Katholiek "Volksgezind Cdeekblad
Ot Politieke toestand
MR en ARRONDISSEMENT
BUITENLAND
Oorlog tusschen Italië eo Turkije
Nieuwjaarsgiften voor den Fans
.-f
Kerkelijke Kalenöer.
KONGO
Provincieraad van Westvlaanderen.
DERDE JAAR N° 3
Wekelljksche-Oplage 5 00 0 nummers
ZONDAG 14 JANUARI 1912.
TELEFOON N° 137
G. Bras.Tavernier,
Aardi gweere( groote wind en tempeest.
Schrikkelijke vlagen en cjan weere heel
§tille, stille voortregenen of een flauw zun-
qeke. De politiek slacht van 't weere.
fiet eerste dat ik te zeggen heb isdgter
geen liberale partij meer bestaat in Belgie 1
Verschiet daarom niet. Er zijn nog vele!
Itberalen die in de grond van hun hert dej
socialisten naar den drommel wenschen
Er zijn nog vele liberalen, die, even als
vroeger, spuwen naar het werkvolk even
als naar pastoors en nonnen Er zijn
nog liberalen, 'k zegge alle liberalen, die
tegen .werkliedenbeweging, sociale wetge
ving enz. met alle macht gekeerd zijn
maar... er|bestaat geene liberale partij meer.
Ze zijn met pak en zak naar het socialism
overgegaan.
Neen, zoo is 't niet juist zij hebben
zich ten dienste gesteld van de Socialistische
Partij. Citoyen Van der Velde is de leider
der oppositie, M. Hymans kan niets an
ders meer dan zeer voorzichtig de tweede
viool spelen De libero-sociale oppositie is
het moe, eeuwig met het katholiek bestuur
te doen te hebben. Ze hebben niet alleen
grooten appetit, ze hebben razenden hon
ger en daar ze toch eerst en vooral Anti
klerikalen zijn is het op dit gebied dat ze
de partijen samen konden krijgen.
Maar, wie zou de baas zijn De socia
listen bogen niet, de liberalen wel; de so
cialisten werden baas en zullen het blij
ven.
De Taktiek der Oppositie
Eerste plan
Tweede plan.
Vroeg men, bij de 11. heropening dei-
Kamers aan gelijk welk liberaal of socia
list Wat denkt ge
Ge kreegt tot antwoord Tusschen hier
cn veertien dagen is 't ontbinding van dt
kamers, we krijgen een kartel-ministerie
en dan seffens 't Algemeen Stemrecht.
Dat was effenop. Altijd maar 't zelfde
deuntje. De kartelmenheers hebben zelfs
nooit gezegd dat voor 't Algemeen Stem-
recht het bijlange niet genoeg is de meer- j
derheid te bezitten.
Maar dat van kante gelaten. Bij de her
opening der kamers gingen ze 't "ministe
rie 14 dagen geven precies lijk aan een
huisknecht of domestiek.
In die 14 dagen ging men rap-je rap-je
de nieuwe kamerzetels aanduidenen dan
't ministerie plat... de katholieken in schee-
ve of slechte positie en... de katholieke
partij verslagen aan de stembus.
Ze kwamen van een
kale reize t' huis
Ze waren hun slag zeker. Zonder slag
of stoot gingen de groote libero-sociale
redenaars het ministerie neereslaan... een
beetje straatgeweld en 't was gepast.
De chef van de oppositie Van der Vel
de richtte het vuur—de volle lading—te
gen 't ministerie de gemeentskiezlngen
hadden de meerderheid gegeven aan t kar
tel, de menschen verlangden Algem. Stem
recht, ze wilden van geen schoolwetten
weten en wilden serieuze landsverdediging»
En daar zé... de kanonnen spogen vuur,
de bommen vlogen... tegen minister de
Broqueville, tegen minister Hellebaut, te
gen minister Renkin, tegen minister Van
de vijvere, tegen minister Poullet..enz...enz...
Interpellatie bij de voer over de poli
tiek van 't gouvernement, tegen de oor-
logsbereidingen, tegen de schoolwet, t egen
de missionnarissen in Kongo enz..enz.. maar
't waren bommen van karton en 't minis
terie viel in 't geheel niet, Ter contrarie
het stond pal vast het won eene nooit
behaalde zegepraal en al de liberale bluf
fers en sociale grootsprekers werden duch
tig afgetakkeld door de schrandere katho
lieke ministers onder de toejuiching van
heel de rechterzijde, van heel het katholie
ke land.
Hoofdminister Broqueville verschoof van
geen duim. Hij pakte de zaak zonder om
wegen vast.
Zoo ook spraken de andere aangeval
lene ministers... zonder omwegen, recht
voor de vuist, en hunne woorden, hunne
cijfers kletsen gelijk zweepslagen op de
rood-blauwe kaken der aanranders... Zij
trokken hun steert in, de bluffers en waren
te vreden het kamerverlof te zien aanko
men.
Met Juni 1912 wordt nu de groote slag
geslagen.
Zullen de antiklerikalen dat aan hun
volk wijs maken dat is hunne zaak. Ze
kunnen misschien nog eens het vel var
den beer verkoopen vooraleer hij gedood
is... en victorie schreeuwen voor den slag.
Wij katholieken, we zullen onze vrien
den, onze lezers, ons volk van de belang
rijkheid van de aanstaande algemeene
landsverkiezingen overtuigen.
Eerst, hebben wij te Leuven niet voor
niets gemanifesteerdde schoolwet moet
er door, en in alle geval moeten wij aan
de menschen leeren kennen de rotte vruch
ten van het onzijdig onderwijs.-
Staatsminister Schollaert zegde het laatst
in de kamer: Gij wilt gelijkheid voor de
stembus, wij willen gelijkheid voor den
armen als voor den rijken huisvader: zijn
kinderen te sturen naar eene school die
hij verkiest.
Ten tweeden, wij zullen al onze vrijhe
den waarborgen, wij willen 's lands ruste,
vrede en voorspoed... Staatsminister Woes
te toonde het onlangs geleden in de Ka
mer hoe de kiesstrijd van 1912 een strijd
is om de vrijheid en hoe 't wel degelijk
de Katholieken zijn die de vrijheidsvaren
ophouden, tegenover de slaven van de
Loge.
Wij behouden voor vrijheid en vrede,
voor bloei en vooruitgang de Katholieken
aan 's landsbestuur... ook voor de verdere
ontwikkeling der sociale wetgeving voor
werklieden en kleine burgers.
En nu... in dichte rangen gesloten.oude
ren geeft het voorbeeld, jongeren vooruit,
in de voorwacht, de eerste op de brespro
pagandisten, sprekers en schrijvers te wa
pen mqj woord en pen... de tijd is gepast
om voordrachten te geven, niemand den-
ke aan rust noch aan eigen gemak. De
Jan-boel van papenvreters zal dan aardig
staan zien en even slechte oogenblikken
beleven als in voorgaande 28 jaren.
De wind blaast in onze zeilen, hij blijft
er in zoolang als wij zelf het willen.
De oorlog duurt nog altijd voort, alhoe
wel er sedert een maand niets belangrijgs
daarover te vermelden is. Turken en Ita
lianen staan tegenover malkaar als twee
dubbele jongens die willen vechten tegen
mekaar, en leelijk in malkaars oogen kij
ken en met de vuist gebald staan, maar
toch geen vimme verroeren,., omdat ze
alle twee benauwd zijn. I
Hoelang zulks nog zal duren, kunnen
we moeilijk zeggen, Italië kraait victorie,
en 't is verstaanbaar, want al de plaatsen
langs de kust zijn nu in haar macht; Tur
kije beweert dat Italië nu daar zoo preusch
niet moet mede zijn, daar de Turken heel
weinig gedaan hebben om die plaatsen te be
houden, die ze toch niet konden behouden,
Italië is immers veel te sterk op zee. Maar
voegen ze erbijdie overwinning heeft
Italië heel duur betaaldduizenden dooden
en gekwetsten zijn er, en de ware oorlog,
namelijk die in 't binnenland moet nog
beginnenItalië antwoordt daarop dat
Tripolitanie reeds als een Italiaansche be
zitting beschouwd wordt overal, en dat
Turkije uitgeput is door de zware verlie
zen die het ondergaan heeft: daar zouden
niet min dan 40,000 man buiten gevecht
gesteld zijn sedert't begin van den oorlog.
Ondertusschen begint men alhier en
aldaar reeds een woord van vrede te hoo-
ren vermonden. Zeker is 't dat Italië er
naar verlangt, en kon Turkije zich wat
eerlijk uit den slag trekken 't zou niet lang
meer duren of de oorlog name een einde.
Marokko.
De inboorlingen maken het de Spaan-
sche troepen in den Riff voortdurend las-,
tig. Frankrijk, dat nu meester is in Ma
rokko, zal mef dat volk nog geen gemak
kelijk leven hebben, en om de zaken met
Spanje te regelen zal alles ook niet van
een leien dakje loopen, We hebben er
reeds een staaltje van gekregen deze
week, ten gevolge van het
Ontslag van 't ministerie in
Frankrijk.
Daar was men in 't Senaat bezig met de
fransch-duitsche overeenkomst nopens Ma
rokko te bespreken, toen Clemenceau, de
vroeger kabinetsoverste, de minister van
buitenlandsche zaken, M. de Selves in
'tnauw bracht, zoodanig dat deze zijn ont
slag nam. Maar de tegenwoordige minis
ter-voorzitter, Caillaux die er ten deele de
schuld van droeg door zijn dubbelzinnige
handelwijze is er niet in gelukt een nieuw
ministerie samen te faselen (wat nochtans
altijd gemakkelijk was in Frankrijk) en is
wel verplicht geweest er van door te
trekken.
De ministeries volgen malkaar op in Fran
krijk dat het een plezier is. Welken gods
diensthater zullen we daar nu aan 't be
stuur zien komen, en voor hoelang
China
Wel worden nog pogingen aangewend
door Yan-shi-Kaï om de monarchie te red
den maar 't zal waarschijnlijk te vergeefs
zijn dat hij zich in 't zweet stelt de chi
nees doet gaarne mee met wie de boven
hand krijgt.
Wat erger is voor ons Europeanen 't is
dat de opstandelingen nu wel hun wapens
zouden kunnen keeren tegen de blinken.
Want in de legerbenden der opstandelingen
zijn natuurlijk al de bandieten en roovers die
in China te vinden zijn. En er zijn er daar
veel. Er viel immers veel te rooven voor
hen tijdens den oorlog Maar nu dat de
oorlog een einde zou nemen, zouden zij
wel hun bandieterij kunnen voortzetten te
gen den eeuwenouden vijandde Europe
anen. Reeds zijn protestantsche missiona
rissen vermoord. De Belgische zendelingen
beginnen zich te wapenen ze vreezen dat
er een opstand zou kunnen uitbersten zoo
als ten tijde der Boksers. De Europeesche
consulaten zijn ook reeds fel versterkt.
Rusland begint zich er mee te moeien
het wil Mongolië onafhankelijk verklaren,
wat beteekent dat Rusland daar wil mees
ter zijn.
Perzië
De toestand is wat verbeterd. Maar ze
ker is het reeds van nu dat de macht van
Rusland en van Engeland door de laatste
moeilijkheden nog zal versterkt worden.
Hoe diep is dat Perzisch volk gevallen dat
eens aan de wereld gebood
moet bedenken dat de plaats voor weiland
bestemd doorgaans weinig geschikt is
voor het aanleggen van planterijen wei
land ligt daarbij gewoonlijk te laag of te
hoog. Te laag dat wil zeggen het bevat
te zwaren kleigrond of is aan overstroo
mingen blootgesteld; te hoog dikwijls,
want het wordt ook aang.legd op de hel
lingen van sommige heuvelen, waar de
grond veelal steenachtig is.
Dit aangekochte land moet dan aller
hande bewerkingen ondergaan om in wei
land veranderd te worden; het slechte gras
moet gemaaid, het hooge, dat tot voeder,
ongeschikt is, vertrappeld of uitgehakt en
verbrander moet gezorgd voor afsluitin
gen en dit alles vergt veel arbeid en veel
tijd.
Het weiland in Kongo lijkt heelemaal
niet op dat der Europeesche landen. Er
groeit daar gras dat eene afwisselende
hoogte bereikt van vijftig centimeter tot
drie of vier meter, volgens de streken en
de natuur van den grond. Dit gras behoort
doorgaans tot de familie der eigenlijke
grassoorten of tot de cypergrassoorten het
spreidt zich uit over groote strooken lands
die al golvend door het land zich uitbrei
den en zich uitstrekken over verscheidene
honderden hectaren aan een stuk, hier en
daar onderbroken door eenigea'leenstaan-
de boomen, soms ook door een groepje
boomen. De grond overdekt door deze
grassoortige planten, loopt gewoonlijk in
zachte glooiingen op en neer of is door
betrekkelijk vochtige valleien doorsneden
waarin een kleine waterloop of een rivier
hun weg banen.
De begrooting der ontvangsten en ge
wone uitgaven van Belgisch Kongo voor
het dienstjaar 1912, wordt geraamd op
45.357.639 fr. De begrooting der buiten
gewone uitgaven is vastgesteld op 18 mil
joen 618,660 fr. Daaronder zijn onder an
der 3.750.000 voor de studiezendingen,
betreffende de visscherijnijverheid en 1
miljoen 890,300 fr. voor 't stichten van
middelpunten voör landbouw en veeteelt.
De telegraaf en telefoonlijn in Katanga bekomen, 5.00
is voor het publiek geopend geworden,
openbare kantoren zijn daartoe te Elisa-
bethstad, Baya en Sakania opengesteld.
Eene dépêche van 15 woorden tusschen
de drie steden kost 2 fr. of 2,50 fr. naar
gelang van de stad; een telefoongesprek
van 5 minuten kost denzelfden prijs. Deze
drie telegraafkantoren zijn ook aangeslo
ten bij den internationalen telegraafdienst.
lentie, de Minister van buitenlandsche za-ge' 2 M' Verbek^ is^us gek°zet1-
r-x - v. j f Na de zitting heeft de raad een banket aangebo-
ken, Heer Davignon, verwelkomde er de den aau zijne„ voorzitter, M.Van Hee, tergelegen-
vreemde gevolgmachtigden. 't Is Duitsch- heid zijner benoeming van kommandeur in deLeo-
land en Engeland die de konferentie bij-poldsorde.
een hebben geroepen om nieuwe hinder-
palen op te werpen aan de uitbreiding van j
het alcoholisme in Afrika. Het dubbel mid
del dat om zulks te bereiken wordt voor
gesteld is het uitbreiden der verbodszi
en eene aanzienlijke verhooging van de*
BEVOLKING
toegestaan blijft.
is de
Wat sedert lang te voorzien was, is ein
delijk gebeurd de Keizer is uit Peking
gevlucht, en de republiek is uitgeroepen.
Zaterdag, zoo we gemeld hebben
Kongoboot vertrokken. Hij nam 126 pas
sagiers meê en had eene lading van 3600
ton in.
Veeteelt. Het inlandsch vee bestaat
uit half wilde dieren die gewoon zijn den
geheelen dag te loopen waar het hu
lustte. Daarom hoeft een Europeesche
landbouwer eerst en vooral te zorgen dat
het vee tot grootere bedaardheid kome,
dat het al te onbeteugelde vrij loopen be
let of zooveel mogelijk beperkt worde.
Daarom is het noodig gesloten weiden
aan te leggen.
Maar de grond? De Zwarten in Kongo
hebben een zeer duidelijk en scherp be
grip van grondeigendom; hij is eigenaar
en met groote nauwkeurigheid kan hij de
bosschen en landerijen aanwijzen die hem
toebehooren. Deze grond moet dus eerst
aangekocht. De inboorling staat gemakke
lijk grond af tegen twee frank de hectaar.
Een zeer lage prijs, voorwaar maar men
A' W t
vingen, cii/, üi.'reit, moet htvi ij naar
den Uitgever gezonden worden
Handschriften worden niet teruggegeven.
Briefwisseiaars worden verzocht telkens
hun volledig adres op te geven.
Alle ingezonden boeken worden bespro
ken.
AANKONDIGINGEN
Oewone aankondigingen 10 c. per reke:
RechterWke aankondigingen: 1 ft, de reke,
Groote en langdurige aankondigingen: volgens overeenkomst
DRÜKKER-UITGEVER
BOTERSTRAAT. 62, YPER.
INSCHRIJVING
Voor een heel jaar: 2.50 fr. Prijs per nummer 2 centiemen.
De inschrijvers wenden zich tot den Uitgever; of tot onze gazetver-
koopers.
Zondag 14 Januari.-2e Zondag na Driekoningen.— Feest
van de Zoete Naam Je»us.-//. Félix, priester-martelaar.
Op den dag der Besnijdenis heeft men reeds herdacht, dat aan
den pasgeboren Verlosser den naam ran Jesus gegeven werd,
daarom is het Evangelie in beide missen hetzelfde. Maar gehoor-
gevend aan het verlangen der geloovigen, heeft de Kerk sedert
het jaar 1721 op meer bijzondere wijze den luister van dezen
aanbiddelijken naam willen vieren. Daarom heeft zij eenen be
paalden dag vastgesteld, en wel den tweeden Zondag na Drieko
ningen, in den tijd gewijd aan het verborgen leven, waarop ook
dit geheim betrekking heeft. Deze is de heiligste naam, voor
wien alle knie zich moet buigen in den hemel, op aarde en in de
heldeze Naam is ook de zoetste, omdat hij de, naam van onzen
Verlosser is; hij is eindelijk de machtigste, omdat hij toebehoort
aan eenen menschgeworden God. IVfoge hij altijd ons schild zijn
in de aanvallen van den duivel.
Evangelie van den Zondag.-In dien tijd werd er te Ca-
na, in Galilea, eene bruiloft gehouden en de moeder van Jesus
was daar tegenwoordig. Ook Jesus en zijne leerlingen waren ter
bruiloft uitgenoodigd. En toen de wijn ontbrak, zeide de moeder
van Jesus tot hemZij hebben geen wijn meer. En Jesus zeide
haar: «Vrouw wat gaat dit mij en u aan Mijn uur is nog niet
gekomen. Zijne moeder zeide tot de dienaarsdoet al wat hij
u zeggen zal.Daar stonden nu zes steenen kruiken, voor de j
reiniging bij de Joden gebruikelijk, welke ieder twee of drie met-
reten inhielden. Jesus zeide hun: "Vult deze kruiken met water.,,
En zij vulden ze tot boven toe. En Jesus zeide hun Schept nu
en brengt het den hofmeester. En zij brachten het. Toen nu de
hofmeester het water, dat wijn geworden was, proefde-en hij
wist niet vanwaar dit kwam, maar de dienaars, die het water
schepten, wisten het-roept de hofmeester den bruidegom en zegt
hemIeder zet eerst den goeden wijn vooren als zij goed ge
dronken hebben, dian, welke minder goed is. Gij hebt echter den
goeden wijn tot nu toe bewaard.Hiermede deed Jesus het eerste
zijner wonderen te Cana, in Galilea: en hij openbaarde zijne
heerlijkheid en zijne leerlingen geloofden in Hem.
Maandag 15.-//. Paulus, eerste eremijt; H. Maurus, abt.
Dinsdag 16. Marcellus, paus-martelaar.
Woensdag 17.—//. Antonius, abt.
Donderdag 18.-5. Petrus' stoel te Rome Prisca,
maagd-martelares.
Vrijdag 19.-//. Canutus, martelaar
Zaterdag 2.0.—////. Fabianus en Sebastianus, martelaars.
Met het begin van 't jaar 12, een groot, een ge
wichtig jaar, zal het niet ten onpasse zijn een over
zicht te wenken van den Politieke Toestand. Daarom
moeten wij achteruitzien tot aan de 11. gemeentever
kiezingen.
M
De loge had een oorlogsplan opgemaakt. De ge
meenteverkiezingen zouden het ministerie neerschie
ten. Wat gebeuren moest, gebeurde. In de grooti
steden gooide 't kartel de katholieke minderheid aar.
de deur van 't stadhuis. Dat werd opgeblazen maar
te sterk opgeblazen, 't Luchtballonneke... klakte.
Korts achter de gemeente-verkiezing, een paar
dagen, ging het geweldig. De verkiezingen hadden
bewezen dat de regeering in de minderheid was
De regeering moest aftreden, ze kon niet zeere ge
noeg de koning moest er tusschen komen. En ci
toyen senator Lekeu schreef het aizoo plat als 't maar
zijn kon Albert steek die ministers maar buiten.
Maar dat lukte niet. Na de groote waanzinnig
heid der victorie werden de heeren weere nuchter
en ze gevoelden dat de verkiezingen een winste wa
ren voor de Katholieken Moest het ontbinding zijr,
ze waren hun buize zeker.
Ze lieten dus hun eerste pian varen.
Moet ik rechtuit de kamers ontbinden vroeg M. de
Broqueville. - Er kwam geen antwoord.
Dan zullen we wachten, zei de minister, tot het
ons past; want het is immer mijn bedoeling ge
weest toekomend jaar met Juni algemeene- verkie
zingen te houden. We zijn nog de meerderheid, en
past het Mr Van der Velde te boffen met den uit-
slag der verkiezingen, we mogen dat evenzeer doen.
Met Januari 1912 zult gij weten hoe liet gelegen
is met de bevolkingslijsten en daarop de nieuwe
kamerzetels kunnen toekennen. Dat zal met Maart
aanst. geschieden. Eerder nietDat was gesproken
en al de lieve socio-liberale broerkens mochten zich
tevreden stellen metniemendal.
Men mag de inschrijvingen sturen aan het bureel
van Het Ypersche Volk of aan M. Leo Mallié,
schrijver, 7, rue de la tête d'or, Doornik.
Bedrag der vorige lijst 219.00
I Uit Kemmel, om den zegen van den H. Vader te
De raad is Dinsdag in buitengewone zitting bijeen
gekomen, onder het voorzitterschap van M. Van Hee.
MM. Laga, onderzoeksrechter te Kortrijk, en Soudan
rechter bij den rechtban k van eersten aanleg te Kor
trijk, zijn wederzijds aangewezen met 61 en 65 stem
men tot le en 2e kandidaten voor de plaats van on
dervoorzitter der rechtbank van eersten aanleg te
Kortrijk. De plaats van provincialen bouwmeester
werd zeer betwist op 69 stemmen was er een wit
b icfje de volstrekte meerderheid was dus 35 stem
Op donderdag 11. vergaderde te Brussel1Uen.lebben bekomen MM. Verbeke, ingenieur-
de konferentie tot regeling van den handel bouwmeester, te Kortrijk, 35 stemmen; Mullie,
in sterhen drank in Afrika, Zijne Excel- j bouwmeester te Harelbeke, 31 Buyck, id., te Brug-
Mannen
Vrouwen
Totaal
Bas-Warnêton [Mser-Waasten] 383
373
756
Becelaere
1.665
1.570
3.235
Bixschote
451
438
889
Boesinghe
1.105
1.119
2.224
Krielen
398
385
783
Komen
3.348
3.293
6.641
Crombeke
571
547
1.118
i Dickebusch
654
691
1.345
Dranoutre
550
569
1.119
Elverdinghe
845
819
1.664
Gheluvelt
882
819
1.701
Gheluwe
2.540
2.404
4:944
Hollebeke
518
488
1.006
Houthem
769
779
1.548
Kemmel
822
790
1.612
Langemarck
2.731
2.691
5.422
Locre
415
431
864
Meessen
661
743
1.404
Nieuwkerke
1.221
1.240
2.461
Oostvleteren
857
892
1.749
Passchendaele
1.984
1.980
3.964
Ploegsteert
2.656
2.546
5.202
Poelcapelle
1.120
1.125
2.245
Poperinghe
5.401
5.906
11.307
Proven
881
866
1.747
Reninghelst
1.217
1.182
2.399
Rousbrugge-Haringhe
984
1.018
2.002
Si-Jan
437
392
829
Vlamertinghe
1.760
1.774
3.534
Voormezee'.e
709
668
1.377
Waasten
2.047
2.038
4.085
Watou
1.823
1.730
3.553
Wervick
5.014
4.969
9.983
Westoutre
793
794
1.587
Westvleteren
986
928
1.914
Woesten
707
682
1.389
