Z m)3 rn auéün cas. L|4es|u£|le diputó-kii
èirculafrëfcefttê,Jignle pl^fè mi-
- - ïui-même, par laquelle celui-ci obi-igeait de
nlfe ;iver'cie pareils hqnorai'res M, Ie Ministre
f p-rufort surpris, mais a promis d'y mettre bon
^M le Président pour clöturer la séance, donne
re des divers vceux proposés au cours de la
l6C ni0n, et donne rendez-vous pour le mois|prochain.
iMnsisté pour que chacun arrive en temps afin que
]a 'séance puisse s'ouvrir a 2 heures précises, et
ère qu'aucun club désormais ne restera en -dé-
feut d'y envoyer ses délégués.
L'assemblée a émis les vceux suivants
1) Que nos Représentants fassent une enquête au
sujet des briqueteries officielles
2) Que les attributions des Hauts Commissaires
Royaux soient supprimées aussitót que l'initiative
privée recevra régulièrement les fonds que lui
allouent les Tribunaux de dommages et les Coopé-
ratives
3) Que le Gouvernement mette fin immédiate-
rnent au retard déplorable dans le paiement de ce
qu'il doit aux sinistrés
4) Que le Comité chargé de la Récupération des
machines agricoles et du bétail, en abaisse le prix
de reprise par les siqistrés au taux des coefficients
de remploi
5) Que la circulaire ministérielle qui range arbi-
trairement tous les vélos, pianos d'étude et instru
ments de musique, parini les objets de luxe, soit
retirée
6) Ainsi que celle qui impose le paiement de
frais d'architecte aux sinistrés qui, par suite du
retard du Gouvernement a exécuter ses contrats,
1 .sont obligés de résilier ceux-ci
Demande a la Fédération Nationale des Sinistrés
de mettre ces 4 derniers voeux a l'ordre du jour du
prochain Congrès, et charge ses délégués de les y
- faire adopter de faqon a ce que la réalisation en
soit énergiqnenient poursuivie.
Bij het terugtrekken der
overeenkomsten met den Staat
Het gebeurt ook dat de Bureelen antwoorden
Zeer wel, maar gij hebt eerst den bouwkundige
te betalen Welnu de te betalen rekening is dik-
wijls zoo hoog dat de geteisterde niet in staat is
deze uitgave te doen... en hij laat zijne herbouwing
aan den Staat over.
Alzoo komt het dat men ons de volgende vraag
gesteld heeft Brengt het zenden van een getee-
kend plan door eenen bouwkundige van Brussel,
die nooit ter plaats is geweest en die den belang
hebbende nooit gezien of geraadpleegd heeft, de
verplichting mede eerloon aan dezen bouwkundige
te betalen
Wij antwoorden dat in dit geval niets aan den
bouwkundige als eerloon verschuldigd is.
Inderdaad de eerste plicht van den bouwkundige,
vooraleer het minste om 't even welk werk uit te
voeren, is eerst en vooral met zijnen kliënt te on
derhandelen, ware het enkel slechts om hem ie
vragen welke soort van bouw hij verlangt, welke
schikkingen moeten in 't oog gehouden worden.
Wat dient er gebouwd te worden Eene hofstede
voor 20 hectaren of voor 5, een renteniers- of een
zaakwaarnemershuis, eenen winkel 'of eene her
berg Welke afmetingen moeten er aan het ge
bouw gegeven worden Zal de oude inrichting
door twee mindere vervangen, of zullen twee hui
zen tot een enkel gebracht worden Deze zijn al
zaken, die moeten beslissend afgedaan worden,
vooraleer een plan te maken. Niemand zou kunnen
aannemen dat een bouwkundige anders te werk
g'ng- Indien de belanghebbende niet geraadpleegd
ls yóór het opmaken der plans, moet hij deze niet
betalen, 't Ware al te gemakkelijk om zich naar
believen eerloonen te verzekeren. 'tZou alleen gaan
voor eenen bouwmeester, die in Februari 1920 ge
last is geweest met het oprichten eener hofstede om
raP rap in Maart 1921, bij het aankondigen
van terugtrekken van een kontrakt, aan eenen
geteisterden eigenaar de kopie van het plan van
eene 'ngebeelde om 't even welke pachthoeve te
zenden. Dat het H. K. C. den bouwkundige aan
geduid heeft, verandert geene jota aan dezes ver
plichtingen. Hij moet eerst en vooral zich in betrek
king stellen niet z.ijne,n. kliënt en dezes bevelen
ontvangen. Nog eens weten wij maar al te wel dat
meestal bureelen en bouwkundigen op dit punt
verzuimen de hoogere rechten van den geteisterden
eigenaar te erkennen maar zulks verandert niets
aan de zaak.
Niets is dus als eerloon verschuldigd zoolang de
bouwkundige niet met den kliënt gesproken heeft.
Zulks wil niet zeggen dat nooit iets, zelfs in dit
geval, verschuldigd is. Een bouwkundige aan wien
men vast een aanstaande werk toevertrouwd, heeft,
bezit het recht dit werk zich niet te zien ontnemen.
Eene billijke schadeloosstelling is hem verschul
digd, maar het spreekt van zelf dat deze niet gelijk
kan zijn aan de som, die men hem zou moeten be
talen indien hij wezenlijk het werk had uitgevoerd.
Wie moet de schadeloosstelling betalen Wij
moeten onderscheiden. Indien door de overeen
komst, gesloten tusschen den geteisterde en den
Staat, deze laatste zich verbonden heeft op straffe
van vernietiging, de werken te beginnen binnen
eenen bepaalden tijd en dat gedurende dit tijdver
loop niets gedaan is, heeft de geteisterde die zijn
kontrakt te niet doet, klaarblijkelijk niets te beta
len de Staat onderhandelt met den bouwkundige
voor de schadeloosstelling, indien hij er eenen aan
gesteld heeft. De geteisterde geeft eenvoudig be
richt van de vernietiging aan het H. K. C. het
overige gaat hem niet aan. Indien integendeel geen
enkel tijdverloop bepaald is geweest, moet de ge
teisterde eene schadeloosstelling aan den bouwkun
dige betalen, voor zooveel het wel vastgesteld is,
dat vóór het bericht van vernietiging, een bouw
kundige wezenlijk is aangesteld geweest om de
plans op te maken.
Het eerloon van den bouwmeester bevat niet al
leen het opmaken van het plan. Dit is maar een
klein deel van zijne tusschenkomst. De bewaking
der werken, hunne beslissende aanneming, de ver
antwoordelijkheid voor de werken gedurende het
wettig tijdverloop van tien jaar, maken de bijzon
derste oorzaak van zijn eerloon uit. Er kan dus
geen spraak zijn van een volledig eerloon aan eenen
bouwkundige die zich bepaald heeft tot het maken
der plans. Deze regeling kan aanleiding geven tot
zeer moeilijke besprekingen.
Het is dus wel verstaanbaar dat de geteisterden,
die weinig op de hoogte van zaken zijn, bevreesd
zijn voor deze gerechtelijkegeldelijke moeilijkheden.
De bijgevoegde Koninklijke Hoog Commissaris
sen moeten daarom allen ter harte nemen deze
zwarigheden aan hunne ongelukkige onderhooiigen
te besparen. Sommige Commissarissen leggen ge
durig eenen lofwaardigen iever aan den dag om
hen bij te staan, om niet de minste hindernis te
brengen aan het uitoefenen van het recht van Ver
nietiging van kontrakt. Hopen wij dat zulks de re
gel zal worden en dat de bijzondere ondernemings
geest altijd en overal metterdaad zal aangemoedigd
worden en niet enkel door ministeriëele woorden.
Men zou ongelijk hebben te gelooven dat ons
Blad stelselmatig gericht is tegen de bouwmees
ters of zelfs tegen de herbouwing door den Staat.
Geenszins, maar onze vaders hebben in 1830 voor
de Vrijheid gestreden, de Grondwet in het Palla
dium van onze vrijheid, onze kinders hebben van
1914 tot 1918 voor de vrijheid gestreden en
het is maar redelijk dat wij,'alhoewel geteisterden,
er aan houden vrij te blijven onze hoeven en onze
huizen te herbouwen gelijk wij het verstaan. Wij
willen eenvoudig dat men ons noch bouwkundigen,
noch ondernemers, noch bouwtrant oplegge, die
ons niet aanstaan. Wij willen t' onzent meester
blijven.
En wij willen ook dat de Staat trouw zijne over
eenkomsten uitvoere, zonder strikken, en zonder
dezen aan hunnen ondergang bloot te stellen, die
hun vertrouwen in zijne ambtenaren gesteld hebben.
Daar is alles
Wat de geteisterde landbouwers begeeren
Het systeem der toelagen van 3000 fr. tot
het bouwen van halfbestendige woningen
wierd door eenen omzendbrief van 23 Au-
gusti 1920 door minister Jaspar uitgebreid
en eene toelage kunnende beloopen tot 5000
fr. volgens de uitgestrektheid der hoeve
wierd toegekend aan de landbouwers die
zich voorloopige stallen, schuren, enz. enz.,
bouwden,
De aanvragen moesten voor i Januari 1921
aan den bevoegden toegevoegden Konink
lijken Hoogkommissaris gezonden worden.
In alle toegevoegde K. I I.K. buiten ééndit
van MRonse wierden de toelagen geweigerd
Bij M. Ronse wierden alle aanvragen inge
willigd o.a.te Bixschote, Langemarck, Poel-
capelle,om er maar eenige te noemen,hebben
alle landbouwers de gevraagde toelage ont
vangen en hebben ze nu schuilplaatsen voor
hunne dieren, zelfs hebben de gemeenten in
het gebied van M. Ronse aan den bevoegden
minister gevraagd, omhel stelsel terug in
voege te brengen, ten minste voor het voor
jaar, daar nu meest landbouwers terugkee-
ren, ze hebben groote hoop te gelukken.
redereen vraagt zich af welke de reden dier
verschillige behandeling zijn mag; 'tis alles
zins eëne ongerechtigheid
De werktuigen die uit Duitschland afge
stuurd worden zijn in het algemeen verre van
de volmaaktheid van maaksel te bezitten on
zer inlandsche werktuigen ze zijn ook voor
andere gronden gemaakt en zoo beantwoor
den ze niet altijd aan de eischten der land
bouwers.
Ware het niet dat de boeren ze op afreke
ning hunner oorlogschade ontvangen dan
zou de regeering met de kluts blijven zitten.
De prijs die ervoor aangerekend wordt is
soms niet alleen te hoog, volgens de heden-
daagsche marktweerde, maar het coëfficiënt
dat genomen geweest is tot het vaststellen
dier prijzen is dikwerf hooger dan het coëffi
ciënt van wederbeleg toegestaan door de
Rechtbank van oorlogschade.
Die hooge prijs komt Duitschland ten goe
de en komt uit den zak onzer landbouwers.
Hetzelfde is ook waar voor de dieren. Daar
ook is het coëfficiënt voor het wederbeleg'
door de Rechtbank toegekend lager dan dit
toegepast door de commissie van recuperatie
Kregen de boeren maar geld, ze zouden
veelal andere en betere zaken koopen dan ze
nu ontvangen.
Hier is een groot verschil van behandeling
vergeleken niet eigenaars van huizen.
Eigenaars van 5 - 10-15 huizen bekomen
een coëfficiënt van 4 - 5 - 6 als wederbeleg,
ze bekomen huis voor huis terug; terwijl de
landbouwers, wier dieren en alaam hun on
ontbeerlijk zijn tot het uitoefenen van hun
beroep, slechts een coëfficiënt bekomen dat
lager is dan de betrekking tusschen heden-
daagsche en vooroorlogsche prijzenW aarom
dit verschil in behandeling?
'liet staatsbestuur kondigde aan dat zwa
velzure ammoniak en kalkcyanamide aan de
landbouwers als voorschot op oorlogschade
zouden geleverd worden.
De prijzen beider meststoffen staan hooger
dan de hedendaagsche handelsprijzen. Die
hoogere prijs komt weeral Duitschland ten
goede. Meer nog, niet zwavelzuur ammoniak
doch ammon-salpeter wordt geleverd. Dus
eene geheele andere meststof dan de aange
kondigde.
Beide meststoffen zijn zoo goed als onge
kend. Daar het gebruik beider mesten zekere
kennissen! van gebruik vereischt zullen er
nog menige landbouwers in hunne oogstver-
wa'chtingen bedrogen worden.
Indien de boer geld ontving, zou hij zich
aanschaffen 't geen hij wil.
De landbouwers die hun land door een sys
teem van het ministerie van landbouw ver
effend hebben, bekomen-dat hun land de eer
ste maal door motorploeg onvergeld omge
ploegd wordt. Er zijn veel te weinig ploegen
om dit werk op tijd te kunnen doen vele
boerenmoeten het werk zelf doen. Het mi
nisterie kan daar eene groote besparing doen
Die beploeging door het ministerie met mo-
torploegen kost schrikkelijk veel geld geef
den boer de helft van den kostprijs voor de
eerste beploeging en de motorploegen zullen
niets meer te verrichten hebben.
g