Katholiek "Volksgezind ïOeekblad
Gelukkig en Zalig Nieuwjaar
BUITENLAND
BINNENLAND
YPER en ARRONDISSEMENT
Oorlog iusschen Italië en Turkije
Nieuwjaarsgiften veer den Paus
KONGO
YPER
SINGER NAA1MACH1EN
EN EEN VELO
Fran gaise- Diamant.
Vlaamsche Belaogen.JS&ffSnfigZ
Katholieke longe WachteiSpSbef' Su% gè
TWEEDE JAAR N° 52 DERDE JAAR N° 1 Wekelljksche Oplage 50 00 nummers ZONDAO 31 DECEMBER 1911 M
dag Januari 1912.
TELEFOON N° 137
G. Bras-Tavernier,
Kerkelijk Kalender.
Bij dit NIEUWJAARNUMMER van
HET YPERSCHE VOLK ontvangen
al onze lezers, als Nieuwjaarge
schenk, een Katholieken almanak
voor 1912.
Bij jiet intreden in het Nieuwe Jaar 1912
—het derde van Het Ypersche Volk -
wenschen wij, aan al qnze goede vrienden
lezers een Qelukkig en Zalig Nieuwjaar
Qelukkig Hiermede bedoelen wij het
tijdelijke en stoffelijke welzijn waarop alle
mensch recht heeft,
Zalig Daarmede beoogen wij het
geestelijke, het ziellijke, het eeuwige wel
varen.
Dit welvaren te weten, hier op aarde te
vnden in 't kwijten van onze christelijke
pichtendit welvaren ^aarvopr wij ein-
ddijk geschapen zijn en dat om Gods
bermhertigheid schenken zal na een kort
of lang christelijk en deugdzaam leven.
Rat wij, als christene rrjenschen, eerst
het geestelijk welzijn moeten betrachten
staat vast, immers al het stoffelijke en tij
delijke isvergankelijk; zulks belet echter niet
dat wij ook het meest mogelijke tijdelijk
welvaren betrachten,
Wat meer is, alle menschen hebben
recht op zekere maat van stoffelijken wel
stand die zelfs noodig is tot het deugd
zaam leven.
Wat meest bijdragen kan tot stoffelijken
welstand, en zoo het deugdelijk welvaren
zal mogelijk maken, is de uitbreiding en
de vastzetting der sociale inrichtingen ten
voordeele der kinderen en kleinen.
Het is dus een bijzondere nieuwjaar-
wensch van Het Ypersche Volk als
Katholiek en Volksgezind Weekblad als
algemeene tolk der christene maatschap
pelijke werken van Stad en Arrondisse
ment dat de sociale inrichtingen, de
bonden, mutualiteiten, samenwerkingen,
yakvereenigingeri,zouden uitbreiden,groei
en, bloeien en rijpe vruchten dragen... dit
tot voordeel van de aangeslotene leden,
de beste onzer vrienden, tot nut van de
samenleving en ook tot steun van Kerk
en Vaderland;
Een speciale Nieuwjaarwensch hebben
wij ten tweede voor de Katholieke Jeugd
met dewelke Het Ypersche Volk zoo
nauw bevriend is. Onze Katholieke Jeugd
van Stad en Arrondissement is aan 't roe
ren, aan 't leven en weldra zal hare mach
tige organisatie de toekomst der Katho
lieke Partij verzekeren. Mocht voor de Ka
tholieke Jeugd, voor onze Katholieke
Jonge Wachten het jaar 1912 vooruit
gang en zege medebrengen.
Een derde bijzondere Nieuwjaarwensch
richten wij tot de Katholieke Partij
zélf.
Het Ypersche Volk is in 4 leven ge
roepen geweest, over twee jaar, bij gele
genheid van den kiesstrijd, om, heel het
arrondissement door, de werking aan te
gaan, en alle ware katholieken te vereeni
gen. Het Ypersche Volk heeft getracht
zijn best te doen en heeft al zijne jonge
krachten veil voor de toekomst. Het jaar
1912 is wegral een gewichtig jaar voor de
Katholieke Partij, eene verkiezing voor
Kamer en Senaat staat aan de deur.
Wij wenschen aan de Katholieke Partij,
ïjzonderlijk aan de hoofdmannen en lei-
herSfrt^eZe^enrï werk en de zegepraal. De
IHh 5nnen zijn ons bekend, het zijn de
rekenen '3assen' °P ^en ma£ iedereen
?P !^e* ^Persche Volk mogen zij
rekenen- Zooals in 't verleden zal ons
Jfnf m Volksgezind Weekblad zijn
P'icht vervullen
Bijna dezelfde toestand als verleden
week.
I Er werden weerom eenige kleine ge
rechten geleverd tusschen Turken en Ita
lianen, waarin volgens Turksche bron de
Turken, en volgens Italiaansche bron de
Italianen overwinnaars waren,
i Een correspondent van een Fransche ga
zet, die den oorlog volgt in het Turksche
kamp, heeft toch geschreven dat de Italia-
j nen in verscheidene gevechten een duch
tige nederlaag gekregen hebben, alhoewel
de Italiaansche bladen, die schrijven overjM. de Brocqueville aan 't hoofd, erf onze
die onbeduidende gevechten, (volgens katholieke Kamerleden hebben bewezen
den Franschinan zouden de Italianen eens dat zijne mannen zijn op hunne plaats.
500 dooden op 't slagveld gelaten hebben), Zij hebben zjch njet alleen verdedigd,
beweren dat de Turken telkens met zware j ni^ar ook gevoelige slagen toegebracht
verliezen werden achteruitgesjlagen. j san hunne tegenstreverszij hebben hard
Sommigen beweren qok dat er te Rome I en' zooals men zegt, doorgesproken, zoo
reeds zou gesproken worden van vrede^^auwe en roode wijsneuzen en la-
maken, maar teConstantinopel is men den i wijtmakers er zelf van verbluft stonden en
vrede niet genegen, daar hij thans niet ervan verslegen zijn, dat zij toch zoo diep
eerlijk voor de Turken zou zijn, en men 'n ^en gronc^ geb°oru zijn door onze ka-
1 oorlogt liever voort- tholieke ministers en hunne vrienden
renEn vie draagt daar de schuld van
Ziet hoe het er in de Kamers naartoe
gaat en besluit. Bij elke zitting werden
ondervragingen gericht tot onze ministers
I door de libero-socialen, om te bewijzen
dat de Katholieke partij niet meer de meer-
derheid van het land uitmaakt, om te too-
nen dat de libero-socialen of socio-libera-
len de bazen zijn in de Kamers, dat zij
zouden beslissen op welk oogenblik de
kamers moesten ontbonden worden
en daarom spraken al de liberale en so-
cialiste mannen die wilden en begeerden
hunne candidatuur voordragen van toe
komende ministersMaar zij hadden zan
der den veerd gerekendImmers onze
katholieke ministers, de Kabinetsoversfe
Engeland.
allen als een man
hebben met eene
elkander
wondere
Het vrouwenkiesrecht waarvoor er ineendrachtigheid. Neen de
die
ondersteund
eenheid en
tegenstrevers
Engeland reeds veel inkt verbruikt werd zijn er niet in gelukt tweedracht en ver
en veel schop-~n "-"-cWpn w:"t toch meer qeeWh^u te zaaien in de katholieke par
en meer aanhangers. Onder de leden u'er tij maar zij hebuen rooj*? tholieke eem
regeering zijn er meer vóór dan tegen, 't dracht versterkt! En 'iaat nu roo'den en
Zelfde in de kamer der volksvertegenwoor- blauwen maar roepen dat zij tegen de ka-
digers. Toch zal er nog zoo licht niet ger tholieke vrije scholen niet zijn, dat zij te-
stemd worden over. djt recht, daar dit gen de kloosters en tegen den godsdienst
Vergunningsrecht de meerderheid en de niet zijn achter Tgéeïï de groote heer
macht over de regeering zou geven in deVandervelde tegen onze zendelingen in
handen der vrouwenmen heeft berekend Kongoland, van laster en leugen uitkraam
dat er in Engeland inderdaad nogal mer
kelijk meer vrouwen van boven de 25
jaar zijn dan mannen,
Marokko.
Nu dat de zaken nopens Marokko effen
schijnen of zijn tusschen Frankrijk en
Duitschland, ontstaat er een nieuwe moei
lijkheid. Frankrijk en Spanje moeten nu
hun boeltje onder malkaar klaren. Dat
zou ook nog effen geraken, men is er ten
volle meê bezig, maar nu beginnen de in
landers van een streke in Marokko tegen
de daar verblijvende Spanjaards in opstand
te komende Spanjaards willen ze daar
kost wat kost buiten. Er zijn reeds meer
dan eens erge wanordelijkheden opgere
zen, en verleden week nog hebben er.warg
gevechtep plaats gehad, waar de Span
jaards natuurlijk meester zijn gebleven van
't slagveld. Ik weet niet of Spanje zich erg
boos moet maken over de thans gelever
de onderhandelingen, want Marokko heeft
al menige moeilijkheid opgeleverd aan de
Madridsche regeeiing.
China.
de, weten wij wat gelooven en waar
aan ons gehouden! En wij zullen het hen
bewijzen in Mei aanstaande, nietwaar Ka
tholieke kiezers! Met betrouwen zien wij
de toekomst aan en met de zekerheid dat
de katholieke meerderheid na de naaste
verkiezingen zal versterkt zijn, zoodat zij
het reglement der Kamers zal kunnen ver
anderen om die roode en blauwe lawijt-
makers wat te muilbanden opdat er in on
ze kamers degelijker werk afgelegd wor
de Ja, leve onze katholieke ministers
Leve onze katholieke partij
De wapenstilstand duurt voort, alhoe
wel de republikeinen verbitterd zijn door
de inneming van een klein stadje, dat de
Keizerlijke troepen zouden hebben bezet
ondanks dien wapenstilstand. Yan-shi-kai
schijnt te willen de twee partijen voldoen,
maar dat zal hem moeilijk gelukken, daar
de opstandelingen zich niet tevreden willen
houden met een monachieke regeering al
thansvan Mantsjoes, en nog immer de repu
bliek willen. Nu zijn de zaken nog verslicht
voor de Keizerlijken, want men meldt dat de
ware leider der omwenteling, die nog toe
buiten China verbleef, in Sanghai is aange
komen, en zich bereidt heeft verklaard
het bestuur der nieuwe republiek in han
den te nemen.
Perzie.
De regeering heeft toegegeven aan het
Russich ultimatum; het huidige cabinet
trekt er van door. Qndertqsschen blijft de
bevolking -in gisting, en op sommige
plaatsen hebben er gevechten tusschen
Russen en Perziërs geleverd geweest.
De stoomboot Leopoldville is Woens
dag terug uit de kolonie gekeerd. Twee
paters Trappisten waren onder de passa
giers. Pater Arnoldus en A'iera. Den 6
Januari keert de bqot terug. Alle brieven
pn postpaketten voor de verre vrienden
moeten dus in de post afgegeven zijn den
4 om den 5 uit Brussel op Antwerpen te
te kunnen vertrekken,
De steamer Elisabethville wiens vertrek
naar den Kongo wij zaterdag 11. gemeld
hebben had eene lading mëê van 4. 500
ton. Boven op het schip waren houten
koten gemaak twaarin 4 oostindische ossen
met bulten, zeboes genoemd, vastgebonden
waren. Die 2 koppels waren uit engelsjch
Indie verzonden'en door het ministerie
van kolonie naar on^en Kongo opgestuurd.
Benevens die djeren had het schip ook
nog eene groote hoeveelheid hanen en hen
nen mêe.
Te Matadi zijn de haven veel te klein
geworden. De kaaien liggen erproppens-
vol goed en allerhande waren. Men spreekt
eene nieuwe have aan te leggen over
Matadi. Hier zopden enkel nog de groote
zeeschepen aankomen en in de nieuwe
have de kleinere. Die nieuwe havenstad
zou men gemakkelijk maken in eene bochte
van den grooten Kongostroom. In 't korte
zou men zelfs hand aan 'twerk slaan.
KAMERNIEUWS.
Het eerste deel van den kamerzittijd
1911-12 is afgeloopen. En werd er veel j men een groot ijzeren schip ompetroliete
werk afgelegd Dat kan men niet bewe-vervoeren op den Lagen-Kongostroom. De
De Petroleum Kompagnie heeft een klein
vuurschuitje doen maken van een twintig
meter lang. Het wordt te Londen opgetim
merd en zal met petrolie worden in gang
gezet. Te Hoboken bij Antwerpen maakt
steamers van Opper Kongo zullen petrolie
krijgen uit een groot schip van 100 ton
die het kostelijke nat van Leopoldstad
naar Stanleystad zal brengen.
Te Boudewijnstad vermindert de slaap
ziekte; De Witte Paters hebben aan het
ministerie blanke agenten gevraagd om
den burgerlijken dienst aan te nemen en
zich uitsluitelijk met den geestelijken te
kunnen ophouden. De paters deden daar
alles, zelfs hadden zij briefbestellers aan
gesteld. In 't korte komt er nu daar een post-
ontvanger. Doktor Schwetz verlaat Boude
wijnstad, hij komt rusten in 't land. Die
verdienstelijke geneesheer heeft veel ge
daan ter verpleging der slaapzieken en ter
vernietiging der tsétsé vlieg. Uit dankba
re hulde zal Mgr, Huys hem uitgeleide
doen tot aan St Jacob-Lusaka.
Onze visschers doen voort goede zaken
in de kolonie. Te Moliro, een stadje aan
het Zuid-Oosten van het Tanganikameer
gelegen, hebben onze knappe mannen on
der leiding van zeeluitenant Ooor beginnen
hunne netten werpen. Smakelijke visschen
hebben zij opgehaald en gedroogd in de
daar opgebouwde drogerij. De Zwarten
lekken er hunne vingers bij, 't Smaakt hun
toch zoo hertelijk en fijn De inboorlin
gen der §treek komen bijna allen naar de
hegenne visscherschool waar schipper van
Hifte ze leert netten werpen en visch roö-
Len lijk alhier. Zij doen 't graag er 1
't rap,
BERICHT
Mijnheer de Burgmeester der stad Yper
zat ontvangen op Nieuwjaardag van 11 ure
tot middag.
eerenj
ZON DAG RUST - Dienstdoende Apo
theker te Yper—Zondag 31 December
A. WECKESSER, Dixmudestraat, n°.68.
Maandag 1 Januari, 1912.
L. AERTSSENS, Boomgaardstraat.
mm
-i'.
Al wat opstel, aankondigingen, inschrij- j|
vingen, en/, betreft, moet vrachtvrij naar
den Uitgever gezonden worden.
Handschriften worden niet teruggegeven.
Briefwisselaars worden verzocht telkens
hun volledig adres op te geven.
Alle ingezonden boeken worden bespro
ken.
AANKONDIGINGEN
Gewme aankondigingen 10 c. per teke:
Reckerlvke aankondigingen: 1 ftde rehe,
Oroote en langiurige aankondigingen: volgens overeenkomst
DRUKKER-UITGEVER
BOTERSTRAAT, 62, YPER.
INSCHRIJVING
Voor een heel jaar: 2.50 fr. - Prijs per nummer 1 centiemen.
De inschrijvers wenden zich tot den Uitgever; of tot onze gazetver-
koopers.
Zondag 31 December.-//. Sylvester, Paus.
Maandag 1 Januari 1912. - Besnijdenis van O. H. Je-
sus-Christus, H. Odilo, abt; H. Fulgentius, bisschop.
Dinsdag 2,-H. Adelardus, abt.
Woensdag 3.—//. Genoveva, maagd.
Donderdag 4.-//. Pharaildemaagd.
Vrijdag 5.—//. Telesphorus, paus en martetaar H. Simeon
Stylltes, belijder; Qelukz. Egidius.
Zaterdag6. HH. Driekoningen Qudula, maagd.
Men mag de inschrijvingen sturen aan het bureel
van Het Ypersche Volk of aan M. Leo Mallié,
schrijver, 7, rue de la tête d'or, Doornik.
Het Ypersche Volk
Onbekend
De gift van den arme
A. Z. W.
Naamloos
God zegene Paus Pius
Yperling
15.00
0.50
0.25
1.00
1.00
0.50
0.75
RCUKVHQiin Openbare Vergadering op Za-
UtMttnitllMU terdaa'O December 1911
terdag 31 December 1911.
DAGORDE 1. Weldadigheidsbureel: Neerleg
ging: rekening 1910 en begrooting 1912. 2. Burger
lijke Godshuizen ld.3. Weldadigheidsbureel
Giften aan de armen. 4. Geldwezen stadsbegroo-
ting 1912'
Qauailinn -Zondag 31 December 1911. 's Avonds
nCiBlllUII. jn c)en Katholieken Kring, jaarlijksche
Réveillon met het einde van 't eene jaar en het be
gin van 't andere. Iedereen weze er aanwezig-Nie
mand te kort!
De Bond der Katholieke dagbladschrijvers van
België opent heden zijne jaarlijksche inschrijving
der Nieuw jaargiften voor den Paus, onder de hoo-
ge bescherming van Zijne Eminencie den Kardi-
naal-A- rtsbisschop van Mechelen en de Belgische
Bisschoppen.
Toen hij veertien jaar geleden dit werk begor,
had de Bond der Katholieke Dagbladschrijvers een
dubbel doel den H. Vader ee e jaarlijksche hulp
aanbrengen in de moeilijke tijdsomstandigheden,
welke het Bestuur der Kerk beleeft, en jaarlijks ook
de opepbare protestatie der Belgische Katholieken
tegen de krenking der rechten van het Pausdom
hernieuwen.
Van den eersten dag af werd onze oproep ge
hoord en sedert, elk jaar, beantwoorden de katho
lieken dien oproep met een steeds aangroeienden
geestdrift en hernieuwen zij onvermoeibaar het offer
dat van hunne verkleefdheid gevraagd wordt. De
geldelijke uitslag der inschrijving is veranderlijk,
doch het getal inschrijvers groeit bestendig aan
daardoor schijnen meer en meer de kracht en de
eenparigheid uit der gevoelens van getrouwheid en
verkleefdheid aan den H. Stoel, welke ten allen tij
de, zonder ooit te verminderen, onze katholieke be
volking bezield hebben.
Het thans bijna afgeloopen jaar heeft ons, eilaas 1
menige redens aangebracht om daarin te volharden.
De officieele verheerlijking van den roof der kerke
lijke Staten, vijftig jaar geleden gepleegd, heeft een
droevig daglicht geworpen op den wederrechtelij-
ken toestand, waarin te Rome de H. Vader ve: keert,
die, ten einde nieuwe beleedigingen te voorkomen,
zelfs verplicht'geweest is voor zijne trouwe kinde
ren de poorten te sluiten van het pfftëis waarin hij
zedelijk gevangen zit.
Terzelfdertijd, wanneer wij de blikken om ons
heen slaan, zien wij niets dan gewelddadige ge
schillen, reeds uitgebroken of op het punt van
uit te breken. Herhaalde malen heeft de op
gewekte veroveringszucht bijna de regeeringer
doen handgemeen worden, voor welke de macht
van het geweld de eenige wet schijnt geworden te
/ijn, waaraan er gehoorzaamheid verschuldigd is,
terwijl en daarentegen uit den schoot der volkeren,
een steeds vuriger, steeds luider uitgedrukte wensch
naar den vrede opstijgt.
Doch zal eene rechtzinnige en duurzame vrede
>oit mogelijk ?ijn, zonder dat de samenleving te-
i ugkeert tot de grondbeginselen van rechtveerdig
hejd en waarheid, door het christendom in de we
reld verspreid en waarvan de eenige en onwrikbare
behoeder de zachtmoedige Pius X is, de stedehou
der van Jesus-Christus, gevangen in het Vatikaan
en beroofd van zijne rechten?
Die eenvoudige overwegingen doen de diepe
kwaal uitschijnen, waaraan wij lijden zij hewijzen
ook de noodzakelijkheid oip meer dan ooit onze
protestatie staande te houden.
De Belgische katholieken zullen het begrijpen
Ook is het met volle vertrouwen dat wij een nieuw
beroep op hunne verkleefdheid en hunne edelmoe
digheid doen.
Hst Bureel ven den Bond der Katholieke Dagbladschrijvers,
EENE VRIENDELIJKE
VERMANING
Alle liefhebbers kunnen zich nog abonneeren op
HET YPERSCHE VOLK bij onze verkoopers,
of bij den drukker, of in het postbureel.
TV/T oor onl te kunnen deel nemen aan de aan-
'.VI.el ,,-nde kostelooze Tombola moet
VOOR 15 JANUARI.
VOU ombolalijsten opge
'n si. '.7Wen ove gaan
- .nde
men z s!a<i -!'■
'„t^uch a bon»-eer en
steld O. - v.pT'
rond 15 FeLnuan'.
T ipfhphher<4 nog een goefS werfl
LviCiilCUUGlo, dagen, om kanse te
hebben verschillige merkweerdige prijzen t'e verkrij
gen. WAARONDER EEN
in de zitting van den gemeenteraad op 16 Dec. 11.
een voorstel heeft ingediend betrekkelijkhet Vlaamsch
voor het lager onderwijs in de betalende meisjes
school.
Spijtig is het voorwaar dat zijne aanvraag niet
bekroond is geweest met den bijval welke de zaak
verdiende. Het voorstel werd wel niet verworpen,
enkel uitgesteld tot later, doch het lot van uitgestel
de zaken is geheel dikwijls voor goed in den ver-
getelboek geplaatstWij zullen het besluit van den
gemeenteraad onthouden, en op het gepaste oogen
blik aan de belangrijke zaak herinneren.
Het voorstel van Adv. Sobry is al wat recht is en
redelijk; het is enkel de toepassing van 't stadsre-
glement van 6 Nov. 1897: de moedertaal als voer
taal van 't lager onderwijs te gebruiken. }n geheel
Vlaan leren bijna wordt deze grondregel der pceda-
gogie toegepast; de betalende meisjesschool van
Yper maakt daarop uitzondering.
De opwerping alsdat het niet mogelijk is te midden
het jaar veranderingen in het lager onderwijs te bren
gen houdt naar onze bescheiden meening in dit
geval geen steek. Immers 't is een nienwe klas, de
allerlaagste van 't lager onderwijs waarvan er spraak
is. Voor kinders van 6 a 7 jaar moeten er toch zoo
xeinig boeken gebruikt worden, en de meesteres
uv et haar zaken heel zeker zoo goed in 't Vlaamsch
;ls in 't Fransch kunnen aanleeren.
Het heeft Joris oprecht verwonderd te vernemen
at niémand in den gemeenteraad de zienswijze van
Yl. Sobry heeft ondersteund... De zaak is gewichtig
nochtans, zooals blijkt uit de ministerieele brieven
die over 't gebruik der talen handelen en kristalhel
der voor alwie zich wat met pcedagogie heeft bezig
gehouden in ons land.
We verhopen dat de gemeenteraad na rijp over
leg vóór October 1912 het besluit zal nemen de
moedertaal als voertaal in bedoelde school in te
brengen.
We wenschen M. Sobry proficiat over den ijver
en de wilskracht waarmede hij nogmaals het
Vlaamsch heeft verdedigd. Men moet waarlijk ka
rakter hebben om dat in Yper te doen. Tot nog toe
is hij altijd tegengekant geweest in deze zaak, maar
de Vlaamsche arrondissementsbond zal hem ter
zijde springen, en uit die vereenigde kracht zat
macht ontstaan die leiden zal ter zegepraal.
(Medegedeeld).
verwacht te Stjan voor de plechtige installatie van
de K. J. Wacht aldaar. Vergeet het niet 1
De Ondervoorzitters,
Fernand NEURAY,
Jan VAN MENTEN.
De Penningmeester,
Frans DE CEUSTER.
De Voorzitter,
Albert DE MOOR
De Schrijver,
Leo MALLIÉ.
