DE POLITIEKE TOESTAND ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER. Een geliefde vorstin gaat heen... ]e JAARGANG Nr 38 PRIJS 2 Fr. ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1948 VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS Koningin Wilhelmina 1898 1948 Leest en verspreidt HET YPERSCH NIEUWS l HET YPËRSCH NIEUWS BESTUUR EN REDACTIE34. BOTKKSTRAAT. YPER Tel 5oo Postcheckrek. 461.73 (L. DL'-MORTIER) ABONNEMENTSPRIJS EEN JAAR 100 FR. HAAR JEUGD. Na het overlijden van zijn gemalin. Koningin Sophia, was Willem III. Koning der Nederlanden, de 7e Januari 1879 in de echt getreden met Prinses Adelaide Emma Wilhelmina Theresia. dochter van George V, Vorst van Waldeck-Pyrmont. Uit dit huwelijk werd de 31e Augustus 1880 een dochter geboren, die de namen ontving van Wilhelmina Helena Paulina Maria Willem III. die Russisch bloed in de aderen had. en een neiging toonde tot onbeperkt persoonlijk gezag, deed de jon ge prinses Wilhelmina een strenge en aris- tokratische opvoeding geven, naar Pro testantse geest. Nadat Koning Wilhelm III achtereen volgens zijn beide zonen en zijn broeder in de vorstelijke grafkelder te Delft had zien neerdalen, daalde hij zelf op Don derdag 4 December 1890. als laatste Oranjezoon. er in neer. na ruim 41 jaar geregeerd te hebben. Daar de kroon der Nederlanden, ook volgens de wet. door een vrouw gedragen mag worden, zo werd de toen tienjarige Princes Wilhelmina. na het overlijden van haar Vader. Koningin der Nederlanden, onder Regentschap van Hare Moeder. Ko ningin Emma. DE MINDERJARIGE KONINGIN. Het overlijden van de laatste Oranje- zoon werd door het Nederlandse volk diep betreurd, ook met het oog op de toekomst Men dacht met een zekere bezorgdheid aan de vreemde Prinses als RegenteS. naast een tienjarige Koningin. Doch Koningin Emma kweet zich. met hart en geest, algeheel naar haar eed op de Grondwet, eerbiedigde de wettig uit gesproken wensen van haar Volk en be ijverde zich tussen al de vergaderin gen van Ministers en het invoeren van plannen te maken, om de troonsbestijging van Hare Majesteit met de meest mogelijke luister te vieren. Aldus werd 31 Augus tus van het jaar 1898 in Nederland en in Je Nederlandse Koloniën met een aldaar nooit tevoren geziene geestdrift gevierd. 16 Oktober 7900 maakte de Koningin per proklamatie aan het volk haar ver loving met Z. H. Hertog Hendrik von Mecklenburg-Schwerin bekend, en 7 Fe bruari 1901 werd het aangekondigde hu welijk in Den Haag gesloten Haar ge maal. Prins Hendrik, toonde zich niet als Duitser, doch als edele prins, die het lief en leed algeheel met zijn nieuw' volk. de. Nederlanders, deelde. In het vroege voorjaar van 1902 werd Koningin Wilhelmina ernstig ziek. Ne derland vreesde het noodlottigstede verdwijning van het Oranjehuls. Geluk- kiglijk genas de vorstirt en Nederland herademde. Eerst 30 April 1909 werd een nieuwe Oranjetelg geborenPrinses Juliana. Het land herademdede blijdschap was alom in den lande zeer groot, en 10 Mei werd de heugelijke gebeurtenis te 's Gravenhage met een groots feest gevierd Gedurende de eerste jaren van de re gering van Koningin Wilhelmina werden ta! van besluiten genomen en kwamen zeer gewichtige wetten tot stand, zoals die op de plaatsvervanging bij militie, de wet op de leerplicht, verandering in de onderwijswetten In 1908 had zij het hoofd koel te houden tegenover de bedenkelijke opstanden in het Oosten. Zij wist de han del en de nijverheid een hoge vlucht te doen nemen. Zij zag het wakkere Rotter dam. als grote havenstad, meedingen naar de Europese spits. Zij volgde met bijzon dere interesse de technische vooruitgang op alle gebied, liet met Hart toestemming de Polytechnische School van Delft in een hogeschool voor het vormen van inge- H. M. WILHELMINA, Koningin der Nederlanden. wetten om de jeugdige Koningin Wil helmina met haar Land en Volk bekend te maken. Bijna alle provinciën werden door de minderjarige vorstin, in gezel schap van haar moeder, bezocht, en over al. waar die twee kwamen, daar steeg de geestdrift van de mensen ten top. Die vele reizen door Nederland waren even zovele zegetochten. Haar. de jonge Koningin Wilhelmina. zien al was het meestaj ook maar voor één ogenblik, en soms te Hidden van het hevigste gedrang dat was Haar liefhebben en beminnen, dat was voor eenieder een gebeurtenis in het •even, die nog vele jaren later, door en- ke;e ouden van dagen nü nog in alle blijheid herinnerd wordt, en waarover nü oog door hen getuigd wordtToen en *°®n zag ik Haar. en ik heb een vrien delijk lachend knikje van Haar ontvan gen 1 Inderdaadde minderjarige Koningin Wilhelmina was een zeer minnelijke hoof- verschijning die door haar buitenge wone mooiheid en vriendelijke groet de harten van haar volk wist te veroveren. EERSTE REGERINGSJAREN". Eerst op achttienjarige leeftijd kon Ko ningin Wilhelmina de troon bestijgen. Nog voor het jaar 1898 was aangebro ken begon men in verscheidene plaatsen "an het land al besprekingen te houden en nieurs. veranderen. Het was de tijd van uitvindingen in het domein der onderzee ërs. elektriciteit, luchtschepen. Holland volgde deze vooruitgang op alle gebied. Europa keek met eerbied en bewondering naar Nederland op en sprak met de hoog ste lof over Koningin Wilhelmina. TWEE WERELDOORLOGEN. Zoals haar moeder. Koningin Emma. zorgde Zij er voor dat Haar volk de Ne derlandse prinses te zien kreeg, lief had. Reeds in de Meimaand van het jaar 1910 bracht zij de hoofdstad volop in vreugde, toen het éénjarig Prinsesje. Juliana, van Haar Ouders vergezeld daar het eerste bezoek bracht. 1 Augustus 1914 voelde Koningin Wil helmina dat er geweldige Europese ge beurtenissen op til waren. Duitsland ver klaarde de oorlog aan Rusland. Onmiddel lijk beval Zij de algemene mobilisatie van het land- Gelukkiglijk... de vijand trok de Nederlandse grenzen voorbij, maar overstroomde België. Toch was het gevaar niet geweken. Zij bleef waken, toonde zich een buitengewone schrandere en hoogstaande diplomatische vorstin. 1 Februari 1917 kondigden de Duitsers de verscherpte duikbootoorlog af. Er wer den opeens veel schepen de grond inge boord. ook talrijke Nederlandse. V9oral de bevolking der vissersdorpen leed grote verliezen. Koningin Wilhelmina gaf aan het Nederlandse volk de gelegenheid de beproefden van binnen- en buitenland zijn liefdadigheid en gastvrijheid te tonen. En kele dagen reeds na het uitbreken der vij andelijkheden kwam het Algemene Steun- komiteit tot stand, waardoor heel veel Belgen, die het in eigen bezet land te be nauwd hadden, een onderdak en steun vonden Dank aan het wijs beleid van Hare Ma jesteit de Koningin en haar toenmalig mi nisterie Cort v. d. Landen, kon Nederland, gedurende de wereldoorlog 1914-1918. de neutraliteit handhaven. 9 November 1918 komt Willem II. Kei zer van Duitsland, na afstand te hebben gedaan van de troon, naar Holland ge vlucht. 11 November 1918 werd over de ganse wereld de heuglijke wapenstilstand afgeroepen. Nederland liet ook een zucht van verlichting horen Maar toen, die eer ste dagen na de wapenstilstand, de revo lutie in Duitsland alles onderste-boven keerde, kwam ii» Nederland ock de ge dachte aan een mogelijke revolutie bij een deel der Nederlanders op. Jawel, re- volutionnairsgezinden wilden plots de af schaffing van het koningschap. Doch de zen hadden zonder de grote massa gere kend. die in grootse betogingen in Den Haag. Amsterdam. Rotterdam en elders dige burgers vielen als slachtoffers van een gewetenloze overweldiger. En zieNe derland was in een vreselijke oorlog mee gesleurd. buiten eigen wil Koningin Wilhelmina vluchtte naar En geland Daar leefde zij. gedurende vijf zware, sombere oorlogsjaren, in alle op zichten mee met al wat haar door de vijand odder de voet gelopen en onder drukte volk raakte. Al wie er in gelukte uit het bezette vaderland, naar Engeland over te steken, werd door Hare Majesteit persoonlijk ontvangen, om zich nauwkeu rig op de hoogte te houden van alles wat er thuis gebeurde. Steeds betoonde zij. al die jaren, een bizondere belangstelling voor de Nederlandse verzetsbewegingen tegen de Duitse overheersers. TERUG IN EIGEN LAND. Éindelijk was de Duitse overweldiger definitief verslagen, eindelijk kon Konin gin Wilhelmina weer naar haar eigen land terugkeren. De geestdrift van het Ne derlandse volk was bij de aankomst van Hare Majesteit overweldigend. Doch vorig jaar trof een nieuwe grote ramj) het Nederlandse volk. Indonesië toonde zich oproerig, eerbiedigde niet lan ger de grondwettelijkheid, zodat grootse politiemaatregelen, dienden getroffen te v/orden. en de beste zonen uit Nederland Het Prinselijk Biuidspaar, Prinses Juliana en Prins Bernhard, met de bruidskinderen. reageerde, zijn gehechtheid aan het Oran jehuis liét blijken. Een nieuw gevaar bedreigde toen Ne derland na de revolutie-wolk. ontstond een beweging in België, om enerzijds Zeeuws-Vlaanderen, anderzijds het Zuide lijk deel van de Hollandse provincie Lim burg. bij de vredesonderhandelingen, van Nederland aan België toegewezen te zien Hare Majesteit Koningin Wilhelmina aar zelde geen sekondeonmiddellijk onder nam Zij een tocht naar de begeerde stre ken van haar land deze tocht werd een ware triomftocht, een reeks van onafge broken bewijzen van verknochtheid aan het Oranjehuis en het Nederlandse volk. Toen brak een nieuw tijdperk van voor spoed voor de Nederlanders aan De vor stin bleef haar hoge taak steeds zeer ern stig opvatten. Zij hield zich boven alle partijen, eerbiedigde de uitgesproken wet tige wensen van Haar volk. handhaafde de vrijheid van geweten en aller gelijke rechten. Begin Januari 1937 kende Nederland een nieuwe vreugdePrinses Juliana huwde Bernhard Leopold Frederik, prins van Lippe-Biesterfeld. en een jaar later reeds werd een nieuwe oranjetelg uit dit hu welijk geborenPrinses Beatrix Wilhel mina Armgard waarna nog drie andere prinsesjes zouden geboren worden Het Oranjehuis is weer rijk aan opvolgers Doch op 10 Mei 1940 werd Rotterdam plots gebombardeerdduizenden onschul- eigen familie moesten verlaten om de op standige Indonesiërs tot orde te brengen En opnieuw leed de grote Nederlandse vorstin... Heden is het aldus 50 jaar geleden dat Koningin Wilhelmina het Nederlands be wind in handen nam. Door haar bizondere eigenschappen van eenvoud, van meele ven met haar volk. van rechtschapenheid, wist Zij overal een treffende aanhanke lijkheid te wekken. Zo wordt thans ver klaard dat in de loop van deze 50 rege ringsjaren. Haar aanzien crescendo toe nam. zodat 31 Augustus in gans Neder land, door eenieder, zelfs door de meest republikeinsgezinden. als een werkelijke nationale feestdag, beschouwd wordt en vooral dit jaar. enthousiast zal gevierd worden TROONSAFSTAND. Na rijp overleg zal Koningin Wilhel mina. om reden van haar hoge leeftijd en gezondheidstoestand, na de Jubelfeesten afstand doen van de troon ten voordele van haar enig kind. Prinses Juliana, die op 6 September 1948 als nieuwe konin gin der Nederlanden te Amsterdam zal gekroond worden Alhoewel Koningin Wilhelmina dan geen vorstin der Nederlanden meer zal zijn zal Haar naam toch blijvend met eerbied en hoge waardering vernoemd worden. C. G. ROOS. Woensdag, 25 Augustus 1948. DE KONINGSKWESTIE. Alhoewel de jongste week de konings kwestie niet op het voorplan stond, van gen we deze week ons overzicht met dit probleem aan het blijft het meest deli- kate vraagstuk, dat eensdaags moet op gelost worden, en dat ieder moment tot politieke ernstige conflicten voor het ganse land aanleiding kan geven. Een artikel verschenen in een katholiek weekblad DE UNIEdeed in de ver schillende politieke groeperingen van ons land heel wat stof opjagen en lokte te vens doeltreffende commentaar uit- Dit blad schreef dat de katholieken niet ver plicht waren koningsgezind te zijn. De socialistische pers zag in deze verklaring een bewijs dat er in de C- V. P. verdeeld heid over de koningskwestie was ontstaan en dat de huidige coalitie dan ook het best kon gehandhaafd blijven, zonder dat de regering verder over de koningskwes tie diende verontrust te worden. De Nieuwe Gids liet daarop uitschij nen dat indien de beschouwingen, die in «De Unie» verschenen, werden opgevat zoals het gebeurd is. zulks aan het kleve rig betoog zelf van bedoeld weekblad dat aan politieke, wijsbegeerte doet te wijten is. De politieke wijsbegeerte van het weekblad komt er op neer te laten uitschijnen dat de in omloop zijnde opi nies over het koningsvraagstuk maar een zeer relatieve waarde hebben en dat men een politiek standpunt op vele verschil lende wijzen kan verdedigen.» Thans kwam het weekblad DE UNIE op zijn vroegere beschouwingen terug, en stelde zeer duidelijk de vraag of de pro paganda van sommige voorstanders van de Koning, waarbij de Koning wel eens als bijna onfeilbaar wordt voorgesteld, op de duur niet tegen de Koning zelf zou kunnen keren, moest het ooit blijken dat de Koning toch een mens is gelijk een ander, die zich kan vergissen.En het blad besluitWij nemen aan. dat de Koning zich kan vergissen, maar dat wil niet zeggen dat hij moet verwijderd wor den. We hebben er aan gehouden dit hier te rapporteren, omdat bijna alle vooraan staande bladen van ons land er over geschrev en hebben en het ons geenszins zou verbazen dat bij een eventuele nieu- we opflakkering van de koningskwestie dit artikel wel eens meer zou aangehaald worden. DE SCHOOLKWESTIE. Momenteel staat de schoolkwestie wel wrer in het brandpunt van de politieke strijd. DE STANDAARD wijdt er van daag een strijdend hoofdartikel aan. waar in het blad de heer minister Huysmans van moedwillige onfaire politiek beschul digt- De heer Huysmans schrijft het blad heeft destijds, toen het geschil tussen de regeringspartijen dank zij de bemiddelingspogingen van de heer Rolin voorlopig werd bijgelegd, enkele ogen schijnlijke toegevingen jegens de C. V. P. gedaan. Zijn houding heeft sedertdien be wezen. dat hij niet tot inkeer gekomen was. en dat hij nooit voornemens was zijn politiek te wijzigen. Wat wordt de heer Huysmans precies verweten Partijdige en willekeurige benoemingen, een teveel aan oude en nieuwe staats scholen. die ook met het geld der katho lieken worden gepropagandeerd. een strijd tegen de katholieke gemeentelijke onder wijsinrichtingen, enz... Het katholieke avant-garde-blad hoopt dan ook dat zodra de omstandigheden het zullen toelaten, de minister ter ver antwoording zal geroepen worden. De so cialisten hunnerzijds menen echter dat de katholieken te zeer het monopool van alle onderwijs in handen willen houden en betogen dat niet-katholieken eveneens recht op degelijk onderwijs hebben en ieder staatsschool alle godsdienst eerbie digt. ook de katholieke Aldus staan beide regerende partijen weer eens strijdend tegenover elkaar, en de uitdagende bewoordingen laten ver moeden dat er ernst mede gemoeid is. het geschrijf deze keer niet alleen voor de galerijen bedoeld is. doch wel om te onderzoeken of er verder samen kan ge regeerd worden. ZAL ER EINDELIJK jEBOUWD WORDEN Deze vraag werd door het socialistisch Jagblad «DE VOLKSGAZET» in het veek-eindnummer gesteld. Uit dit artikel Knippen we volgende passusM. De l'aeye wil het privaat initiatief aanmoe digen en de katholieke pers zegt. dat dui- :enden arbeiders nu wachten op de toe passing van de wet. Dat kan zeer goed waar zijn, maar wij zullen dadelijk voor spellen. dat diezelfde duizenden wachten de arbeiders geweldig teleurgesteld zul len zijn als de toepassingsmodaliteiten zuilen gekend zijn... Mijnheer De Taeye wil het privaat initiatief op het gebied van woningbouw aanmoedigen. Daar zijt gij. socialisten, tegen, zeggen de katholie ken ons. Volstrekt niet. waarde heren, daar zijn wij, socialisten, niet tegen. In tegendeel. Wij zouden het nog zo prettig vinden, dat elk arbeidersgezin zou beschik ken over haar eigen ruime woning en een nette tuin. waar moeder de was kan 'te drogen hangen. Maar het is toch onze socialistische fout niet. dat in de steden en de agglomeraties de kleine ééngezins woning buitengewoon duur van construc tie is. EEN GEVAAR VOOR DE PERSVRIJHEID. «HET LAATSTE NIEUWS» schrijft: Het is thans algemeen bekend, dat de Nationale Maatschappij voor Crediet aan de Nijverheid een bedrag van 25 millioen fr aan een Luiks dagblad heeft voor geschoten!... Van liberale zijde werd er op gewezen hoe een dergelijk voorbeeld va:; politieke inmenging slechts van aard kan zijn om de nadelen van de door de regering voorgestelde nationalisatie van dé Maatschappij voor Crediet aan de Nij verheid nog meer te doen uitkomen, maar niets mocht baten. Voortaan zullen alle beheerders door de regering benoemd wor- 'en. en zal de politiek nog meer dan vroe ger de beslissingen in zake het verstrek ken van credieten kunnen beheersen. Het crediet. verleend door middel van staats gelden en ingevolge politieke invloeden, brengt echter ook een gevaar mee voor gans de pers. voor haar waardigheid en vrijheid. Een regering, die daarvan mis bruik wil maken, beschikt inderdaad over een middel om bladen te bevoordelen, die haai politiek ter wille zijn. Ook in Sov jet-Rusland bestaat er slechts een pers. die teert op de gelden en de willekeur van ae Staat. Het Russische volk mag echter n»e. eens vernemen, hoe het er toegaat en wat men denkt in de schoot van de cri..e naties, aan de andere zijde van het ijzere i gordijn. Rechtstreeks, noch on rechtstreeks kan ons land met dergelijke vooruitzichten gediend zijn. BESLUIT. 7 e onrecht zou het zijn. wanneer de le zer nu denken zou dat we uitsluitend aan haalden wat ons land thans verdelen kan Immers wij houden ons zeer strikt aan onvooringenomenheid en doen ons best het verheugende te kunnen melden. Doch wanneer ons land in een politieke span ning verkeert, wanneer de politieke par tijen zich momenteel opzwepen en elkaar te lijve willen gaan. dan kunnen wij niets anders dan dit zonder commentaar signaleren. TUL

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 1948 | | pagina 1