Nécrologie
De plaats van Gemeente onderwijzer
Hierop vraagt de heer Hallaert het woord en zegt
Ik deel geenszins de zienswijze van den heer voor
zitter en stem in t geheel niet in met de beweegre-
jgnen die hij vooruitzet om een protest te wettigen
en vooreerst
n Uitstellen van de praalgebouwen te herstellen tot
Jat de huizen herbouwd zijn, dat is zooveel als
vragen dat zij niet zouden herbouwd worden in
alle geval het zal ons groofelijks in gevaar stellen
dezelve niet meer of nog in langen tijd niet herbouwd
te zien, en wat is Yper zonder zijn Halle en Cafhe-
draal. niets meer dan een boerensteedje.
H Wat Yper kenmerkte, het waren zijn praalge
bouwen, die getuigden van zijn groot verleden en
die jaarlijks honderden en duizenden vreemdelingen
naar hem trokken,
Gij zegt dat men nu de puinen komt zien en dat
zulks eene bron van inkomsten is voor de stad.
t Dat eerste is onwaar en het tweede is en zal zelfs
zijn zonder puinen.
De Franschen komen 'niet of toch maar weinig
voor de puinen. zij hebben er genoeg in hun land
te herstellen als zij komen, t is een deurpassage
naar de zee of naar een graf,
Het zijn dus Engelschen vooral en Amerikanen
die naar hier komen en 't is niet om puinen, dat is
hoopen gruis te zien die niets zeggen, noch nooit
iets gezegd hebben onder opzicht van bouwkunde
en zelfs geen gedacht meer geven van wat de Cathe-
draal en de Halle vroeger waren.
De Engelschen komen naar Yper, omdat Yper
voor hen nu een historische stad geworden is. Een
rechte Engelschman overtuigt zich dat zijn land
het grootste en machtigste land der wereld is.
Daarom doet hij in zijn leven den toer der wereld.
Hij bezoekt Waterloo, alhoewel daar niets meer is
te zien, omdat Waterloo voor hem een historische
plaats is, waar hij aan de macht van Napoleon den
knak gaf en nu ook zal hij voorts Yper blijven
bezoeken, niet om zijn puinen, die voor hem geen
waarde hebben, maar omdat zijn volk daar held-
haffig heeft gestreden' en de duitsfche overmacht
heeft verbroken.
Niet de stad zelve boezemt hem belang, maar 't
u omliggende 't is Passchendaele, 't is Boesinghe,
't is t Hooghe, 't is 't Zwart Leen, 't is S' Elooi
en andere en dap komt hij naar Yper verteer doen.
Hij zal er ook komen om de graven zijner zonen te
bezoeken want geen volk heeft meer eerbied voor
de graven dan 't Engelsche volk. En zoo ge er nu
een ziet die een photo van de puinen der Halle
neemt, dan is t om te kunnen getuigen dat hij daar
is geweest. Maar wat bij de Engelschen en Ameri-
kanen meer belangstelling zal wekken zal zijn van
te zien dat het tegenwoordig geslacht der Yperlin-
lingen even als het voorgeslacht bekwaam en kracht-
dadig genoeg is om praalgebouwen als voorheen
op te richten.
Ge zegt dat de 4 l/2 millioenen aan de Cathe-
draal besteed zouden kunnen worden om huizen te
bouwen waaraan grooten nood is. Ik ontken niet
dat er huizen te kort zijn, en ik weet bij eigen
ondervinding dat vele menschen thans moeten wonen
a in huizen erger dan onze stallen van vooroorlog.
n Maar dat is de kwestie niet de kwestie is te
a weten of die werken een beletsel stellen aan t her-
opbouwen van huizen en of het geld daarvoor nu
n bestemd naar bijzonderen gaan zou. Welnu daar-
«aan twijfel ik grootelijks om niets meer te zeggen en
a gij behoort mij dus te bewijzen dat zulks een be-
ii letsel is en dat de bijzonderen er hun bate bij zouden
a hebben.
n En waarom moet nu de collectiviteit, t zij men ze
«stad, godshuizen, disch of kerkfabriek heet op den
ii achtergrond geschoven zijn heeft élke collectiviteit
niet zooveel recht als een bijzondere haren eigen-
ii dom zoo gauw mogelijk hersteld te zien Verte-
n genwoordigt die collectiviteit géén algemeen belang
n meer voor hetwelk het bijzonder belang moet
a onderdoen.
Kunt ge zeggen dat er nu niet dapper gewerkt
a wordt. Ja zelfs zooveel dat de werkkracht begint
tc spannen.
«Kan elkeen op denzelfden stond voldaan worden?
^an nu niet iedereen zelf de hand aan t werk slaan?
^aar waar is 't dat van velen het onderzoek en
v°Hedigen der dossiers veel tijd vragen Aan wien
moeten het 20Q0 wijten dat hun huis nog niet door
%n Staat herbouwd werd als zij maar hunne aan-
Vraag indienden in de laatste 14 dagen
Het publiek zegt men rekiameert. Ja, een zeker
publiek rekiameert, maar hebben die menschen recht
en reden van te reklameeren Kennen zij de waren
toedracht der zaak ofwel zijn het geen menschen
die altijd reklameeren en nooit tevreden zijn.
Publieke opinie—men weet hoe men ze gemakkelijk
verdraaien kan. Ik eindig en besluit
Het ware een groofe dwaasheid, ten allerminste
eengröote onvoorzichtigheidhet heropbouwen onzer
a praalgebouwen tegen te gaan. Het belang van eiken
waren Yperling is niet alleen de Cathedraal, maar
ook de Halle nu te zien beginnen opbouwen.
De heer Aimé Gruwez vroeg dan het woord en
weêrlegde de verscheidene punten door den heer
Hallaert besproken
Hoe zou men, zegde hij, bevreesd zijn
voor den heropbouw der praalgebouwen heb-
ben onze Kamerheeren niet, met algemeenheid,
de wet tot herstel der oorlogsschade in volle
solemniteügestemd. De St Maartenskerk heeft
dus recht op schadevergoeding j,uist gelijk een-
ieder. Het uitstellen van dat werk vereischen, is
niet vragen dat het gebouw niet zou herbouwd
worden, maar de noodwendigheid aan woonsten
is zoo groot, de geteisterden in 't algemeen
wonen zoo armmoedig, dat het onze plicht is te
vragen eerst onze huizen en dan de praalge-
bouwen.
Alle Yperlingen, zoo ging hij voort, zijn
het ééns, om den heropbouw der praalgebouwen
te vragen maar slechts als wanneer men den
woningsnood zal grootendeels beperkt hebben.
Wat de Engelschen betreft, zij komen niet
alleen voor hunne graven, ver van daar, maar
wel voor onze puinen. Toen zij, te samen met
de Brusselaars ons Yper wilden in puinen laten
en eene nieuwe stad wat verder bouwen, was het
niet omdat de puinen hun aanlokten? De plannen
der stad, met in 't midden de Zóne du silence
waren ze niet opgemaakt om de Engelschen aan
te trekken en voldoening te geven En hadden
wij aan 't hoofd der stad, dan niet een werker
gehad voor ons Yper, dan was geheèl de stad
misschien nog een puin.
Wat den tegenwoordigen staat der stad be-
treft, dé Engelschen hebben tot nu toe maar
weinig belang gesteld in onze toekomst, dat
wierd gezegd niet voor Yper alleen maar voor
geheel Belgie.
Vindt gij het ook niet heel slecht van wegens
den heer Minister Theunis geld te verleenen
voor de praalgebouwen als nog honderden dut-
sen, bijna 3 jaar na de wapenstilstand, nog
geenen duit hebben getrokken.
Men zegt dat die 4 1/2 milioen zal genomen
worden op eene aanstaande leening. Zoo eene
handelwijze is tegenstrijdig met alle spaarzaam-
heid en moet ons Belgie ten onderen brengen.
Voor wat, de herbouwing betreft met de Staat,
spreekt niet van 14 dagen maar van een jaar,
een jaar en half en meer zijn er kontrakten ge-
teekend en de eerste spade moet nog in den
grond gestoken worden.
Hij stemde dus het voorstel van den heer Voor
zitter een wensch uit te drukken om de schade
vergoeding voor huizen den voorrang te geven en
de credieten bestemd voor den heropbouw der
Kathedraal te nemen van de ontworpene leening.
De Voorzitter legde dat voorstel ter stemming.
Het werd aangenomen, metalgemeene stemmen, min
éen en eene onthouding
De ve'rgadering eindigde rond 10 ure.
Smeekschrift
De Handels- en Nijverheidsbond van Yper, in
algemeene vergadering van 3n September 1921,
overwegende dat de grootste helft der bevolking
der stad, bij gemis aan woonsten, nog op den
vreemde doolt,
overwegende dat, van de teruggekeerde inwo
ners, 90 uit nood aan huizen, moeten verblijven
in barakken of koten
overwegende dat nog geen enkel handelaar of
nijveraar door heropbouw of vergoeding in staat
werd gesteld zijn bedrijf als vroeger uit te voeren;
overwegende dat alle vragen naar herstel van
den vaart van Yper naar den Yzer, die het meest
moet bijdragen tot de herleving der stad en streek,
steeds botsen tegen eene zoogezegde nood aan
geldmiddelen
overwegende dat de dringende noodzakelijkheid
den voorrang moet hebben tegenover alle werken
van pracht en dat alle krachten moeten ingespannen
wordën om die noodzakelijkheid te verwezent-
lijken
overwegende dat het uitvoeren van werken wier
dringendheid niet bewezen is, zou voor gevolg
hebben de schaarschheid aan bekwame stielmannen
nog erger te'maken als thans, de moeilijkheden
der toevoer der materialen nog zou verscherpen
en bijgevolg den heropbouw duurder maken en
verlengen
overwegende dat in den tegenwoordigen toestand
der stad Yper, de puinen van onze prachtgebou-
wen, door het groot aantal bezoekers, eene bron
van bestaan daarstellen voor een aanzienlijk ge
deelte der bevolking en het afschaffen dier bron,
vooraleer handel en nijverheid tot heropbloei
komen, eene groote onvoorzichtigheid zou zijn
drukt het gevoelen uit dat den tegenwoordigen
oogenblik slecht gekozen is voor het aanvangen
van den heropbouw onzer praalgebouwen, en
wenscht dat deze werken zouden uitgesteld worden
tot den dag waarop, de stad ver heropgebouwd
zijnde, eene krisis in de bouwnijverheid zal ont
staan, dat de kredieten, daartoe bestemd, zouden
aangewend worden aan werken van grooter drin
gendheid en namentlijk aan het herdelven van den
vaart van Yper naar den Yzer
besluit deze wenschen te zenden aan de heeren
Ministers Theunis, Van de Vyvere en Anseele,
aan de heeren Senatoren en Kamerleden van het
Arrondissement en aan het Gemeentebestuur der
stad Yper.
Burgerstand der Stad Poperinghe
van den 4 tot 10 September
Geboorten Vandezande Félicien, Wijk K. -- Gillebert
Anna, Wijk I. - Robaeys Godelieve, Werfstraat.
Huwelijk Desramaux Georges, en Milleville Maria.
Overlijdens Decroo Urbain, 5 m., Boeschepestr. - Neve-
jans Honoré, 6 m., Zwijnlandhoek. Merveillie Sophie Phi-
lomène, 72 j., gehuisvest te Westvleteren, echtgenoote vari
Pieter Kino,
Huwelijksbeloften Lyoen Michel en Hauspie Martha -
Rabaut Gérard en Lebbe Alice.- Deschodt Hector en Pieters
Felicita. - Vandenberghe Cyrille en Careye Lucie.
van 10 tot 17 September
Geboorten Ugille Georges, Wijk D. Debyser Georges,
Veurnestr. De Craene Pieter, Bertenplaats. Vercruysse
Julien, Wijk C. Deianghe Maurice, Koeistr. Coevoet
Paul, Noordstr. Clement Arthur, Pottestr.
Huwelijken geen.
Sterfgevallen Petyt Henri, 3 m., Bellestr. Dumelie
Simonne, 6 m., Casselstr. Lucas Margarita, 7 m., Proven-
steenw. Christiaen Achille 35 j., werkman, weduwaar van
Maria Stroobants en echtgenoot van Rachel De Backer, Wijk
L. Pauwels Emerence, 72 j., grondeigenaarster weduwe
van Carolus Delfosse, Yperstr. De Cae Edmond 58 j.,
landgebruiker, echtgenoot van Eugenie Pinson, Vogelhoek
Leopold Melis. 69 j., herbergier, weduwaar van Louise Braeih
Noordstr.
Huwelijksbeloften Vanoutrive Achille en Pinket Victori-
ne Warlop Arthur en Devos Flavie. Dewickere Marcel
en Boone Zulma. Thevelin Benoit en Lebbe Alice.
Warnêton
du 1 au 15 Septembre
Naissances Odent Gaston. Pauwels Marguerite.
Publications de mariage Provost Joseph et Huygue Ma
rie-Louise. Strobbe Camille et Turcq Jeanne. Petition
Jules et Devroede Marie.
Au moment de mettre sous presse, nous appre-
nonsledécès de M. DanielSABBE-VERGRACHT,
négociant en bois, décédé subitement' a Bruxelles
le jeudi 15 courant, a l'age de 51 ans. Sa dame
est la soeur de MM. Félix et Maurice Vergracht
d'Ypres.
Nous présentons aux families Sabbe et Vergracht
nos bien sincères compliments de condoléance.
Place d'instituteur communal
vacante a Sar«twoor,ci®™iex-»Ypir,©s»
Entrée pour le lr octobr© 1921
is open te ZarstvoOE*de-bii-Yp@i*.
Ingang met ln october 1921.