Katbolfcb Volksgezind CdeehMad Oogenschouw Acht en twintig jaar geleden! ne Poets BINNENLAND üanstaaitili Kamerwerk Het Land van beloften der Socialisten Hoe lang nog? Buiten de Kamers Het katholieke leven, de katholieke werking te Yper en in 't Arrondissement KONGO DERDE JAAR N° 26 Wekelijksche Oplage 6 O O O nummers ZONDAO 23 JUNI 1912. TELEFOON N° 137 T G. Bras«Taverni ier. Kerkelijke Kalender. Is het peizelijk Zondag 11. was het 28 jaar geleden dat in het Staatsblad de sa menstelling verscheen van het katholiek Ministerie opvolgend aan de afgedankte liberale regeering. 28 jaar 1 Met moeite had het liberaal ministerie het 8 jaar uitgehouden en dat nog dank aan zes partijdige kieswetten, waarmeê het gedurig het getal kiezers ver minderde... en 't en hielp algelijk niet Als het liberaal ministerie viel in Juni 1884 was heteene algemeene verlichting» schreef de liberale Indépendance M. Picard voegde erbij 't zijn de kiezingen van het misprijzen. Wat verschil met nu Hoe langer het j katholiek ministerie aanblijft hoe meer het vertrouwen van de klaarziende bevolking in hem aangroeit. Hoe komt dat Bij de aankomst der katholieken in 1884, zegde M. Beernaert: Wij zullen de wereld verbazen door on ze gematigheid.En ja, 't was van toen af een heel verschillende handelwijze 't was vrede en vooruitgang op alle gebied Vergelijkt eens wat Belgie was op han dels- nijverheids- landbouwgebied in 1884 met hetgeen nu bestaat. In 1884 bestond er niets nu hebben wij eene heele reeks volkswetten... en met Oods gratie zullen er nog bijkomen want de katholieken zijn mannen van vooruitgang. Wellicht had Belgie nu niet meer be staan, indien de katholieke partij, breed eri volksgezind, vooruitstrevend en gematig, niet bestaan had. 28 jaar En het kiezerskorps, met een verbazende kracht, komt een nieuwen, lan gen pacht met de katholieke regeering te teekenen. Dat is de goedkeuring, dat is de beloo ning. ma uitvoeren dat hun naar verdere zege pralen leiden zal. Dit programma, dat onveranderd blijft in zijne princiepen, werd, voor wat de jongere toepassingen aangaat, door Ko ning Albert in zijne boonrede van 1910 kort en duidelijk samengevat die de rechten van de huisvaders j Ja! de noodzakelijkheid van een arbeid i s«peeld aan hunne cxceil ncies de mislukte mini- erkent en waarborgt die nooit rust maar immer vooruit streeft,"1 w"m' 'K STEVIG BEROEPSONDERWIJS, is eene les waar iedereen zijn profijt moet opbeuring der kleine burgerij, voor- uittrekken. uitgang van het werkvolk ter stede; Over dien arbeid komen wij terug in Als men Belgie overziet, bekennen dat in zeldzame zeggen wij het rechtuit te Yper o. a.— j de inrichting der katholieken nog te wen- j schen laat. j Kost wat kost moet alles verjongd, ver- j beterd en door eene gestadige en per- j is teen Muwbhdd"1"1"11' m0ed en geduld' 22 iaar i min2 van den landbouw. j we eendracht 1 Voor Godsdienst, Volk en Ja, daarvoor willen en zullen alle ka- Vaderland. Het Ypersche Volk. tholieken samenwerken, omdat zij allen, op dit sociaal gebied, in eng verband i staan met het volk dat aan zijne vrijheid j houdt en vreedzaam doch krachtdadig op den goeden weg wilt vooruitgaan. Zonder vrees of zwakheid zullen alle katholieken hun plicht kwijten DE KATHOLIEKEN zouden seffens willen nuttig en ernstig werk verrichten, en zoo spoedig mogelijk verschillige wetsontwerpen onderzoeken 1° Het wetsontwerp over de handels- policie, een voorstel dat ten hoogste de kleine burgerij aanbelangt, omdat het de oneerlijke concurrentie beteugeld. 2° De herziening van het vergunnings recht op de herbergen, dat zij zouden veranderen en beter inrichten volgens de wenschen der belanghebbenden. 3° De herziening van de pensioenwet om te komen aan het pensioen van 1 fr. daags. 4° Het wetsontwerp op het collectief werkcontrakt. 5° De schoolwet. De rustlievende burgers en werklieden zullen deze inzichten der katholieken goed keuren en ondersteunen. Genoeg politiek geharrewar 1 Genoeg kiezingen 1 Nu ern stig werk De partijen die zich daartegen verzetten, zullen er, in de naaste kiezing, nog eens, tegenvliegen. De katholieken willen kost wat kost, als j rechtzinnige volksvrienden, hun program- Arme gefopte werklieden Er heeft misschien een tijd geweest; Het schijnt mij zeer gevaarlijk, op 9 Juli de a' waarop de eendracht in onze duurbare en meene werkstaking uit te roepen, schoone katholieke partij gebroken scheen, Wij moet n van alles rekening houden; er is doch het is gebleken dat er altijd een- 1 geen gdd in kas en op welke manier gaan wij dui- dracht mogelijk is op godsdienstig, op va- j zendelwerkHeden' gcdum,de vier- v*f of zeswcken derlsndsch gebied. God zij geloofd, nog nooit sedert 1884 is zulks zoo zonneklaar gebleken dan in 1912 1 Gezonde politiek schuift alle ver deeldheden van kant en spoort iedereen aan zich bezig te houden vooruit en voor al met hetgeen het algeheel katholieke le ger in eene steeds nauwere eendracht sa mensnoert. Dit moet ons den weg toonen voor de toekomst. Eendracht is de grondslag van het ka tholieke leven. Zoo het is voor de algemeenheid zoo moet het zijn overal op alle plaatsen, ook Uit de verkiezingen heel het land doo-, elders en 't onzent, hebben wij Ypersche katholieken zalige lessen te trekken. De eerste les is deze van de eendracht. De tweede les is deze van de werkzaam- ïeid. Een uitslag van den kiesstrijd isdeover- uiging, die nu in de ziel van al de ka tholieke strijders moet geankerd zijn en die leert dat wij niet alleenlijk In tijd van kiezing, maar onverpoosd, jaar uit jaar in, te werken hebben om rondom ons propaganda te maken voor onze geloofsvrijheid en voor onze Katholieke Partij. Sedert een jaar heeft men schier overal met begeesterden vlijt gewerkt en gestre den in den grond hebben de betoogin gen ter eere der belasterde missionarissen en kloosterlingen ons hier machtig in gc- ïolpen en de verontweerdiging, die ons dan allen wakker geschud heeft is een alvermogend propaganda middel geweest. Doch altijd voort, en meer dan ooit dient er gewerkt te worden om de bedro gene kiezers, die nog uit onwetendheid, voor de Logepartij gestemd hebben op onzen kant te krijgen. Woonhnizen te Ellsabethstad. Men vindt hier huizen van zeer verschil lenden aard de woningen in stampaarde welke men in den beginne opgebouwd heeft, om het eerste regenseizoen over te brengen, verdwijnen allengskens en slechts eenige zijn overgebleven. Deze woonsten moeten in 't opbouwen heei wel bezorgd zijn, zooniet duren ze niet lang. Ze worden bedekt met gedroogd gras 't geen voor taan in Elisabdbstad verboden is om reden van ontvlambaarheid en ongezond heid. Men dekt thans nieuwe gebouwen in stampaarde, met zeilen en gegalvani seerd ijzer. Een goede verandah is rond die huizen hoogst noodig daar hunne wanden niet bestand zijn tegen regen. De duur dezer woonsten is maar van enkele jaren, en de best verzorgde zullen het 8 a 10 jaren uithouden tegen groote onkosten van onderstand. In Katanga mag men rekenen op 4 a 5000 franken, voor het opmaken van een huis in stampaarde, met drie plaatsen van 5 op 5 m. en voorzien van eene gaanderij. De huizen welke men tot nog toe meest gebouwd heeft in Elisa- bethstad, zijn samengesteld uit een ge raamte van hout belegd, langs buiten, met gegalvaniseerd gegolfd ijzer en langs bin nen met planken. Ze rusten op palen van 15 a 20 cm. doorsnede op de hoogte van 0,50 m. a 0,80 m. De palen staan 0,75 m. 1,00 m. in iedere richting vaneen, en dragen de vioering. Voor de mooiheid van het uitzicht, als ook om te beletten dat de negers onder het huis eene verzameling houden van oude tinnen doozen, is het aan te prijzen de ruimte onder het huis af te sluiten met planken, er op lettende dat men langs boven eene opening late van een vuist groot voor de verluchting. In Katanga voornamelijk in Zuid-Katanga moeten al die huizen voorzien zijn van eene schouw om vuur te kunnen maken in de winter maanden. Men bouwt die schouwen in brikken in den vorm van een haard om hout te branden. Een enkele vloerbeleg ging uit planken wordt meestal aange bracht. De planken uit Europa aangevoerd worden ineen geschoven bij middel van een ribbetje. Doch door het vervoer is het ribbetje dikwijls geschonden, met het gevolg dat hier en daar de vloering niet jansch dicht is en de woning daardoor onaangenaam koud wordt in de winter nachten. Het ware beter daartoe planken met bovencenliggende voegen te gebrui ken. Doch de aankoopprijs is grooter en de vervoerkosten om reden van grooter gewicht aanzienlijker. Daar moet gezorgd worden om de win terkoude gedurende den nacht en de zo- Al wat|opstel,aankondigingen, inschrij vingen, enz. betreft, moet vrachtvrij naar den Uitgever gezonden worden Handschriften worden nut teruggegeven. Briefwisselaars worden verzocht telkens hun volledig adres op te geven. 2$ Alle ingezonden boeken worden bespro ken AANKONDIGINGEN Qewone aankondigingen 10 c. per reke: RechterWke aankondigingen: 1 fr, de reke. Qroote en langdurige aankondigingen: volgens overeenkomst DRUKKER-UITGEVER GOTERSTRAAT, 62, YPER. INSCHRIJVING Voor een heel jaar: 2.50 fr. Prijs per nummer 2 centiemen. De inschrijvers wenden zich tot den Uitgever; of tot onze gazetver- koopers. Zondag 23 Juni.-4e Zondag na Sinxen.-H. Joannes- Baptista feest met Octaaf. Evangelie van den Zondag.-In dien tijd gebeurde het, dat dc menigte op Jezus aandrong om het woord Gods te hooren, terwijl Hij bij het meer van Genezareth stond. En Hij zag bij het meer twee scheepjes liggen. Maar de visschers waren uitgestegen en reinigden de netten. Hij nu ging aan boord van eender scheep jes, dat van Simon en vroeg hem, een weinig van wal te steken. Zoodra Hij echter ophield met spreken, zelde Hij tot Simon Steekt van wal in volle zee, en werp uwe netten uit ter visch- vangst. En Simon antwoordde en zeide Hem Meester, den ge- heelen nacht door hebben we gearbei.l en «iets gevangen, maar op uw woord zal ik het net uitwerpen En ze deden het en vingen eene groote menigte visschen. Maar hun net scheurde, en ze wenkten hunne medevisschers in het andere scheepje, oin hen te komen helpen. En ze kwamen, en men vulde beide scheepjes tot zinkens toe. Op dit gezicht viel Simon Petrus voor Jezus' voeten en zeide Ga van mij weg, want ik ben een zondig mensch, o Heer. Want ontzetting had hem bevangen, en allen die met hem waren, over de vischvangst die ze gedaan hadden. Eveneens ook Jacobus en Joannes, de zonen van Zebedeus, die Simoni deelge- nooten waren. En tot Simon zeide Jezus Vrees niet, van nu af zult gt menschen vangen. En ze brachten de scheepjes aan wal, en ze verlieten alles en volgden Hem. Qedurige aanbidding it Yper (H. Hert) en te Poperlnghe (St Union) Maandag 24. - in de octaaf van H. Joannes Baptista. Qedurige aanbidding te Poperlnghe fSt Jan) Dinsdag 25.-//. Qulietmusabt. Woensdag 26.- HH. Joannes en Paulus, martelaars. Donderdag 27.-in de octaaf van H. Joannes Baptista Vrijdag 28.-//. Leo, paus.—Vigelie van HH. Petrus en Paulus. Zaterdag 29.-HH. Petrus en Paulus-feest met octaaf. Qedurige aanbidding te Yper fSt Pieters) en te Becelaere (Klooster). Een magistraat die deel miek van dit liberaal groepje antwooidde Wachten. Wachten op wat wachten Ziethier Alswanneer Frère-Orban, zijn school wet van 1879 bereid had, girig hij zijn wetsvoorstel tooncn aan Van Pract. Deze las het met de meeste ■aan' achdgheid en hst terug gevend zegde de wii»e man Indien dit voorste' aanveerd wordt, de k'e- rikalen zullen weer aan 't bewind komen en dat voor een 50 jaar Frèrc-O/ban ar.twoorde 't I. mogelijk, en wat mij betreft ik za! uw gezegde ni i loochenen; dcch ik kart niet verder, ik'ben er toe gedwongen d< or de openbare ineening... En de magistraat besloot moet men uwe buikriemen nauwer toe staakt het werk, ziet steden en van den onderstand, lijdt honger en dorst... voor 't plezier van gelöslokkende volksbedrieger; Anseeie, Vandervelde, Destrée en andere. als RECHTVEERDIGE SCHOOLWET soonlijke werking hervormd worden. j Le Patriate van Brussel heeft eene fijn? - rap - Zie, nu is het 28 jaar geleden dat de klerikalen het bestuur in handen namen50 -28 22; wijj en te lande, pensioenen voor den j volgende nummers. Vrienden, wij herhalen hebben maar 22 jaar meer te wachten ouden dag, uitbreiding en bescher-het u uit ganscher herte Vooruit in nau- Indien de katholieken voortgaan in gematighi i I en volksgezindheid-en dat zullen zij-zullen zij altijd aan blijven immers, we mogen het nu her zeggen, meer dan ooit, de liberale partij bests?t niet meer, en van de socialisten zal het Belgisch volk nooit willen. De socialisten meenen van ;e winnen met opstoking en geweld en klassenstrijd en t is juist daardoor dat ze gedurig veld verliezen. De wanorders welke zij uitgelokt hebben na de ver kiezing hebben nogmaals den afkeer vermeerder l welke de bevolking gevoelt voor die revolutiepariij. Was het niet kluchtig vóór de verkiezing de libe rale en sociale bladen - ook Progrès en Weergalm:je -te hooren voorspellen nu is het gedaan met de kaloten... nog 120 dagen, nog 115 dagen, nog 1C0 dagen nog 10 dagen... en 't land is verlost! Inderdaad 't land is verlost geweest van het blauvr- roode gevaar. De liberalen en socialen mogen nu, indien het hun herte lust, herbeginnen te tellen. misschien geraken zij er eenmaal... hoop doet leven, en ze kunnen zich i :t t t steunen op eene profe tie van ten tijde van Minister Frère-Ojban. - Lui stert eens naar dit vertelsel. Vier liberalen, 's avonds na 2 Juni 1912, zitter. bleek van verslagenheid, rond een café tafeltje... et r hunner zegde Wat nu gedaan... wat gedaan In Kamer en Senaat hebben wij eene prachtige meerderheid van vastberaden mannen, die weten wat wij willen, en waarom zij gekozen zijn. Zestien stemmen meerderheid in de Kamer, en-met de provinciale senateurs twintig stemmen meerder heid in den Senaatja daarmee zijn wij machtig en kunnen alle dwarsdrijverij der blauw-roode Lo- gepartij verbreken. Sedert lange jaren was zulks niet meer gebeurd en met de evenredige verte genwoordiging scheen het aan velen schier onmo gelijk nog ooit zco verre te komer. Welnuhet onmogelijke is werkelijkheid geworden en tot spijt van wie het benijdt, kunnen wij de zedelijke en stoffelijke belangen van al de Belgen, en vooral van den minderen man, behertigen, en doordrijven Geheel het land heeft zijn vertrouwen gesteld in dc katholieke partij en in de katholieke volksvertegen woordigersaan hen hoort het nu zulk een grenze loos betrouwen weerdig te beantwoorden. De kamers zullen op 9 Juli bijeenkomen waar schijnlijk tot 15 Oogst. Wat zal er gedaan worden i Eerst zullen de kiezingen onderzocht en goedge keurd worden. Te dier gelegenheid zal de tegenpar tij noten met gaatjes zoeken. Ze zeggen 't, ten minste In plaats van rechtzinnig te bekennen dat het kartel de oorzaak is hunner nederlaag zullen ze hou den staan, gelijk alle slechte spelers, die verliezen 1 't Is gezuurd Maar de katholieken zullen ant woorden. Zij hebben nagels met koppen, meer of dat ze noodig hebben. De socialisten zullen een voorstel van grond- wetherxienlng indienen, ten einde het meervou dig stemrecht af te schaffen. In andere woorden, ze zouden willen al de kiezingen hergaanDank-je welHet land heeft uitspraak gedaan, en vraagt nu ruste Het voorstel der socialisten zal naar de Kameraf- deelingen verzonden worden. Daar za! het een beetje kunnen rijpen. Ten ware dat de socialisten nog een keer het land zouden trachten overeinde te zetten. De geweldi gaards willen daar komen Ze begonnen reeds van den 3 Juni Maar ze moesten het laten steken. D kopstukken, die bij ondervinding weten dat ze daar- mrê nog meer hunne zaken zouden bederven, trach ten nu hun volk in te houden. Niet te z» ere zeggen ze,-of ge zult het u beklagen. Ze jagen eerst hun volk op, maken het wijs dat het maar werkstaking moet hemden, en geweld plegen, om seffens zijnen zin te krijgen. En als ze zien dat de regeering kloek moedig de orde verdedigt, dan willen zij hun volk tegenhouden. Dat gaat niet altijd zoo gemakkelijk Daarvoor, als bereiding tot de opening der Kamer, hebben de socialisten tegen den 30 Juni een Con gres bijeengeroepen. Is dat nog een keer om kwa vuur te stoken Van nu weet men wie verantwoo-- delijk moet gesteld worden, zoo er nieuwe m eilijk- heden en onlusten uitbreken. De liberalen zijn van geen tel meer in de ka mers, we moeten dus niet veel meer van hen spr ken; maar Het land, dat eenige dagen na de kiezing door het roede geweld, hier en daar, bedreigd werd, is wederom kalm Wat onze kiestrioinf rechtstreeks be- De koPst"kk4n der Logepartii, die door leu en wat onze Kiesiriomi recnistreeKS oe- en laster hunne ongelukkige slachtoff-.rs opgébiht werkt heeft in heel het land, het is waar- hadden, hebben zelfs te Luik, te Charleroi, en lijk de volstrekte eendracht tusschen miril- elders ai de moeite der wereld gehad om aan de sterie en katholieke rechterzijde, tusschen woede der bedrogene werklieden te ontsnappen. Na kiezers en gekozenen onder malkaar. ian« o!ie be' vuur gegoten te hebben zouden zij geerne aen brand, dien zy zelf gesticht hadden. Eendracht geeft macht uitgedoofd hebben edochzij hebben er leelijk De tijd is voorbij en zal wegblijven hunne vingers aan verbrand; en het bedrogen waarop er persoonlijke oneenigheden of werkvolk van het Walenland, dat in hun valsch ongeschikte belangen den groei en bloei spel begint klaar te zien, eischt dat de roode bazen t 1 voortaan met meerweg loopen, als er slagen te der katholieke partij belemmeren konden, krijgen zijn. Dc kastanjen door anderen uit het Oude veten zijn en blijven vergeten. Alle vuur te laten halen cm ze dan zelf op te snnili'.'n, herten trillen eenstemmig bij het herden- is een aangenaam maar oneerlijk stieltje; en de ken van den orooten strijd dien wij p-e- waalscl,s mijnwerkers beginnen zulks te begrijpen. j Juist daarom hebben zij Destrie, Anseele, de Brou- voerd hebben voor godsdienst, vaderland, \kere Caeluwaert< Derloz ?en anjere roo'de hceren huisgezin en vooral voor de schoonc ziel duchtig uitgefloten. Het is wel bes'eêd van het kind. Gelijk in 1884, zijn wij allen opgestaan Verleden week had er in het Maison du Pet onder machtigen klank van het schoollied. Ple Bn,S5e! onder voorzitterschap van citoy -.. Barck eene vergadering plaats, waar verschelde Zij zullen Haar met hebben sprekers hun gedacht over 'dm politieken toestand De schoone ziel van 't kind en den buitengewonen zittijd hebben uiteengez- Zoolang men nog in Vlaandren alsmede over eene aanstaande algemeene werks'a- Een enklen Vlaming vindt! I kin8 tal voordeelt van het algemr.estemrecht, r- I C ito ven Van Roosbroeck zegde o ider andere sters Vandervelde en Hymans Le Patriate heeft getelefoneerd naar et yen Vandervelde cp zijn hastrel *e Ueclc om te weten hoe dat het Mijnheer stelt sedert zijne rammeling van 9 Juni. Antwoord Mijnheer is afwezig, voor dri we ken naar Zwitserland!!! De armtierigeraillioerrijke social'st Vandervelde, vaagt nu zijn botten aan het volksje... zijne excellentie is afgemat, hij moet zijn rnoeden kop uitrusten... in de bergen langs de mee- ren van Zwitserland... Ehwel hongerlijdende werklieden, socialen, wat zegt gij van uwen smcuirijken Oppcrbaas. Le Patriote zonder moed te verliezen telefo neerde dan naar Mijnheer (Breeder Vrijmetselaar) Hymans in zijn hotel te Brussel.., om te weten als Mijnheer reeds hersteld was van de davcring van 9 Juni. Antwoord Mijnheer niet thuis voor twee weken naar Zwitserland Hemelsche deugd... «Paultje Hymans, de vervoor- uitziende, de diepgestudeerde opperbaas vui de liberale kliek, dis gedroomd had eerste minister te zijn kan de klerikale pil van 9 Juni niet irsükken... hij is ten cure gaan doen., en waters gaan drinken om de pii door te spoelen. All die sukkelaars! ah die comedianien 1 En wat doen nu de twee legers zonder hunne hoofdmannen ondersteunen. Om zulke beweging op touw ie zetten, moe en wij minstens over 6 of 7 miljoen beschikken. Ik ski voor de belemmeringswijze (obstructie- - nisme) in de Kamer aan te nemen, om zoo doen 'e asn de - werkende klas tijd te gunnen zich voo- den strijd voor te bereiden en hunne onderstands- kassen te v.-rsierken. Dairbij moeten wij nog z;en of onze vrienden de liberaien, ons zu'len helpen. Verscheidene andere sprekers waren van hetzelfde gevoelen en verklaarden dat het de syudikaten zijn die de algemeene werksfaking zullen beslissen N g anderen keurden de woelingen op straat af. Zal er nu na het Socialistisch Congres van 30 Juni, en met de heropening der Kamer op 9 JuU algemeene werkstaking zijn Het opgezweepte gepeupel in het Luiker-en Wi lenland, in de groote steden, begeert het kost v a; kostHet had ?oo geern zijn duivels ontbonden met eene klerikale nederlaag, en paters en nonno geradbraakt, c-n kerken en kloosters gebrandt er- geplunderd. De fameuze sociale chefs die nooit geern hun vel risschieren, vreezen nu de door hun opgehhs'e benden niet te kunnen inhouden, ze vreezen ook dat het kloek katholiek gouvernement met wettige middels de orde zal weten te handhaven. -Daaro-i in Le Journal de Charleroi ert Le Peiiple zeggen zij aan 't volk Ja, ge zult ze hebbm, du- werkstaking maar wacht op het signaal, anderz rs is het fiasco Maar daar rijst de kwestie hoe de social werkstakers betaald Er is geen geld in de kas. Als u 't beiieft Sociale-bes'uurders waar is h geld uwer roode syndiktten, uwer weêrstandkassr Waar is het geld dat uwe gefopte slaven geste 11 hebben Is het misschien verdwenen in propaganda e - kiesreclame Socialist Anseele- mislukte minister—die li duizenden en tien duizenden franken 's jaars wint, heeft de stoutheid te vragen aan de werklieden. Zift ge gereed opofferingen te doen Zift ge gereed de 14 eerste dagen werkstaking geen cent te krijgen Oij Walen zijt ge gereed 4 weken geen ondersten nitig te krijgen Oij Luikers zijt ge gered 5 weken onderstand te missen Zegt, werklieden, en gij zelf die u hebt laten ver leiden door de roode komedianten, zegt is dat niet wraakroepend Wel dan, arme sukkelaars, snoert

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1912 | | pagina 1