Bijvoegsel aan HET YPERSOHE VOLKvan Zaterdag 2310ogst 1913
TRIMARD'S
InaatsctapDeie Belangen
IFER&fiBB0KDISSEinEK1
Van alles Wat
Volk en zedeleer
l
De drukpers
YPER
POPERINGHE
Officieele Berichten
De gevaarlijke versterking van't Duitsche
legeren de plotselinge schrik, die Frankrijk
heeft bevangen,hebben eene groote waarheid
aan den dag gebracht, die ernstig dient over
wogen te worden een volk, dat zedeloos
wordt, gaat naar den afgrond, 't pleegt zelf
moord.
Duitschland heeft besloten de jaarlijksche
lichting te vermeerderen en een leger te vor
men, dat in 1916 reeds 3q duizend man meer
zal tellen dan het Fransche,
In Frankrijk is men verschrikt. Hoe
wilt ge nog op aanval of verdediging denken,
als 't waar is dat bij den eersten aanval een
verschrikkelijke overmacht alles dreigt te
overrompelen.
Frankrijk zal zijn leger niet vergrooten, 't
en kan niet meer ademloos staat het zijn
machtigen vijand af te wachten en zucht WE
HEBBEN VOLK TE KORT,
Duitschland heeft gedurig zijn legermacht
versterkt, omdat zijne bevolkinge jaarlijks is
aangegroeid Frankrijk heeft willen volgen,
al was 't geboortecijfer aan het dalen, en heeft
gedurig 't getal ontslagingen verminderd.
In 1870 was de bevolking der beide landen
bijna dezelfde tegenwoordig staat ze in ver
houding van 4 tot 6.
Om toch aan zijngetal te komen, zal Frank
rijk den diensttijd verlengen en de jongens 3
jaar in plaats van 2 onder de wapens houden.
't Is zonneklaar nochtans dat die nieuwe
wet onvoldoende zal wezen, want wie kan
beletten dat Duitschland ook zijnen dienst
tijd langer maakt en opnieuw de overhand
hale?Nu springt het in het oog wat vroeger
zoo dikwijls werd herhaald zonder oorlog
wint Duitschland jaarlijks een veldslag door
het aangroeien zijner bevolking.
De toestand, die waarlijk 't bestaan van 't
fransche volk bedreigd, is niets anders dan 't
gevolg der zedeloosheid
Sedert lange jaren staat een feit vastde
geboorten verminderen en die vermindering is
't gevolg van eene berekende kwaadwillig
heid. Het getal huwelijken groeit aan, maar
men wil geen kinderen meer.Kortzichtigenen
baatzuchtigen hebben gezegd dat de ontvol
king eene waarborg was van grooteren rijk
dom ikzuchtige genieters hebben gevonden
dat vrijheid en kommerloosheid beter waren
dan familielast. In naam der christene zeden
leer, in naam van God, hebben de priesters
meer eerbied gevraagd voor de heiligste na
tuurwetten in naam van Frankrijks hoogste
belangen hebben geleerden en wetgevers meer
edelmoedigheid en zelfloochening gevraagd
maar 't kan niet baten. En terwijl de dich
ters voort den kinderlach bezongen, bleven
de huisgezinnen zonder kroost de bron van
't natieleven werd gestelpt
Nu dat kwaad Voltrokken is, staat Frank
rijk te beven moest de oorlog losbersten,
't wordt bedreigd in zijn handel en nijverheid,
en misschien in zijn bestaan als natie zelf.
Het draagt de straf van zijne zedeloosheid;
In België ook hebben dezelfde oorzaken
soortgelijke uitwerkselen teweeg gebracht. In
de waalsche streken is met de godsdienstig
heid ook de zedelijkheid geweken en reeds
hooren we in de Kamers klagen over de over
macht van het Vlaamsche ras.
In onze Vlaamsche streken, vooral in de
grensgemeenten, die met de fransche in be
trekking leven, is ook reeds achteruitgang te
bemerken.
Zullen we wijzer handelen dan onze zui
derburen en 't kwaad verhelpen vooraleer het
te laat is
Wij Belgen, wij Vlamingen moeten een
machtig volk blijven, daarom moet de na
tuurwet geëerbiedigd worden, daarom moet
het volk rijk zijn aan kinders.
Weg van ons de verpestende leering derze
deloosheid en wenschen wij dat het niet lang
meer dure vooraleer het wetsvoorstel van mi
nister Carton de Wiart gestemd worde om de
zedelooze propaganda te straffen.
Hoeveel katholieken treft men niet aan,
die men, vooral op de treinen, met liberale
of joodsche dagbladen in handen zietr
Weten zij dan niet dat zij hierdoor de druk
ers ondersteunen van de gezworen vijan-
en van onzen Roomsch katholieken Gods
dienst Begrijpen zij dan toch niet dat zij
die vijandige drukpers door hun geld, door
hun voorbeeld ondersteunen
Cremieux, de voorzitter van den Joden
bond zegde op eene vergaderingWij heb
ben slechts een wapen noodig, de drukpers
Als we de drukpers hebben dan veroveren
we de gansche wereld. Het geld en de ach
ting komen maar op de tweede plaats...
Maakt u meester van de drukpers en het
overige zal volgen.
De Joden hebben maar al te wel aan dien
wijzen raad gehoor verleend. Bijna in alle
landen zijn ze de [meesters van de groote
dagbladen. Ziedaarjwat hun de macht geeft
om naar willekeur keizersjen koningen te
MENGELWERK N° 38
VIII.
THUIS.
ei Vervolg ja
Zelf» de grootste herbergwauwelaars, die op
de kleine gemeenten God en de heele wereld
verleggen, en voor wie niemand kan we/
doen noch burgemeester, noch pastor,
noch'dagluider, noch dis "heer, - noch
mensch noch beest, niemand, tenzij zij, voor
hun eigen zeiven Ego moorelt de
pauw zelfs deze waren uitgepraat over
het Puidenest, en ze ruiden en ze raziaanden
nu over de stemming - de koorzang- en
muziekmaatschappij de eerste en veelvul
dige communie, den koning en den paus, nu,
ze zaagden andere menschen en andere dui
gen in stukken, - wijl het daar toch hun
gewoon ambacht is.
Alles was dus weerom op zijn plooi in 't
Puidenest vader was danig verpreuveld en
alle avonden, nadat Renn Meetje m bedde
had geduffeld, moest hij nevens Pier s bedde
gaan zitten en klappen en vertellen, soms tot
een gat in den nacht, wijl moeder en Lena
nog te spellewerken zaten.
doen beven, de christenen te doen vervolgen,
de Beurs te doen zwenken, crisisen te ver
wekken en groote Mogendheden naar hun
piepen te doen dansen.
De Vrouwelijke Ziekenbeurs
Daar bestaan van langsom meer ziekenkas
sen voor vrouwen ook te Y-per bestaat zulk
maatschappelijk werk, gesticht door den
Christen Vrouwenbond. In ons nr van verleden
week lazen wij dat insgelijks te Elverdinghe
daar waar reeds zooveel sociale inrich
tingen bloeiend zijn eene vrouwelijke zie
kenkas zal gesticht worden.
Te dier gelegenheid en om nog meer
andere werkers aan tezetten, vrouwelijke
ziekenbeurzen te stichten, willen wij het
volgende mededeelen.
De vurige propagandiste voor de christene
vakvereeniging, mejufvrouw Baers van
Antwerpen gaat rond om het goede woord te
verkonden. Meermaals reeds is zij te Yper
geweest om te spreken over ziekenbeurzen
in den studiekring van den Christen Vrou
wenbond onlangs heeft ze ook te Brugge in
de verschillige parochiën voordrachten ge
houden over de noodzakelijkheid der vrouwe
lijke ziekenkassen. Hare redevoeringen wor
den aldus samengevat
Het is even noodzakelijk, voor de vrouw,
van verzekerd te zijn tegen ziekte als voor
den man,want als de vader ziek is zal de moe
der met vroegen laat te werken nog iets trach
ten te verdienen, de kindertjes hun oppas ge»
ven, het huis kuischen en vader bezorgen; met
meer zelfopoffering en meer spaarzaamheid
van de vrouw zal het huisgezin toch in ellen
de niet vergaandewijl als moeder ziek is, zal
vader, die geheel den dag op het werk is,
dezelfde zorgen in het huisgezin niet kunnen
bijbrengen als moeder, en van daar zullen de
kinderen vuil op de straat loopen, zal het
huis niet gereinigd zijn, zullen vader en
kinderen de maaltijd niet gereed vinden en
moeder, alhoewel dikwijls nog ziek, zal moe
ten aan 't werken gaan wil zij haar huisgezin
wederom ophelpen.
Ware moeder lid van eene ziekenkas, zij
zou met het geld dat zij gestort heeft en nu
weer krijgt, iemand kunnen betalen om in
hare plaats het werk te doen, zij zou zich
beter en langer kunnen verzorgen en kloeke
voedsels koopen.
Alle huisvrouwen zullen erkennen dat dit
waar is...
Wat staat er hun dan te doen Zich verze
keren tegen ziekte, lid worden van eene zie
kenkas.
Voor de jonge dochters is dit ook zeer nut
tig als zij ziek zijn komt hun loon niet in,
zij kosten meer aan zorgen en voedsels. Als
zij de voordeelen van den ziekenbond genie
ten, zal moeder hun gemakkelijker al die
zorgen kunnen besteden.
En dit zullen zij ook wel begrijpen niet
waar Als de vrouw bij ziektegeval zich beter
kan verzorgen en zich sterken tegen nieuwe
gevaren van ziekte, zullen er vele ziekten en
vroege sterften verdwijnen het geslacht der
vrouwen zal verbeteren, er zal ook min kin
dersterfte zijn en gansch de maatschappij
zal er door winnen.
Aan de leden van 't Christen
Vlaamsch Verbond te Yper.
Allen op naar Poperinghe morgea Zondag
om deken De Bo te verheerlijken, den on
verbasterden VlamiDg,den heiligen priester,
den voorlooper der beweging die nu wordt
bevorderd door 't Christen Vlaamsch Ver
bond Allen op naar Popsriüghe om uwen
wil te stalen tot den strijd naar de verhef
fing en de verzedelijking van ons duurbaar
volk. Allen op naar den gouwdag om 2 ure
's namiddags in de groote zaal van 't nieuw
stadhuis 1 Daarna in den stoet, geschaard
rond de vlaggen van 't Christen Vlaamsch
Verbond Vooruit
Voor God en Volk en
Deken DeBo tereere.
-y-y-y-y
Katholieke Jonge Wacht
Katholieke Jonge Wachters, ge zijt verwacht te
Poperinghe om deel te nemen aan de hulde
betoont aan zaliger Deken De Bo die in
West-Vlaanderen, waar ook de beweging
ontstond, den eersten spoorslag heelt gegeven
aan de herleving der liefde voor Vlaamsche
Taal en Vlaamschen aard.
Katholieke Jonge Wachters, als overtuigde
Christene Vlamingen, zult ge er aan houden
naar Poperinghe mede te reizen en fier en
preusch rond ons vaandel in den stoet te
stappen.
De reizigers per spoor vertrekken met den
speciaal-trein rond i3.3o u. uit Yper. Alle
Eén zaak alleen bekommerde nu moeder
e 1 dochter, 't was dat Remi nog geen gebe
nedijd woord over Marie Crepeele gesproken
had, en, als ze zelve, van ver-aan, een enke
woordje repten, drimmelde hij vies weg, of
draaide de koutenancie af en op andere din
gen... Wen ze binst den dag te samen wroch
ten, spraken ze er dikwijls van 't lag hun
opperst en ze wisten niet wat peizen.
Hij was al den derden Zondag thuis en
nog nooit had hij een stap over Crepeele's
zul gezet. Marietje zelve was sedert Remi's
thuiskomst in 'tPuidenest niet geweest, en
toen ze deze bemerking maakten in Remi's
tegenwoordigheid, liet hij het vallen, also:
het hem onverschillig geweest ware alleen
lijk bemerkten ze, als er van Marie spraak
was, dat hij er gejaagd en ongemakkelijk
uitzag, en dat zijn wezen den vroolijken
plooi verloor en er lijdend uitzag.
Zou hij haar werkelijk niet meer bemin
nen
Ze kenden hem te wel, om stuur aan te
dringen; hij was nu van vele dingen genezen,
doch van zijn koppigheid niet, en als hij
wilde zwijgen, hij kon en hij durfde het goed
doortrekken.
'k Zal Zondag trachten bij Marietje te
zijn en haar vragen of ze zelve komt zei Lena
aan moeder; de jongens zijn zeker beschaamd
van malkaar.
En zoo deed ze. Ze vong Marie op, na de
in
K. J. Wachters, die reeds van 's morgens
Poperinghe zijn, die per velo gaan of per
trein, allen vergaderen voor den stoet ta 2 u.
in La Cour de Flandre bij Daniël Des-
marey- te Poperinghe, rechtover de statie.
Katholieke Jonge Wachterallen op post 1
Katholieke Scholen. Reze week
had ik het genoegen de prijsuitdeelingen bij
te wonen van onze twee katholieke scholen
de St Aloysius' en de St Michielsscbool.
't Was Dinsdag voor de St Aloysius'
school. Reeds lang voor het gestelde uur
cwamen de ouders het feesthunner kinderen
door hunne tegenwoordigheid nog aangena
mer maken. Onder de talrijke toehoorders
werden opgemerkt :de Z. E. H. Deken De
Brouwer, de E H. Pastoors van de St Ja
cobs en de St Niklaaiskerk, de heer Biebuyck
voorzitter van den rechtbank, de heeren
Sobry en Bouquet, gemeenteraadsleden, en
tal andere geestelijke en burgerlijke overhe
den.
Met eene ware belangstelling volgde het
eubliek het welvervuld feestprogramma. La
ten wij maar rechtuit zeggen, dat onder alle
opzichten koorzang an tooneelstukjes onberis
pelijk werden uitgevoerd, 't Was een stout
wagen van den meester, die zoo schoone
driestemmige koorzang Vredegezang van
meester Jan Blockx, te doen uitvoeren. Als
mnzieklielhebber durf ik zeggen dat de
jongens onder de knappe leiding van mees
ter Renaerts dit werk goed vertolkt hebben.
En wat gezegd van die welgekozene tooneel
stukjes?^ Was waarlijk verrassend te bemer
ken, hoe die kinderen in het opvoeren ervan
daarin thuis waren. De beleefde Baron en
de slimme knecht De gefopte huis
knecht twee luimige tafereeltjes, waar
van de ontknooping eene schoone zedeles
bevatte, werden op eene uitmuntende wyze
uitgevoerd. Maar wat vooral veel bijval oog-
ste en eikeens lachlust opwekte dat was
de fiere recruten Proficiat jongens 1
Woensdag was het de beurt van de
St Michielsschool. 'k Ging daar blijgemoed
naar toe, want 'k wete bij ondervinding te
spreken dat ik hier iets schoons, iets kun
stig ging te hooren en te zien krijgen. Wat
schoonen zang 1 Met eene juistheid en
eenen samenhang, die ik om zoo te zeggen
nergens hoorde werd het driestemmig koor
't Is in de Mei getoondicht door Ernest
Brenghr, gezongen, 't Was prachtig. Mees
ter Bostyn gij haalt eere van uw werk. Nu
van het transch tooneelstuk gesproken.
Les Lutins de Carnac eene van die fijne
fransche kindertafereeltjes, werd op mees
terlijke wijze gespeeld. Het was vermakelijk
om te hooren hoe al de spelers met zulk een
groot gemak en zwier het fransch uitspra
ken. Schoon bewijs dat de kinderen een de
gelijk onderwijs ontvangen In de tweede
taal. In een woord,zang en spel waren betoo-
verend schoon. Prachtig feest dus
Eere en lofVooreerst aan den Eerw.
Heer Bestuurder, die met zooveel iever en
zooveel kundigheid die zoo twee bloeiende
katholieke scholen bestuurt. Eere en lof
aan de heeren meesters, die met hert en ziel
de kinderen eene zoo christelijke en heilza
me opvoeding geven.
Ouders, weest de woorden indachtig die
den Z. E. H. Deken u toestuurde. Werkt
met de onderwijzers mee 't is de beste ma
nier om van uwe kinders mannen te vormen,
die later uw geluk, uwe fierheid, uwen steun
zullen zijn.
Een toehoorder.
Zij ioonen immers nu op het tooneel, wat
zij in school hebben aangeleerd ter deugde
lijke opleiding hunner leerlingen.
Hertelijke gelukwenschen, Eerw. Zusters,
voor blijspel en zang. Alles strekt tot eer
van uitvoersters en aanleersters.
Ook, na leerlingen en Ouders [geluk ge-
wenscht te hebben, wilde Z. E. H. Deken de
plechtigheid niet sluiten,zonder een hertelijk
dankwoord te zeggen aan Z. E. Moeder en
Eerw. Zusters voor al het goede dat zij,
jaren lang reeds, aan de kinderen hier ge
daan hebben en, met Gods hulp, nog zullen
doen, cnder de bescherming van O. L. V.
van Thuyne, patrones der Stad Yper.
School0. L. V. van Thuyne
Maandag laatst waa er in die zusters-
school plechtige prijsuitdeeling Z. E. H.
Deken zat de plechtigheid vsor, Bamen met
E. H. pastor van St Nicolaais en de Heer
Schoolopziener M. Hallaert, die, benevens
andere Heeren E. H.Willaert, oud-stich
ter en bestuurder dier school, aan 't hoofd
eraan gehouden hadden bij het feest te
zijn.
't Was prijsuitdeeling en... of deschool-
kinders er blij uitzagen Wat geluk in
die Jonge herten 't straalde hun uit de 00-
gen, 't klonk uit hun woorden,'t roerde en 't
danste hun in de voeten 1
Ja eene prijsdeeling kan schoon en aan-
treklijk zijn voor zang en voor spelen, maar
zij is het eerst en meest om de blijheid
van lieve jonge kinderen, voor en binst en
na het prijsfeest, dagen en weken lang.
En in O. L. V. van Thuyneschool de kin
ders varen wel in de prijsuitdeeling zij weten
het ten anderen zeer wel, zei men mij die
dag is hun eene belooning voor «'twel doen»
binst het schooljaar en daarom ook, hoor
ik wel, doen zij, het jaar door, hun uiterst
best, als er te leeren valt.
Tusschen de prijzen-uitdeeling in,
wierden er zang-en tooneelstukjes uitge
voerd of voorgedragen 't mag en moet
misschien zoo zijn, want, is het een dag
van belooning voor de kinderen, het is ook,
in 't gedacht der meesteressen, een dag van
bekroning hunner lessen
vespers, en klapte met haar over kraaien en
gaaien en parochiezaken, om er in te geraken,
en op ééns zegde ze botsbollig
Marie, ge zijt wel gerust in Remi, me
dunkt
En hij in mij, antwoordde ze, spijtig.
Ba, ba zottebolde Lena, dat zit zeker
al zoo diep niet, toe kom mee, we zullen
hem op zijn nest vangen.
Maar Marie stribbelde schuchter tegen en
knulde
't Is aan hem mij te komen bezoeken,
en ik was hem van de eerste dagen zijner
thuiskomst verwachtend, maar hij kan mij
best missen, dat zie ik wel.
Haar wezen betrok, 'lijk een zomerhemel
met drijfwolken bespannen, en 't was hoog
water, als Lena van haar scheidde aan 't
Puidenest.
Wen Lena thuis de vertelling deed sprak
Remi spijtig en kort
Och, laat dat meisje gerust
Maar wat scheelt er tusschen u I snakte
Lena.
Hij antwoordde zelfs niet... maar stapte
buiten en te stukkewaart-op.
Wat aardige joDgen toch, ruttelde
moeder, 't is als een gesloten boek.
Ba, laat hem zijn kei knagen, hij moet
zijn zeiven genezen, greinsde Lena.
Studiereis. Telken jare komen er vreem
delingen, in aantal, eene studiereis naar de
Poperingsche hoppestreek doen. Na M. Patyl,
inspecteur van den landbouw in Engelsch Indië
na de leerlingen der Leuvensche hoogere land
bouwschool, waren het de 27 leden van den
Aalsterschen studiekring die afkwamen naar
ons hopkwartier maandag laatst, onder het ge
leide van M. Miserez, inspecteur van landbouw.
Die hopplanters, die slechts de kleine cultuur
van 800 tot 1500 blokken hoppe kennen, zien met
verbazing naar de ruime ijzerdraadvelden onzer
groote cultuur, naar de proettuinen van vreemde
hopsoorten van MM. Hector Lebbe en Henri
Boeket, naar de verbeterde hopasten, naar de
krachtige sproeituigen en sulfermachienen, naar
de halle en de magazijnen der hoppeschaal, enz
Gulhertig werden de Aalstersche hopboeren
hier onthaald want hun voorzitter M. Louis
Van Droogenbroeck telt veel vrienden niet alleen
te Poperinghe, maar ook te Vlamertinghe,
Watou en elders.
Aanbesteding. Het beheer der telegrafen
verzoekt de hopplanters aanbieding van prijs te
laten geworden voor het overnemen van 24
oude telegraafpalen f20 van 0 1/2 m., en 4 van
71/2 m. lang) die te Lamorteau voor handen zyn.
De aanbiedingsbrief tegen 26D dezer zenden naar
La 3'™ section Technique des tólégraphes, a
Jumelle.
PASSCHENDAELE
Zondag over acht dagen schreven wij wat wij
te Oost-Nieuwkerke van wegens M. Van Bece-
laere gehoord hadden over de legerwet. Ziehier
nu wat hij zegde over de financiewet en de
schoolwet. De nieuwe soldaterij, zei hij, zal
zoo iets van 100 millioen kosten met dan alle jare
30 millioen meer dan nu. Om meer te kunnen
uitgeven, moet er meer in de beurze komen en
onze katholieke ministers hebben gepeisd dat de
rijken best kunnen betalen. Daarom nieuwe be
lastingen op de automobiels en andere luxema-
chienen op de cinemas, op de actiën en obliga
tion van groote handelssocieteiten, op de zyde-
lingsche erfenissen op den alcool en fijne
likeuren. De menschen, zegde hij, mogen ten
naaste jaar hunnen lastenbrief bezien, daar zal
geen centiem meer op staan, dan van dit jaar.
En de schoolwet zegde hij zal in den loop van
October gestemd worden. Al de kinders zullen
voor niet mogen naar school gaan, deze van 12
tot 14 jaren zullen landbouw-lessen krijgen en
alle soort van handwerk leeren De meisjes
zullen goed leeren naaien, kleederen maken,
koken enz. De vrije katholieke scholen zullen
ook onderstand krijgen, om luchtige klassen te
maken, 's winters goed vuur te stoken, kosteloos
pennen, papier en boeken te verschaffen aan de
kinders. En achter die wetten komt de wet
waarbij al de werkmenschen van 65 jaar een
pensioen krijgen van fr. daags. De liberalen
en socialisten zuilen een beetje lawijd maken
maar de ministers zullen doen lijk moeder met
dejoDgens die krijschen, ze laten krijschen tot
dat ze moe worden en van zelfs uitscheiden.
WESTVLETEEIN
Brand. Vrijdag namiddag over 8 dagen,
brak een schielijk onweder los. Twee drie don
derslagen wierden geslegen, waarvan een toch
op de hofstede viel van L. Ghequiero aan den
Eeke. In een stond waren de stallingen in
brand in twee stonden was alles in laaiin drie
was aan geen blusschen meer te denken. Geluk
kig dat al de dieren uit en de bou wagie verzekerd
was. De gedaagde lieden der gemeente weten
nog te vertellen hoe over 30 jaar dezelfde hofste
de met al wat er in was verbrandde.
Geltenbond. Het bestier verwittigt de me
deleden dat al wie dienstkaartcn begeeren, zich
te wenden hebben naar hunne wijkmeesters
alsook dat de leden verzocht en verplicht
zijn dezen dienst van den bond met die kaarten
te gebruiken.
Ouderlingen bijstand Naar wij verne
men is er spraak een ouderlingen bijstand in
te richten voor vrouwlieden, 't Zou zijn om
met Januari in voege te komen. De standregels
zijn door deskundigen aan 't bespreken en wel
dra zal men eene vergaring beleggen.
De Bo feesten. Talrijk zijn de leden van
den oudsoldatenbond, die zondag naar Pope
ringhe trekken; Eikendeen is verzocht zijne
eereteekens aan te doen, en te vergaren waar 't
aangeduid wierd. Andere gemeenteleden, die
naar de feesten trekken, zijn verzocht met den
stoet mede te gaan hoe meer volk, hoe deftiger
vorenkomen.
Hoe men apen vangt. De inwoners van
Sennaar, zoo verhaalde indertijd een Franrch
blad, volgen eene eigenaardige wijze om apen
levend te vangen. Zij plaatsen onder een boom,
waarin deze dieren verblijfhouden, een emmer
met bedwelmenden drank, vermengd met ho
ning. De apen komen naar beneden en drinken
van het vocht met volle teugen doch in korten
tijd zijn ze zoo dronken dat ze op de plaats blij
ven liggen. Dan komt de apenvanger, die de
dronken dieren op een wagen laadt en met
de vrijheid der apen is '1 voorgoed gedaan.
Toen vader dat voorgelezen had, vroeg
Jantje Vader, vangen ze met drank alleen
apen
Maar hij genas zijn zei ven niet en dat spel
duurde en bleef duren langzamerhanc
begon hij de gebuurs te bezoeken, hij
loech en klapte met iedereenmen zou
gezegd hebben, dat hij nooit de streek ver
laten, noch geen stap miszet had de men
schen zelve 'n peisden op 't verleden niet
meer, het was hun ontvlogenhij was overa*
Remitje Braem, juist als voortijds, maar
toch zette hij geen voet over Crepeele's zulle.
Stilaan sprong de doening in de oogen en
de menschen begonnen te rullen. De jonk
heden, die rond Marie gedrimmeld hadden,
tijdens Remi's afwezigheid, loechen haar nu
vierkant uit, en de babbelaars hadden schoon
spel.
Hij is te veel gewoon, spotten ze, om
met een kwezel te harrebarren.
De vrouwen uit de buurt wisten algauw,
dat Marietje kruisen maakte, dat ze dikwijls
zat te krijschen bij het spellewerken, en dat
moeder Crepeele haar beknoterde, dat het
een stuk-lands verre klonk.
Moeder Braem miek er zoodanig werk in,
dat ze er met Pier over sprak en op een
Zaterdagavond, wijl Remi bij vaders bedde
te klappen zat, greep hij des jongens hand en
zei, kort af
Manneke, ge'n hebt nog geen inken
gedaan bij Crepeele's ge moet dat morgen
doen, verstaat ge
Remi werd wit 'lijk de kalken muureen
Jubelfeesten van 0. L. Vr. van Hanswyek te Mechelen
De wagen verbeeldende de Aanbidding der Wijzen.
Goedkoope barometer. Wanneer men in eene
heete tas koffie suiker doet en deze oplost zon
der roeren, komen van boven aan de koffie
luchtblaasjes. Vormen deze blaasjes eene schui
mende massa in het midden der koffie, zoo kan
men op langdurig schoon weder rekenen. Zet
zich echter het schuim ringvormig aan den
rand van de tas, zoo mag men regen verwach
ten. Blijft het schuim tusschen den rand en het
midden, dan verandert het weder.
Gaat het schuim zonder zich te verdeelen,
naar een punt van den rand, zoo komt er slechts
een enkele bui. Dit kan men dagelijks toepas
sen.
Een gaanwedstrijd die al 10 jaren duurt.
Over 10 jaar werd te Milaan door de sportmaat
schappij La Resurgo Libertas waarvan de
koning van Italië eerevoorzitter is,een monster
gaanwedstrijd op touw gezet. De deelnemers,
23 in getal, zouden zoo wat 80 000 kilometers
moeten afleggen voor 15 April 1914.
Van de 23 gaanders blijven er nog twee over,
de anderen gaven het op of stierven op de
reis.
Dokter Ettore de Jampieni deze spreekt 8
talen en zijn gezel Felix Schener, beide van
Venetië, de twee overblijvers, hebben reeds
72,000 kilometers achter den rug en bezochten
reeds Algerië, Tunisie, Italië, Duitschland,
Rusland, Turkije, Tripoli, enz. enz., en bevin
den zich thans in Frankrijk, te Nimes.
Van daar moeten zij nog Spanje en Portugal
bezoeken.
Zoo zij voor 15 April 1914 te Milaan terug
zijn, worden zij door koning Victor Emmanuel
gedekoreerd en ontvangen eene toelage van
300.000 fr.
Op hunne rondreis ontvingen zij reeds 32
medalies en decoraties van de landen die zij
doortrokken, en hebben 57 registers bij met
authentieke documenten, die bij hunnen terug
keer in Italië zullen openbaar gemaakt worden.
Door een sterkundige gered. Voor het as
sisenhof van Omaha werd het proces afgehan
deld ten laste van een jongeling beticht eene
bom te hebben neergelegd op de koer van een
huis. De beschuldigde verdedigde zich door een
alibi op te geven. Ongelukkiglijk voor hem
verklaarden twee getuigen (meisjes) hem in het
huis te hebben zientredentusscbeu2 en 3 ure 's
namiddags. Zij gaven nauwkeurige aanwijzin
gen, door er bij te voegen dat zij terugkeerden
uit de kerk, gelegen op twee kilometers van de
plaats waar de bom werd geworpen.
Eene harer had eene foto van de kerk geno
men bij het verlaten van den tempel. Deze foto
redde het leven van den beschuldigde.
Ter rechtbank neergelegd trok zij de aandacht
van een d er j uryleden, die de gedachte opvatte ze
te onderwerpen aan een sterrekundige, om het uur
te berekenen waarop zij genomen werd en wel
volgens de schaduwen afgeworpen door de
kerk, weergegeven op de fotographie.
De sterrekundige berekende dat deze genomen
werd ten 3 ure 21 minuten, namiddag. Zijne
rekeningen werden nagezien door een anderen
sterrekundige en deze vond een verschil van 29
seconden. Het bleek dus dat de meisjes die op
dit uur de kerk hadden verlaten den dader van
den aanslag niet konden gezien hebben vermits
deze plaats had tusschen 2 en 3 uur, te meer
daar de kerk op 2 kilometers van de plaats der
misdaad ligt. De betichte werd vrijgesproken.
Monsfer-vliegtuig of monster-kwakkel. De vol
gende ongelooflijke tijding komt uit Zuid-Afri
ka als het geen reuzen-kwakkel is dan is zij
bestemd om een gansche ommekeer in de vlie
gerij te weeg te brengen.
Een Engelschman, de heer Hunter, die reeds
tal van proefnemingen deed, heeft, zoo bericht
men, eene vliegmachien uitgevonden bestemd
om al de thans bestaande vliegtuigen en lucht
schepen te vervangen, en die Astraelus ge
noemd werd.
Dit vliegmachien kan een gewicht van vijftig
duizend kilos oplichten zestig passagiers en de
noodige maatschappen voor den stuurdienst
meenemen.
De omvang van dit zonderlinge tuig zal zes
millioen kubiek voet bedragen zij zal zestig
oogenblik flikkerde een kwade vlam in zijn
oogen, zijn lippen spanden, maar zijn blik
viel op vader, die hem nu bespeurde zijn
wezen ontspande, en hij zei, dof-stil
Zooals het u belieft, vader, 'k zal
gaan
Goed zoo, mijn kind, zei Pier, slaap
wel
Maar de jongen ging wel te bedde, doch
sliep geen oog van heel den gebenedijden
nacht, en hij leed, gelijk een ziele in het
vagevier.
Hij had zijn eigenzelven opgewonden, ja,
hij was opgeveunsd tegen zijn zeiven zoo
diep was hij ingenomen van zijn verval in
Frankrijk, dat hij hem onweerdig achtte,
nog ooit zijn oogen op Marietje Crepeele te
durven slaan.
Van de eerste dagen zijner thuiskomst af,
begon hij met zijn hert te dwersdrijven hoe
meer bij zijn eigen zeiven bezag, hoe leelij-
ker hij werd en hoe hooger Marie rees, verre
boven hem, en, in zijn koppigheid, dreef hij
haar weg van hem neen, hij wilde niet als
een uitgehongerde en belompte schooier tot
haar gaan, tot haar, die pronkte van
lichaams- en zieleschoonheid.
Zoo streed hij dagen en weken lang, tegen
de liefde, die zijn hert verteerde, en hij voel
de 'lijk een wild genot, heel zijn inwendigen
mensch tegen te werken en te bevechten en
zijn hankering te dweersboomen.
voet lang, 48 hoog en 228 breed zijn. Zij zal
door drie motors van negen honderd paarden
bewogen worden aan boord zal zich nog een
bij voegelijke motor van drie honderd paarden
bevinden.
De uitvinder verklaart dat zijn toestel het
evenwicht niet kan verliezen en het onafgebro
ken gedurende tien dagen kan vliegen met eene
snelheid van 50 tot 120 mijlen in het uur.
Wij zijn benieuwd te weten welke de uitslag
zal zijn van de eerste reis van dit kwakkelma-
chien.... pardon vliegmachien.
De schat in den toren. In den toren van
Spandau (üuitscbiand) liggen 150 millioen mark
opgesloten. (Dat is iets of wat minder ais het 33
ste gedeelte van de 5 miilard welke de Duit-
schers van Frankrijk getrokken hebben na den
oorlog van(1870-71). Ziehier wat een bezoeker
verteld over den schat welke in den toren van
Spandau bewaard ligt. De schat word bewaard in
1200kisten met stevige ijzeren banden,Het bene
den verdiep bevat 450 kisten en het verdiep
750, in elke kist zijn 8 pakjes, die elk 10.000
maik in stukken van 20 mark inhouden en 2
zakjes van 10 mark 10,000 maik inhouden.
Die 1200 kisten wegen 5200 kgr. hun gewicht in
goud is 47,790 kgr.
Bij al dit geld kan men eene meditatie maken
over de waarde van het goud, maar ook ovtr de
kosten en de ruziën van een oorlog, waar
ganscn die schat op anderhalf jaar meer dan
33 maal in de lucht geblazen werd, boven de
verliezen in menschenlevens en t'.e stoffelijke
kosten en schade welke dien oorlogaan Frankrijk
gekost heeft.
Het is dus niet te verwonderen datmen bang
van den oorlog wordt en er driemaal op nadenkt
vooraleer de lont aan het poeder te brengen.
Drie minuten zonneschijn in het jaar
Er is eene plek ter wereld, waar de zon slechts
drie minuten in het jaar schijnt. Dat is den 600
metersdiepe mijnput bij Sombrerete, in Me
xico.
Die stad licht op den Kreeftskeerkring en den
21 juni vallen de zonnestralen loodrecht in den
mijnput, welke daardoor tot op de grootste
diepte helder wordt verlicht. Het duurt echter
niet langer dan 3 minuten daarna verdwijnt
de zonuenschijn weder voor een geh°el
jaar.
Eene vergelijking Eene vlieg valt in het glas
van een bierdrinker.
Wat zal hij doen
Dat hangt af van welke streek hij is.
De Spanjaardbelaalt het hier, Iaat het staan en
gaat weg zonder iets te zeggen.
De Franschman doet hetzelfde, maar gaat
weg al brommende.
De Engelschman eischt een ander glas of giet
het eerste glas weg en bestelt een tweede.
De Belg neemt er onmiddellijk en zeer voor
zichtig de vlieg uit en drinkt het bier.
De Hollander neemt ook de vlieg, werpt ze
op den grond, verplettert ze met walg en drinkt
het bier met tegensmaak.
De Rus zwelgt alles in de vlieg met het
bier.
De Chinees neemt er gretig de vlieg uit, eet
ze op met smaak en spoelt zich den mond met
het hier.
Bij koninklijk besluit van 7 Oogst worden de
volgende hulpgelden verleend 6,572.41 fr.
aan de kerk te Gheluwe, voor het herstellen
en het vergrooten der kerk.
Het bijzonder eeretseken van voorzienigheid
van 1° klas wordt toegekend aan M. G. D'Huvet-
tere, te Yper, voorzitter der maatschappij van
werkmanswoningen Eigen Heerd te Yper
Het bijzonder eereteeken van voorzienigheid
van 2' klas wordt toegekend aan M. H. Bossu-
we te Waasten, beheerder der maatschappij
van werkmanswoningen La Prévoyance ou-
vrière de Warneton
-
Het scheelde zooveel, dat hij knarsetandde
van spijt, omdat hij bij oogenblikken voelde,
diep in den ondergrond zijner ziel, dat al
zijn tegenstribbelen maar oppervlakkige bla-
gaai en makementspel was.
Hij was soms razend, omdat zijn eigen
hert hem uitloech, wijl hij spartelend tegen
het geluk, lijk een kwajongen, toch in de
verte en 'lijk door een smoor, hankerend
loerde op een groote blijdheid, op een blijd-
heid, die zijn koppigheid zou vergruizen, en
zijn diep liggende, anker-vaste, doch grillig-
bevochtende wenschen verwezenlijken.
Hij was lijk een tweevechter, die scher
mend en treffend, met razenden drift, zijn
tegenstrever bestormt, doch zijn eigen min
derheid voelt en het oogenblik ziet naderen,
dat hij ontwapend op den grond zal uitge
strekt liggen.
O hij ontzag dien Zondag, dien bitteren
Zondag, daar hij, als een ellendige schooier,
Crepeele's zul zou overschrijden, en hij keer
de en woelde in zijn bed, heel den nacht
door.
En zoo stond de dag op en ging zijn stillen
gang, met dichten smoor behangen, donker
Tijk een zomernacht en eenlijk droevig.
Tegen avond hield Remi zijn belofte goed
en slenterde naar Crepeele's 't was een ware
marteling voor hem en de schaamte verfde
zijn wezen met bloed, als hij de deur open-
stak en met onvaste stem vroeg"; „«aafl
- Is er geen belet
-t -
