FILMWERELD
JE A N N E D'ARC
E TOESTA!
Opening nieuwe ingang
St=Jacobstraat, 28 - IEPER
met de wonderbare actrice INGRID BERGMAN
CINEMA OUD IEPER
Let goed op de dagen en oren der vertoningen
ONDIGINGSBU
f YPER
1vertoningen, van
3 tot 9 Februari
1
UIT DE PROGRAMMA'S
Vrijdag en Zaterdag te 8 uur
Zondag te 2. 5 en 8 uur
Maandag te 5 en 8 uur
Dinsdag en Woensdag te 8 uur
Donderdag te 5 en 8 uur
Het groot meesterwerk in Technicolor
meesterlijk vertolkt door INGRID BERGMAN
*DAGS
Drukkerij DUMORTIER
Vrijdag 3 Februari, te 8 u. (Galavertoning)
Zaterdag 4 Februari, te 8 unr
Zondag 5 Februari, te 2. 5 en 8 uur
Maandag 6 Februari, te 5 en 8 uur
Dinsdag 7 Februari, te 8 uur
Woensdag 8 Februari, te 8 uur
Donderdag 9 Februari, te 5 en 8 uur
I>e meest wnaraelil ige geschiedenis
nationale iicldin ooit op liet witte
De grootste kleueeiitilni aller
van een grote
doek gebracht,
tijden
in de titelrol.
Alle plaatsen zijn voorbehouden en genummerd.
OPGELET Xondair te uur en niet 2
l/3£ uur*.
HET VPE8SCH MEITTS» BLz. 7
4-2-1956
LET OP 's Zondags kaarten te bekomen iu de c Cinema
Oud leper vanaf 10.30 tot 12 uur de andere dagen
vanaf 6 uur.
«r ucumgen.
jEen woordje wijden aan deze vrij-
teid zou niet volledig zijn, zonder
erst en vooral een eresaluut te bren-
fcn aan hen die in een nabij ver
eden het beste van hun leven ge-
lerd hebben, om deze vrijheid tot
en werkelijkheid te maken. We zijn
■fs al te licht geneigd in dit ver
bid van een heroïsche tijd te ge-
Lgen, daarbij de ontberingen ver
stond waaraan zijzelf, hun vrouwen
I kinderen blootgesteld stonden. Dat
I niettegenstaande alles toch heb-
en doorgezet, moet iedereen die nu
an de vruchten van hun werk ge-
iet, tot dankbaarheid stemmen en
t eerbied voor dit stakingsrecht,
sze eerbied sluit dan ook in zich.
I'er niet nodeloos mede omge-
-ongen wordt, opdat het zijn edel
sl op de duur niet zou verlooche-
i en parodiëren.
Een toneeltje uit de machtige film cc Jeanne d'Arc Na haar vaderland
gered te hebben, zal de heilige de dood vinden op de brandstapel.
kaartje, het werd geknipt en v
kwam de verrassinghet vc
in kwestie was er niet, want
staakte. Eigenaardige praktijke
men zeggen, doch de verantw
lijke personen voor deze stakii
gen het door een andere bril
mers. ze meenden dat op dezt
nier het publiek meer rechtst
bij de staking zou betrokken
den, of alleszins meer geïnteres
ervoor zou zijn, zodat ze dan
de eisen van het personeel zc
steunen om tot een spoedige c
sing te komen. We betwijfelen
ter of deze manier van handeler
altijd het gewenste doel zal be
hebben.
Het idee van de verrassingsst.'
op zichzelf is evenwel zo slecht
maar dan van uit een ander gezic
punt beschouwd en in dat ver'
hoorden we erwn» ra/J;-
De geschiedenis van Jeanne d'Arc is de
mociste- maar ook de verschrikkelijkste
die er bestaat
De mooiste wanneer men enkel oog
heeft voor het heldhaftig figuur van dit
eenvoudig buitenmeisje, dat als hocfd van
een sterk leger de geschiedenis van
Frankrijk een beslissende wending zou
bijbrengen
De verschrikkelijkste wanneer men het
verloop van het vooringenomen proces
kent. en het einde van Jeanne op de
brandstapel te Rouen.
De film. vertolkt door de allerbeste
Amerikaanse artisten. is een indrukwek
kend eerbewijs aan het heldhaftig meisje.
Ze werd ontworpen en uitgevoerd met
een scrupuleuze zorg voor de historische
waarheid Men heeft ook niet geaarzeld
de laagheid van de rechters uit Rouen
aan de kaak te stellen. Deze rechters die
met een bezettende vijand meeheulden. en
niet terugdeinsden uit eigen belang mis
bruik te maken van hun geestelijk gezag
en hun priesterlijk kleed De houding
van deze enkelentreft nochtans niet
de Kerk in haar geheel, welke trouwens
bij monde van Paus Calixtus III de rech
ters veroordeeld heeft, terwijl in 1920 de
Heilige Jeanne d'Arc door Paus Benedic-
tus XV tot de eer der altaren verheven
werd
He' proces van Rouen. het meest dra
matische gedeelte van de film. was ook
de bekroning van een zorgvuldig bestu
deerd politiek spel
Jeanne d'Arc had veel vijanden, om
dat zi; de plannen van velen gedwars
boomd had. Ze had de vijand tot over de
Loire verdreven, ze had de kroonprins
Karei te Reims tot Koning doen uitroe
pen. en dit precies op het ogenblik dat
Henry VI. de Engelse vorst, op Franse
bodem landde om er deze kroon te ont
vangen Jeanne's vijanden zagen dan
maar één middel om wraak te nemen
dit meisje tot ketterin uitroepen en op
de brandstapel brengen
De 24e Mei 1430 werd Jeanne, door een
ongelukkige samenloop van oorlogsom
standigheden. even buiten Compiègne ge
vat door Burgondische soldaten. De per-
flede graaf van Luxemburg dreef de laf
heid zover het meisje voor een hoog be
drag aan de Engelsen te verkopen. Zo
Nil
[initieve wet wordt vervangen.
11 -
Ingrid Bergman speelt in Jeanne d'Arc
werkelijk cc derol van haar leven.
werd Jeanne weerloos aan haar vijanden
overgeleverd
Toen moest er periodisch vastgesteld
worden dat zij een tovenares was. met
het gevolg dat Karei VII zijn kroon
dankte aan de helse machten van dit
meisje. Een militaire of een burgerlijke
rechtbank waren daar niet toe bevoegd.
Alleen kerkelijke rechters, inquisitors,
bezaten deze macht.
De laaghartige Cauchon. een ambitieus
prelaat en lid van de bijzondere raad van
de Engelse koning, aarzelde niet om zijn
bisschoppelijk gezag ten dienste van zo
veel gemeenheid te stellen. Hij zat het
gerechtshof, dat zetelde van Januari tot
30 Mei 1431. voor Deze rechters gingen
zozeer hun gezag te buiten, dat toen van
1450 tot 1456 het proces herzien werd
door Italiaanse en Franse juristen en
Paus Calixtus III, men tot de vaststelling
kwam dat het volkomen, maar dan ook
volkomen, vals verlopen was, en de uit
spraken niet de geringste waarde bezaten.
Al de rechters behoorden tot de partij
van de bezetter, dus waren zij aartsvijan
den van Jeanne. De heersende inquisitie
wetten lieten hun niet toe als rechters
of zelfs maar als getuige in een kerkelijk
proces op te treden. Daarom erkende
Jeanne ze niet Bovendien, zo dit werke
lijk een kerkelijk proces was. moest Jean
ne ook in de kerkelijke gevangenis ver
bleven hebben- Men sloot haar evenwel
op xn een Britse legerkerker. en de 2*e
Mei 1431 ze' 111611 iiaar te 21111611
laten, indien ze alles wat ze verkondigd
had wou afzweren Geen enkele getuige
"uit haar streek of haar. omgeving werd
ten ontlaste toegelaten
Maar- het ergste gebeurde wel toen
Jeanne plechtig beroep deed op de Paus
van Rome. en Cauchon zonder meer wei
gerde de zaak voor te leggen aan de
Heilige Stoel. Tijdens de herziening van
het proces verklaarden de juristen dat
het beroep van Jeanne op de Heilige
Stoel volkomen gerechtvaardigd was. en
dat van dit ogenbük af de rechters geen
enkele uitspraak meer mochten plegen
Maar Jeanne was nu eenmaal overgele
verd aan haar vijanden, die meenden te
triomferen toen het meis;e haar leven
op de brandstapel beëindigde.
Doch de namen van deze rechters zul
len gans de geschiedenis door een schande-
teken blijven, terwijl hun slachtoffer reeds
in 1456 door de Paus in ere hersteld werd.
en dan voor de volgende eeuwen het voor
werp van diepe devotie werd. niet enkel
vanwege de Fransen, die van haar een
nationale heilige en heldin maakten, maar
ook vanwege gans de wereld, ook de En
gelsen.
Het kon niet anders of de kunst en de
techniek van de film zouden eenmaal
deze indrukwekkende geschiedenis, in al
haar dramatische kracht en al haar ziele-
schoonheid, tot een onsterfelijk monument
uitbouwen.
Want dit is een ware geschiedenis, en
de film heeft dan ook voor alles de waar
heid nagestreefd.
Zij werd ontworpen en uitgewerkt op
basis van een uitvoerige authentieke en
wetenschappelijk verantwoorde documen
tatie Zekerdeze film is een poeem.
maar dan het mooiste poeem dat ooit op
het witte doek te zien viel. Het had zich
nochtans maar te wenden tot de ware
feiten om de uiterste grenzen die de ze
vende kunst reeds bereikte, te over
schrijden
4 Rouwbrieven en rouw gedachtenissen
4 worden in minimum - tijd geleverd
4 door de
34, Boterstraat IEPEB
4 Verzorgde uitvoering van geboorte- en
4 huwelijksaankondigingen,
4 Grote keus van spijskaarten.
Cinema Coliseum
mvi k nemer ook zijn reent op rüst~ëh
«tspanning heeft, dat hij voor zijn
geleverde werk een behoorlijke be-
Jioldiging dient te ontvangen, die
lem in staat moet stellen zijn gezin
Ie onderhouden en zijn kinderen een
behoorlijke opvoeding te geven.
Dit nivelleren van de meningsver
schillen en fundamentele beginselen,
jio werkgevers en werknemers vroe
ger regelrecht tegenover mekaar
Jlaatsten, droeg er niet weinig toe bij
lm aan het recht op staken, de draag
wijdte te ontnemen, die het in zijn
leginperiode had. Het was toen een
jeducht wapen in een strijd voor be-
Inselen en alhoewel het thans niets
fen zijn gevaarlijk snijdende kanten
'trioren heeft, wordt het niet meer
«et die onverzettelijkheid aange
kend. die het dienen van een recht
vaardige en goede zaak, kenmerkt.
iGebruik maken van een democra-
jsche vrijheid veronderstelt even-
*ns dat men die vrijheid kent en
♦aardeertimmers wat belang heeft
let dat een vrijheid bestaat, als men
e niet behoorlijk weet te gebrui-
Wn Want dan zal men op dit
loorrecht niet genoeg beroep doen
laar het nodig is, of in het ander
fevalhet gebruik ervan zal vlug
tn misbruik worden. Het is dan ook
pornamelijk over dit laatste dat we
kt hior IX'i lL>-
Jeanne d'Arc aan hel hoofd
De H. Jeanne d'Arc. wier geschiedenis
deze film verteld wordt, heeft slechts
negentien jaar geleefd Zij werd geboren
la 1412 te Domrémy. een derpje in het
land van Lotharingen. In die tijd stond
Frankrik op het punt de honderdjarige
oorlog te verliezen. Haar grondgebied was
bezet door de vijand, haar dorpen over-
rompe d. haar hoeven verwoest en haar
bevolking wanhopig.
Doch de vijanden van Frankrijk had
ben zender Jeanne gerekenddit eenvou-
ilg herderinnetje, dat onophoudelijk voor
-et heil van haar land bad in de tot puin
•erwoeste kerk van haar dorpje. En hce
•®eer ze bad. geknield op de koude ar
duinstenen van de kerk. hoe meer ze de
!>cïmen hoorde van Heiligen uit de he-
die haar aanzetten de wapens op
nemen, de Franse legers aan te voe-
rer 013 öe kroonprins tot koning te doen
Wircepen te Reims
Jeanne zag niet in hoe ze dat bevel zcu
dit.oeren, maar ze begreep, dat ze van
e hemel een zending ontvangen had. die
600 goed eind moest gebracht worden.
Heer van haar dorp begon haar Bit
maar toch liet hij haar. bege-
-e— door twee ruiters, tot bij de kreon-
P-jis Kare'. brengen, die te Chinon. op
°genblik dat zijn volk in de diepste
fëEêriend, en <Je"wachten4
zich dan ook reeds in hl
neer een joviale ontv
schijnt, die de mensei
toch in te stappen, verm
busdiensten staken en nj
zo erg kieskeurig hoeft
de reglementen. Beta
sprake van Het is toch
verrassingsstaking Een
'n inlichting naar een of ar
tamelijk ver van een ha
Geen nood. men zal
langs rijden. Natuurlijk
staking alle sympathie
bliek genieten en de eis|
personeel zullen dan oei
werden.
Hetzelfde voor de be
sten. De anders stugge
een en al vriendelijkheid.
van zijn slachtoffer met al
vragen de laatste frank i
maken, wijst hij er hem
zijn onkosten moet aar
niets te betalen, ja zelfs
te krijgen. Op die manie
de sympathie van het pi
zijn staking.
Het slot van dat alles
Publiek met die ganse sta'
ren loopje neemt en dat a
zin van deze vrijheid verlc
door de soms onzinnige en i
van het Franse leger.
ellende gedompeld was. een uitdagend
pralerige hofhouding onderhield.
Was ze een duivelin, een avonturierster,
een tovenares of een afgezante van de
vijand
Kroonprins Karei wist niet wat hij over
haar denken moest, toen Jeanne zich bij
hem kwam aanbieden Maar ze ontvouw
de hem zulke bijzondere geheimenissen
dat ze alleen door God konden gekend
zijn. En Karei aarzelde niet het meisje
aan het hoofd te stellen van het leger,
dat Orléans. de laatste stad in handen
van de Franse kroon, moest ontzetten
De Engelsen belegerden deze stad. met
als basis het slot van Tourel'.es Jeanne
besloot de stormloop in te zetten, doch
I alvorens het bevel ertoe te geven nodigde
ze de Engelse kemmandant uit deze god
deloze oorlog stop te zetten. De man wei-
gerde en daarop keerde Jeanne terug
naar de Franse linies, mediteerde een
1 ogenblik en riep toen uit c dit is het uur
In Gods Naam weer
De s'ag duurde verscheidene uren en
was hard. Doch de Maagd verliet geen
ogenblik de voorste gelederen. Op een ze
ker ogenblik werd ze door een pijl ge
troffen en dat veroorzaakte een algemene
ontreddering in het Franse kamp. Rreds
bliezen de bazuinen de aftocht, toen Jean-
nc- al haar krachten samenspande en zich
opnieuw aan het hoofd van het leger
stelde. Haar voorbeeld wekte bezieling
en de belegering van Orléans werd vol
ledig ontzet
De verschillende overwinningen die
Jeanne regelmatig behaalde, brachten een
grote opluchting in Frankrijk, en voor
het eerst sedert honderd jjxren. koesterde
de bevolking de hoop dat de Engelse vij
and. volledig uit het land zou gejaagd
worden.
Zoals de stemmen dat van haar geëist
hadden, aarzelde Jeanne geen ogenblik
de kroonprins naar Reims te begeleiden,
waar hij tot Koning uitgeroepen werd.
Doch de valse Hertog van Bourgondië.
die zijn fortuin en zijn privilegiën be
dreigd meende door de steeds aangroeien
de macht van zi;'n neef. de koning van
Frankrijk, alsmede de perfiede bisschop
van Beauvais, Cauchon. een dienaar van
de Engelse vorst, spanden samen in Beau-
revoir. Ze boden de koning een bedrag
van 100.000 gouden kronen aan. Koning
Karei, die van zijn kant met ledt ogen
de steeds toenemende populariteit van
Jeanne d'Arc moest aanschouwen, ging
in op het voorstel, nauwelijks enkele tijd
na zijn kroning te Reims.
Totaal ontgoocheld door dit verraad,
dat haar de mogelijkheid ontnam de Hei
lige Oorlog tot een goed einde voort te
zetten, offerde Jeanne in een kerk haar
- Jeanne heeft zich bij kroonprins Karei aangetegen, om hem op öc hoogte
te brengen van de taak die de heilige stemmen haar opleggen.
schitterende wapenuitrusting, vast besloten
verder te strijden, niet meer als aanvoer
ster. maar als eenvoudig soldaat.
Toen ze een tocht maakte buiten de
muren van het bezette Compiègne, werd
Jeanne aangehouden door krijgers uit het
leger van Jean de Luxembcufg, een bond
genoot van de Hertog van Bourgondië. De
heer van Luxemburg haastte zich zijn
gevangene te verkopen aan de Engelsen
voor een bedrag van tienduizend kronen,
en toen kon het schandelijkste proces
uit gans de geschiedenis een aanvang
nemen
In de koninklijke kapel van het slot
van Philippe-Auguste. te Rouen. hoorde
Jeanne op 21 Febmiari 1431 een verschrik
kelijke beschuldigingsakte tegen haar uit
spreken men beschuldigde er haar van
ketteri; toverij en dwaalstellingen ver
spreid te hebben, en nog een grote reeks
andere misdaden tegen de Kerk te heb
ben bedreven. Haar rechters, voorgeze
ten door Cauchon, waren niemand anders
dan haar uiterste vijanden.
Aanvankelijk doorstond Jeanne op be
wonderenswaardige wijze de kluistering
in een donkere cel, waar ze bewaakt werd
door spettende soldaten, doorstond ze ook
ce dagelijkse marteling van de uitputten
de ondervragingen. Maar ze kwam aan
het einde van haar krachten, en toen kon
ze niet anders meer dan de beschuldi
gingsakte ondertekenen.
Maar toen hoorde ze opnieuw stemmen
weerklinken en de vrees voor de brand
stapel verdween. Opnieuw werd ze moe
dig en verklaarde ze in volle gerechtszaal
dat ze niets gedaan had, wat God haar
niet had bevolen Deze woorden kostten
haar het leven.
De 30e Mei 1431. werd Jeanne, de
Maagd, de Dochter van God, te Rouen in
het openbaar levend verbrand.
Haar laatste woorden waren: Jezus 1
Jezus
