6 SEPTEMBER... WERELDGEBEUREN DE POLITIEKE TOESTAND ONAFWANKSLUK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD 5e JAARGANG Nr 40 PRIJS 3 Fr. ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1952 VOOR HET AP^BONÜ+SSEMENT YRER. VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS Kleine Aankondigingen IN HET TEKEN 13 CELUKSCIJFER de 13de schijf 1952 van de KOLONIALE LOTERIJ zal getrokken worden op 13 SEPTEMBER a.s. te POPERINCE. Geloof in Uw kans en word millionnair HET YPERSCH NIEUWS BfcSTULK EN REDACTIE: 34. BOTERSTRAAT. YPER F*i MH) Postcheckrek. 461.73 (L. DUMORTIER) ABONNEMENTSPRIJS 1 JAAR 135 fr. 6 MAAND70 fr. Een dag, die voor ons Ieperlingen, veel herinneringen bevat, vreugde volle en weemoedige. Vreugdevolle, omdat we toen van een brutale en niets ontziende bezetting werden be vrijd, omdat we eindelijk de dag be leefden, waarnaar we meer dan vier jaar lang hadden gesmacht. Wee moedige, als we denken aan de voor beeldige vriendschap die toen alle strijders voor de goede zaak verbond, hun enthousiasme en hun vaste wil om voortaan te leven in een betere wereld, te ijveren voor een betere verstandhouding. Helaas, zoveel mooie vooruitzichten en plannen gin gen nooit in vervulling en daarom wordt onze vreugde op die 6 Septem ber getemperd door de droefheid om een ideaal, dat zich zo mooi aan kondigde en dat jammer genoeg een hersenschim bleek te zijn. Wanneer we, nu na acht jaar, de toestand eens zonder vooringenomen heid willen overzien, hebben we al lerminst reden tot juichen. Wat is er van het offer van de tienduizenden slachtoffers der concentratiekampen, van de oorlogsverminkten en wedu wen overgebleven Bitter weinig, tenzij een bloemenhulde en enkele officiële dankwoorden, die slechts weinig balsem zijn voor de diepe wonden, die elke dag nog vol schrij nende pijn, tot bloedens toe, open gereten worden. We hoeven hier geen feiten aan te halen, ze zijn genoeg gekend Het stemt ons droef wanneer het offer, de verdienste van de oorlogs slachtoffers, beknibbeld wordt door mensen, die er niet het minste besef van hebben wat offeren is erger nog. de laatste jaren werd systema tisch een campagne gevoerd om dit offer te minimaliseren en eenvoudig te laten doorgaan als grof winstbe jag Zeker, onder elk koren is er kaf, doch dit mag tenslotte in niets de verdienste aantasten van hen, die slechts hun vaderlandse plicht voor ogen hadden. Het komt zeker niet aan hen toe, die het begrip vader land reeds lang vergeten hadden, een maatstaf op te maken, om ermee de verdiensten af te meten. och dat is niet alles. Acht jaar na de bevrijding krijgt men de in druk dat onze oorlogsslachtoffers, uiu-inöelijk toch niet deslacht offers zullen blijken te zijn. Neen, het zijn dezen, die uit idealisme gezondigd hebben, die dus gezondigd hebben om bestwil en die nu naar de stal moeten teruggebracht worden. Want vermits het idealisten wa ren. kan hun tenslotte het vulgaire winstbejag niet aangewreven wor den. dat slechts het plebs bezielde, d^f zijn land en zijn instellingen trouw bleef. En als zij tenslotte daar voor dubbel rantsoen kregen, dan hadden zij dat ook nodig om hun ideaal te dienen Het komt er nu alleen op aan wat onder ideaal verstaatAls het slechts dwepen is met de cultuur var het Herrenvolk en een drang om Qet oude België eindelijk uit zijn «aap los te schudden en allen achter de tralies te zetten, die het met deze zienswijze niet eens konden worden, <*an hebben zij wellicht gelijk en dan verdienden ze de schande niet en het c onrechtdat men hun heeft ingedaan. Want er was moed toe n°dig om tijdens de bezetting voor ^ze gedachten en idealenuit te komen (sic.) En deze moed verdien de n;et op die manier gestraft te wor den. Laten we hier niet spreken van e folteraars, de verklikkers en an- ere diergelijke, want we zegden het hogeronder alle koren is er f3* Het komt er alleen maar op de hoeveelheid op aan We kunnen er bitter om worden. onze vuisten ballen in onze zakken, de werkelijkheid wordt er in niets om veranderd. Lijdzaam toezien brengt geen gewicht in de schaal, slechts onze vaste wil om het recht te laten zegevieren zal iets kunnen bereiken. Eendrachtig waren we in de strijd tegen de bezetter, onze weerstand was geordend voor de strijd, laat hij het thans ook zijn om de vrede te dienen. Of zullen we van de offers, die gebracht werden, de vruchten la ten teloor gaan We hebben ont goochelingen gekend, teleurstelling heeft zich van ons meester gemaakt, doch we dienen ons daarover heen te zetten, de krachten eendrachtig samen te ballen om het roer in han den te nemen. Ons ideaal was het beste in oorlogstijd, het is thans ook het beste gebleven Eén strijd heb ben we gewonnen, we mogen ook de volgende niet verliezen. Voor onze instellingen werd deze strijd aange bonden, van deze instellingen dienen we meester te blijven. Dat is ons recht, dat is onze plicht Van deze onverzettelijke wil zul len we getuigenis geven wanneer we tegenwoordig zijn in de optocht van deze avond, we zullen van deze wil getuigen als we onze vertegenwoor digers moeten aanduidenindien nodig zullen we hen herinneren aan het ideaal dat we ons gekozen heb ben en voor welks verwezenlijking we hen hebben afgevaardigd. Voor dat recht hebben we geleden en ge streden, laat ons thans er van ge bruik maken. Geen gescharrel ach ter de schermen, klare en open kaart op tafel, opdat iedereen die eerlijk is en het goed meent zijn weg zou kunnen kiezen. 6 September 1952. Het had een ju beldag kunnen worden, een vreugde- noot in het gewone gangetje van elke dagonze boodschap had er een kun nen zijn van betrouwen op het he den, hoop op de toekomst. Nu ken nen we slechts de wrange en pijn lijke naweeën, de droefheid over wat worden kon en het niet werd. Wij kunnen deze en gene er de schuld van geven wezen we echter eerlijk en laat ons ook bekennen dat we laks zijn geweest, dat we teerden op het geen gepresteerd werd en dat we die levenswijsheid voor een ogenblik uit het oog verloren hebbendat het leven een voortdurende strijd is, waarin we geen enkel ogenblik mo gen versagen. Het is een goede zaak waarvoor we strijden, weest ervan overtuigd en daarom dienen we ons over kleine vitterijen heen te zetten, om die verbondenheid terug te vin den, die ons eens naar de zegepraal leidde. Verdeeld zijn we niets, ver bonden zijn we alles Interesseert U niets in onze (6835) OPINIE OVER KOREA. Trygve Lie. secretaris-generaal van de UNO. zegt in zijn jaarverslag aan de Algemene Vergadering, dat de openbare opinie geestdriftig een wapenstilstand in Korea op basis van het status-quo zou begroeten Indien in Korea ongeveer aan de hui dige frontlinie een wapenstilstand zou kunnen worden gesloten zo schrijft Lie. zou het nieuws door de openbare me ning van de meerderheid der aangesloten staten geestdriftig worden ontvangen en zouden de thans heersende onrust en ont goocheling in grote mate verdwijnen. Een dergelijke regeling van het conflict zou het vertrouwen in de UNO als instru ment van collectieve veiligheid verstevi gen. De lasten en de ongerustheid over een collectieve veiligheidsactie, die zoveel mensenlevens en materiaal zal kosten, hebben op de openbare opinie bij de wis selvalligheden van de bestandsonderhan- delingen een sterke indruk gemaaktzo zegt Lie verder. De UNO wordt bijna overal beschouwd als de voornaamste hoop op vrede, althans op lange termijn. De inspanningen van de UNO om vor deringen tot stand te brengen bij het op maken van de ontwapeningsplannen, wor den overal gunstig beoordeeld. De volke ren der wereld dragen de zware lasten van de bewapening, en zij. die vrezen dat de bewapeningswedloop zal leiden tot een derde wereldoorlog in plaats van een re geling door onderhandeling, zijn talrijk. Na de talrijke ontgoochelingen van het verleden durft de openbare opinie over het algemeen niet meer hopen op snelle resultaten, voornamelijk wegens de huidige spanning en het gemis aan over eenkomsten in kwesties zoals die van Korea en van Duitsland. MAAR DE OORLOG DUURT VOORT Doch daar het nog steeds tot geen wa penstilstand in Korea komt. wordt er nu nog steeds hevig gebombardeerd. In de belangrijkste luchtaanval sedert het begin van de Koreaanse oorlog ver nielden Amerikaanse vlootvliegtuigen Maandag een hoogst belangrijke Noord- Koreaanse petroïeumraffinaderij te Hoem drong, op 18 km. van de Sovjetrussische grens (Siberië). Bommenwerpers, opge stegen van vliegdekschepen, drongen die per in Korea door dan ooit tevoren ge allieerde piloten gedaan hadden, om ijzer mijninstallaties te Moesan op de grens van Mantsjoerije en de petroleumraffina- derij te Hoemdong. 18 km. ten Westen van Siberië en drie kilometer ten Zuiden van Mantsjoerije te bombarderen. De raf finaderij ligt op 140 km. ten Westen van Vladivostok, de Sovjethaven en basis der Russische Mig-15 jagers. Er werd geen melding gemaakt van hevige vijandelijke weerstand, noch in de lucht noch door mid del van luchtdoelgeschut. Vliegtuigen van de vliegdekschepen Essex. Princeton en Boxer verenigden zich voor het bombar dement op Hoemdong en Moesan. Robert Gibson, correspondent van United Press aan boord van het Amerikaanse vlieg- dekschip Boxer, berichtte, dat 164 vloot vliegtuigen reusachtige ijzermijninstalla ties en een waterstoffabriek te Moesan op de Mantsjoerijse grens vernielden OORLOG WORDT ZELF BIJNA ALS ONVERMIJDELIJK GEACHT. John Foster Dulles, de republikeinse Amerikaanse deskundige in buitenlandse aangelegenheden, zei in een rede voor het jaarlijkse congres der Amerikaanse oudstrijders uit de tweede wereldoorlog, dat nooit tevoren een oorlog vermeden werd tussen grote mogendheden, toen de vijandigheid reeds een graad bereikt had zoals die op dit ogenblik tussen de Ver enigde Staten en Rusland bestaat. Hij noemde vijf elementen op die vol gens hem in grote mate vereist zijn voor de Amerikanen, willen zij het verlies aan veiligheid goedmaken dat sedert 1945 ge leden werd Het zijn Ten eerste vaderlandsliefde. Wij moe ten de zekerheid hebben, dat allen die gezag uitoefenen, een hartstochtelijke toe wijding aan hun land in zich dragen en het geloof van onze vaderen delen. Ten tweede vooruitziendheid. Wij zul len blijven verliezen zoals wij tot op he den aan het verliezen zijn indien wij de communisten de keuze laten van tijd. plaats en methode en niet reageren dan nadat zij gehandeld hebben. Ten derde stoutmoedigheid. Wij vorJ men de grootste mogendheid van de we reld en moeten ons als dusdanig gedra gen Zo wij beschroomd lijken, dan zal de vrees zwakkere en meer bedreigde leden van de vrije wereld verlammen Ten vierde macht. Stoutmoedigheid moet steunen op macht militair, econo misch en moreel zoniet ontaardt stout moedigheid in bluf. Ten vijfde dynamisme. Wij moeten de negatieve, onvruchtbare en immorele behoudspolitiek de rug toekeren en een positief program aanvaarden, dat actief streeft naar vredelievende bevrijding der onderworpen naties. TOCH WORDT EEN NIEUWE RUSSISCHE TAKTIEK IN HET VOORUITZICHT GESTELD. Maar anderzijds is bet een feit. dat Malik, hoofd van de Russische delegatie bij de Verenigde Naties, omstreeks half September zal vervangen worden door de plaatsvervangende Sovjet-minister van Buitenlandse Zaken Valerian A. Zorin Zorin maakte in 1947 deel uit van de Sovjetafvaardiging bij de algemene ver gadering. In 1948 was hij te Praag tijdens de staatsgreep en leidde de machtsovername door de communisten. In Westerse diplomatieke kringen wordt vermoed, dat deze vervanging van Malik, de Rus die zich een reputatie ves tigde door het UNO-werk te blokkeren door zijn eindeloze propagandamanoeuvre een nieuwe Russische taktiek in 't voor uitzicht stelt. Wellicht een nieuw Sovjet vredesoffensief. om andermaal propagan- da-palabers te kunnen houden. RUSLAND VERWERPT ECHTER WESTERSE VOORSTELLEN IN ONTWAPENINGSCOMMISSIE. Wel treffend is het echter, dat diezelf de Malik, als afgevaardigde van Rusland in de ontwapeningscommissie, het weste lijk voorstel heeft verworpen, dat strekte tot het houden van een conferentie van de vijf grootmachten om tot een verde ling van de strijdkrachten en van de verdedigingsbewapeningen te komen De Verenigde Staten. Groot-Brittan- nië en Frankrijk zijn gekant tegen het verbod van het atoomwapenzo ver klaarde de Sovjetafgevaardigde. en zon der een dergelijk verbod zijn de bespre kingen voor de ontwapening zinloos. John Couldon. afgevaardigde van Groot- Brittannië. die Malik van antwoord dien de. heeft gezegd dat de drie grote mo gendheden nimmer het idee van het ver bod van het atoomwapen hebben laten varen. Hij heeft er op gewezen dat dit vraagstuk in een ander document wordt behandeld en dat het westers plan voor de atoomcontrole door de grote meerder heid van de Verenigde Naties was goed gekeurd. Vervolgens merkte de Britse af gevaardigde op, zich baserend op de door Malik aangehaalde cijfers, dat de door de drie mogendheden voorgestelde pla fonds de westelijke strijdkrachten tot een lager peil brachten dan wanneer zij die met een derde zouden verminderen, zo als het Russisch plan beoogt. Vervolgens trachtte de Sovjet-afgevaar digde deze bewering te ontzenuwen met de Britse strijdkrachten als voorbeeld te nemen. Hij zeide dat het Russisch plan deze meer zou verminderen dan het wes telijk plan. Verder herhaalde Malik zijn stelling, volgens welke het gevolg van de voorstellen der drie zou zijn, dat de ont wapeningscommissie zou uitlopen op on vruchtbare debatten». DE REGERINGSCRISIS IN NEDERLAND OPGELOST. Na bijna tien weken moeizaam overleg heeft Nederland, sedert Maandagochtend, een nieuwe regering, met zestien minis ters. waarvan er twaalf nimmer te voren deel hebben uitgemaakt van enig kabinet- Er mag dus wel over een algehele ver nieuwing gesproken worden. De nieuwe Nederlandse regering is sa mengesteld uit leden van vier partijen, die te zamen meer dan twee derden van het aantal Kamerzetels bezittener heb ben zes katholieken en vijf socialisten zitting. DE TOESTAND IN FRANKRIJK. De heer Pinay. de FranSe premier, staat thans andermaal voor een bijna bovenmenselijke taak. evenals zes maan den geleden toen hij eerste-minister van Frankrijk werd. Toen zette hij de eerste stap in de goe de richting door de loonsverhogingen te gen te houden met de voortdurende stij ging der prijzen te stoppen. Van de tweede stap zal het nu afhan gen of hij het vertrouwen zal behouden, dat hij daarmede heeft verworven. De mogelijkheid om een sluitende begroting op te maken zonder verhoging der be lastingen en om verdere inflatie van de Franse munt tegen te gaan hangt immers af van de sociale rust- Indien men loons verhogingen moet toestaan wegens stij gende duurte, dan worden alle bereke ningen in de war gestuurd. SPECTATOR BEROERING IN HET LAND. Niettegenstaande het voor onze parle mentairen nog immer verlof is en dus kan verondersteld worden dat het land politiek gezien een kalme periode doormaakt, zijn de laatste week dreigen de onweerswolken in de politieke hemel verschenen, dit naar aanleiding van de genadeverlening aan de folteraar De Bodt en de invrijheidstelling van Van Coppenolle. gewezen bevelhebber der rijkswacht. Tijdens een persconferentie, gehouden door het comité van Beroep op het Land. naa- aanleiding van de strafomzetting ten voordele van De Bodt en de invrijheid stelling van Van Coppenolle. werd er op gewezen dat de beroering die onder de verzetslieden, politieke gevangenen, oud- strijiiers en oud-krijgsgevangenen ont staan is. niet mag onderschat worden, en ook niet mag beschouwd worden als een politiek maneuver. Reeds 43 groeperingen zijn toegetre den tot het comité. De voorzitter, de h. Nysthoven. wees er op. dat de vergelijking van het aantal genade-besluiten, getroffen door de el kaar opvolgende ministers, geen zin heeft. Toen dc hh. Moyersoen en Pholien het ministerie van Justitie beheerden, waren de meeste gevallen van betrekkelijk be lang reeds afgehandeld. Alleen de zeer erge gevallen bleven over. De h. Moyer soen heeft in de 230 gevallen die hij heeft behandeld, nochtans slechts voor zestig gevallen een gemotiveerd besluit getrof fen. Dit zijn de gevallen die later niet meer voor herziening in aanmerking zou den komen. Maar de leden van het comité hebben geen vertrouwen in die verkla ring. omdat zij op geen enkele wettelijke grond berust. Ieder minister kan later op deze besluiten terugkomen, en ook in de ergste gevallen nieuwe verzachtingen aan de Koning voorleggen. De verklaring van de h Pholien. dat ook het geval De Bodt bedoeld zou ge weest zijn. toen men aan de vertegen woordigers van de verzetsgroeperingen mededeelde dat geen doodstraffen meer zouden worden uitgevoerd, werd als een lc-ugen bestempeld. HFT ONTSLAG VAN DHR PHOLIEN. In de linkse pers werd van deze gele genheid dan ook dankbaar gebruik ge maakt om het hoofd van de h. Pholien. minister van Justitie te eisen. Deze be vond zich echter met verlof in Mexico, zodat men eerst verwacht had dat slechts bij zijn terugkeer en deze was niet on middellijk in het vooruitzicht gesteld iets zou kunnen ondernomen worden Onder de druk der immer gevaarlijker wordende beroering diende hij echter dit verlof te onderbreken en naar België te rug te keren, terwijl ook eerste-minister Van Houtte onverrichterzake uit Congo terugkwam- Woensdagnamiddag heeft dhr Pholien. minister van Justitie, een onderhoud ge had met dhr Van Houtte. Kort na 13 uur verliet hij het kabinet van de eerste minister. Op de vraag van de journalisten of hij niets te verklaren had. antwoordde de minister van JustitieIk heb met de eerste minister een uiterst vriendschap pelijk onderhoud gehad. Het is normaal dat ik de eerste minister ontmoet en gij moet beseffen, dat ik niets kan zeggen. Het is te begrijpen dat ik Maandag, bij mijn aankomst te Meisbroek, geen ver klaringen heb afgelegd. Het is natuurlijk dat men. als men uit het buitenland komt. niets weet over de atmosfeer, die in het land heerst. Woensdagavond kwamen de ministers echter in cabinetsraad bijeen en nadat daarop de h. Van Houtte zich bij de Ko ning begeven had. werd medegedeeld dat de h. Pholien zijn ontslag had aangebo den. De h. Van Houtte verklaarde in ver band daarmede o.m. De aftredende minister van Justitie heeft Woensdagnamiddag bij het begin van de cabinetsraad zijn ontslag aange boden. Hij zal de redenen daarvoor ove rigens zelf aan de journalisten toelichten. De h. Pholien heeft zelf in het verzet gestaan en was oorlogsvrijwilliger in de twee wereldoorlogen. Er kan hem geen enkele morele fout worden aangewreven. Een reeks administratieve daden heeft kunnen doen geloven dat hij geneigd was in zake repressie verder te gaan. dan de regeringsverklaring in dit verband had aangekondigd. De regeringspolitiek is in dit opzicht in niets gewijzigd. Zij zal niet minder en ook niet meer doen dan zij bij haar vorming heeft aangekondigd. Er kan geen spraak zijn van vrijlating van ke rels als De Bodt. Indien de h Pholien thans ontslag neemt, is het alleen omdat een reeks omstandigheden heeft kunnen doen ge loven dat hij verder ging dan het rege ringsprogramma. DE REACTIES IN DE PERS. Gezien in het teken van de nakende gemeenteverkiezingen, heeft dit ontslag bij de politieke partijen heel wat stof doen opwaaien. Zo lezen we in 't Vrije Volksblad een orgaan van de C.V.P.. onder meer Een kunstmatige en voor louter poli tieke doeleinden opgeschroefde herrie dreigde eens te meer ons land in een moeilijke, zo niet gevaarlijke toestand te brengen. Zelfs tot in de C V.P. dreigde de crisis. Dhr Pholien heeft dan ook ver kozen ontslag te geven, liever dan ern stige moeilijkheden te verwekken in het land en in de schoot van de partij. Zoals wij gisteren schreven, waren de socialisten erin geslaagd rond het geval De Bodt. al de passies die de weerstand en de repressie in het land verwekt heb ben. opnieuw op te hitsen. Het Vlaamse Land. in zijn overgrote meerderheid, is (zie vervolg blz. 5) 1

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 1952 | | pagina 1