Ersche ingenieurs
©rus:© Wesfira§s©n
(vervolg)
In 1782 kreeg Yper een Oostenrijksch gar
nizoen en, gedurende hetzelfde jaar, werd er,
op last van keizer Jozef II, overgegaan tot
den verkoop van een groot aantal militaire
terreinen die bijna al de buitenste versterkin
gen droegen.
Ten gevolge der Brabantsche Omwenteling
moesten de Oostenrijkers in allerhaast per
verlaten (i5-i 1-1789). Den 18 November 1789
wilde generaal JUnsmaul de stad belegeren,
maar de poorten bleven gesloten en de Yper-
lingen liepen strijdvaardig op de groote ves
ting, de eenige die aan de afbraak der buiten
ste versterkingen was ontsnapt. Debelegeraars
trokken onverrichterzake Frankrijk in.
Den 5 December 1790 had Yper weer een
Oostenrijksch garnizoen dat er bleef tot den
16 Juni 1792.
Twee dagen nadien werd de stad ingenomen
door den Franschen generaal Luckner en, den
2 Juli, opnieuw door de Oostenrijkers. Zij
verlieten Yper in den nacht van. den 7 op den
8 November 1792, de Franschen keerden
er terug den 17 November en herstelden
eenige der buitenste versterkingen.
Het Fransch garnizoen verbleef er tot den
2 April 1793 en werd den 6 door de Oosten
rijkers opgevolgd.
Den 9 September 1793 werd Yper van uit
Vlamertinghe nog ai erg door de Franschen
beschoten maar 's anderendaags waren de
belegeraars verdwenen. Den 22 October
keerden zij terug en de stad werd gedurende
twee dagen gebombardeerd.
De Oostenrijkers deden een uitval in de
richting van Dickebuschvijver waar er slag
geleverd werd.
Zij leden nogal groote verliezen en keerden
weer naar Yper terwijl de overwinnaars zich
ten Zuiden der Leie gingen vestigen.
Den 26 N ovember verjoeg het Oostenrijksch
garnizoen het leger van den Franschen gene
raal Vandamme dat Poperinghe en de omlig
gende dorpen bezette.
Intusschen hadden de Oostenrijkers de
meeste buitenvestingen heropgebouwd en al
die werken onderling verbonden met een over
dekten binnenweg, van glooiingen voorzien.
Zoo was Yper opnieuw in voldoenden
staat van verweer.
In de eerste dagen van Juni 1794 deden de
Franschen een hevigen aanval op onze stad
die door meer dan 7000 Oostenrijkers verde
digd werd. Maar het garnizoen bezweek
onder de overmacht en was gedwongen zich
aan de Republikeinen over te geven.Die over
gave gebeurde den 18 Juni en's anderendaags
deden de Franschen hunne intrede te Yper
die weinig van de beschieting geleden had,
uitgezonderd het gedeelte begrepen tusschen
de Vleeschhouwerstraat, de Boterstraat en de
Elverdinghestraat, waar verscheidene huizen
en kloosters door kartetsen en houwitsers ver
brand of platgeschoten werden.
De Fransche krijgsoverheid legde te Yper
beslag op het oud klooster der Capucienen in
de 1 egelstraat, dat tot voedermagazijn werd
ingericht en op de gebouwen van het bisdom
die in magazijnen werden veranderd voor de
militaire genie (29 Pluvióse jaar IV - 18
Februari 1796).
Na het beleg van 1794 werden de Zaeltje-
kazerne en de Belle-kazerne afgebroken. Deze
laatste werd door een nieuwe kazerne vervan-
gén, gedeeltelijk op de oude grondvesten ge
bouwd. Men noemde ze de kazerne van 't jaar
tien (der Republiek eigenlijk 1802).
Den 19 Messidor jaar XI (8 Juli i8o3), deed
Napoleon Bonapartealsdan eerste Consul der
Fransche Republiek, zijn intrede te Yper.
Men verwachtte het beste van dit bezoek,
maar te vergeefs, de stad bleef zonder besten
dig garnizoen tot de gebeurtenissen van 1813-
1814 een einde stelden aan de Fransche over-
lieersching in België.
de St-Pieters-
Na de instelling, in Frankrijk,
keizerrijk (1804), kreeg de ^nt^erp' t
nenpoort de benaming van NaP°'e°
Den 26 October 1811 werden de hiernavcr
melde militaire gebouwen in vollen eigen
aan de stad Yper overgegeven
A Met last van onderhoud en nu 1 air
bestemming
1) de kazerne van 't jaar tien
kazerne en de Ruiterijkazerne
2) elf wachthuizen, waarvan zeven 1
en vier buiten de plaats
3) de vijf kazematten (krijgsbakkery) achter
St-Jacobskerk
4) de gebouwen van het krijgsgasthuis in de
Tegelstraat
5J de krijgsgevangenis (overblijfsel van het
Zaelhof kasteel der graven van Vlaande
ren) en het gebouw der Capucienen in de
Tegelstraat.
B. Zonder last van onderhoud ofmilitaiie
bestemming
1) de gebouwen en afhankelijkheden van de
Antwerp- o( St Jacobskazerne (achter die keik
en onder het bolwerk). Die kazerne werd al-
gebroken in 1812.
2) de hovingen van het krijgsgasthuis (een
gedeelte der gronden werd gelijfd in de hovin
gen van het krankzinnigengesticht op het
Zaelhof
Al die militaire gebouwen bevonden zich in
een erbarmlijken toestand. De stad kreeg
bevel ze in goeden staat te herstellen en daar
toe de gelden te gebruiken voortkomende van
den verkoop der Antwerp-kazerne en der
hovingen van het krijgsgasthuis.
In 1812 kreeg Yper, in plaats van een gar
nizoen, een aantal Spaansche krijgsgevan
genen.
Zij werden gelast met het aanvullen der
oude grachten die het Zaelhof omringden.
Dat werk was nog niet voltooid als de Span
jaards in 18[3 de stad mochten verlaten.
Maar de volgende jaren werden de grachten
volledig gedempt en op de plaats ontstond er
een uitgestrekt plein dat-weldra met woningen
werd begrensd.
In November 1813 werd de dépót van
het 27e Fransch regiment lichte infanterie van
Brugge naar Yper overgebracht. Rond het
zelfde tijdstip kwam er nog een afdeeling
kanonniers-veteranen.
Den 23 Februari 1814 werd Yper langs den
Meenensteenweg door de Pruisen beschoten.
Het garnizoen, dat niet meer dan 3oo man
telde, stelde zijn geschut op de vestingen
achter St-Jacobskerk. Na een uur bombarde
ment trokken de Pruisen zich terug.
Twee dagen nadien doortrokken 5ooo Fran
sche soldaten onze stad in de richting van
Meenen-Kortrijk.
Van den 5 Mei tot den 3o Juni 1814 werd
Yper bezet door de Pruisen. Zij hadden er
3ooo man voetvolk en een regiment huzaren.
Zij werden vervangen door het 69' Engelsch
Infanterie-regiment en door een Hannoversch
huzaren-regiment dat Engeland ten dienste
stond. Dit garnizoen bleef hier tot in Februari
18]5. Dan vertrok de Engelsche infanterie w
werd opgevolgd door vier bataillons Hanno-
versche infanterie die met voormeld Hanno
versch huzaren-regiment te Yper bleven tot
den2December ,8i5, dag der intrede van de
Nederlandsche legers.
Gedurende de Honderd dagen van het
Fransche keizerrijk (20 Maart- 27 Juni 18i5)
wat va a,YJe "tÜen en6e" e" h*
hoogste peil. wateringen op het
fW h6] g(fchut en al de munitie werden over
Oostende door de vaart naar Yper gebracht
De nede laag van het FraPgchg Ct.e
aan al die' be'drijvilheid.81"' einde
Yper werd den 2 December 1
bataillons voetvolk en
en
ver
eenige compagnies schutterij van het WP
Nederlanden. r^r
Het nieuw garnizoen betrok de ka2ern
Het oud krijgsgasthuis in de Tegei"^'
werd ook door troepen bezet en de
kundige diensten werden overgebracht"^
de gewezen Arme-meisjesschool in de Di
destraat.
Voor het herstel der Ypersche versterf
gen verleende de Nederlandsche Regee^'
eene som van 3.894.497 gulden,
2.843 365 gulden' vóór de Omwenteling
i83o reeds hunne bestemming hadden
kregen.
In de Lente van 1817 begonnen, werd»
de groote werken de volgende jaren n,et
spoed voortgezet.
De bijzonderste vesting werd bijna gehee]
behouden, eenige gedeelten werden gewijzigd
of versterkt.
Van de vijf hoornwerken door Vauk
gemaakt, werd alleen het hoornwerk van
Antwerpen op het Oosterfront herbouwd
maar met dubbele kazematten.
Aan de kom der vaart werd een nieuw
kroonwerk a gebouwd dat bomvrije vi
schansingen bevatte.
Al de oude muren der omheining en de
buitenste werken werden hersteld, de gracl
ten uitgediept en de aardwerken opgehoogd
met inbegrip der overdekte wegen en de
glooiingen. Wordt vervolgd.)
Omschrijvingsprijskampen
voor merrieveulens en kweekmerrïéi
van het Belgisch Trekras
gehouden te Yper, den 23 Juni 192S
A. Prijskamp voor merrieveulens van 2 ju
(7 mededingsters)
ie premie van 100 fr. met zilveren eeremetaa!
aan Coene Marcel, te Dickebusch voc
Nora, baai.
2' premie van 75 fr. met bronzen eeremetaa
aan Delva Maurice, te Reninghe voc
Laura, baai.
3e premiën van 5o fr. met bronzen eeremetaa
aan Van Damme Henri, te Kemmelvoo
Flora, Vos. Coppin Fernand, te Waai
ten voor Poldine, vos. DochyJeroon
te Elverdinghe voor Martha, vos. Dn
moulin J., te Ledeghem voor .Jeanne, baai.
B. Prijskamp voor merrieveulens van 3]M
(5 mededingsters
ie premie van 125 fr. met zilveren eeremetaal
aan Vercruysse Cyrillete Vlamertingb
voor Bertha, baai.
2e premie van 100 fr. met bronzen eeremetaal
aan Deraedt Arthur, te Dickebusch vooi
Laura, vos.
3e premie van "j5 fr. met bronzen eeremetaal:
aan Debackere Leonard, te Boesinghe vooi
Fanny, grijs.
C. Prijskamp voor kweekmerriên
(i3 mededingsters)
itaal,
vooi
T premie van 3oo fr. met zilveren eereme
aan Coene Marcel, te Dickebusch
Belle Dame, vos rouaan, (6 jaar).
2e premie van 200 fr. met bronzen eeremei
aan Coene Marcel, te Dickebusch v0
Miss blanche, bleek vos, (4 jaar).
3' premiën van 100 fr. met bronzen eereme
taal.
aan Remmery Ëmiel, te Staden voor
vos, (4 jaar). Colpaert Hector, te
prist»'
geve-
rouaaö»
Waaste»
ren (Rousselare) voor Mina, vos
(4 jaar). Coppin Fernand, te
voor Luronne, vos, (6 jaar).
D. Bewaringspremiën van 1000 fr- betM
per jaar en bij vierde gedeelte, 1(0 u
nterriën van 5 jaar en ouder, die eenee
omschrijvingspremie behaald hebben
F termijn), aan Dochyjeroom, teEve
ghe voor Bertha, vos, (5 jaar).
(4 termijn), aan Remmery Emile, te
voor Bella, baai, (11 jaar). jJ
(2e termijn), aan Delva Maurice, te e
voor Mina, rouaan, (9 jaar).
