Onze Missionnarissen Werklieden Als de Vos de passie preekt DE KAMER- EN SENAATKIEZINGEN Een pensioen van een frank daags STEMT dan De kiezing is daar. Liberalen en socia listen komen weer met het afgeknaagde been van 't pensioen van 1 fr. daags. Over twee jaar, over vier jaar, over zes jaar, kwamen zij daarmede ook voor den dag. Welnu, 't oud liedje begint al. Over twee jaar zaagden, en zeeverden zij met 't pensioen van 1 fr. daags: stelsel Warocqué. Dat stelsel Warocqué was te dom om dood te doen. Met cijfering, zoo klaar of twee en twee vier is, bewezen wij 1) dat Warocqué, vooraleer eenepensioenwetvoor te stellen, zou beter doen eerst te leeren cijferen2) dat Warocqué's stelsel veel slechter was dan de bestaande pensioenwet. Nu komen zij met eene andere leugen en dommigheid voor den dag. Weet ge wat ze nu zeggen? 1) De katholieken zeggen dat een pen sioen van één frank daags onmogeliijk is. Oij zijt mis jongen. Ziehier wat de katholieken zeggen. Luistert en zet uwe ooren open Een pensioen van 1 fr. daags, zonder medewerking van den werkman, ja dat Is onmogelijk. Nu zijn er omtrent 230,000 werklieden, die het pensioen van 65 frank trekken. Aan 1 fr. daags, dat wa re 230,000 maal 365 fr. of drie en tach tig millioen, negen honderd vijftig duizend frank. Welnu, dat pensioen van 65 frank, wordt maar gegeven aan wie in nood is. Maar hoevele menschen van 65 jaar zijn er niet, die onder die klas van in nood zijn niet gerekend worden, maar die nochtans in hunnen ouden dag een flauw bestaan hebben? Volgens ge dane cijfering, zou men, bij die 230.000 die 65 frank bekomen, er nog een 170,000 moeten bijvoegen, die weinig beter zijn dan in nood. Dat ware bijgevolg 400.000. 400,000 maal 365 frank, dat is honderd zes en veertig millioen. Waar zal het gouvernement jaarlijks die 146 millioen halen Zullen 't Marquet, May of Warocqué misschien zelf betalen Ik twijfel er aan Een pensioen van 1 fr. daags, met me dewerking van den werkman en toelage van Staat en Provincie daartoe kan men komen en daartoe zal men komen en 't is hetgene, dat de ruim 5000 pensioengilden door heel Belgie, meer dan 90 ten hon derd door de katholieken gesticht, betrachten, en moesten de liberalen, socia listen en democraten, in plaats van onze maatschappelijke werken te beknibbelen, om hunnen politieken winkel te doen draaien, meêwerken, wij zouden er eer toe komen aan 't pensioen van 1 fr. daags of dat gij peist. Want de pensioenwet geeft een koste loos pensioentje van 65 fr. aan de nood lijdende en verleent groote toelagen aan de andere menschen die storten opdat zij aan een pensioen van 1 fr. en meer nog zouden geraken. 2) Ze zeggen De oude mijnwerkers hebben één frank daags en onze oude menschen hebben 65 fr. 's jaars of. negen cent daags. 't Is genoeg omtrent om een hond te kweekenZe meenen den oppergaai ge schoten te hebben en, och Heere! ze bol len in 't gat Ja, de oude mijnwerkers hebben één frank daags, maar van waar komt die frank daags? Hiervan In de mijnstreken bestaan er, sedert jaren, voorzienigheidskassen gespezen door bijdragen der bazen en der werklieden. Door toedoen van die voorzienigheidskas sen en door de verplichte stortingen van bazen en werklieden in die voorzienig- heidskasssn, bepaald door de onlangs ge stemde wet over de mijnwerkerspensioe nen, hebben de oude mijnwerkers één frank daags en zullen zelfs meer dan één frank daags kunnen bekomen, maar 't is v»n hun eigen geld, juist gelijk al wie stort in de pensioenkas, een pensioen zal bekomen voor zijne stortingen. De Staat geeft aan die voorzienigheidskassen, belast met de uitbetaling der mijnwerkerspensi oenen, juiat de zelfde toelagen gelijk aan alle pensioengilden. Ziehier de oplossing van heel het vraagstuk. De waalsche mijnwerkers trekken dus, uit de Staatskas, geen cent meer dan de vlaamsche werklieden. Wat bewijst bijgevolg heel die blaai van liberalen en socialisten over de pen sioenkwestie Of te wel 1) Dat het leugenaars zijn, die weten dat ze liegen; Of te wel 2) Dat ze ezels zijn, die noch kunnen cijferen, noch de pensioenwet van 't jaar 1900 over de werkmanspensioenen, noch de pensioenwet van 1911 over de mijnwerkerspensioenen kennen. Alla toe jongensvertelt geen flauwen praat en breekt 't Vlaamsch den nekke niet, want de Walen hebben 't zoo noo- dio- I aai ons serieus werk doen. 'k Veronderstelle voor een oogenblik, dat gij in plaats van antikatholieke poli tiek te maken, het waarlijk meent met de pensioenkwestie. Laat ons samen de kwestie bestudeeren en regelen, en voor de verschillige klassen van werklieden, voorzienigheidskassen tot stand brengen, in den zin van hetgene bestaat voor de mijnwerkers; en na korten tijd, zullen niet alleen de mijnwerkers maar de verschillige klassen van werklie den, landbouwwerklieden, nijverheidswerk lieden, kleine bazen, kleine burgers, kleine landbouwers enz., een pensioen van één frank daags hebben, dank aan die nieu we vakinrichting, en dank aan de milde toelagen van ons katholiek volksgezind Staatsbestuur, dat van 1901 tot 1911, reeds meer dan twee honderd millioen besteed heeft aan de werkmanspensioenen. Ziedaar pratiek werk, heeren liberalen en socialisten, terwijl al uw gebabbelsel en geschrijfsel enkele kiesreklame is en flauwe praat, dat 't van de schuppe loopt. Ondertusschen, tot dat, door het inrich ten van Voorzienigheidskassen voor alle klassen van werklieden, in den zin van de mijnwerkersvoorzienigheidskassen,hetge ne naar het oordeel van bevoegde vak mannen, de pratiekste middel zou zijn, om zoohaast mogelijk het pensioen van 1 frank daags algemeen te maken, de pensioenkwestie bepaald opgelost wor de, is er goed nieuws over de pensioenen Het wetsvoorstel van Mijnheer Moe- yerson, katholiek van Aalst, zullen de werklieden geboren van 1846-1870 mits eene kleine storting, het pensioen van 65 afrnk bekomen. Wij bekennen, dat het voor de werking van onze pensioengilden afdoender geweest ware, had men die wijziging vroeger ingebracht. Maar aan wie de schuld dat het zoo lan ge geduurd heeft Moet gij dat vragen Altijd hetzelfde De liberalen en socialis ten, die heele dagen in de Kamers staan tuiten en tieren en stokken in 't wiel ste ken om alle werk te beletten. Eindelijk heeft minister Van de Vijvere te Thielt opentlijk verklaard dat het mini sterie wijzigingen aan de pensioenwet zal voorstellen die iedereen zal bevredigen. Kiezers, houdt de Katholieken aan 'thoofd om heel de sociale wetgeving te zien vol maken. Het liberale "Goede? Woordafkook sel van het vlaamsch Echotje vertaling van het fransch Progrès doet zijn best om zijne lezers aandachtig te maken op zoogezegdegewichtige verklaringen van de leiders der Linkerzijden t. w. Hy- mans, Franck en kompagnie die, nu de kiezing aanbreekt trachten de kiezers te paaien met te zeggen dat de linkerzijden tegen den godsdienst niet zijn. Voorwaar, voorwaar, de fameuse anti klerikale beweging moet niet geven wat de liberalen en socialisten ervan ver wacht hebben! En zeggen dat de anti-kle- rikalen reeds werken sedert hunne deer lijke manifestatie van half Oogst te Brus sel. Eergisteren, van wege de liberalen, en gisteren, van wege de socialisten, is het algemeene retirade geweest. MM. Franck, Jourez en Hymans hebben openlijk hun eerbied voor den godsdienst betuigd en MM. C. Huysmans en Vander- velde hebben dit voorbeeld gevolgd. En toen men aan laatstgenoemden de Carmagnole herinnerde, die men in het sosialistisch Volkshuis zingt en waarin men Christus in het slijk en 0.-L.-Vrouw in den stal wenscht, hebben zij gezegd dat het walgelijk was. 't Is toch maar jammer dat zij dien walg altijd maar gewaar worden als de kiezing in aantocht is! Ditmaal echter verraden deze schijn heilige verklaringen nog iets meer: zij verraden den schrik van die heeren, dat hunne vijandschap tegen den godsdienst hen bij de groote meerderheid der Bel gische bevolking in een slecht daglicht gesteld heeft. De wolf oordeelt het noodig de scha penvacht aan te trekken. 't Is niet meer met de strijdbijl in de vuist dat zij voor het kiezerskorps ver schijnen 't is met den olijftak in de hand daarentegen, dat zij optreden. Maskers af, huichelaars Op het oogenblik dat in de Kamer deze Tartufe-taal wierd gevoerd, verklaarde M. Goblet d'Alviella in den Senaat, dat de liberale partij als één man tegen het cre- diet voor den vertegenwoordiger van België bij het Vatikaan stemde en verscheen in het socialistisch Journal de Charleroi een Meileid als volgd O een kazernen meer, geen kerken, Oeen kloosters, geen paleizen, Qeen nonnen meer, zwarte of grijze, Geen vette, dikke paters meer. De uitzuigers en de pastoors, Voor altijd doen verdwijnen Van den grond die de onze is Dat willen wij Dat is ten minste even duidelijk als de taal van citoyen Furnemontop het vrijden kerscongres te Parijs toen hij uitriep Wij socialisten en liberalen, hebben 'oorlog tot ter dood gezworen aan de Kerk. Ja onze strijdkreet is Dood aan de Katholieke Kerk! Maskers af, huichelaars, ze mogen Franck of Hymans, Vandervelde of C. Huysmans heeten! Zijn het uwe partijen, uwe persorganen niet, die den oorlog van Combes tegen den godsdienst en tegen de kloosters heb ben toegejuicht Juicht de anti-klerikale pers niet eiken veldtocht tegen de Kerk toe, op welk punt der wereld die ook uitbreke Zijt gij het niet die de zedelooze dan sen der maan door de Kongonegers, op denzelfden voet hebt gesteld als het ge bed dat de christen mensch tot zijn Schep per richt, het oudste, heiligste en godde lijkste gebed der christenen de Onze Vader Is het uw afgod, M. Laurent, niet, en is het niet, na hem, M. Janson, die voorge steld hebben dat het onnoozel was, ja schuldig, openbare ambten te verleenen aan leerlingen van vrije scholen Maskers af, huichelaars Ge moogt onze innigste, onze heiligste overtuiging beleedigen, bespotten, vergui zen maar hebt dan nog ten minsten den moed uwer gedachten, weest openhertig, zegt wat ge werkelijk meent. En beeldt u toch niet in dat wij cretins, dompers, stommerikken zijn, tot zulk een punt, dat er ook maar één verstandig man in België een gebenedijd woord zal ge- looven, van de thans door u afgelegde verklaringen. Het Staatsblad van zondag kondigt de wet af, waardoor het getal senateurs en volksvertegenwoordigers vermeerderd wordt. Dit getal is nu voor elk arrondisse ment bepaald als volgt Provincie Antwerpen 24 volksvertegen woordigers, 12 senateurs, 3 provinciale senateurs. Antwerpen: 15 volksvertegenwoordigers, 7 senateursMechelen5 volksvertegen woordigers Turnhout: 4 volksvertegen woordigers. Deze twee laatste arrondisse menten kiezen samen 5 senateurs. PROVINCIE BRABANT: 37 volksver- :egenwoordigers, 18 senateurs, 4 provinci ale senateurs. Brussel 26 volksvertegenwoordigers 13 senateurs, Leuven: 7 volksvertegen woordigers, 3 senateurs; Nijvel: 4 volks vertegenwoordigers, 2 senateurs. PROVINCIE WEST-VLAANDEREN: 22 volksvertegenwoordigers, 11 senateurs, 3 provinciale senateurs. Arrondissement. Brugge: 4 volksverte genwoordigers, 2 senateurs; Veurne-Dix- mude-Oostende5 volksvertegenwoordi gers, 2 senateurs; Rousselaere-Thielt5 volksvertegenwoordigers, 3 senateurs; Kor- trijk: 5 volksvertegenwoordigers; Yper: 3 volksvertegenwoordigers. Deze twee laatste arrondissementen kiezen samen 4 senateurs. PROVINCIE OOST -VLAANDEREN 28 volksvertegenwoordigers, 14 senateurs, 4 provinciale senateurs. Arrondissement Gent-Eekloo: ^volks vertegenwoordigers, 6 senateursSt-Niko- laas: 4 volksvertegenwoordigers; Dender - monde: 4 volksvertegenwoordigers. Deze twee laatste arrondissementen kiezen samen 4 senateurs. Aalst: 5 volksvertegenwoordigers; Au- denaarde: 3 volksvertegenwoordigers. De ze twee laatste arrondissementen kiezen samen 4 senateurs. PROVINCIE HENEGOUW: 31 volks vertegenwoordigers, 15 senateurs, |4 pro vinciale senateurs. Bergen7 volksvertegenwoordigersZin- nik 4 volksvertegenwoordigers. Deze twee arrondissementen kiezen samen 5 senateurs; Doornijk-Ath6 volksvertegenwoordigers, 3 senateurs; Charleroi: 11 volksvertegen woordigers Thuin3 volksvertegenwoor digers. Deze twee laatste arrondissementen kiezen samen 7 senateurs. PROVINCIE LUIK: 22 volksvertegen woordigers, 11 senateurs, 3 provinciale senateurs. Luik13 volksvertegenwoordigers, 7 senateurs; Hoei-Borgworm4 volksverte genwoordigers, 2 senateurs; Verviers: 5 volksvertegenwoordigers, 2 senateurs. PROVINCIE LIMBURG: 7 volksverte genwoordigers, 4 senateurs, 2 provinciale senateurs. Hasselt3 volksvertegenwoordigers T ongeren-Maeseyck4 volksvertegenwoor digers. De arrondissementen Hasselt en Tongeren-Maeseyck kiezen samen 4 sena teurs. PROVINCIE LUXEMBURG: 6 volks vertegenwoordigers, 3 senateurs, 2 provin ciale senateurs. Aarlen-Marche-Bastogne 3 volksverte genwoordigers Neufchateau-Virton 3 volksvertegenwoordigers. De arrondisse menten Aarlen-Marche-Bastogne en Neuf chateau-Virton kiezen samen 3 senateurs. PROVINCIE NAMEN9 volksvertegen woordigers, 5 senateurs, 2 provinciale se nateurs. Namen5 volksvertegenwoordigersDi- nant-Philippeville: 4 volksvertegenwoor digers. De arrondissementen Namen en Dinant-Philippeville kiezen samen 5 sena teurs. Men weet dat de provinciale senateurss door de provinciale raden gekozen wor den. Hun getal is niet vermeerderd. WILT GIJ DAT ER WELVAARTIN ONS LAND BLIJVE HEERSCHEN VOOR DE Katholieken. Kowon 15 April 1912. Geachte Familie VANLEKE, Een missionnaris uit Maastricht, te Ko won arbeidend en confrater van den dier baren en diepbetreurden Pater Vanleke neemt de vrijheid U, met zijne diepst ge voelde rouwbetuigingen eenige mede- deelingen over te zenden, die U in uwe nagedachtenis van den Eerwaarden over ledene tot troost, kracht, ja genoegen mo gen strekken. Sinds vier maanden in Afrika zijnde, is Pater Vanleke mijn eerste missieoverste geweest te Kowon en heb ik in hem een wonderbaren apostelenijver bewonderd die me mijn leven lang als stichtend en plichtpredikend zal voor oogen blijven. Beiden dezelfde moedertaal sprekend zoo was het intieme onzer vriendschap zeer groot en spijt deed het me, hem de zware taak eener missiestichting in de hoofdstad der Jebuprovincie, Jebu- Ode te zien op zich nemen. Edoch, alreeds stichter zijnde van de mis sie, thans bloeiend, van Eshuré zoo wilde hij de veelbelovende missiestichting der hoofdstad ook nog op zich nemen en zij, die hem in beschouwing van zijn vijf ja ren, in één stuk, zonder rust, onder dit doodelijk klimaat doorgebracht, tot rust en tijdelijk terugkeer naar Europa aan spoorden, ontvingen tot antwoordBin nen twee jaren ga ik mijne Moeder terug zien; voorloopig zijn debelangens van O. L. Heer dringend en dat moetalles voor!» Hij vatte zijne groote onderneming aan met grooten moed en met eene uiterlij ke kracht van gezondheid die onder de missionnarissen dezer streek helaas al te raar is. Beginnend met Februari, zag ik hem, toen ik op uitstapje was van Kowon naar Eshuré in 't begin van Maart. In Eshuré was Pater Vanleke voor eenige dagen ge komen om eene zware vermoeienis, te Je- bu-Ode opgedaan, te herstellen maar zich daarna wederom goed bevindend, werd zijn werk voortgezet. In 't begin van April echter bevond hij zich door de Afrikaansche koorts aangetast, welke zijne krachten' samenspannend met gedurende afloop, letterlijk uitputten, zoodat zijn vertrek naar Europa voor den 12 April besloten werd. Te dien einde werd hij den 4 April, op Witten Donderdag, naar Ko won geleid om zich dichter bij den boot, den volgenden Dinsdag naar Lagos ver trekkend, te bevinden. Pater Vanleke leed geen pijn, maar al leen de verzwakking was zijne beproeving, beproeving waarin hij moedig en vroolijk bleef in heilige overgeving aan God tot het einde toe. Niets deed aan waar gevaar denken en op Paaschdag bevond ik me gansch alleen met hem in Kowon Om 4 uur 's namid dags wilde ik in de kerk de preek en 't lof beginnen toen me eensklaps een der missieknechtjes, bij hem gelaten, kwam roepen. Binnentredend schrok ik bij het zoo on verwachte: Pater, ik ga sterven, dient me de Heilige Sacramenten toe. Pater Henri scheen buitengewoon zwak en had zelfs de moeite niet in 't spreken, hetgeen me het ergste deed vreezen. In de heiligste, echt priesterlijke gesteldheid biechtte hij en ontving het H. Oliesel met H. Communie gevolgd, terwijl een uitge strekte massa volk uit de kerk en van el ders, weenend toestroomde en zich rond om het missiehuis, van de vier kanten dringend luide bad. Nauwelijks waren de ti. Sacramenten toegediend toen Pater Burger, de missieoverste van een bijpost, Ishuiro, wier kerk door Pater Henri Van leke gebouwd werd, wederkeerde. Pater Henri verkeerde tot 12 uur's nachts in het grootste gevaar en had onder dien tijd, in 't bijzijn van vele christenen, luide zijn leven in vereeniging met Jezus offer op 't kruis, aan God, voor het heil der toevertrouwde zielen, opgeofferd. Herhaal delijk ook had hij het Jebuland gezegend. Maar omstreeks 12 uur scheen zijne krachten alle gevaar zijn te boven gekomen. Tot dat oogenblik toe had hij met een groepje weenende negertjes gebeden, soms in Yorubataal, soms in 't Vlaamsch of Fransch, zonder eigenlijk bij kennis te wezen, maar nu, tot volle kennis terugge raakt, scheen hij ook zijn volle kracht te hernemen. Maandag morgen kwam Pater Wouters, die u (wellicht thans in Appel doorn, Holland, zijnde) reeds nieuws ge stuurd heeft, uit Eshuré aan. Helaastreu rend was het ons, die afloopen met koort sen ingewikkeld te zien herbeginnen, en dat tot 's avonds 8 uur toe. Op dien oogenblik, hetzelfde verschijnsel als mid dernacht te voren volle afwezigheid van koorts, afloop en gevoel van zwakheid. De Pater zeide me toen Pater Erkens, indien ik morgen vroeg den boot naar Lagos kan nemen, U moet ik het danken, dan ga ik voor eenigen tijd mijne moeder wederzien om het begonnen werk voor Gods eer later te hervatten. Een zachte slaap kwam ons, drie priesters, Pater Burger, Wouters en uw dienaar, overtuigen dat hij gered was. Smartelijk helaas was ons in deze vreem de zichte, de verrassing, toen om elf uur wakker wordend, Pater Henri ons om gebeden verzoekt en zijn offer hernieuwt waarna bijna aanstonds de kennis voor goed verloren ging. We trachtten hem schietgebedjes in te geven en gaven tot het einde toe herhaaldelijk de H. Absolu tie, want het innig gevaar gebood ons zonder uitstel de gebeden der stervenden met de uiterste priesterlijke zorgen. Zon der tot kennis terug te komen gaf onze dierbare confrater om kwartier vóór drie, Dinsdag morgen, 9 April, den geest. Het offer was volbracht en de Hemel telde een vurige en groote zielenredder meer. Niemand heeft op de Benin Slavenkust in het Jebuland zoolang gewerkt en zoo veel tot stand gebracht als deze ijverige priester. Niemand was op alle plaatsen des lands zoozeer gekend en bemind. Hiervan hebben we de schoonste en edel ste getuigenissen. Heinde en verre verbreid de zich Zondag avond het nieuws van zijn gevaarlijke toestand bliksemsnel en duizenden zijn van Dinsdag tot 's ander- daagsch morgen het praalbed, waarop hij in priestergewaad was ten toon gesteld, komen bezoeken om te bidden. De bevol- dng van Kowon schonk een prachtige zerk tot hulde en gaf naast de nieuwe <erk een groot terrein, dat nu tot kerkhof moet dienen en waar reeds een engeltje van een paar jaren naast zijn geestelijke vader, die het gedoopt heeft, rust. Woensdag morgen, 10 April, had de be grafenis van den eersten priester, in Jebu- and stervend, met ongehoorde luister en ;oeloop plaats, allen den Pater gekend, be mind hebbend. Reeds twee malen in eene week tijd lebben de kristenen de requiemsmis laten zingen tot zijne intentie en ik mag het hier wel bijvoegen buiten al de bestelde missen door paticulieren in stilte bezorgd is er een collecte begonnen onder de be volking, die in een dag alleen 140 marks verzamelde voor bestel van H. Misoffers. Moge, dierbare, thans bedrukte familie Vanleke, dat huldebetoon en die edele erkentenis van onze negersbevolking U tevens een troost wezen en eene hulp om het offer, U van God, tot heil der zielen en tot eeuwige eer van den betreurden priester gevraagd, met echt kristelijke on derwerping te dragen. Dat zal U voor de gansche familie voor de geheele toekomst eene bron wezen van zegen. Namens mijne confraters, met innige rouwdeelneming, hartelijke groeten tot Mevrouw weduwe en de geheele familie Vanleke. L. Erkens Roman Catholie Mission. Kowon. Denkt aan uwe ziel, Denkt aan uwe vrouw, Denkt aan uwe kinderen, Denkt aan uwen godsdienst, Denkt aan uwe vrijheid, Steioat voor de K. at laol ieken Hoe onze hier zoo vervolgde, versmaadde en gelas terde Missionnarissen in de verre afgelegen en moor dende klimaten werken en geern gezien zijn blijkt uit een hiernavolgend medegedeeld schrijven dat betrek heeft op den arbeid en den dood van E. H. Hcnri Joseph Van Leke, westvlaamsch priester mission- naris die geboren te Bulscamp in 1877 naar Bénin (West-Afrika) vertrok in 1903 en aldaar te Eshuré gestorven is op 9 April 1912.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1912 | | pagina 4