Yper en haar Waterstelsel
11 NOVEMBER 1918
WERELDGEBEUREN
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER
1e JAARGANG Nr 49
PRIJS 2 Fr.
ZATERDAG 13 NOVEMBER 1948
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
Het fortuin van Yper
Opdat we nooit zouden vergeten
lir* Z,J" er dus slechts Dikkebuseh
en Zillebeke 556 1.632 hec-
HET YPERSCH NIEUWS
«rSïll'B EN REDACTIE: 34, BOTEXSTRAAT. VEER
postcheckrek.4«1.73 <L. DUMORT1KR)
ABONNEMENTSPRIJS
EEN JAAR 100 FR.
In onze brochure van 1 Februari
1948 zegden wij dat Yper gelegen is
in een kom omringd van heuvels, die
oorsprong geven aan beken die te
Yper samenvloeien en aanleiding
waren van het ontstaan en de grote
bloei der stad, door haar steeds te
voorzien van veel en goed water.
Ook de Heer Henri Pirenne in
zijn wereldberoemde Geschiedenis
van Belgiëvermeldt als bewijzen
van de macht en grootheid der steden
van Vlaanderen in de Middeleeuwen,
benevens de Hallen van Yper en
Brugge, de vaart van Gent naar
Damme, de vijvers van Zillebeke en
Dikkebuseh bestemd voor de bevoor
rading van Yper, alles door de inwo
ners zelf geschapen.
Na achttien maanden schier aan
houdend droog weder verkeert het
waterstelsel van Yper in een benarde
toestand. Onder de leiding van de
Heer schepene Muiier bracht de pers
een bezoek aan Dikkebuschvijver
de photo's en verslagen verschenen
in de bladen tonen aan hoe pijnlijk
de toestand geworden is. Ook dringt
het stadsbestuur aan op spaarzaam
heid en wij voegen onze steun bij
die van het bestuur en de pers.
Ja, het is de eerste maal niet, in
de zovele eeuwen sedert ons water
stelsel bestaat, dat Yper aan water-
schaarste lijdt. Tijdens de vorige
eeuw, toen Yper nog niet door bui
zen met de vijvers verbonden was en
er langs de beken veel water ver
loren ging, waren 1841, 1846, 1857,
1858, 1864 jaren van waterschaarste.
In 1858 lag Zillebekevijver droog. In
onze brochure hebben wij aange
toond hoe het waterstelsel steeds ver
beterd werd en de voorraad aan wa
ter vermeerderd. Maar het waterver
bruik neemt dagelijks toe, en bij
gebrek aan watermeters neemt de
vrspilling in gelijke mate toe, zonder
to spreken van het verlies aan water.
Aldus dringt zich dagelijks meer
en meer het vraagstuk op van de
wederuitrusting van ons waterstelsel.
In verband daarmee vraagt men
zich af hoe de stad Yper staat tegen
over de mogelijkheid van een uit
breiding der waterspijzing bij mid
del van bovengronds water. De kom
waarin Yper is gevestigd, is onge
veer negen duizend hectare groot, en
wordt verdeeld als volgt: de kom
van het Hoge tot Zonnebeke, bevat
tende de vijver van Bellewaerde en
de Bellewaerdebeek, ongeveer 4.000
hectaren groot; de kom van Zille
bekevijver met 556 hectaren de kom
der Haringebeek, Wytschatebeek, Bol-
'aertbeek, die samenvloeien om de
eigenlijke Yperlee te vormen, kom
die 3.000 hectaren groot is en langs
e \erdronken weiden de vestingen
spijzen. Dan volgt de kom van Dik
kebuschvijver met 1.076 hectaren, en
emdeDjk de kom van de Scherpen-
*rg en de Rattesteert, die 336 hec-
,dren groot is. Van deze 9.000 hec-
van Yper nf™6" V°°r de splJzlglIlg
onnJTf n°g geen V1ifde van de
e" WlJ zullen ons bij deze
yro(.Ven^kepa^en' en °iet' zoals reeds
horofer 01 sommigen gedaan werd,
enen hoeveel steden men moge-
SP izen161 water^om zou kunnen
I*- geITdt de toepassing van de
de Mi Lafontaine De Krekel en
doen/cf1",^8t is 'mmers niet vol
vet wonen in een streek waar
er nc^t5011^ t<? VeeI water valt' om
njog, §ebrek aan te hebben. Er
den r„fn°eg water verzameld wor
den r 6 watergebrek te vermij-
dacht Wi^ veroorl°ven ons de aan-
ken het. stadsbestuur te trek-
dat "eit dat- ware het water
r eden jaar het pompstation
van Dikkebuseh overstroomde, in
Dikkebuschvijver verzameld gewor
den, wij thans geen gebrek aan wa
ter zouden gekend hebben.
Daarom moet Dikkebuschvijver
uitgediept worden en de 10 hectaren
weiden gelegen tussen de vijver en
de baan Dikkebusch-Vierstrate en toe
behorende aan de stad, herschapen
worden in een bezinkingskom. De
Heren van het stadsbestuur die de
vijvers bezoeken, en de lezers die de
foto's van de pers gezien hebben, kun
nen zich overtuigen van de drin
gendheid dezer ontslijking en de
noodzakelijkheid Van een bezinkings
kom om deze herbeslijking te belet
ten.
Er moet kunnen voorzien worden
in de overpomping in de vijver, van
het water komende van de Scherpen-
bergde vijver van Zillebeke kan
evene.ens aangepast worden.
Er kan hier echter een derde vij
ver geschapen worden en dat mits
de ontslijking van de vestingwateren,
die tussen 10 en 12 hectaren groot
zijn en, zoals wij zegden, door 3.000
hectaren gespezen worden of bijna
tweemaal zoveel als de verenigde
kommen van Dikkebuseh en Zillebe
ke. Met een electrische pomp kan
thans gemakkelijk dit water naar de
filter van Zillebeke gepompt worden,
die slechts op 800 meter afstand ligt.
Die ontslijking zou tevens onder toe
ristisch oogpunt van belang zijn en,
last not least, zeer in de smaak val
len van onze talrijke vissers, die da
gelijks klagen over de ellendige toe
stand van onze vestingwateren.
En nu een woord aan Heer sche
pene Muiier. De verbeteringen die
gij toebrengt aan het Ypers water-
stelsel bewijzen dat gij uw taak be-
hartigt. Maar dit is slechts een eer-
ste stap. Doe nu de beslissende stap
en neem het gehele watervraagstuk
in handen. Indien men ingenieurs
vindt, die slechts spreken van onder
gronds water, dan zijn er ook die
even bevoegde voorstanders zijn van
bovengronds ifcater.
Het is een Yperse, maar tevens een
Vaderlandse plicht, want in onze lage
landen aan de zee met onze over
vloed van bovengronds water, moe
ten er steden bestaan die bewijzen
aat het bovengronds water even zo
goed en dikwijls beter kan dienen
tot spijziging der bevolking dan het
ondergronds water. Die schone taak
die prachtige taak kan Yper, met
haar oudste waterstelsel van West-
Europa en haar eeuwenlange onder
vinding, op zich nemen en zoals wel
eer tot voorbeeld dienen. Heer sche
pene Muiier, dit ideaal kunt gij voor
uw moederstad verwezenlijken, U
v aardig tonende van onze schepenen,
die ons waterstelsel stichtten.
En dan zal men in de gemeente
raad met meer horen zeggen, zoals
de Heer Valere Seys het onlangs
deed, dat het spijtig is dat Yper van
de hulpkredieten der regering, die
voor Yper 4 millioen zouden moeten
oedragen, niets zal ontvangen, omdat
het door het niet uitvoeren van wer
ken, bewezen heeft dit krediet niet
nodig te hebben.
Dat de droogten van 1947-48 voor
Yper een les wezen, die ons stads
bestuur moge leiden tot het vrucht-
oaar maken van het groot fortuin
ons door onze voorouders nagelaten
et Ypers bovengronds waterstelsel.
Dat is de innige wens van alle
echte Yperlingen.
Hector VERMEULEN-MEYNNE.
GEBREK AAN
ONDERGRONDS WATER
De dagbladen melden dat de stad
Mons (Bergen) bij gebrek aan onder
gronds water, verplicht geworden is
strenge maatregelen te treffen ten
emde het verbruik te beperken.
30 jaar geleden Onze geallieerde
legers hadden hun zegetocht door
Vlaanderen ingezet. Het Duitse le
ger lag zieltogend, de dood nabij.
Het hing in de lucht, iedereen voel
de hethet lang verbeide einde was
nabij.
En toen achtereenvolgens Bulga
rije, Turkije en Oostenrijk om er
barmen hadden gesmeekt, ja toen
moest Duitsland ook zijn toon veran
deren en op 7 November ontving
Maarschalk Foch een radio-telegram,
waarin hem gevraagd werd een plaats
aan te duiden om te onderhandelen
en de vijandelijkheden te staken.
De volgende dag had deze ontmoe
ting plaats op de voorposten aan de
weg Chimay, Fournies, La Chapelle,
Guise en van dan af volgden de ge
beurtenissen zich in snel tempo op.
Dezelfde dag nog brak de revolu
tie uit te Berlijn en in andere voor
name plaatsen. Het volk eiste de
troonsafstand van Kaiser Wilhelm
Op 9 November werd aan deze eis
voldoening geschonken en 's anderen
daags staken de Keizer en zijn zoon,
als schichtige dieren, de Nederlandse
grens over, de ballingschap tegemoet.
Toen brak 11 November aan. In de
spoorwagen van Maarschalk Foch in
het Bos van Compiègne, werd de
wapenstilstand ondertekend en na
51 maanden van strijd en ontbering,
van ploeteren in de modder, van
voortdurend heldenoffer, zou een
Franse korporaal de eer te beuït val
len, te 11 uur het «STAAKT HET
VUUR te blazen.
En spontaan rolden deze hemelse
tonen over alle fronten de oorlog
was ten einde. Men mocht weer her
ademen, de duurbevochten vrijheid
was veroverd
Doch naast de uitbundige vreugde
van het eerste uur, sloeg aan de vele
dapperen een kilte om het hart. Men
dacht aan de vele makkers, broeders
in de strijd, die deze dag niet had
den mogen beleven, die hun mooi le
ven offerden, opdat wij hadden mo
gen leven, die gestorven waren voor
hun vredésideaal, zonder morren,
zonder klacht op de lippen.
Ja. de strijd was ten einde, doch
zwaar was de tol geweest, onmen
selijk zwaar om dragen. Met bloed
was de grond doordrenkt, de jeugd
van allen was er gebleven.
En toen zwoeren deze mannen
een dure eed NOOIT GEEN OOR
LOG MEER!»
Het klonk zo mooi, te mooi om
waar te zijn.
Met gloedvolle woorden werden de
dapperen begroet, geen eer was groot
genoeg voor hen. Men noemde hen
de eerste burgers van het land
Hun strijd was niet vergeefs ge
weest. Meer hadden ze toen niet ge
vraagd. De vrede was immers voor
altijd gevestigd
30 jaren zijn verlopenEn reeds
heeft een strijd, nog bloediger, nog
wreder dan' de eerste, gewoed. De
hartstochten hebben weer eens hoog
opgelaaid. Veel dapperen hebben het
een tweede maal niet overleefd.
Vernietigd alle vredesidealen, ver
nietigd alle werk van vier jaar
IJzerfront. Hun kinderen hebben zij
die gesel niet kunnen besparen. Zij
zelf werden er opnieuw bijgesleurd.
En nog zijn de noden van de eer
ste wereldbrand niet gelenigd, nog
gloeit de open wonde van de tweede
strijd en reeds schijnen velen ver
geten te hebben, reeds spreekt men
van een derde krijg.
Is vrede dan alleen een hersen
schim Hebben wij dan als dwazen
slechts ons leven borg gesteld voor
een onbegonnen zaak, voor een dood
geboren kind
Was het offer dan niet zwaar ge
noeg Of leven er slechts gekken
op de wereld, die alleen hun ver
stand terugkrijgen, eenmaal dat ze
dood zijn, eenmaal dat het toch te
laat is
11 NOVEMBER. Weer worden de
makkers herdacht, zij die naast ons
en voor ons hun leven gaven. Weer
trekken t' allenkante optochten door
de straten, stil en ingetogen, weer
staat men ontroerd op de vele doden
akkers, waar ze rusten, zij die meen
den voor de vrede gestorven te zijn.
Mooi gebaar van nooit vergetende
erkentelijkheid. Maar hebben de ve
len. die LANGS de weg staan, heb
ben ZIJ dit gebaar wel begrepen
Zal onze jeugd, zij die de toekomst
moet beuwen, zal zij het grote offer
wel beseffen dat voor ons, voor hen,
voor allen gebracht werd
Wij wensen het vurig, doch twijfel
prangt ons het hartWij zouden het
zo graag willen geloven, dat ook zij
de diepte van het offer hebben ge
peild.
Doch wellicht spreekt hun mond
wel de woorden, doch hun hart en
hun ziel kunnen ons niet ten volle
overtuigen. Holklinkend zijn die
woorden zij worden gedragen door
de wind en kunnen het hart niet
bereiken.
11 NOVEMBER. Weer is de einde
loze rij ons voorbijgetrokkenzij
die in het slijk van de IJzer een graf
vonden, zij die in de forten van Luik,
aan het Albertkanaal vielen zij die
onder de moorddadige bommen stuk-
gereten werden, zij die de folterka
mers en concentratiekampen nooit
meer verlaten hebben.
En als stille, pijnlijke getuigen,
waren daar de vele moeders en vrou
wen, zij die nooit het grote offer ten
volle hebben kunnen bevroeden, doch
die gelaten en zwijgzaam het vele
lijden hebben aanvaard.
Ook zij hebben op 11 November
hun vele doden herdacht. Wat heb
ben wij hen in de plaats kunnen
bieden
Nog niet eens het vertrouwen in
de toekomst, nog niet eens de troost
dat het offer, dat ze hielpen brengen,
vruchten afgeworpen heeft.
Ook hen hebben we op deze dag
moeten gedenken. Ook voor hen heb
ben wij de dure eed moeten zweren
de plechtige belofte dat er vrede zal
zijn op onze wereld, het geloof in
een nieuwe wereld, onze hulp voor
hun smarten.
En dan alleen zullen de vele doden
kunnen tevreden zijn, omdat hun
vrouwen niet tevergeefs zullen gele
den hebben.
Woensdag, 10 November 1948.
DE VERKIEZINGEN IN FRANKRIJK.
De verkiezingen voor het benoemen van
269 nieuwe leden voor de Raad der Re
publiek in Frankrijk zijn Zondag in de
grootste orde verlopen. De partij van ge
neraal de Gaulle behaalde de overwin
ning met 114 zetels, de kommunisten gin
gen geweldig achteruit, en de Socialisten
behaalden 46 zetels. De radicalen (Libe
rale Partij van Frankrijk) behaalden 43
zetels. De Kommunisten nog slechts 19.
Naar aanleiding van de uitslagen, door
de Franse volksverzameling van generaal
de Gaulle behaald bij de verkiezingen
voor de Raad van de Republiek, zou eer
ste minister Queuille een regeringswijzi
ging overwegen.
TEGENHANGER VAN
HET IJZEREN GORDIJN.
Zo men geloof wil hechten aan dhr.
Normey Barrymaine. de diplomatieke re
dacteur van de Evening Standard dan
zou het IJzeren Gordijnwel spoedig
zijn tegenwicht kunnen hebben in een
defensief radio-aktief muurtjewaar
over de Westerse staven en hun weten
schappelijke adviseurs overleg plegen.
In een telegram uit Parijs, dat door
die krant wordt bekend gemaakt, seint
Barrymaine, dat inderdaad plannen met
het oog op de tot standkoming van een
dodelijke radio-actieve zone van 80 km.
President TRUMAN,
gefotografeerd onmiddellijk nadat hij opnieuw voor vier jaar tot President der Ver
enigde Staten van Amerika werd verkozen. Hij groet overgelukkig het publiek.
breedte, die zich zou uitstrekken van Stet-
de wetenschappelijke adviseurs van de
Britse en Amerikaanle regeringen en dat
tin tot Triest, zouden uitgewerkt zijn door
afdrukken van hun verslagen aan de
Franse regering voorgelegd zijn
509 MILLIOEN TEGEN 250 MILLIOEN.
De derde wereldoorlog kan slechts ver
meden worden indien volkomen samen
horigheid onder de mogendheden der
Westerse wereld bestaat», aldus zegt Paul
Hoffman, de directeur van de ECA. Het
woord voerend voor de leden van de ver
eniging van Handel en Industrie te Chi
cago. heeft Hoffman beklemtoond dat in
het Westen ongeveer 500 millioen perso
nen zich gezamenlijk inspannen tegen 250
millioen kommunisten.
De Westerse mogendheden, heeft hij
er aan toegevoegd, bezitten 70 van het
staal, 85 van de scheepsruimte en het
gr:>otste gedeelte van de in de wereld
voorhanden petroleum
DE VERWEZENLIJKING
VAN HET ATLANTISCH PACT.
Vermoedelijk in Januari 1949 zullen te
Washington onderhandelingen over het
tot stand brengen van een Noord-Atlan
tisch Pact gehouden worden. De aange
kondigde besprekingen zouden gevoerd
worden door de ambassadeurs van de lan
den van de Westerse Unie en van Kanada
te Washington en een vertegenwoordiger
van het Amerikaanse staatsdepartement.
Reeds voor de verkiezingen had President
Truman steun aan de verwezenlijking van
een dergelijk pact toegezegd, terwijl de
Amerikaanse Senaat een motie goed
keurde, waarin werd aangedrongen op
militaire samenwerking met Groot-Brit-
tannië. Frankrijk en de Beneluxlanden.
Voorafgaande onderhandelingen te Was
hington tussen de Verenigde Staten. Ka
nada en de landen van de Westerse Unie
verliepen uiterst vlot en men denkt, dat
de afgevaardigden het eens waren over
de bizonderste punten.
(zie vervolg blz. 2)
