V. Cuvelie - Bernolet
DE KORTRIJKSCHE
ONDERLINGE
Naamdagen
Zon
Maan.
Maanstanden.
In het1 Commissariaat-Generaal
voor 's Lands Wederopbouw
VOOR UW VERVEN
KU1SCHEN -- NIEUWWASSCHEN
Boterstraat, 1, Yper
IET OP
Gij die roerende of onroerende
goederen bezit.
BRAND - LEVEN
- ONGEVALLEN -
Bijkantoor IEPER, Patersstraat, Nr 8.
Omer ROBYN - TEMPERMAN.
Lotenleening 1932
DE PENSIOENWET
Verordening betreffende
het- achterhouden van om het even
welke geldsoort
Kalender der Vlamingen
Valsche bankbiljetten van
50 Reichsmark in omloop
HET YPERSCHK 1-5 -1942
van 3 tot 9 Mei 1942
Zondag 3 Mei Kruisvinding. Alexander Theodulus.
Juvenalis
Maandag 4 Mei Monica. Florian
Dinsdag 5 Mei: Pius V; Hilarius. Emmanuel.
Woensdag 6 MeiJoannes vóór de Latijnsche Poort
Donderdag 7 MeiStanislas. Amatus, Domitianus
Vrijdag 8 MeiVerschijning van den H. Michaël. De-
siderius
Zate-dag 9 Mei Gregorius van Nazianze
Opgang
Ondergang
Zondag 3 Mei
6 u. 14
21 u. 05
Maandag 4 Mei
6 tl- 13
21 u 07
Dinsdag 5 Mei
6 u 11
'21 u 08
Woensdag 6 Mei
6 u. 09
21 u. 10
Donderdag 7 Mei
6 u. 08
21 u 11
Vrijdag 8 Mei
6 u 06
21 u 13
Zaterdag 9 Mei
6 u 04
21 u. 15
(}pgang
Ondergang
Zendag 3 Mei
0 u 19
8 u 25
Maandag 4 Mei
1 u. 19
9 u 19
Dinsdag 5 Mei
2 u.
10 u. 21
Woensdag 6 Mei
2 u 11
11 u. 27
Donderdag 7 Mei
2 u. 52
12 u. 38
Vrijdag 8 Mei
3 u. 28
13 u. 47
Zaterdag 9 Mei
3 u 58
14 tl. 57
Laatste kwartier 7 Mei. te 14 u 13
Nieuwe maan15 Mei. te 7 u 45
Eerste kwartier: 23 Mei. te 11 u 11.
Volle maan 30 Mei. te 7 u. 29
Ontslag van den heer Verwilghen
De heer Verwilghen. Commissaris - Generaal voor
's Lands Wederopbouw, heeft als dusdanig ontslag ge
nomen Zijn ambt wordt thans voorloopig waargenomen
door adjunct-oommissaris-generaal Custers. Men ver
wacht binnen kort de benoeming van een titularis.
wend U in volle vertrouwen
in den Roze boom bjj
9
WERUMEUS BUN ING
Op 4 Me; 1891 werd de Nederlandsche dichter Jo.i
Will Frederic Werumeus Buning geboren Deze journa
list. die aanvankelijk voor het notariaat werd opgeleid
is in Vlaanderen vooral bekend door zijn ballade «Maria
Leuna Dat de poëzie van Buning zulke populariteit
verwierf, kan men geen toeval noemen. Hij heeft zien
inderdaad nooit in een onvruchtbaar egocentrisme ver
meid Zelfs in zijn individueele verzen blijft hij m
ling met de gemeenschap.
Het melodische, de loutere iust tot ungen is »v.t-
heerschend in zijn poëzie (J. A Rispen.) ><k ten
onuitsprekelijk-zachte teederheid. als in dat zeer sug
gestieve Zoo teedere schade als de bloemen vreezen
In zijn jongsten- bundel Dagelijksch Brood klink;
dikwijls een geeselende toon. opstandigheid tegen het
gemakzuchtige leven, gebed om strijd en beproeving
Naast zijn poëtisch werk. dat voornamelijk bestaat ui:
«In MemoriamDood en Leven», «Et in Terra
en de reeds geciteerde Maria Leuna schreef Buning
ook boeken over het tooneel. den dans en de geschiede
nis van den dans. de prozabundels Tierelantijnen een
gastronomische leidraad, een bloemlezing van verzen
over Nederland, zijn bewoners en him zeden en talrijke
literaire beschouwingen.
Zijn opvatting over de poëzie heeft Werumeus Bu
ning indertijd toegelicht bij zijn bezoek te Brussel, toen
hij, tijdens een lezing over het ontstaan van Maria
Leuna in de Vlaamsche Club verklaarde zij wezc
eenvoudig, opdat velen haar kunnen verstaan al
geef ik toe dat kunst die maar tot enkelen spreekt
grooter kan zijn dan de kunst voor velen Aan de poëzie
is er veel kwaad begaan door er hoogdravende bespie
geling over te zoeken. Zij is een gave van God en van
de wereld, gelijk een appel. Hoe zij ontstaat weet geen
mensch... L V
BEN EN ANDES OVER HET GELUID (Slot)
De geologen maken van deze snelheidsverschillen ge
bruik om op te zoeken op welke diepte een vastere
aardlaag begint- Ze graven een gaatje en stoppen daar
een dynamietpatreontje in Dan stellen ze op eenigen
afstand daarvan kleine lulsterinstrumenten op De bij
de ontploffing van het dynamietpa troont je ontstane knal
komt op twee manieren bij den ontvanger terecht, één
keer in horizontale richting en een tweeden keer door
weerkaatsing tegen de dieper gelegen, hardere grond
laag. Deze laatste weg is natuurlijk de langste. Men be
rekent dan uit het verschil der tijden op welke diepte
de hardere laag ligt
Van de greotere voortplantingssnelheid van het geluid
in water, dan in lucht wordt gebruik gemaakt bij de
•nderzeesche kloksignalen. Groote schepen zijn voorzien
van een klók bijzijden van het schip onder water aan
gebracht, die automatisch geluid wordt. De trillingen,
die hiervan uitgaan, worden opgevangen door andere
schepen op een metalen plaat, die in den wand van het
schip onder water aangebracht is. En de trillingen van
«tere plaat worden weer overgebracht naar den comman
dant - Vooral bij zwaren mist worden deze kloksignalen
gebruikt. Deze klokken worden ook wel aan den ingang
van havens, bij vuurtorens en boeien geplaatst
De temperatuur en natuurlijk de wind hebben grooten
invloed op de geluldsvoortplanting Op stille, heldere
nachten kan het geluid over groote afstanden gehoerd
warden en bij dikke mist wordt het geluid eveneens
beter en sneller voortgeplant. Ook kan het gebeuren dat
een. ontploffing gehoord wordt op 30 km. afstand en dat
dere zelfde ontploffing niet gehoord wordt op een kcr-
terem afstand in dezelfde richting.
TERUGKAATSING VAN HET GELUID.
Dat het geluid tegen een muur of een boschrand te
rugkaatst. is gemakkelijk waar te nemen Door die terug
kaatsing ontstaat de echo. Beroemd is de echoput bij
Apeldoorn." de echo bij Muiden en die bij de Lorelei,
waar het geluid herhaaldelijk wordt teruggekaatst. Van
die echo wordt gebruik gemaakt om de diepte der zee
te meten (zie verder)
Een merkwaardig verschijnsel vormen eveneens de
•uistergewelven in verschillende groote kerken. In de
Loodensche St. Paul's kathedraal kan men op bepaalde
tdaatsen heel nauwkeurig woorden verstaan, die op ver
ren afstand gefluisterd worden. De oorzaak moet men
•zoeken in den vorm van de kerk, die zoodanig is. dat
alle geluidsgolven op bepaalde plaatsen geconcentreerd
worden, zoodat men daar dus die golven uitstekend kan
opvangen Het is er mee als met een hollen spiegelvalt
daar zonlicht op. dan knijpt de spiegel den heelen btm-
samen in een punt Veel jongens zullen uit hun Karl
May-tijd zich wel dat beroemde verhaal van Winnetou
eo Old-Shatterhand op dit gebied herinneren. In het
gebergte is een keteldal. waarin een rots staat, die De
vil's Ear (Het Duivelsoor) wordt genoemd. Daar kan
men namelijk precies verstaan, wat verweg in het ke
teldal gesproken wordt.
Bij het bouwen van gehoorzalen begint men met de
wetten der terugkaatsing rekening te houdien. In de
groote gehoorzaal van het Pleyelgebouw te Parijs heeft
men aan podium slechts 10 m. diepte en 7 m. hoogte ge
geven. Het geluid dat tegen den achterwand van het
podium terugkaatst, bereikt daardoor de hoorders hoog
stens 24/340 sec. later dan 't rechts tree ksche geluid. Daar
nu bij 1/10 a 1/15 sec. tijdsverschil de geluidsindrukken
samenvallen, wordt het laatste geluid door het eerste
versterkt. De achterwand van het podium is zoo gebo
gen. dat het geheele parterre door het teruggekaatste
geluid toestreken wordt
Om te voorkomen dat de terugkaatsing op de zij
wanden van de zaal nagalm zou geven, wijken deze naar
adhteren trechtervormig uit. Zoodoende wordt het tijds
verschil voor geen enkele zitplaats te groot. De achter
wand van de zaal mag niet terugkaatsen en bestaat
daarom uit gebogen oppervlakken met een geluiddem
pend materiaal bedekt Voor de galerijen zorgt het pla
fond dat daartoe een bijzondere kromming heeft ge
kregen. Op het podium behoeft men niet harder te
-preken dan in een gewoon klasselokaal om op elk van
-4e 3000 zitplaatsen verstaan te worden.
Het is U zeker bekend hoe de prijs van om het
even welke soort goederen gestegen is, zoowel
vat) gebouwen als andere soorten goed.
Hebt U dan ook eens aan uwe verzekering ge
dacht Is de dekking wel groot genoeg Zoo niet
vraagt eens inlichtingen in vertrouwen bij de
VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ N. V.
HOOFD - OPZIENER
Bezorgd werk Matige prijzen
Snelle bediening Rouw in 8 uur
Werkhuis d'Hondtstraat, 84
(3426)
122° trekking van 25 April 1942
Een lot van 50 000 fr. is toegekend aan de serie 163 857.
Elf loten van 25.000 fr. zijn toegekend aan de series
153.681 168,785 198,456 228.808 228.844 231.315
246.271 249.233 260.177 277.527 286.017.
De waarde der voordeelen in natura
bij het bepalen van de werkgevers-
en werknemers bijdrage.
Het Staatsblad van 16 AprÜ kondigt af
Artikel 1- Artikel 15 van het koninklijk besluit ad
27 December 1937 wordt als volgt gewijzigd
Art. 15. Ten einde de klasse vast te stellen,
waarin de loontrekkenden, geheel of gedeeltelijk in
natura bezoldigd, dienen begrepen, en het bedrag van
de in te houden persoonlijke bijdrage, en van de te
storten maandelijksche werkgeversbijdrage te bepalen,
wordt de waarde der voordeelen in natura door de
werkgevers verleend aan de personen in hun dienst
werkzaam eenvormig op beneden opgegeven sommen
vastgesteld
eerste maaltijd (ontbijt) 2 fr. 50
tweede maaltijd (hoofdmaaltijd): 3 fr. 75;
derde maaltijd (avondmaal) 3 fr 75
i> huisvesting (per dag) 2 fr. 50.
Wanneer deze voordeelen op een vaste wijze wor
den verleend, moet de waarde ervan op de basis van
dertig dagen in de maand worden berekend.
Art. 2. Dit besluit treedt in werking den ln van de
maand die volgt op de bekendmaking ervan in het
Belgisch Staatsblad
Het Verordeningsblad van den Militairen Bevelheb
ber in België en Noord-Frankrijk van 13 April, bevat
volgende verordening
Op grond van de verleende volmacht, wordt voor
België en Noord-Frankrijk het hier navolgende ver
ordend
Wie zonder rechtmatige reden om het even welke
geldsoort achterhoudt, wordt met gevangenisstraf, in
bijzonde^ ernstige gevallen met dwangarbeid gestraft.
Inzonderheid het bewaren van geldsoorten in bank-
safes geldt als achterhouding.
Naast de straf kan de verbeurdverklaring van de
achtergehouden geldsoorten worden uitgesproken.
Geen strafvervolging wordt ingesteld dan op vorde
ring van den Chef van het Militair Bestuur de ver
ordening kan ingetrokken worden.
Deze verordening treedt met haar afkondiging in wer
king
Voor den Militairen Bevelhebber
in België en Noord-Frankrijk,
De Chef van het Militair Bestuur.
Eere aan wien eere toekomt, Op 1 Mei 1830 werd
Guido Gezelle te Brugge geboren Kloos zei van hem
De vrome priester Guido Gezelle, in wiens hart de
liefde voor Vlaanderens taai, zeden en natuurschoon
een geheel vormde met zijn innig katholiek geloof, is de
zeer engemeene geheel en al oorsp:onkelijke dichter, de
zuiver ziende, mooi gevoelende mensch. die tot de dich
ters bij Gods genade in de eerste plaats behoort.
Zijn geboortehuis, op den Rolieweg. is nu het Gezelle -
Museum geworden, alwaar een rijke voorraad hand
schriften en gedenkenissen van den Westvlaamschén
zanger bewaard worden.
3 Mei 1882 ziet te Antwerpen de geboorte van Floris
Prims, archivaris der stad en historieschrijver.
In 1875, op 4 Mei, overleed de gemoedelijke dichterres
Rosalie Loveling. Ofschoon zij reeds op veertig-jarigen
leeftijd overleed te Nevele, alwaar zij geboren werd in
1834. heeft zij, met haar zuster Virginie, om haar ver
zen en niet min om haar novellen, waaronder Meester
Huygheten volle verdiend vereenigd te worden in
Max Rooses gelukkig gezegdeHet Nevelsche Nachte-
galenpaar
Denzeifden dag overleed te Betekom in 1935 prol
Lodewijk Scharpé. hocgleeraar aan de Leuvensche hoo-
geschool en leerling van prof Vercouillie.
Eveneens op 4 Mei, doch van het jaar 1861 werd in
de schaduw van den Anwerpschen Lieve Vrouwen
toren Jan Verbeeck geboren Hij was een geestdriftig
voorstander van het lyrisch drama, waaruit later het
lyrisch tooneel zou groeien. In 1900 weid hij algemeen
toezichter van de Vlaamsche Opera benoemd Hij was
toegevoegd bibliothecaris van de Dierentuin-Concerten
en van het Peter Benoit-fonds Hij nam de regie op
zich van een massa groote concerten én festivals. De
naam Jan Verbeeck zal altijd verbonden blijven aan de
geschiedenis van de Vlaamsche Opera.
De Vader van Pallieter. Felix Timmermans, werd op
5 Mei 1886 geboren. Voor dezen die in bestendigen li-
chamelijken en gemoedsnood verkeerden, kwam de
elegische balsemgeur van dit boek aandrijven als de
bode van een onbereikbaar en wellicht voor goed verlo
ren utopia» (Marnix Gijsen).
Op 6 Mei 1924 overleed Emiel Wambach, de Vlaam
sche toondichter. Hij werd op 26 November 1854 te Aar
len geboren, studeerde o. a. te Antwerpen aan het Con
servatorium onder de leiding van Peter Benoit en werd
aldaar in 1913 directeur van hetzelfde Conservatorium
Hij schreef o. a. de opera's Qumten Matsys Melu-
sina de cantates «Rubens». Vlaanderland Kin
dercantate de oratoria Mozes op den Nijl Yc-
lande en de fantasie Aan de booiden van de
Schelde
De dichter Theodoor Van Ryswyk, wiens grootste
roem het geweest is, Vlaanderens volkszanger te zijn
geweest, overleed krankzinnig te Antwe.-pèn op 7 Mei
1849. Wat de Vlamingen voelden tegen het verfranschte
landsbestuur wist den Door in zijn populaire volks
liedjes kruimig en luimig te uiten. Enkele zijner ge
dichten zijn echter niet vrij te pleiten van bieedspra-
kigheid-
De bekende rechtskundige Pieter Stockmans overleed
te Antwerpen op dezen dag in 1671.
o
Naar van bevoegde zijde medegedeeld wordt» werden
den laatsten tijd verscheidene malen valsche bank
biljetten van de Rijkskredietkassen, ten bedrage van
50 R. M. in beslag genomen. Het publiek wordt m zijn
eigen belang aangespoord, zich voor dergelijke valsche
biljetten in acht te nemen en zich eventueel onmid
dellijk tot een Duitsch of een Belgisch politiebureel
ofwel tot een Rijkskredietkas te wenden. De politiebu-
reelen zullen de aangiften desgewenscht vertrouwelijk
behandelen. Voor inlichtingen d^e tot opsporing van de
daders voeren, wordt een 'billijke belooning toegekend