DE DOLLE JACK
Jeugd-Hoekje
door HENK SMEDEMANS
EEN MOEDIG BERGBEKLIMMER
Leest en verspreidt
HET YPERSCH NIEUWS
KRUISWOORDRAADSEL
Bijvoegsel aan HET YPERSCH NIEUWS 13-11-48
Onze Reportage
(VERVOLG
Toen we weer op ons landgoed terug
waren vonden we spoed-telegrammen van
verschillende bladen, die een telegrafische
beschrijving van de aardbeving verlang
den Jack voldeed aan dit verzoek, hoewel
<ie uitbuiting van dit vreselijk ongeluk
nem tegen de borst stuitte, maar hij had
geld nodig; op het goed was de reusach-
tlge stal ingestort en moest weer opgetrok
ken worden en bovendien liep hij met
plannen rond voor de bouw van een privé
jacht waarop hij, oude avonturier die
dij was en bleef, alle zeeën ter wereld
wilde doorklieven.
En hij bouwde het jachthet werd 45
voet lang, bevatte een comfortabele bad
kamer en andere vertrekken en kostte
Jack het aardige sommetje van 50000
dollar Hij noemde zijn schip Snark
en hierop begaf hij zich nu met zijn vrouw
voor een grote zeereis in de stille zuid
zeeën dit duurde ongeveer 2 1/2 jaar. Ook
hier aan boord schreef Jack dagelijks
zijn 300 regels druk. Hier ontstonden zijn
meest schone vertellingen. Maar het werd
minder een plezier-, dan wel een avon-
turenreis. Dat bewijst een briefSinds
drie maanden kruist de Snarktus
sen de Salomonseilanden. Dit is wel on
geveer het wildste gedeelte der wereld.
Koppensnellen, menseneterijen, moord,
tieren hier weeldig. Ook naar onze hoof-^
den worden vaak begerige blikken ge-'
worpen. Wanneer we ons bij de gevaar
lijke eilanden ophouden, mogen we dag
en nacht de wapens niet uit de hand leg
gen. 's nachts moeten we posten opstellen.
Onlangs maakten Charmian en ik op
een ander schip een tocht om het eiland
Malaita heen. We hadden een zwarte be
manning De inboorlingen, die wij ont
moetten, liepen geheel naalft rond. zo
wel mannen als vrouwen, en waren met
pijlen, bogen, speren, tomahawks, krijgs-
knotsen en eventueel ook geweren ge
wapend Telkens wanneer we aan land
gingen namen we bewapende matrozen
mee, terwijl de mannen in de walvisboot
aan de riemen zaten, de boog zeewaarts
gewend. Op een keer zwommen we in
ed monding van een rivier en rondom in
het bos stonden onze matrozen op wacht,
terwijl wij, toen we ons uitkleedden onze
kleren op een plek gelegd hadden, waar
we ze in het oog konden houden, de wa
pens echter op een andere plaats ver
stopten om tegen verrassingen beveiligd
te zijn.
Het ergste was echter dat we op een
klip liepen. Een minuut te voren nog was
er geen inboorlingenkano in zicht ge
weest. nu echter kwamen ze plotseling
aanschieten als gieren uit de blauwe he
mel. Het ging om ons hoofd. De ene helft
van onze mannen hield de wilden met
hun geweren op een afstand. De buksen
dreunden, wij werden bestrooid met een
hagel van pijlen... Het is een wonder dat
we nog leven en dat onze waardevolle
hoofden niet reeds goed geprepareerd de
hut van een opperhoofd sieren. De rest
van de mannen, was er mee bezig de boot
vlot te krijgen. Aan de oever hadden
zich reeds lang meer dan duizend inboor
lingen verzameld, die opgewonden op hun
buit aasden, op onze boot, onze kleding
en voor alles op onze eerwaardige hoof
den Maar zij kregen ze niet. Aan hun
kant echter vielen verscheidene doden,
en toen waren we vrij.
Het plan was, dat de avontuurlijke
tocht om de wereld zou gaan en tien jaar
lang zou duren, maar een zware ziekte
trok plotseling een streep door de re
kening.
Ik voer naar Australië om me in een
ziekenhuis te laten opnemen, en bleef
daar vijf weken. Daarna lag ik vijf maan
den ziek in diverse hotels. Met de ge
heimzinnige ziekte, die zich aan mijn han
den openbaarde, wisten de Australische
doktoren zich geen raad. Zij ging van
de handen ook op de voeten over en ik
«as enige tijd hulpeloos als een kind.
Soms waren mijn handen tweemaal zo
groot als gewoonlijk en zeven dode of
stervende stukken huid schilferden tege
lijkertijd af. Soms ook werden de nagels
van mijn tenen binnen 24 uur even zo
dik als ze lang waren. Als men ze had
afgevijld waren ze in 24 uur weer net
zo dik als te voren
De Australische specialisten waren het
nierover eens. dat de ziekte niet op een
deze ziekte opwekkende bacil terug te
voeren was. maar dat ze van nerveuse aard
moest zijn In ieder geval werd het niet
ter en ik kon onmogelijk de reis voort
zetten. Ik zei tegen mezelf dat mijn ze
nuwen in het vaderlandse klimaat van
Cahfornië steeds hun evenwicht hadden
bewaard.
Sinds mijn terugkeer ben ik weer vol-
omen hersteld. En nu weet ik ook wat
mij gemankeerd heeft- Ik was lichame-
#U niet genoeg op de kracht van het tro
pische licht, dat het weefsel vernietigt,
voorbereid Ik werd door de Ultraviolette
5 ralen eenvoudig verscheurd, zoals vele
mannen der wetenschap door de H. stra-
en verscheurd worden.
De tocht werd dus afgebroken en het
jaent afgetakeld en verkocht. Jack ont
ging nauwelijks een tiende deel der bouw
kosten terug.
Maar het duurde niet lang of hij be-
meer reeds een nieuw schip, de
RoomerHier op heeft hij kaap Horn
^varen heeft in de Zuidzee gekruist,
joeeds weer overviel hem het verlangen
ear de wijde verten. En rondzwerven
t- r.? 'T -°°k wanneer hij aan land was
ai'i "V —ig-^d doorbracht,
i. 'et een avonturier zijn leven lang
TT verdween hij geheel uit zijn kring
ook onder in de grote steden. Keerde
- terug en vroeg zijn vrouw hem
EN SLOT)
t Waar was je toch a dan antwoordde
hij met een ondoorgrondelijke blik
t Rondgezworven, lieveling, misschien ver
tel ik het je wel eens als we in de zeven
tig zijn.
Maar veel later kwam hij er dan. door
een gedachtenassociatie er op terug, en
dan schemerde behalve andere avonturen
die hij slechts aanduidde, soms ook door,
dat hij in een havenkroeg in San Fran
cisco een verhitte partij kaart had ge
speeld, om enorme bedragen, of dat hij
met een landloper zonder naam, die hij
zich tot metgezel voor een middag of
nacht uitverkoren had in het een of an
der bloedig avontuur gewikkeld was ge
worden.
STEEDS WEER VIEL HIJ TEN PROOI
AAN DE ALCOHOLDUIVEL.
Niet dat hij zich zinloos bedronk. Om
dat Jack. zo schildert zijn vrouw hem.
wanneer hij dronken is niet op andere
dronken mannen leek, geloofden de mees
ten, die hem in een periode van blanke
logicazoals hij het zelf noemde, leer
den kennen, de echte, nuchtere Jack
London te zien. Nooit, vertelt ze verder
zag ik Jack echter in al die jaren dat
we getrouwd waren, werkelijk stomdron
ken. De alcohol had nauwelijks een an
dere uitwerking op hem. dan dat zijn toch
al ingespannen geest zichzelf nóg meer
overtrof. Scherp, haarklovend bij discus
sies, geen rekening houdend met zijn
eigen lichaam en geest, ontolerant tegen
alles wat hem maar in de weg kwam,
man of vrouw, zo en erger was Jack wan
neer zijn blanke logica een hoogtepunt
bereikte. Maar zulk een onnatuurlijke
toestand tezamen met de depressies waar
aan hij na dergelijke excessen leed, was
zeer gevaarlijk...
Dat hem bij zijn zwerftochten nooit
iets overkwam, was een wonder. Ook zijn
goed hart bracht hem dikwijls in de ge
vaarlijkste situaties.
Toen hij zich op een dag in een stoel
bij een barbier neerzette, bemerkte hij,
dat de man hevig beefde, alsof hij koorts
had. Wat is er aan de hand vroeg
Jack met kennersblik. Zeker de nacht
doorgeboemeld, nietwaar
Verscheideneantwoordde de man,
terwijl hij angstig omkeek. «I... Ik wweet
nniet, hoe ik n... off f f iemand anders
moet scheren.
Terwijl het scheermes op Jack's lucht
pijp danste, bedacht hij dat de man in
gevaar verkeerde zijn betrekking te ver
liezen en dus zei Jack hem, dat hij het
deze keer maar niet zo nauw zou nemen,
en hij zou geen ruzie maken of een klacht
indienen.
Zijn vrouw maakte hem, toen ze van
deze gevaarlijke geschiedenis hoorde, ver
wijten «Maar die man had je .immers
de hals kunnen afsnijden. Ja, meen
de hij, het heeft waarachtig weinig ge
scheeld hij was er vreselijk aan toe. Maar
ik kon toch niet zo maar opstaan en weg
gaan en hem aan anderen en de wer
keloosheid overlaten. Alleen, prettig vond
ik het nu juist niet, dat kun je geloven...
In het jaar 1913 gaf Jack de opdracht
tot het bouwen van een reusachtig wit
huis op zijn landgoed. Zijn «droomhuis»,
zoals hij het noemde. Er omheen liet hij
een park van fantastische afmetingen
aanleggen uit alle Janden der aarde kwa
men zeldzame bomen, die er geplant wer
den. Dit droomhuiswerd kort voor
dat het geheel voltooid was door brand
verwoest en brandde tot op de grond af.
Jack London verloor hierdoor een enorm
kapitaal,- hetwelk in de bouw geïnvesteerd
was. Maar hij jammerde niet, hij was
door en door fatalist, zoals ieder geboren
avonturier.
Mooi, dan beginnen we maar weer
opnieuw.
Toen brak de wereldoorlog uit. Men
bood Jack aan als oorlogscorrespondent
naar Europa te gaan, maar hij weigerde
dit botweg. Van dit soort beroep en avon
turen had hij genoeg sinds de Russisch-
Japanse veldtocht.
Ik blijf en ik werk.
En hij schiep werk na werk, zelfs een
avonturier in de arbeid. Hij sliep slechts
wanneer het lichaam volkomen de dienst
weigerde. Anders was hij dag en nacht
zonder zich rust te gunnen aan het werk
Een ware ceremonie was het, zo deelt
zijn vrouw ons mee, wanneer zijn be
diende het tafeltje dat naast zijn bed
stond voor de nacht gereed maakte. Veel
scherp gepunte potloden moesten er op
liggen. En zowel grote als kleine vlak-
elastiekjes, veel pakjes sigaretten, want
Jack rookte veel, een mooie Koreaanse
asbak, zijn klein fluwelen speldenkussen
stapels schrijfpapier en stapels boeken,
tijdschriften, naar datum keurig netjes op
een lager deel van de tafel gerangschikt
Een schotel fruit en een andere lekkernij.
En tenslotte moesten niet minder dan drie
flessen met de een of andere vloeistof
gevuld aanwezig zijn. Want Jack be
weerde bij zijn bijna voortdurend roken
zijn groot alcoholverbruik en zijn zekere
storingen die bij zijn zittend leven zon
der veel beweging voorkwamen, dat het
absoluut nodig was dat hij door de
huid ademhaaldewaarmee hij ongehin
derde transpiratie bedoelde. Daarom dronk
hij geweldige hoeveelheden van de een
of andere lievelingsdrankdruivensap,
karnemelk, water.
En de volgende morgen waren de fles
sen altijd leeg.
Kranten en tijdschriften waar hij uit
gescheurd had wat hij wenste te bewaren,
werden op de grond geworpen, brieven
en enveloppen waar hij niets meer aan
had. werden zorgvuldig in elkaar gekne
pen. opdat Nakata, de Japanse bediende,
of iemand anders ze niet meer op een
plaats zouden leggen, waar hij zich op
nieuw er mee bezig moest houden, 's Mor
gens lagen daar dan stapels beschreven
manuscriptpapier bij.
Soms, wanneer het lichaam niet ver
der kon, sliep hij met een sigarette in zijn
mond en verbrandde dan zijn haar of stak
het oogscherm van celluloid, dat hij steeds
bij zijn werk droeg in brand of brandde
kleine ronde gaten in de lakens en het
kussen.
Ik word honderd jaar oudzei hij
op een dag tegen zijn vrouw.
«Wel hoe weet je dat?»
Omdat ik het wil.
Dat is wel een heel gewichtig argu
ment.
Jack London wist zelf niet hoe dicht
de dood in zijn nabijheid verkeerde...
En zelfs is zijn dood in het avontuur
van het geheim gewikkeld, zijn vrouw is
er stellig van overtuigd, dat zijn sterven
door uranie, dat is een vergiftiging van het
bloed door urinezuur, een gevolg van
een ongeneeslijke nierziekte, veroorzaakt
werd dit zou geen wonder geweest zijn
bij Jacks woeste leefwijze en onmatig
alcoholgebruik. In Amerika echter wordt
sinds jaren steeds meer beweerd, dat
Jack, de avonturier, in een ogenblik van
diepste' depressie en oververzadiging zelf
moord gepleegd heeft.
Geheel bevredigend is dit raadsel tot
nu toe nog niet opgelost. Wel staat vast,
dat Jack in zijn laatste dagen zeer ter
neergeslagen was en aan zijn gehele wilde
leven plotseling twijfelde. Zelfs zijn vrouw
houdt zorgvuldig in haar herinnering de
woorden, die hij haar, lichamelijk nog
gezond, in deze tijd toefluisterde, terwijl
hij zijn armen om haar hals sloeg «Vrien
din, goede trouwe kameraad, jij bent het
enige, dat ik heb, de laatste strohalm
waar ik aan vastklem, het enige, dat me
nog in 't leven houdt. Dat weet je. Ik heb
je vaak gezegd, je moet me begrijpen.
Als je me niet begrijpt, ben ik verloren.
Duistere woorden van diepste depres
sie...
En Jack, de avonturier was verloren...
Wat ook de doodsoorzaak mag geweest
zijn, ziekte of de eigen hand hij stierf
op zijn landgoed, de 22e November 1916,
veertig jaar oud.
Zijn stoffelijk overschot werd, zoals hij
dat gewenst had, verbrand en op de ber
gen, die zijn bezitting omzoomden werd
zijn as begraven. Een tot gruis gemalen
zwerfsteen werd over deze plek uitge
strooid... dat is Jack Londons grafsteen...
En allen die van hem gehouden hebben
treurden om hem, de grote avonturier en
dichterde gehele Amerikaanse natie
treurde. Onvergeten leeft zijn beeld voort
in de harten van millioenen mensen, die
aan zijn werk vreugde, kracht en energie
te danken hebben.
Hij heeft niet voor niets geleefd...
Copyright by Omnium-Press.
Oom Henri is teruggekomen van
zijn reis naar de Zwitserse Alpen.
Aan iedereen die bij hem op bezoek
komt. laat hij de kiekjes zien. die
er gedurende deze reis gemaakt
zijn. Op een van de foto's is Oom
Henri erg trots.' Dat is een van
de moeilijkste beklimmingen, die
ik gemaakt hebzegt hij dan
De berg was loodrechtmaar we
hebben toch de top bereikt
Als oom op een dag weer het ver
haal vertelt met hoeveel moeite de
top bereikt werd. begint zijn twaalf
jarige neef Piet plotseling te lachen,
als hij het kiekje bekijkt.
Zo kan ik ook bergklimmen.
zegt hij dan. U houdt de foto ver
keerd om. Oom. Je moet hem zo
bekijken, U loopt op de grond. Kijk
maar.Oom werd een beetje ver
legen en onder algemeen gelach
verklaart knappe Piet, waaruit hij
dat op kon maken
Weten jullie het ook
O P
Horizontaal
1)
korf.
5)
regelmaat.
8)
heilige maagd.
11) Zijne Hoogheid.
13)
zuivere witte sui
ker
'14)
neen (Engels).
15)
getemd.
17)
dwaas (Frans).
18)
kledingstuk
19)
bloem.
20)
21)
plaats in Gelder
land.
22)
echtgenoot.
24vochtig.
26)
lidwjoord.
27)
vettige vloeistof.
'30)
aardappel.
32)
deel van het ge
zicht.
33)
dapper.
1) deel van een schip
2) namiddag.
3) wal in het water.
4) balspel.
5) gewicht.
6) deel van een schip.
,7) God van de liefde.
9) toespijs.
10) zout van salpeterzuur.
Vertikaal
14) deel van Zuid-Afrika.
16) vermoeid.
18) boom.
21) azijn.
25) lichaamsdeel
27) deel van een boom.
28) 'lichaamsdeel.
30) vader.
31) verkorte meisjesnaam.
Toekomende week geven wij de oplossing.
P"1 M
HllllllilllilIM 'lil 111
GOEDE OPVOEDING
Tist ontmoette Sus.
Sus, jongen, stel U voorik ont
moette voor vijf minuten Stalmans Die
kerel leende me voor twee maanden vijf
honderd frank en beweert nu dat ik hem
niks gegeven heb
Wablief en wat hebt ge gedaan
Ik heb gezegdmijnheer, ge zijt nen
bandiet, nen dief, schoelie, bedrieger...
Watte? Hebt ge nog mijnheer tegen
die vent gezegd
Ja, zeker, waarom niet... beleefd
heid en waardigheid gaan toch voor alles.
HET KOERSPAARD
Jef is in de kleine uurtjes naar huis
gekomenals hij goed en wel ingeslapen
is, wordt zijn vrouw wakker en hoort
hem dromen van een zekere Zulma. Zij
zegt niets, maar vraagt hem 's morgens
om uitleg.
Och, zegt Jef, Zulma Dat is het
koerspaard waarop ik gewed heb...
Alles schijnt in orde, als plots de tele
foon rinkelt. Madam gaat luisteren en
draait zich direct woedend om
Jef, roept ze, het is uw koerspaard
en het vraagt hoe uw thuiskomst afge
lopen is,
Dames en Heren, de radio-uitzending
van de expeditie van de groot-wildjager
Onésime is afgelopen...
Het Muzikale Diner.
Wees zo goed de trombonist even te
vragen of hij nu aan mijn kant wil blazen,
mijn soep is zo heet
WACHTEN
Is uw man thuis vroeg de handels
reiziger.
Neen, Mijnheer, antwoordt ze met
een zucht-
Wacht ge hem spoedig
Ik hoop het, zucht ze verder. Ik
wacht reeds twintig jaar op een man, maar
tot nog toe is er geen enkele gekomen.
HOPELOOS
Donald Cork, natuurlijk een Schot, be
sloot tenslotte naar een oogarts te gaan.
Hij had het al jaren wegens de kosten
uitgesteld maar begon nu toch te veel last
te krijgen.
De dokter toonde hem een karton waar
op een reeks blokletters van allerlei
grootte gedrukt waren.
Kunt ge deze letters lezen vroeg de
dokter.
Welke letters
Wel de letters hier op dit karton.
Welk karton
Wel het karton hier op de muur.
Toen keek Donald eens rond, rekte zijn
hoofd en vroeg
Welke muur
DE PLANTREKKER
Een pastoor en een handelsreiziger de
den een reisje met dezelfde boot De zee
was .nogal woelig, maar onze pastoor
scheen er geen last van te hebbenhij
deed in elk geval rustig een dutje. De
handelsreiziger daarentegen vocht tegen
een ontembare zeeziekte. Het onvermij
delijke gebeurde... vlug liep de man naar
de reling, maar 't was te laattot over
maat van ramp werd de pastoor het
slachtoffer en kreeg de volle lading op
zijn toog.
Hevig geschrokken begon de handels
reiziger het kleed af te kuisen, maar nu
gebeurde het ergstede pastoor werd
wakker en keek de man verwonderd aan,
zag toen zijn toog en bliksemde onheil
spellend met de ogen. Maar de handels
reiziger, nog voor de pastoor kon spre
ken. knikte medelijdend en vroeg met
zijn liefste glimlach
Enne, mijnheer pastoor, gaat het nu
al wat beter
HET SCHRIKBEELD
Sus en Pier, beiden uit Heist aan Zee.
werken in Antwerpen. Op zekere dag
kreeg Pier een telegram
Kom seffens, vrouw bevallen, twee
ling. Sus had wel wat leedvermaak met
de beteuterde Pier:
Hoe hebt ge dat aan boord gelegd,
Pier, om 'n tweeling te krijgen
Ja, ziet ge, zegde Pier, mijn vrouw
is al een hele tijd bezig met de «Twee
Wezen» te lezen...
Hierop werd Sus zo bleek als een lijk
Pier, jongen, wat ge me daar zegt
Ik moet mee naar huisMijn vrouw is
juist bezig Ali Baba en de veertig Ro
vers te lezen.
Zij gaat zingen en jij slaaptL
Nee, nog niet...