboren. ingevolge artikel 20 van het K. B. van 26 Juni 1927 moeten de aanvragen, om door het Fonds der meest Begaafden ondersteund te worden, vóór 15 Maart 1942 bij den Heer Gouverneur der Provincie West-Vlaande- ren te Brugge, ingestuurd worden. Bti de aanvraag om ondersteuning, dewelke van het gezinshoofd moet uitgaan en diens beroep moet op geven, behoort gevoegd 1. Een uittreksel, op ongezegeld papier, uit de akte van geboorte van het kind 2. Getuigschriften afgeleverd door de hoofden van de gedurende de laatste drie jaar bezochte onderwijs- inrlchtln gen. Bewuste getuigschriften geven de Studieuitslagen per vak aan. en wijzen op den verstandeli'ken aanleg en de zedelMVe hoedanigheden van den leerling: 3 Een afschrift van het gezondheidsboekje voor geschreven door het reglement op het geneeskundig schooltoezicht. Er zal geen gevoTg gegeven worden aan de vragen d:e na 15 Maart gedaan worden. Yper, den 24 Januari 1942. De Burgemeester. J. Vanderghote.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 1942 | | pagina 9