VAN MERRIS, OOEVOET Wanneer zullen wij een bijzonder ministerie hebben voor de verwoeste streken Bank van Poperinghe L'Etat Constructeur Un ami nous soumet le cas suivant Sa maison a été jugée réparable et l'Etat s'est cliargé de la réparer. Le propriétaire a done fait dresser le plan par son architecte en vue de se refaire la maison de jadis, sauf quelques menus changements demandés par l'expérience, mais qui n'affectent pas le coüt du travail. Mais l'Etat contractant a, lui aussi, fait faire un plan par un de ses nombreux architectes étran- gers a la région, et la construction nouvelle s'érige suivant le plan et sous la direction de eet archi- tecte-ciL'architecte du propriétaire, M. D... a beau protester, M. le Haut Gommissaire Royal lui ré- pond que le sinistré n'avait pas le droit de dési- gner un architecte et qu'en tout état de cause, lui Haut Commissaire Royal, il lui retire le mandat d'arehitecte de M. D... Que faire? Nous dirons d'abord a notre ami Pourquoi avez-vous eu recours a l'Etat pour reconstruire votre maison? Le contrat une fois signé, le sinistré sait bien qu'il n'aura plus rien a dire, ses droits disparais- sent, la Constitution elle-même est lettre morte pour lui. A la place du libre citoyen, est venu se dresser un fonctionnaire qui se croit tout puis sant. Rien ne serf de se p'laindre eri silence sous le régime actuel, puisque c'est le ministère lui- même qui montre l'exemple de ce mépris dédai- gneux des vceux et des droits des sinistrés. M. D... veut-il quand même avoir sa maison re- construite comme il l'entend? Qu'il écrive d'une manière ferme, pour exiger le respect de son droit; qu'il saisisse nos représentants de son casqu'il dénonce le fonctionnaire au chef liiérarchique. En un mot, qu'il montye que s'il a été assez... naïf pour avoir eu un jour confiance en l'Etat, il ne l'est pas au point de se laisser imposer une mai son dont il ne veut pas. Et il est a espérer que les fonctionnaires intéressés cèderont. Samenwerkende bouwmaat schappij voor goedkoope woningen Ploegsteerf et Neuve Egüse Dans ces deux localités, ii existe contre ia 1 puhlique beaucoup d'égouls elïondrés et u'eiiis de caves dont fes trous restent béants. fiusia fois déja, des enfants y sont tombés et se- blessés. Nous voici a l'entrée de i'liiver et la neigepei tomber de jour a autre. Ges- trous seront et plus rien ne préviendra le passant. Ea fa jour, le danger sera grand. La nuit, les accidts seront inévitablement nombreux et ils pouriafe souvent être mortels. Nous prions les autorités compétentes de nir ces accidents en prenant certaines mesuren precaution, 11 serait, dans la plupart des cas, 1 cile d'entourer les endroits dangereux d'une cli ture de bois, de billes on de fils de fer. Ces ui res pourrissent en quantité sur les terres et j raient être si utiles. Un bon mouvement, s. v. p.! Is het waar 6, Schaalstraat, POPERINGHE klaarde dat de noodige fondsen hiervoor door de regeering aan de gemeenten in kwestie zouden beschikt worden. Nog een ander lid stelde de stichting voor van eene lokale maatschappij voor drie gemeenten, maar er werd besloten, het bedrag der inschrijvingen af te wachten, vooraleer tot de stichting van lokale maatschappijen te besluiten. Daar na werd de vergaring geheven verklaard. Na de vergadering. Menige groep commanteerde op verschillige zienswijze de beraadslagingen dezer vergaring. Zeer uiteenloopend bleken de gedachten over den uitslag welke van deze poging te wachten staat. Ik heb echter ook vier vragen van uiterst praktischen aard hooren stéllen door een flinke jonge kerel en dan nog wel rechtstreeks tot den heer Tie- lemans, voordrachtgever 1) Kan de Maatschappij, als ik een aandeel onder schrijf, mij verzekering geven dat ik eene woonst door haar zal bekomen, want Ued. verstaat, zegde hij, dat ik niet zal onderschrijven, zoo ik dan nog geld zoude moeten zoeken om voor mij zelf te bouwen 2) Zal ik voor 't optrekken der woonst, mijn eigen bouwgrond mogen kiezen 3) Zal het mij toegelaten zijn, zelf den aannemer mijner keuze aan te stellen en bouwmaterialen volgens mijn verlangen te gebruiken, ten einde de lokale nijver heid niet te dooden en de personen der streek van wiens veerdigheid en kennis ik op de hoogte ben, de eer en 't oordeel van 't werk te laten genieten. 4) Zal ik het recht hebben volgens eigen opgevatte plan te laten bouwen De heer Tielemans kon niet dadelijk eene beslissing geven op die vragen. Hij zou ze ter studie leggen, tenzij de heer Koninklijke Hoog Kommissaris er dadelijk raad mede zou weten. De tijd ontbrak mij echter om den ver deren uitval dezer zaak te kunnen vernemen. De indruk is mij echter bijgebleven, dat de praktische werkwijze der Nationale maatschappij nog niet volledig ingestudeerd is. Het gezond verstand, laat ons hopen dat alle vier voor noemde vragen bevestigend zullen kunnen beantwoord worden door de Nationale Maatschappij, anders zoude zij zelf de oorzaak zijn eener jammerlijke onthouding van 't meerendeel der leden, die, zoo ja, bij voorbaat gewon nen zijn tot eene ijverige medewerking. Wij vernemen dat er Zondag aanstaande3 31 dezer, een voorstel zal uitgaan van den plaatselijken toegevoeg- den Hoogcommissaris, heer Dr Brutsaert, om 15 ure, In den Katholieken Kring, te Poperinghe, om over te gaan tot de stichting eener gewestelijk kredietmaatschappij voor den opbouw van goedkoope woningen in Poperinghe en omliggende gemeenten. In de verwoeste gewesten is volstrekt gebiek aan be woonbare huizen. 'l al ongelukkige geteisterden, moede gedwaald in het buitenland, wars van aan vreem en haard in te wonen, zakten, angstig en gejaagd, naar run geboorteplekje af, waar eens hun wieg opstond, waar wellicht hun graf op staat. Zij vonden er noch huis noch stake, niets dan eene zee van vernieling en weedom, ecne onbekende woestijn. Wat aangevangen in dezen hachelij- ken toestand, midden van gevaren allerhande Zij waren gekomen om te blijven en zouden wonen in koten, ellen dige tenten of betonnen schuilplaatsen, in afwachting dat de liefde van het Vaderland, in vergelding hunner vader landsliefde, hun eene waardiger, gezonder woning zou verschaffen zooals zij er weleer eene bezaten. Zij werkten met noeste vlijt en zwoegden, zooals een vlaming kan, ter herstelling. Zij hoopten op een milde tusschenkomst van den Staat en dachten niet eens door bureaucratie ol for malisme in hunne plannen gedwarsboomd te worden. Zij hebben alles opgeofferd,zij zijn zoo diep ongelukkig,moes ten zij dan de bevoorrechte kinderen van het Vaderland niet zijn? Van een ander kant, duizende uitwijkelingen wachten met ongeduld het uur van den terugkeer af. Zij smeeken zoo erbarmelijk om een onderkomen, voor vrouw en kinderen in hun eigen land. Wordt hunne beeklachte aanhoord Twee jaren vloden heen sinds de wapenstilstand ge sloten werd, en de schamele hutjes met hunne windtoch ten, de vochtige koten, de ongezonde barakken verheffen zich even droevig. De heropbouw, pas begonnen, gaat traagjes, zeer traagjes, veel te traag, vooruit; de huizen kan men nog zoo gemakkelijk tellen. De woningennood doet zich ook scherp gevoelen in het eertijds bezette gedeelte van 't land. De groote steden zelf ontgaan de crisis niet. Hebben wij verleden week in de dagbladen niet gelezen, dat in de stad Antwerpen, in 1919, ruim 5000 huwelijken ingezegend werden, wijl er datzelfde jaar slechts 1 1 nieuwe huizen gebouwd wer den voor den oorlog ongeveer 2000. En nochtans de handarbeid ontbreekt niet, en de bouwstoffen zijn voor handen maar... aan welken prijs De eigenaar deinst terug voor de bouwingskosten en voor de voorziene min derwaarde in de opvolgende jaren. De wetgeving bekommerde zich om het gewichtige vraagstuk. Zij trachtte de ongeregelde begeerlijkheid van schaamtelooze eigenaars, slechts hunkerende naar winst bejag in pachtprijzen, in te toornen, en verbood, tenzij om gegronde redenen en in zeldzame gevallen, alle uitzettin gen van huurders. Doch zij krijgt geen oplossing aan het vraagstuk, dat slechts wat achteruit geschoven wordt en steeds pijnlijker gevolgen na zich zal sleepen. Het eenige redmiddel tegen de woningennood ligt in het spoedig heropbouwen der verwoeste gewesten en het bouwen van nieuwe woningen in het overige gedeelte des lands. Alle hulp te dien einde wordt door de dakloozen met dank aanvaard. Wij begroeten derhalve de nieuwe samenwerkende ge westelijke bouwmaatschappij van goedkoope woningen voor het zuider gedeelte van West-Viaanderen, gesticht te Yper, den 22 Oktober laatstleden, ais vrucht eener lezing aldaar gehouden door een afgevaardigde van de Nationale Maatschappij van goedkoope woningen, te Brussel zetelende. De lezing handelde in haar bijzonderste deel over de noodzakelijkheid en de wijze waarop, door heel het land, gewestelijke of plaatselijke crediet of bouwmaatschap pijen dienen gesticht te worden, voor doei hebbende goedkoope woningen te laten opbouwen. Inzonderheid werd er gesteund op de samenwerkende bouwmaatschappij van goedkoope woonsten zooals er te Yper eene tot stand kwam. Haar doel is huizen te bouwen en te verhuren aan arme of kinderrijke familiën, tegen een gematigden pachtprijs, die, ingezien de duurte der bouwstoffen en de hcoge werkloonen, natuurlijk wat hooger zal oploopen dan vöör den oorlog. Tot vorming van het daartoe vereischte kapitaal, deed de spreker een beroep op de begoederde personen, en op hen die, door den oorlog belangrijke winsten ver- wezentlijkt hebben, opdat zij uit naastenliefde en uit vaderlandsliefde het hunne zouden bijdragen tot verzachting van het lot der arme en kinderrijke familiën zonder dak, en diensvolgens gelden inschrij vingen, tegen gematigen interest, tot het bouwen van goedkoope woningen. Slechts een vijfde van het inge schreven kapitaal dient in baargeld gestort te worden in aandeelen van 500 of 1000 fr., met 5 als maxima dividende. Het aldus ingeschreven kapitaal, dat onbe paald is, gezien de samenwerkenden vorm der maatschap pij, wordt tot het vijf dubbel vermeerderd door voor schotten toegestaan door de Nationale Maatschappij van Brussel aan 2 interest terug betaalbaar in 66 jaren. Ter verduidelijking een nieuwe aandeelhouder schrijft in voor 5000 fr. hij stort in baargeld 1000 fr. en houdt 4000 fr. ter beschikking. De Nationale Maat schappij opent daarop aanstonds aan samenwerkende bouwmaatschappij een krediet van 5 X 5000 fr. of 25000 fr. aan 2 terug betaalbaar in 66 afkortingen. _)q iDtclcH ell Lie u'Uf j ingeschreven kapitaal (Westvlaanderen beschikt i.000,000 fr.). De gemeenten, aangenomene 0f a„ en de weldadigheidsbesturen, zelfs deze der verwo^" westen, zullen respectievelijk kunnen twee en een ajfi| nemen. Het aldus voorhanden zijnde kapitaal wordt b tot aankoop van voordeelige gronden, waarop de (Y maatschappij alsdan reeksen ol groepen gezonde K zal laten bouwen waar het nuttige met het U15 sctioone zal gepaard gaan. De Staat schenkt als aanmoedigingspremie eene beioopende tot H4 van den bouwprijs. Zoo zal de Staat aan de samenwerkende boUWlta schappij voor goedkoope woonsten te Yper gesticht de 3/4 der waarde, de huizen overlaten welke hij opj kr.lfvaart aldaar gebouwd heeft. Wie kan nu, als pachter, aanspraak maken op 4 bouwde huizen, welke de eigendom der maatschappij y; ven. Een derde ervan moeten aan arme kinderrijke liën. met minstens drie kinderen. De aandeelhouder kan, als dusdanig, geen aansptl| maken op voorrang of voorrecht tot het bekomen 1 een der huizen, ten ware hij een kinderrijk gezin ten h had. De pacht is voortdurend en de herstellingen aan- huizen door de wet ten laste der eigenaars gelegd, den door de maatschappij afgedragen. De maatsch mag de aldus gebouwde huizen vöör de 15 jaar|J vc-.rkoopen. maar moet het binnen de 66 jaar doen, verkoopingen moeten openbaar geschieden en bij opijjj Ziedaar in breede trekken, het doel en werkwijze gestichte samenwerkende maatschappij voor goedkoop woonsten voor Zuid West-Vlaanderen gesticht te Ype Mochten wij geen ingewikkeld organisme te meen betreuren hebben zooals er ongelukkiglijk te veel oPd, rug der geteisterden rollen. Toekomende week trachten wij eene korte beoordeel hierover neer te schrijven Is het waar dat verledene week eene vergadering 1 bouwkundigen plaats had te Yper en dat zij de ma waardige huizen der Kalfvaart gaan zien zijn Is het waar dat het meerendeels hunner hunnen b niet konden houden van lachen bij het bewonderen van! plan dier gebouwen Is het waar dat de gemakken niet voorzien zijn' beerputten En welk was het resultaat al den anderen kant der sii namelijk aan den Posthoorn Is het waar dat de bedienden van den Staat die hm niet willen bewonen Waarom Staan de huizen hun niet aan Is de pacht te hoog of wat is er Wanneer zal die geldverkwisting ophouden Niet leen in t belang der Yperlingen, noch alleen niet de'! teisterden, maar in 't belang van alle Belgen, want' meer men het geld wegwerpt, hoe meer men het breekt' hamres, hoe meer lasten er ook zullen te betalen vallei' Loopendr rekeningen. j Geldplaatsingen op korteen lange terffli]'1- Beursbewerkingen. Wissel van vreemde gelden. Leeningen op titels. Bureelen open alle werkdagen van 9 tot 12 en van 2 tot den Vrijdag van 8 1/2 tot 12 en van 2 tot 4 ure. Den W van 9 tot 1 ure namiddag. (Co-2"-

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche (1925-1929) | 1920 | | pagina 2