Van alles Wat
flyer de del... en JUgr. (Meier
Burgerstanden
WERVICK
Nog geen antwoord
Een vuile kerel
Officieele Berichten
doch deze gleed zijdelings neder terwijl de
ladderstukken op M. Seghers vielen.
Baelen lag ten gronde, op het hoofd ge
vallen, buiten kennis en veel bloed ver
liezend.
Seffens werd het ongelukkig slachtoffer
opgenomen en in de groote achterpoort van
het huis Seghers binnengedragen terwijl
andere getuigen om geneesheeren en priesters
snelden.
Daar voorbijgaande kwamen gelukkig
samen Z. E. H. Pastor Ryckeboeren Doktor
Lagrange die zich ter plaats spoedden.Intus-
schen waren de geneesheeren Donck en
Poupaert aangekomen en E. H. onderpastor
Dugardyn die het H. Oliesel toediende aan
den stervende.
Wij bemerkten onder de eerste aanwezigen
M. Vandenbraambussche, hoofdpolitiecom
missaris en M. Van den Hende, adjunkt-
politiecommissaris, die met de medehulp van
andere agenten seffens een goede oidedienst
instelden, want het droevig nieuws was
gauw rondverspreid en veel volk kwam toe
gesneld.
Intusschen was de droeve mare ook aan de
ooren geraakt van de vrouw en dochter en
van den ouden vader van den ongelukkigen
Arthur Baelen. Dezen kwamen toegeloopen
en met veel voorzichtigheid bij het slachff
offer geleid. Hunne droefheid was hertver
scheurend en menigeen der omstaanders kon
zijne tranen niet weerhouden.
Rond den noen werd het slachtoffer over
gedragen naar het gasthuis. Doch al de zor
gen der geneesheeren Lagrange en Donck
hadden niet gebaat. De ongelukkige die tot
kennis niet meer gekomen was, stierf korte
oogenblikken na de aankomst in 't gasthuis.
De begraving heeft plaats gehad Vrijdag
morgen onder een grooten toeloop van volk,
en 't was te zien hoe de aanwezige menigte
rechtzinnig deelnam aan de hertverscheuren-
de droefheid der diepbeproefde familie.
Zooals eenieder weel, was men over eenigen
tijd begonnen met de herberg-brouwerij van
den heer Louis Lannoy, (waar de -Renaissance
baar lokaal had), af te'breken om den Ten Brie-
lenstraat te verbreeden. Thans is alles weder
heropgebouwd.
T was dus feeste bij onze zangers. Om i ure
namiddag, had de plechtige inhuldiging plaats,
waarna er een uitstapje in stad gedaan wierd.
Om 8 ure, werd er aan de leden der maatschap
pij, een keurig avondmaal voorbereid. Het ging
er gezellig. Aan de eerelafel hadden plaats ge
nomen, den alomgeachten heer Voorzitter,
Arseen Vandestéene, den heer Bestuurder
Jeiöme Vervaecke, de heeren Charles Lannoy en
Gustave Dumont.
Tijdens het avondmaal, sprak de heer Gustave
Dumont eene redevoering uit. Met treffende
woorden mi<k hij den lof uit van den gezelligen
en beminden Voorzitter der Maatschappij, en
vao den ervaren Bestuurder, onder wier leiding
en bestuur de Renaissance ten toppunt van
roem en bloei gekomen is.
Het overige van den avond wierd overge
bracht in zang en muziek
Hulde dus
Vervaecke.
aan de heeren Vandesteene
Een zanger,
L. B.
en
Solo-slim. Over eeniga dagen heeft
Pierre ICestelyn (gezeid Pieren van de Man-
detjes) een solo-slim gewonnen (solo-slim
6ur table
ZONDAGRUST
Dienstdoende apotheek. Zaterdag
November (Allerheiligen)
J. DECflIÈVRE, Statiestraat, 15.
Zondag 2 November
J. DEHOUCK,Dixmudestraat, 16.
Aan onze Kath. Vrienden
van Gheluwe.
Sedart eenen tijd van hier verschijnen in het
Wervicksch socialistisch gazetje zoogezegde
brieven uit Gheluwe, waarin de geestelijkheid
vooral het mikpunt der grofste aanvallen is. De
brieven, gewoonlijk oudertoekeud -. Een
Christen Werkman eindigen met eene recla
me om De Werker Het Volksrecht en
Vooruit in Gheluwe te verspreiden Rare
christene werkman dus, niet waar vrienden
Datdezoogezegde Ghelu wschechristene werk
man, veeleer een Wervieksche roode leeglooper
is, die er op uit is, en voor last heeft, in Gheluwe
zooals in Wervick, twist-en tweedracht onder
de bevolking te stoken, en de werkmenschen
op te maken, blijkt zoo klaar als de zon
De oogen open dus, vrienden uit Gheluwe, de
roode twiststokers siapen nietHier in Wervick
loopen betaalde mannen, wier eenige bezigheid
bet is in Wervick en omlig (jende de katholieken
te belasteren en de werkmenschen te bedriegen.
W(j waarschuwen er u tegen, doch benevens de
waarschuwing, doen wij tot u eenen dringenden
oproep, zonder dralen de handen uit de mouwen
te steken.
Is er daar bij gebrek aan strijdclub misschien,
niet iemand die het op zich wil nemen de Wer
vieksche opstokers, die hun met Gheluwe willen
bemoeien, te ontmaskeren en onderlusschen
eens goed uit te pluimen Is er daar niet iemand,
die in 't harnas wil vliegen om Gheluwe, zijn
priesters en zijn volk, om Gbeluwe en zjjn
Geloof tegen het goddeloos Wervieksch gespuis
te verdedigen
Gebruikt en verspreidt daartoe in ruime mate
ons katholiek strijdblad Het Ypersche Volk
Gebruikt het om uw volk over de booze listen
onzer politieke vymden in te lichten gebruikt
het om de deftige werklieden tegen hunne
valsche vrienden op hoede te stellen gebruikt
het om de goede, de katholieke zaak te verdedi
gen.
De tijden zjjn veranderd, en het volstaat niet
meer. de gazetten met allerhande nieuws over
gebroken arms en beenen te vullen De katho
lieke dagbladen behoeven den dag van heden
hunne kolommen met anderen kost te vullen
Ziet maar naar oDze tegenstrevers
Ten anderendeondervinding heeft ods geleerd.
Sedert wy, Wervickanen, wekelijks de handel-
wyze en de kwade inzichten onzer groote roode
Jannen kenbaar makensedert wjj bun
vastberaden den weg versperren sedert wii
een paar dier felle cadé's ondertusschen in por
tret trekken sedert ons volk die roode groot
sprekers beter kent, hewel, sedert dien znn zij
van eenen fermen kop veikleind. en die vogels
dragen hunne schoone titels ten aanzien van
eenieder, langs achter en langs voren
En, nu dat zij voelen, dat hunnen haring in
Wervick niet braadt zij zouden het in Gbeluwe
beproeven
Alljj Ally vrienden, wie grijpt er den be-
zem L we Wervickscüe vrienden
Onder Partijbroeders.
Wij mogen de echtheid van onderstaande
klucat stellig verzekeren.
Eenige dagen geleden kwam de gewezen we
ver op z(jne duizende gemakken, z(jn plat ran
selke op den rug en zyne bevuilde witte veste
aan, langs den Nieuwen Hoek afgezakt De
komieke personnage was neerstig bezig met in
de leugens van - Vooruitte snuffelen, en wan
delde in studie verslonden traagzaam voort
't Lukte dat b'j juist voor een in opbouwzijndé
huis voorbij moest waar een paar zyner wel»e
kende pariygenooten dapper aan t slaven
waren. Als zij alzoo hunnen kameraad lui gaat
weg, voorbij ztgen trekken liet de èene zijn
gereedschap vallen en zei tegen de andere
- Ziet ge hem gaan, den 1 gaard B nst dat
hij voor eenen beteren loon zgn toertje doet
moeten w(j van 's nuchtens tot 's avonds met
tachentig kilos op den b ,.)g de leere op
't Zal beteren als hjj in de wet(het
stadhuis of gemeenteraad) zit, volledigde de an
dere, we zal dan ook mogen wandelen
Of de held van de klucht de groffe, maar gepe
perde sneuve heeft gevangen, zou bij kunnen
zeggen. Twee dingen echter zjjn zeker: i»dat
degewezen wever, zonder van Bertje te gebaren
zijnen weg vorderde en noch op noch om keek
2° dat twee stille, bejaarde menschen duidelijk
de beteekenisvolle spreuken hebben gehoord en
bovenstaande ten allen tijde kunnen bevestig'en.
Is 't niet een bewijs dat ge in groot aanzien
staat, zelfs by uwe partijgenooten, bé vent?
Een vr-jje metselaar.
ELVERDINGHE
K. J. Wacht Zondag laatst werd voor de
eerste maal de vergadering gehouden in de pa
tronagezaal. Op slag van het aangekondigd uur,
waren ondanks het ongunstig weder, al de leden
op weinig uitzondering na tegenwoordig.
Op een teeken van den voorzitter opende de
Eerw. Proost de vergadering met het gebed. Hij
verwelkomde en bedankte hartelijk al de leden
om hun goeden wil. Daarna zette hij de redenen
uitéén waarom het bestuur besloten heeft voor
taan in eene private zaal te vergaderen. Dit be
sluit werd, gezien de gegronde redens, algemeen
goedgekeurd.
Na nog eeDige aanbevelingen nopons de hou
ding in do zaal, binst de zittingen spoorde hij de
leden der K. J. Wacht aan om steeds matig te zijn
en gehoorzaam, beleefd en gedienstig aan hunne
ouders en oversten en vooral waarschuwt hij
hen nopens het gevaar welke eeniare plaatsen en
personen opleveren voor hunne deugd en eer,
en smeekt hen dezelve te willen vluchten.
Nu kwam de voorzitter, Aimé Deconinck, aan
het woord. Kort maar klaar gaf deze eerst ver
slag over de stichting en het doel van den arron-
dissementsbond en de vergadering van het
voorloopig bureel. Hij sprak over de vergade
ring van den provincialen bond te Rousselaere
waar hij alleen ganseh ons arrondissement had
moeten vertegenwoordigen. Hy schetste de
prachtige rede van Pater ReDaat, die alle jonge
wachten aanzette om steeds te werken voor
vrede on eendracht op hunne gemeente. Hij
kondigde laatst de stichting van een studiekriDg
aan.
Na al die verschillige bekendmakingen ver
handelde bij den godsdiensligen kant van de
thans besprokene schoolwet.
Ongerijmd, zegde hij. is de zienswijze van den
vijand die alle godsdienstonderwijs uit de school
wil bannen. Het onderwijs is het voedsel voor
het verstand dat moet verlicht worden en leeren
redeneeren.
Welnu, het verstand is eene kracht dar ziel die
geschapen is naar het evenbeeld en gelijkenis
van God, en diensvolgens onmogelijk zonder
godsdienstig onderricht tot hare bestemming
kan komen, dte God zelf is. Daaruit volgt de
strenge plicht der ouders hunne kinderen,die zij
van God ontvangen hebben en tot God moeten
wederom leiden, naar godsdienstige scholen te
zenden. En indien de priester, zegt spreker ver
der, zooveel pogingen aanwendt om de jeugd in
deugd en eer te houden, zulks komt voort uit
zijn bewustzijn van de groote verantwoordelij k-
beiddie op bemweegt.Oazo plicht is het nietmin,
beste strijdmakkers, steeds den priester in zijn
werk te helpen en te steunen, en vooral ons wel
te wachten het voorbeeld na te volgen van som
mige god- en zedelooze bedervers van kinders
en jongelingen.
Een schoon en deugddoende vergadering was
hetMochten alle ouders eens wel den plicht
inzien hunne kinders te bewaken en or aan te
houden dat dezen getrouwe leden blijven of
worden van de zoo veel beloovende K. J. Wacht.
Een K. J. Wachter.
Hoppegilde. Woensdag aanstaande, ten
6 i/i ure, vergadering van groot belang. Een
nieuwe spreker zal er opkomen en eene belang
rijke beslissing moet genomen worden. De ver
gadering zal stipt op uur beginnen. Elk weze van
't begin aan tegenwoordig.
niets anders dan bij winnen; en er zouden, in
Belgie, geene verhuiswagens genoeg zijn om de
waalsche ambtenaars en bedienden uit Vlaande
ren naar het Walenland over te brengen. —Toen
de vurige spreker zijne grootsche en machtige
rede sloot met eene slotrede die trilde van va
derlandsliefde, sprongen de toehoorders recht
en brachten eene onvergetelijke ovatie atn den
onve'moeibaren redenaar. In geestdrif; ontste
ken ging de vergadering uiteen onder het zingen
van eenen machtigen - Vlaamschen leeuw
Verschillige verzoekschriften wierden met
handteekens bekleed en wierden overgemaakt
aan de Kamer van Volksvertegenwoordigers,
ten einde de vervlaamsching der gentsche Hoo-
geEchoot te bekomendezelfde wenseh wierd
m-degedeeld aan de Heeren volksvertegen
woordigersvan het Arrondissement Yper.
Wild! -wild!! Een wildzwijn, 7hazen en
46 wilde konijnen, ziedaar het wild dat Maandag
aanstaande te verschieten is aan de gaaipers van
Langemarck, dank aan de milde tusschenkomst
van den opperhoofdman de St-Jorisgilde, M.
Cotteau de Putin, Burgemeester van de gemeen
te. Deze schieting wordt gegeven met voorwaar
den zonder voorgaande in Belgie, ook zal het
dien dag schutters regenen.
Het wild zwijn is reeds toegekomen en zal
Zondag tentoongesteld worden in het Schut
tershofbet is een jong van dit jaar maar het
zwaarste dat wij ooit te Lahgemarck gezien heb
ben,het weegt 50 kilos en half zonder ingewand.
BravoHet Café royalis overleden en
wierd vervangen door "Het vlaarascb koffie
huis wanneer volgen de andere
I WATOO
Driemaandelijksche vergadering van den
Onderlingen Bijstand. In deze bijeenkomst
die Zondag 26 October plaats had werden 6
nieuwe welkende leden aanveerd. Uit het ver
slag blijkt dat deze ziekengilde in getalsterkte
en in bloei steeds toeneemt. Deze, die zich laten
inschrijven kiezen voorzeker het beste deel, zoo
men zegt. De tijd is misschien niet verre meer
verwijderd, dat de werkman, krachtens de wet,
zal verplicht zijn zich te verzekeren tegen kort
stondige ziekte, tegen aanhoudende of voort
durende werkeloosheid, en tegen ellende in den
ouderdom. Weldenkende arbeiders, wilt u niet
laten dwingen stelt u in het vooruitzicht niet
van misschien nog meer te moeten betalen.
Plaatst u edelmoedig en vrij onder de bescher
ming van zieken- en pensioeDgilden. Gij zoudt
u misschien later de beteekenisvolle spreuk
moeten toepassen
Eerst gedaan en dan bedacht
Heeft menigeen in 't leed gebracht.
WULVERGHEM,
De jonge zendelingen hebben van hunne
eerste reisdagen af kunnen de overtuiging
opdoen dat de oude missionnarissen
klagen en kermen over ODuithoudelijke t
golees'he toestanden, alleszins menschen-
Foppers zijn en klagers zijn zonder nood.
Indien de vuile ongodsdienstige, onzedige
kerel zich niet heeft kunnen gedragen uit
eerbied voor de zendelingen waaronder een
met grijze haren, toch had hij ten minste uil
wellevendheid en gemanierdheid zich van
vuillapperij moeten zwichten uit eerbied voor
de kloosterzusters, voor de heldinnen der
christene liefdadigheid, die ginds ver gaan
leven en sterven voor onze zwarte broeders
s Morgens van O. L. V. van den Rozenkrans
gingen die edelmoedige vrouwen krachten
mogen putten aan het Goddelijke Gastmaal,
aan den Tafel des Heeren welke die gemeene
rekel heeft gedacht te mogen bezoedelen
Wie is hij, die vuillap
Een agent van den Staat Dan hopen wij
dat de Heer Minister wel middels zal ter
hand hebben om heilige vrouwen te be
schermen en te vrij wat en van de vuilnissen
van gemeene rekels.
Welke naam hij ook drage, hij is zeker
wel een van die soort roemrijke beschavers
die in Congo vrijen teugel gaan geven aan
hunne laagste driften... ter verergernis, ter
verlaging der Zwarten. Niet zulk een man
moet naar Congo gaan... de wildste Zwarten
l'zouden zulken nietweerd nog manieren
leeren.
doeming van de „pijn val1
bestaat in het eeuwig derven
en Gods liefde.
schade" dewelke
van Gods zicht
er
Zondag laatst was er, u Wulverght mnaars,
eene vergadering van uwe pensioerigilde aange
kondigd gij zijt wel opgekomen, en in zeer
groot getal trokt gij na de Vespers, schoole-
waarts, gij, mannen, vrouwen, jongelingen en
kinders.
Dat was wel, gij haalt er waarlijk eere van
dat gij alzoo toont dat gij uwe St Machutuspen-
sioengilde allergenegenst zijt, die gilde die u
meer en meer leert waardeeren wat de deugd
van spaarzaamheid is. Zij toont u welk goed gij
van de spaarzaamheid moogt verwachten, zoo
in den familiekring ais op de parochie. Het
was wareiijk gezellig in de opgepropte zaal.
Gij en beklaagt u niet te hebben gehoor gegeven
aan de uitnoodiging. Gij hebt eens gehoord welk
geldelijk vorrdeel binst het jaar 1913, de gilde
reeds aan Wulverghem verschaft heeft. Moe
dig voort. Die spaart vergaart 'tls de
leuze op bet vaandel... Blijft ze getrouw en gij
zult wel varen. De toekomst zal het toonen.
Mochten wij van tijd tot tijd nog zulke aange
name en verzettende vergaderingen hebben
Het ware misschien goed eens in het korte
eenen spreker te vragen om de ziekengilde te
bespreken en deze op vasten grond te brengen?
Wat denkt er Wulverghem van zou dat niet
go:d zijn Tot later, en altijd vooruit.
WYTSCHAETE
Een andere bemerking. Alswanneer
priesters-zendelingen reizen naar Amerika op
transatlantieken, 't zij Fransche, 't zij Duit-
sche, 't zij Engelsche, of vertrekken naar
Indië met booten, zoowel van protestant-
sche als van onzijdige maatschappijen, dan
vinden zij altijd ten dienste van hunne
katholieke godsdienstplechtigheden eene
kabien-kapel waar zij, als 't weder het toelaat,
kunnen de H. Mis opdragen.
Zulke kabien-kapel vinden de Zendelingen
niet op de Belgische schepen naar Congo
onder een katholiek gouvernement.
Wij meenen dat het aangestipte droevig
en beschamend feit niet alleenlijk recht geeft
op protestatie, maar ook op de uitdrukking
van den wensch dat het Gouvernement aan
deze moedige zendelingen een kabien-kapel
geven zal, opdat zij de H. Mis zouden
kunnen opdragen. Vooralsnu is het om
zeggens onmogelijk, want wordt er toelating
gegeven mis te lezen dan moet dit, als 't nog
kan zijn, gedaan worden yóor 4 uur 's mor
gens in het schip-salon vooraleer de stewards
komen voor den morgenkuisch van den
boot.
DE KUNSTMATIGE EIEREN. Wie zou het
ooit gedacht hebben dat men er eens zou
toegekomen zijn kunstmatige eieren te ver
vaardigen 1 En zeggen dat die fabrikatie van
dag tot dag eene grootere uitbreiding neemt.
Verscheidene fabrieken brengen een duizend
tal eieren voort per uur. De dooiers zijn
samengesteld uit een soort deeg, met bloem,
stijfsel en een kleursel vervaardigd. Het wit
bestaat uit eiwitstof, door een velletje in
gelatine omringd. De schelp is in plaaster.
De scheikundige samenstelling dezer eieren
is dezelfde zegt men als die der natuurlijke
en volgens de fabrikanten zijn zij even
voedend.
DE KONING EN DE MACHINIST. - Verlede-
ne week keerde Zijne Majesteit terug uit Gent.
Bij het verlaten der Noordstalie, te Brussel,
waar) hij was afgestapt, richtte de Koning
onderwege het woord tot eenen machinist die
juist zijn lokomotief kwam te'verlaten. en een
gemeenzaam gesprek ontstond tussehen den
Vorst en den werkman.
De machinist, waarvan sprake, heeft een
evenwichthoudend toestel voor vliegmachienen
uitgevonden.
De Koning wist dit en bij ontmoetiDg den
werkman herkennende, vroeg hij hem naar den
uitleg zijner proefnemingen.
OOSTVLETËHëN
Prachtige vergadering Zondag verleden in het
lokaal der Zondagschool. Heer Hallaert uit Y, er
heeft voor een 200 vrouwen uiteengedaan in klare
woorden, lijk hij alleen het kan, wat eene zieken
gilde is en waarom eene ziekengilde voor vrouwen
moet bestaan. Voldaan zijn al de toehoorders ver
trokken. Het voorloopig bureel werd door den E.H.
kapelaan de vergadering voorgesteld en is aan
stonds ijverig aan 't werk gevallen. De vrouwen
en jonge dochters moeten nu klaar uit hunne
oogen zien en aanstonds als lid worden opge
schreven. Wat moeten ze daarom doen Naai
den geneesheer gaan, doctor Grimmelprez is eiken
morgen van nu tot 1" December ten hunnen dien
ste tot 9 uur. Hij levert hun kosteloos een be
wijs van aanvaarding of beter hij teekent hunnen
naam op als zij als lid kannen aanvaard worden.
En dan Wanneer moeten ze ietalen Later,
nu niet, storten zij hunne eerste maandgeld 60
centiemen, t Gazetje zal hun zeggen wanneer ze
verzocht worden te betalen, waar en hoe.
Wie kan er meèdoen t Van nu tot den 1" De
cember al wie wil en van 16 tot 55 jaar oud is
Wie moet inkomgeld betalen Niemand van ai
dezen die inschrijven voor 1" December. De doch
ters die in stad in dienst zijn of elders en als zij
ziek worden naar huis moeten keeren om bezorgd
te worden kunnen ook meedoen, maar nloeten een
getuigschritt komen halen hier bij onzen genees
heer en door het bestuur aanveerd worden.
De gilde zal beproeven te bestaan zonder eere
leden. Het kan als iedereen die moet willen, wilt.
Zondag heeft het hier gewaaid en gestormd
Alle de buisschers en blazers waren op zwier.
Alhier en aldaar vlogen pannen en steenen af.
Zinken buizen en kaven plooiden en braken, 't was
een benauwelijk weêre. Gelukkig geen regen, 't
werk op den akker heeft er niet bij geleden, en
t is nu werk voor die werken wil. Dinsdag voor
den overschot eene dondervlage zonder regen.
Rond 9 uur een krakende buisscherslag die menig
slaper in zijn eerste rustuurtje verschrikt in zijn
bedde deed opwippen en de la;e huiswaarts kee-
rende gedurende verscheidene seconden blind sloeg.
Met 11" November wordt een post te Pollin-
chove geopend. Twee onzer briefdragers moeten
verhuizen naar daar.
LANGEMARCK
Drie weken geleden schreef een Wytschaete-
naar naar het Bareel van het Ypersche Volk. Hij
drukte zijne verwondering uit nooit eenig
nieuws, meer te vernemen uit zijne gemeente
Straf wel, geern genoeg zouden wij aan zijn
verzoek voldoen maar om nieuws te schrijven
moet er zijn en wat nieuws moeten wij schij
ven uit Wylschaete Daar is onderwijls nog wat
nieuws te Wytschaete, maar ongelukkiglijk h t
strekt niet altijd tot eere van de ingezetenen
Daar is volstrekt geen kwa wille bij. Wij be-
statigen met vele voldoening dat onze gemeente
bazen straf bezorgd zijn om straten en wegen
te verbet ren. 'k Meene wel dat de boeren daar-
over tevreden zijn.
De trottoir van aan de Tramstatie Ma Cam
pagne tot aan de plaats zal er ook nog komen
Natuurlijk met wat geduid, 't Is nu driejaar dat
hij aangevraagd is maar ja, dat zijn Travaux
de luxe en zulke peerden loopen niet zeer
Ze zijn bezig met zinders te maken in de
suikrerij van Waesten.
Maar, wanneer zal onze Tram wat regelma
tiger zijn? Waaraan moeten wij die gedurige
hapering en verachtering toeschrijven Hit
groolste nut van eenen tram is toch niet van de
reizigers van d'eene gemeente naar d'andere te
vervoeren maar zeker wel van de correspon
dentie te verzekeren met den ijzerweg in de
verschillige richtingen van het Binnen en Bui
tenland.
Met nieuwjaar aanstaande treedt de nieuwe
Bestierder van de Trams in bediening.
Wij zullen op hoop leven
Zijt gij bezorgd voor uwe gezondheid en
wilt gij natuurlijke en verkloekende wijn drin
ken, wendt U in volle vertrouwen tot den
VIJFHOEK. M. Valcke waarborgt al zijne
wijnen zuiver en van afkomst gelijk zij' op
de prijslijst vermeld staan.
Voor met groote hoeveelheid, N. 4, Korte
■Meerschstraat. Telefoon 150.
Vraagt de volledige prijslijst.
In ons voorlaatste nummer hebben wij', als
antwoord op een artikel van de „Weergalm,,
eenige VRAAGSKES VAN BELANG gesteld.'
Reeds zijn er twee nummers verschenen van
onzen confrater, en... geen Spoor van ant
woord te ontdekken.
Onze lezers weten nog dat wijl hun die
vraagjes stelden om dan daarna een door
ben gewenschten pennetwist aan te gaan. Die
vraagjes zou elk CHRISTEN MËNSCH sef
fens kunnen en moeten beantwoorden.
Daar is soms een stilzwijgen dat veelbe
tekenend is.
Of zou de „Weergalm" misschien de gedach
ten deelen van dien liberalen volksvertegen
woordiger, die onlangs aan een redacteur van
het „Carillon" van Oostende nagenoeg' in de
zen zin sprak „Die domkop van een Royer,
die daar openlijk in de Kamer gaat vertellen
wat wij denken over den godsdienst. Zoo
onze buitenbevolking dat verneemt, dan is 't
uit en amen met onze liberale leugens."
.Wijl zullen nog een beetje geduld hebben.
V. G.
De li:huldiging van het nieuw lokaal der
koorzangmaatschappij La Renaissancebad
plaats verleden Zondag.
Bijval Nooit bekwam een redenaar, in
Langemarck, zooveel by val als Heer Dr A
Bonus van Antwerpen zondag laatst. Voor
eece udgelezene menigte toehoorders, bevatten
de net puik der Langemarcksche burgers, boe
ren en werklieden, beeft de gevierde spreker
gedurende eene uur en half, de voornaamste
grieven der Vlamingen voor den dag gebracht
en denoodzakelijkheid zonneklaar bewezen der
verv aamsching der gentsche Hoogeschool. Het
is volstrekt onmogelijk een nauwkeurig verslag
te geven van al het verhevene dat de redenaar
te hooren gaf, in eene taal zoo meeslepend en
zoo schoon dat niet een woord verloren ging
zelts voor de minst geleerde toehoorders. Spre
kende van de bestuurlijke scheiding waarmede
de waalsche haantjes-vooruit gedurig voor den
dag komen, zegde sprekerwij, Vlamingen,
vragen geene bestuurlijke scheiding om reden
der dubbele kosten dat zulks aan het laEd zou
veroorzaken, en ook omdat wij overtuigd zijn
dat er overeenkomst mogelijk is tussehen wa-
en ylamiDgen, mits men ons Vlamingen recht
en gelijkheid met de walen in ons gemeen va
derland late geworden; maar die scheiding
vreezen wy niet, want wy, Vlamingen, zouden er
Op 27 September laatst vertrokken uit
Antwerpen naar Congo met den Albert-
ville zeventien katholieke zendelingen
meestal jongelingen, nog onder het geleide
van e:n ouden missionaris E. P. Goedleven
enten aantal zusters zendelingen.
Op 4 October verstonden zich de zende
lingen om 's anderendaags, feestdag van den
Rozenkrans, een hoogmis te celebreeren Te
dien einde hadden ze reeds rond den avond
op de brug van het schip, de altaartafel (een
tafel uitsluitelijk bestemd voor het mis lezen)
opgericht.
's Anderendaags morgen vond men de
altaartafel onteerd door onnoemlijke vuil
nissen.
Wie is de laffe held geweest? Wie is de
walgelijke vuilaard geweest
Een vrijmetselaar zeker of een vrijmetse-
aarsachterlooper of een sterke vrijdenker
£hwa esfs een walgelijke, vuile persoon
die wellicht eraan gehouden heeft een bewijs
te geven van eerbied voor andermans opinie
een voorbeeld van verdraagzaamheid
aan de jonge zendelingen.
Reeds van op het schip hebben deze mis
sionarissen mogen ondervinden hoe dat ze
Znr&Sd {Ulle,n hevuild en belasterd
worden door de rotte logeboel.
Gedurende de besprekingen in de Kamer
wordt er veel over godsdienst gesproken, en
vooral door de liberalen en socialisten veel
0 izin verteld. Die menschen willen over
godsdienst meêspreken 1 iets waarvan zij
volstrekt niets weten.
Zoo was er een die wist te vertellen dat
Mgr, Mercier geschreven had dat er eigen
lijk geen hel was, daar de hel maar bestond
in een versteendheid van de zielen die niet
willen God beminnen
Mgr. Mercier heeft het niet laten liggen.
In een brief dien hij naar verscheidene g
zetten heeft gezonden, zegt hij onder andere:
Ze doen ons stom staan, die mannen die
beweren dat ze noch aan God noch aan den
duivel, noch aan den hemel noch aan de
bel gelooven.
Natuurlijk zouden zij zich niet wagen op
het terrein der wetenschap, laat ons zeggen
van scheikunde, of van de levensleer, zon
der ze te hebben aangeleerd, of ten minste
een vakman te hebben geraadpleegd maar
in zake van godsdienst wagen ze, durven
ze alles 1
Bisschoppelijke brieven leggen ze uitde
preeken der geestelijkheid, 't zij kloosterlin
gen, 't zij wereldlijken, beoordeelen ze, en
eischen dat ze zich dichter zouden houden
aan den uitleg die zij' fn hunne verwaande
onwetendheid geven aan de leering van den
bisschop I
W ellicht zouden ze zich ootmoedig houden,
indien ze zich overtuigden dat de wetenschap
van den godsdienst, zooals alle andere weten
schap, hare eigen bewoording heeft, en dat
de ware zin van deze woorden te gemak
kelijk aan onbevoegden ontsnapt.
Zoo kwam het dat ik, in den boven aan
gek aalden zin de voorzorg nam een bijwoord
in te lasschen, het machtigste, het meest om
vattende van de menschentaal, het bijwoord
„wezenlijk".
Nu, de redenaars die mijne woorden heb
ben aangehaald en beoordeeld, hebben zelfs
dat woord „wezenlijk" niet bemerkt.
Zulke misgrijpen komen voor bij menschen
die andermans gedachte naspeuren om er
zich een wapen mee te maken en niet. 0111
het te kennen.
Voor verstandige menschen, :t is ie zeg
gen, voor allen die hun katechismus nog
gedachtig zijn, is het aanstonds klaar, dat
indien de hel „wezenlijk" de verstoktheid is
van een ziel die niet beminnen wil, de hel
daarenboven ên bijkomstig nög iets anders is.
E11 dit iets anders noemt de katechismus
de „pijn van gevoelen" om het te onder
scheiden van de wezenlijke straf der yer-
DE INTERNATIONALE TENTOONSTELLINGEN.
De Brusselsche briefwisselaar der Meuse
heeft den heer minister Hubert ondervraagd
nopens de internationale tentoonstelling van
Antwerpen,
De minister antwoordde
1 Ziehier al wat ik kan zeggen ongeveer een
jaar geleden, vergaderde eene internationale
commissie, waar Frankrijk, Engeland, Duitsch-
land en België waren vertegenwoordigd. De
commissie had voor zending het vraagstuk dei-
wereldtentoonstelling te regelen.
Eenparig werd beslo'.en dat er in't vervolg,
in een zelfde land, slechts alle tien jaren eene
internationale tentoonstelling zou mogen plaats
grijpen daar echter op dat oogenblik de Gent
sche tentoonstelling reeds was op touw gezeten
ging geopend worden, werd voor dezelve eene
uitzondering gemaakt.
Verder weid nog overeergekomen dat elk
land \an drie tot drie jaar het recht zou hebben
eene internationale tentoonstelling te openen.
Zoo bijvoorbeeld Frankrijk morgen eene
wederlandsehe tentoonstelling inrichtte, dan
zou Duitschland en wederkeerig— driejaren
moeten wachten vooraleer er op zijne beurt
eene in te richten.
Zoo staan de zaken.
Ik voeg er bij dat ik 1930 voorbehoud voor
eene internationale tentoonstelling te Brussel,
ter gelegenheid der honderdste verjaring onzer
onafhankelijkheid
Een reusachtig hotel. In New-York zal aan
het Times-plein het grootste hotel ter wereld
verrijzen. Het zal 1800 kamers bevatten en
24 verdiepen telien. De grond, tussehen de
44e en 45® straat, heeft 3,750,000 dollar ge
kost. Het gebouw zal 12,500,000 dollar
kosten.
- De voet als maat. Men meent
dat in onze tijden alles van nieuwe vinding
is, en zulks is dikwijls geheel anders.
Karei de Groote, (wiens wetten nu nog,
evengoed als het „Romeinsche recht" in onze
wetten worden teruggevonden), die met alle
kracht onderwijs en opvoeding bevorderde,
had onder andere de eenheid van maten en
gewichten voorgeschreven voor zijn uitgestrekt
rijk. Na zijne 'dood kwam dat voorschrift
spoedig in vergetelheid en weldra verschil
den de maten en gewichten weer van streek
tot streek, van stad tot stad. Ouderen van
dagen herinneren zich dat nog in ons vader
land. i
Toch deed zich de noodzakelijkheid eencr
eenheid in ma'ten herhaaldelijk gevoelen en
in de Middeleeuwen werd dikwijls, vooral
door bouwmeesters, het voorschrift van den
meetkundige" Jacob Koebel gevolgd.
Hiji zeidei
„Wilt gijl de juiste eii wettige maat eener
roede hebben, handel aldus Neem zestien
mannen, de eerste de beste, grooten en kléi
nen door elkander. Laat hen den linkervoet,
den eene achter den andere plaatsen en de
aldus bekomen lengte zal eene juiste, wet
tige „maatroede" zijta en het zestiende deel
ervan is de juiste wettige „voet".
Op 't eerste zicht schijnt dat willekeurig,
zonder grond proeven in den laatsten tijd
genomen, hebben bewezen dat zulk 16-tal nooit
een verschil gaf van een centimeter.
Waarom de linkervoet Omdat de linker
voet 90 per honderd der menschen zet
ten den rechtervoet eerst vooruit, bij' 't op
staan doet den rechtervoet 't eerst dienst,
enz. veel normaler blijft dan de rech
ter, die oneindig meer dienst doet.
En volgens 'die maat en de daarop steu
nende berekeningen zijn tal van gebouwen,
die thans nog onze bewondering wekken, op
getrokken, b.v. de Notre-Dame te Parijs, de
Dom van Keulen, enz.
worden welke doorgaat voor de oudste der
wereld; zi] zou namelijk 800 jaren lellen.
Iloe kan men dat weten zult ge vragen.
'1 Is éénvoudig genoeg I
Het schild dat haren rug bedekt bestaat uit
achthoekige schelpen, welke elk uit zestien
lagen bestaat, de eene boven de andere gelegen.
Elke laag heeft 50 jaar noodig voor hare
vormingzestien lagen is 16 maal 50 of 800
jaren I
Eenige verschilpunten tussehen
een Chinees en ons. De Chinees zet
zijn hoed op om te groeten.
Hiji schudt zijne hand in plaats van de uwe.
Hij dénkt dat het onbeleefd is, in 't wan
delen met iemand op stap te gaan.
Hij zet bij 't rijden de hielen in de stijg
beugels in plaats van de teenen.
Zijne magneetnaald wijst zuid.
Als hij slecht nieuws ontvangt, lacht
Hij blinkt zijne laarzen wit in plaats
zwart.
De eereplaats is bij Hem links.
Hij houdt voor zeer beleefd, u le vra
hoe oud ge zijt en hoeveel inkomsten
hebt.
Hij zegt West-Noord in plaats van Noord
west, en vier derden voor drie vierden.
Een gerokten chinees
eene vrouw in broek
Dit laatste
dan de voorgaande.
hij.
van
zien oploopen naast
geene zeldzaamheid,
verschilpunt is twijfelachtiger
Oude schildpad. -- Het Central Park
is in ce yercenigde Staten een dierentuin die
eenig is in zijne soort,
wekt van al de
Daarin komt
en de
reizigers.
eene schildpad
bewondering
geplaatst te
Hulpgelden zijn toegestaan aan de volgende
erkende maatschappijen van onderlingen bij
stand, om de kosten van eerste inrichting te
helpen dekken
Nood zoekt Troost, te Yper, 150 fr. Troost
in Nood, te Yper, 150 fr. La Prévoyan-
ce, te Wervick, 150 fr. Sint-Machutuspen-
sioengilde, 125 fr.
De volgende toelagen zijn verleend
3,214 fr. 5o aan de kerkte Nieuwkerke,
voor het herstellen der kerk; 5,345 fr. 12
aan de kerk van den H. Martinus, te Yper,
voor het herstellen der ooster- en wester-
uitsprongen van den zuiderkruisbeuk der
kerk.
Een koninklijk besluit verleent de vol
gende toelagen tot uitvoering van werken
voor bet onderhoud van wegen, verbeterd,
met tusschenkomst van den Staat, als land-
bouwwegen Vlamertinghe, 200 fr. Wyt
schaete, 883 fr.
Een koninklijk besluit van 18 October
verleent aan de stad Komen eene toelage van
399 fr. 28 c., voor het bouwen van eene
waterleiding langs de baan van Gheluwe naar
Waasten, in den doortocht dier stad.
HOPMARKT
Alhoewel er niet veel zaken gedaan worden
houdt de markt haren stand te Londen en te
Neurenberg; de brouwers koopen zeer lang
zaam ter oorzake der booge prijzen.
In PoperiDgbe-land blijft de aankoop voor
Engeland voortduren de beschikbare waar
bij de planters bedraagt geen tiende meer.
Volgens de tolopgaven heeft België in Sep
tember 1.462 600 pond hop, meestal van
Poperingbe, naar het vreemde uitgevoerd,
onder andere, 525.300 pond naar Engeland
en 456 000 pond naar Duitschland, en
78.000 pond naar Frankrijk.
Op de laatste markt te Aalst, 25 October,
waren enkel 16 balen ter markt gebracht
aan 165 tot 190 fr. verkocht.
Intusschen schijnt de inlandsche markt
niet te verzwakkenWoensdag morgend
coteerden Aalst 160 fr. en PoperiDghe 160-
162 1/2 fr.
Yper. Verklaringen van den 24 tot den 30
October 1913. - Geboorten Loncko Aodré,
Rijselsteenweg. - Laseure Daniel, Korte Thou-
routstraat Laton Daniel, Boomgaardstraat.
Wousseu Henri, Kanonstraat Litiere André
Dickebuschsteenweg.
Huwelijken Van Campen Jan, mouleerder en
Gilleman Julia, kleermaakster te Yper. Vissers
Gamiel, co:ft'eerder en Windels Gabrielle, z b.
te Yper. Merlevede Gyriel, werkman aan den
(jzeiweg te Vlamertingbe en Mahieu Stephanie,
z. b. te Yper. Sinnaeve Benjamin, aardewer
ker en Vandevyver Josina, Wwe Vermeersch
buishoudster te Yper.
Overlydens: Diigers Marie, 25 j., ongehuwd
Poperinghesteenweg. Delangre Vineent, 24 j
laudwerker, echtgt Bille Gabrielle,Meenenstraar.
Mourissa Charles, 64 jz b echtgt Peper-
straete Marie, Ryselstraat. Manthé Leontine
24 j., z. b. echtgte Timperman Gyriel, MeeDen-
straat. Delcroix Julia, 9 m., Paudevy verstraat
Decrock Emile, 52 jlandwerker, ongehuwd,
Bocmgaardstraat. Dehondt Amelie, 69 jz b
echtgte Braem Joseph, St-Nikiaasstraat
Baelen Arthur, 46 j., metser, echtgt Sobry Mela-
nie. Minneplein. Versavel Vedaste 77 j
schoenmaker, wedr Verslyppe Julienne, echtgt
Woets Barbe, Beurzestraat.
Maandag 3 November, zullen de bureelen
van het stadhuis gesloten zijn uitgenomen het
Bureel van den Burgerstand, dat zal open zijn
van 11 ure middag.
Poperin^he. GeboortenQuestroy Alice
Veurnestraat. Cbristiaen Agnes, wijk A
Spetebroot Valère, wijk I. D'Ooghe Camille
wijk L.
Huwelijken Achille Pety, landbouwer en
Maria Dochy z. b. Cyrille Garpentier, land-
werker en Irma Teite, dienstmeid. Ferdinand
G arys, kleermaker en Rachel Vancayseele
kleermaakster—- René Quaghebeur, landwer-
ker en Louise Vanacker, kleermaakster.
HuwelijksaankondigingenMarcel D'amour
metsersgast en Augusta Truant, kantwerkster
Camille De Roo, smid en Emma Lebbe, z. b
Camilla Buseyne, landbouwer en Ida Daver
landbouwster. Severe Billiet, bakker en Pal-
ma Dejonckheere. dienstmeid. Arthur Deker-
vel en Marie Devos.
Elverdinghe. Geboorten Pbaraïlde Van
Engelandt d. v. Aime en Lydie Tytgat. Albe-
ricDeketelaere, z. v.Camiel en Elisa Depuydt.
Gheluvelt. - Geboorten Maria Masschelein.
d. v. Jules en Coralie D'Hondt. Joris Pauwels
z. v, Camiel en Victorine Reynaert. Yvonne'
Lapiere, d. v. Gamiel en Pbaraïlde Samyn.
Overleden Jules Descamps, echtgenoot van
Eupbrasie Santy.
Langemarck. - Geboorten Clara Witdonck.
d. v. Gulliaume en Marie Platteeuw. Willv
Vanengelandt, z. y. Jules «n Margriet Therssen
Hononne Lenoir, d. v. Cyriel en Helène Ca-
merlynck. - Godelieve Blanckaert, d v. Renold
eo Margriet Dewilde, Godelieve Bourgois d.
v Henri en Eugenie Dumortier. Maria Plat
teeuw, d. v. Julien en Eugenie Six.
«sböDebeufJm. en Helène Del-
tombe, jd beiden van Langemarck.
Jules Vanbeule, jm. en Fla-
vie Dehaene, dj., beidm van Lingemarek.
Tn^h1^6 kS Elodie Bonneville, echtgenoote
Joseph Verbrugge, 46 j. - Engel Devoldere,
wed. Virginia Vannoote, 80 j. - Irma Morent
d. v. August en wylen Emilie Beckaert, is j -
leter,enG - 0ve, |ijdens Franciscus
nhii, He°ne.tte Bentein.-echtg. Sidonie
Gheraert, i8j. David D'bond', weu Amelie
Cardoen, echtg. Marie Sintobin. 69
Voormezeele.-
64 j.
OverlijdenLeonard Deforce
r.^r '°u' Geboorten Georges Vanneste, z v.
rh JifD Verl)eyde. - Michel Matton, z v.
eLf/r j M.arf?.uente Kesteman. Maria Gou-
u.on, d. v. Camiel en Eliza Dereyger.
Huwelijk Jules Butaye en Elisa Peel, beide
van Watou.
Overlijden Godelieve Vanhove, d.v.Vanhove-
Vanhoutte, 3m.
Wytschaete. Geboorten Albert Pety, z. v.
Henri en Elodie Morpby. Watther Verbulle,
z.v.Arthur en Euphrasia Beele. Henri Van
Suyt, z. v. Charles en Esther Desmyter.
Huwelijk: Déslré Gornllle met Madeleine
Huyghe.
Aankondigingen Henri Doroo van hier met
Elisa Seghers van Melle. René Caignie van
hier met Irma Brion van Meessen. Gaston
Werquin van hier met Leonarda Poppe van
Oostende.
Overlijden Aloise Montmorency.
't*o
r*i
/-VNA
gij
is
