Palestina in de branding
WERELDGEBEUREN
DE POLITIEKE TOESTAND
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER
le JAARGANG Nr 26
PRIJS 2 Fr.
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
abonnementsprijs
een jaar 100 fr.
Het voorspel
Burgeroorlog
Geen woorden maar daden
ZATERDAG 5 JUNI 1948
HET YPERSCH NIEUWS
BESTUUR EN REDACTIE 34, BOTEKSTRAAT. YPER
Te, 500 Postcheckrck.461.73 (L. DUMORTIER)
Jocien komen terug 1
Het ligt niet in onze gedragslijn
een probleem te behandelen dat voor
sommigen een steen des aanstoots
zou kunnen blijken, maar in de laat
ste tijden werd er zoveel geschreven
en gewreven over het Beloofde
Land dat we niet kunnen nalaten
er ook eens ons woordje over te rep
pen.
Wanneer men vroeger gewag maak
te van Palestina, dan was het meest
al om de lezers op de grote moei
lijkheden die de Engelsen er toen
maals ontmoetten, opmerkzaam te
maken, en toen zou het bij niemand
opgekomen zijn dat het beloofde land,
het heilig land, eens het toneel zou
worden van een hevige rassenstrijd
Want dan was het vooral een kwes
tie van strijd tegen een overheer
sing en daarom had niemand er gra
ten in gevonden, wat wie met mod
der gooit, wordt er vaak zelf door
besmeurd. En vrijheidszin kan men
nooit iemand kwalijk nemen
Na de laatste wereldbrand ont
stond er echter een stroming onder
de Joden, die nu reeds eeuwen en
eeuwen over al de landen van de
wereld verspreid leven, maar die toch
altijd hun eigen levensaard bewaard
hebben misschien wel ten gevolge
van de vele slagen die ze op hun
zwerftochten moesten in ontvangst
nemen om terug het gebied in te
nemen dat ze eeuwen geleden had
den moeten verlaten.
Wel leefden er nog Joden in Pales
tina, maar dan was dit een onbedui
dende minderheid, daar de Arabieren
er het hoge woord voerden. Uit alle
landen stroomden dus de Joden toe
vooral verplaatste personen en op
korte tijd kende de Joodse minder
heid een grote opbloei, zodat de Ara
bieren met stijgende onrust deze aan
groei aanschouwden, wel voornemens
hunland met hand en tand te
verdedigen.
Toen Engeland zijn voornemen te
kennen'gaf om zijn toezicht over het
Heilig Land weg te trekken, was het
voor eenieder klaar dat daaruit een
strijd zou voortvloeien, waarvan het
einde en de gevolgen niet te over
zien waren.
Als voorspel werden langs weers
zijden weerstandsorganisaties ge
vormd, waarvan de Joodse er het
best voorkwamen, daar de leden van
net voormalige Joodse legioen, dat
zich bijzonder onderscheiden had in
de oorlog, het op de beste manier
hadden ingericht en met de meest
moderne wapens uitgerust. Vooral de
Aghana wat in het Hebreeuws
weerstand betekent stond er het
best voor. Zo kwam het regelmatig
tot lichte botsingen, waar men de
krachten toetste, en waarbij de En
gelsen ook regelmatig Ln de gebro
ken potten mochten delen, daar ze
'tussen, twee vuren geplaatst, het
uiterst lastig hadden om de orde te
handhaven, waarvoor ze immers ver
antwoordelijk waren.
En stilaan is het land. dat eens
de bakermat was van waaruit de
verdraagzaamheid werd gepredikt
en de liefde voor de evennaaste, het
toneel geworden van een verbitterde
strijd, waar jong en oud, zowel man
nen als vrouwen, aan deelnemen en
waarvoor geen oplossing op een vre
Gelievende wijze kan gevonden wor
den. In plaats van de neerlijke zui
dervruchten verkoopt men er wapens
en munitie in de straten en zelfs de
jeugd schijnt er oud. want het oor
logsspook grijnst hen als een vraat
zuchtig monster toe en de harde wer
kelijkheid heeft hen het spelen ver
leerd. In plaats van knikkers te rui
len, zijn het nu kogels, want ze heb
b^n de waarde ervan leren kennen
En uit elke hoek kan de dood hen en
hun familie beloeren en dan moeten
ze paraat staan.
In de laatste tijd heeft dit alles
nu zijn hoogtepunt bereikt. Veel er
ger dan een regelmatige oorlog, is
een burgeroorlog, waar mensen van
eenzelfde streek elkaar naar het le
zen staan, waar de hartstochten hoog
oplaaien en waar de wraak voor elk
ander gevoel de plaats moet ruimen.
Maar wanneer deze hartstochten, van
buitenhuis uit. nog aangevuurd wor
den, dan overschrijdt het alle men
selijke grenzen. De Arabieren, al
hoewel sterk door het getal, voel
den zich technisch veruit de min
deren, en daarom snelden de naburen,
de landen van de Arabische Liga, ter
hulp om hun lotsgenoten in de hei
lige oorlog te steunen. En nu komen
er vliegtuigen bij te pas en kent men
er ook al de weeën en de droefheid
van een luchtaanval
/ai' coet de O. V. V.
v
Daarom kan het er bij ons maar
niet in dat er nog een organisatie
van verenigde natiesbestaat, die
klakkeloos naar die moordpartij staat
te kijken, een O. V. V. die lijdzaam
toeziet, hoe officieren" van die naties
hun beste krachten aanwenden om
de partijen te bekwamen in 'hun
vak En dit alleen omdat deze strijd
geen bedreiging is voor de vrede
Zij hebben misschien daarmee be
doeld dat Palestina toch zo ver lag
en dat hun eigen vrede en rust niet
werd verstoord. Want zolang hun
eigen vel er niet mee is gemoeid, dan
kan men lustig doden en vermoor
den
Dan kunnen wij ook niet begrijpen,
hoe een UNAC iedere dag een hart
roerende oproep doet om een dag loon
af te staan voor de kinderen van de
wereld die honger lijdenterwijl er
daar kinderen zijn waar men het
mooiste bezit aan het vernietigen is,
kinderen die niet meer weten wat
kind zijn is. Deze kinderen lijden
wellicht geen honger, maar hun hon
ger is groter, want het is een ziele-
honger. Of beoogt men slechts uit
de zwakke kinderen toch nog krach
tige mensen te doen groeien, om ze
dan later met meer plezier te zien
afmaken Dat ze dan nu ten onder
gaan, dan zal hen later nog groter
leed bespaard worden
Mooie woorden kregen we nu genoeg,
voortaan willen we daden zien, voor
taan willen we zien dat er iets ge
daan wordt, dat aan alle geschil een
einde wordt gesteld, want anders is
alles niets dan comedie en praat voor
de wind.
Het komt er niet zoveel op aan
grote bijeenkomsten te houden, schit
terende recepties te geven, prachtige
speeches af te steken, maar het past
in de eerste plaats een daad te stel
len, waardig van mensen, van te to
nen dat het offer dat zovelen brach
ten, opdat er eindelijk eens zou mo
gen vrede zijn, niet tevergeefs is
geweest.
De strijd in Palestina zal mis
schien de vrede niet bedreigen, maar
al wat oorlog is, is reeds een inbreuk
op de vrede en zal aan geen enkel
rechtschapen mens enig voordeel
brengen. En wanneer de O. V. V. zich
tot taak heeft gesteld de algemene
vi ede te vestigen, dan heeft ze een
enige gelegenheid om dit nu in een
minimum van tijd te bewijzen en
dan zal iedereen met vertrouwen
naar de toekomst mogen zien
STORT 57 fr.
op posteheckrekening 461.73
(L. Dumortier, leper) en U ont
vangt Het Ypersch Nieuws
elke Zaterdag morgen vanaf
a. s. week tot einde Doe. 1948. y
Woensdag 2 Juni 1948.
HOE LANG KUNNEN WE LEVEN?
Kimt er oorlog Wordt het uiteindelijk
dan toen ein rustige voorspoedige vrede
Ziedaar de twee vragen, die telkens op-
iueuw. in iedere van onze Wereldge
beuren rubrieken gesteld werden en dan
aan de jongste gebeurtenissen werden ge
toetst. Immers, deze vragen dienen ons
net antiwoord te geven, dat ons melden
zal hoe onze naaste toekomst kan wor
den.
We menen echter dat we nu ook wel
eens de vréag mogen stellen Hoe 'lang
kunnen we leven Immers ook deze
vraag is van overwegend belang.
In de New York Heraldschrijft
V Bu.ega. daar zeer interessante gege
vens over. en o. m. het volgendeDat
de mens thans langer leeft dan een eeuw
of wat geleden, moet ieder aandachtig
bezoeker van oude kerkhoven onmiddel
lijk opvallen. Ma"&r weinigen zullen we
ten dat de gemiddelde leeftijd thans 2 1/2
m-.al die van de Romeinen bedraagt. On
langs bracht ik een bezoek aan het stads
museum te Rome en stelde vast dat de
oudste romein aldaar door zijn grafzerk
vertegerwoordigd. slechts 46 jaar gewor
den was. De gemiddelde leeftijd, volgens
Ï00 zerken, was in de eerste eeuw voor
Christus 27 jaar.
Volgens F. Boverat, ondervoorzitter van
de Franse liga tegen de ontvolking, was
de gemiddelde leeftijd tot in de 18e eeuw
26 jaar en bij het begin der 19e over
schreed hij pas de 30.
Ingevolge de ontwikkeling der genees
kunde, van de hygiëne en vooral van de
zuigelingenzorg is de gemiddelde leef-
tjdsgrens in de beschaafde landen thans
60 jaar, namelijk 62 voor de vrouwen en
58 voor de mannen, die zoals bekend ge
makkelijker bezwijken. In de U. S A. zijn
deze cijfers evenwel reeds gestegen tot
ïespectievelijk 62.7 en 66,3.
Deze lioge gemiddelten worden natuur-
'echts bereikt omdat een steeds toe-
-j.ïu.nd aantal mensen 70 en 80 jaar wor
den. Boverat heeft statistieken opgemaakt
waaruit blijkt dat tussen 1851 en 1948 het
aantal Fransen tussen de 50 en 60 slechts
met 8 a- toenam, terwijl dat tussen 70 en
80 steeg met 90 De Amerikaanse cij
fers wijzen in dezelfde richting.
Volgens Metchnikoff begint de afbraak
van het menselijk lichaam, wanneer de
giftstoffen niet meer regelmatig door het
organisme geëlimineerd worden Metchni
koff en zijn school zijn van mening dat
de leeftijdsgrens wel tot 150 jaar kan
wordt ii opgeschoven.
HET KAN VERKEREN
Nu we ons vandaag toch op een ander
terrein dan gewoonlijk bewogen hebben,
is het ook wel interessant even. op vol
gende wereldwijziging te wijzen De
Encyclopaedia Brittannica bracht in haar
uitgave van 1786 vier regels over het
woord Atoom. In het jaar 1810 werd er
aan het woord Liefde nog 5 bladzijden
gewijd. Jn de jongste uitgave nu wordt
er ove- de liefde niet meer gerept, terwijl
atoorn met vijf volle bladzijden bedach
wordt.
Aldus staan we momenteel voor het
Deblokkering met 20
van de tijdelijk
onbeschikbare 40
Naar een mededeling van het
Ministerie van Financiën zal
een schijf van 20 van het be
drag der tijdelijk onbeschikba
re rekeningen (40 vrijge
geven worden vanaf 7 Juni, en
dit met een minimum van
10.000 fr.
Aldus zullen alle rekeningen
van de 40 waarvan het be
drag minder was dan 10.000 fr.
volledig vrijgegeven worden.
Blijft na deze terugbetaling
een saldo over dat minder is
dan 1.000 fr., dan zal ook dit
saldo uitbetaald worden.
De juiste uitvoeringsmodali
teiten zullen eerstdaags bekend
gemaakt worden, doch er wordt
nu op gewezen dat deze terug
betaling van geen enkele voor
waarde afhankelijk zal zijn.
Deze maatregel zal toelaten
een groot aantal kleine reke
ningen volledig te likwideren.
Naar het blijkt zouden van
de 40 nog ongeveer 8 milliard
geblokkeerd zijn. Tengevolge
van de aangekondigde terugbe
taling zou van dit bedrag on
geveer 3 milliard gedeblokkeerd
worden.
grote nieuwe wereldgebeurenenerzijds
wordt het mensenleven dank aan de we
tenschap aanzienlijk verlengd, maar an-
derzijas dreigt de wetenschap met haar
atoombommen datzelfde leven in groten
getalle ineens uit te schakelen.
EN DE INTERNATIONALE TOESTAND
We zien er nog steeds geen verbetering
aanVooraanstaande internationale figu
ren beweren nü zelfs dat het onmogelijk
is dat er nog degeii.ke besprekingen tus
sen Rusland en Amerika zouden kunnen,
gevoerd worden.
Aldus heeft de voormalige Amerikaanse
Staatssekretaris. James Byrnes, verleden
Zondag in een toespraak voor de universi
teit te Winthrop. in Zuid-Carolina ver
klaard. dat de Verenigde Staten zich niet
zouden mogen verzetten 'tegen onderhan
delingen met de Russen, zolang de be
sproken kwesties de geallieerde landen
niet aanbelangen. Hij voegde er evenwel
aar. toe, dat de Verenigde Staten moeten
voortmaken met hun verdedigingsprogram
ma. Ik ben steeds van oordeel geweest,
zo zeide hij. dat de Sovjets hun expansie
politiek zover zouden doordrijven als de
democratieën hen zouden laten gaan. Wan
neer zij zullen beseffen, dat zij niet ver
der kunnen, zonder dat er oorlog van
somt, zullen zij de zenuwoorlog opgeven
en een overeenkomst nastreven. Op dat
ogenblik zullen wij inzien, dat wij over
stall t zenuwen beschikken, dat wij mach
tig zijn en dat wij onze kracht wensen
te gebruiken, voor het behoud van onze
vrijheid en door bemiddeling van de UNO
van die der overige vrije volkeren, die
de moed hebben zich tegen de aanran-
d ..g te verzetten.
WAT DE HEER SPAAK
ER OVER DENKT.
De heer Spaak heeft te Luik. enkele
j ec.en van de internationale toestand
toegelicht. Hij betoogde dat er drie grote
vergissingen werden begaan.
De eerste vergissing, zo zeide hij. vindt
men in- de tekst der inleiding van het
handvest der Verenigde Naties, waar de
5-. landen, die deze tekst hebben onder
tekend. gedaan hebben alsof zij geloofden
dat de wereld één was. Nooit echter; zo
zeide Spaak, is zij meer verdeeld geweest
als thans. In werkelijkheid bestaan er
twee wereldendeze die leeft volgens de
principes van het communisme en de an
dere. die de hoge idealeq van de demo
cratie trouw blijft.
Volgens de eerste minister is de twee
de vergissing het vetorecht, dat steeds de
normale werking van de UNO zal beletten.
De derde vergissing schuilt in de open
bare diplomatie die ons er toe gebracht
heelt niet meer aan diplomatie, maar aan
propaganda te doen.
Na te hebben gewezen op de vergissin
gen in het verleden, had de heer Spaak
het over de deugden, die wij in de toe
komst zullen moeten beoefenen, nl. be
grip van solidariteit.
In verband met eerstgenoemde weidde
hij uit over het wantrouwen dat bestaat
tussen Rusland enerzijds, en Amerika en
West-Europa anderzijds. Hij voegde er aan
toe dat, bij een diepere overweging varf
de Russische mentaliteit, er ten opzichte
van dit land maar één politiek mogelijk
isde politiek der vastberadenheid, want
aldus Spaak, de Russen begrijpen niets
van verzoening of vergelijk.
Do.tweede deugd, de solidariteit onder
de volken, kan slechts bereikt worden,
wanneer de volkeren zich offers willen
getroosten. In dit verband had de eerste
minister het over Behelux en het plan
Marshall, bakens van een ruime inter
nationale solidariteit.
EN DE GEVECHTEN?...
Ir, Palestina, Griekenland. Indonesië en
verscheidene andere plaatsen blijft de
guerrilla-oorlog woeden, schijnt er nog
in dc eerste tijd geen einde te zullen
komen aan het oorlogsgeweld.
SPECTATOR.
111 |lht.»a
Woensdag-, 2 Juni 1948.
EE KONINGSKWESTIE.
De eerste-minister, de heer Spaak, is
voor een tweede maal naar Pregny ge
weest- waar hij thans andermaal een on
derhoud met koning Leopold III heeft
gehad. Eerst overmorgen zal de heer
Spaak, in de ministerraad gegevens ver-
strekken over het resultaat dezer onder
handeling met de Belgische vorst. We
schrijven «onderhandeling», omdat het
velleden ons leerde dat men deze ganse
jewestie werkelijk op een koopje wil
gooien. Inderdaad de katholieken willen
abzoluu: de terugkeer van de vorst als
vorst, en de socialisten eisen zijn troons
afstand
In verband met deze tweede reis doen
thans in Brussel allerhande geruchten de
,nde. Zo wordt beweerd, dat Koning Leo
pold eerlang naar België zou terugkeren
:m afstand te doen van de troon teil
voordele van tl n zoon. de troonprins
Boudewijn. Anderzijds zcu een zegsman
uit de onmiddellijke oipgeving van de
Koning aan een vooraanstaand persagent
schap verklaard hebben dat in een na
bije toekomst nog geen beslissing kan
verwacht worden. Volgens andere geruch
ten liepen de besprekingen tussen.de ko
ning en de eerste-minister voornamelijk
over de mogelijkheid om een volksraad
pleging over de koningskwestie in te rich
ten. teneinde zich rekenschap te kunnen
geven van de toestand daar de huidige
regering geen oplossing kan doorvoeren.
Al deze geruchten berusten echter op
veronderstellingen Eerst over een paar
dagen zal hierover meer definitiefs gewe
ten zijn.
HET SOCIALISTISCH STANDPUNT.
Toch is het werkelijk merkwaardig dat
heden namiddag reeds de Volksgazet
een hoofdartikel aan Spaak bij de Ko
ning ii wijdt «De positie, die de socialis
ten te dien opzichte innemenschrijft
het socialistisch dagblad, «is duidelijk
genoeg In beginsel republikeinen, aan
vaarden zij om allerlei redenen van prac-
tische aard. de monarchie. Wij weten zeer
goed' dat onsstelsel van parlementair
grondwettelijke" monarchie geen hinder-
pa?". is op de weg van de sociale hervor
mingen die we nastreven De Koning is
voor ons geen vorst bij Gods genade, maar
een grondwettelijk orgaan van het staats
beste!. Zelfs niet het laatste residu van
de staa..-macht, waarbij hij nog een soort
eigengerechtigde bevoegdheid zou overhou
den bij ontstentenis vah de volksvertegen
woordiging zoals sommige conservatieve
juristen qps dat tijdens de oorlog wilden
Wijsmaken, komt hem toe.
Ui. dit hoofdartikel pikken we nog het
voigende en heeft bij het overlijden
van de Koning, de aan het bewind zijnde
regering de volle staatsmacht. Het is de
volksvertegenwoordiging die de vorst
«ïr.troniseert Dat alles toont aan dat
tot staatshoofd wordt verheven, pas
doo- de erkenning van het Parlement
«elke de wettige uiting is van de wil van
de natie.
ENKELE VEELBETEKENENDE
RESOLUTIES VAN DE CENTRALE
I'RUSREGELENDE COMMISSIE.
De Centrale Prijsregelende Commissie
heeft verleden week op het Ministerie van
Ekonomische Zaken en Middenstand in
voltallige vergadering, met algemene stem
men enkele resoluties aangenomen, waar
van we citeren
Zij Vraagt nadrukkelijk, dat niet al
leen de prijzen der industrie-producten
nlaar alle prijzen en tarieven dus met in
begrip van de voedings- en landbouwprij
zen en vooral van de producten en dien
sten die rechtstreeks van invloed zijn op
de kosten van levensonderhoud, aan het
advies van de commissie voorgelegd wor
den
Zij vestigt anderzijds de aandacht
op het feit, dat voor bepaalde producten
de prijzen der producenten met een nor
maal coëfficiënt en de prijzen aan de
verbruikers klaarblijkelijk met een over
dreven coëfficiënt berekend werden
Zij vraagt dat zodanige gevallen
door de bevoegde diensten onmiddelli;k
zouden worden onderzocht en aan het ad
vies van de commissie voorgelegd
Zij dringt er op aan, dat de regering
rekening houdt met haar adviezen en
niet langer verwaarloost te gepasten tijde
haar de dossiers over te maken, die be
trekking hebben op de aanvragen tot
prijsverhoging
Zij hernieuwt haar verzoek tot on
verwijlde overmaking van dossiers ten
einde de mogelijkheden tot prijsdaling, die
zeker voorhanden zijn nader te onder
zoeken
Zij is van oordeel dat, om haar in
staat te stellen haar belangrijke taak te
vervullen, het volstrekt nodig is. dat de
regering, in tegenstelling met wat in het
verleden is geschied, volstrekt rekening
houdt mpt onderhavige resolutie en zulks
duidelijk door haar daden bewijst.
NAAR SOCIALE CONFLICTEN?...
In een hoofdartikel schrijft het Ant
werpse socialistische dagblad o. m. Men
is zich in de politieke middens rekenschap
(Zie vervolg blz. 2)
nminKi
Prijsverlaging
van hef Brood
VAN JULI AF
Vijftig centiem per kg.
Tijdens een spreekbeurt van de
h. Spaak, eerste-minister te Se-
raing. 'heeft deze o. m. verklaard
dat de broodprijs met 50 centiem
het kg. zal verminderd worden van
Juli af.
Op het einde van het jaar zou
nog een nieuwe prijsverlaging toe
gepast worden.
De prijs van de broden zou al
dus gebracht worden op: 4 15 fr
voor 300 gr. 6.25 fr voor 600 gr
en 8.35 fr. voor 1200 gr