Burgerstanden
POPERINQHE
WERVICK
Sterfgeval
zijne vermaardheid. Wij deelen het geern
mede aan ODze lezers want ons inziens
moeten de Yperliogen fier zijn over alle eer
welke aan een of ander hunner medeburgers
bewezen wordt. M. Bouckcoooghe komt
jury-lid benoemd te worden te Londen ter
gelegenheid van de CEillets-tentoonstelling
welke op 3 December laatst geopend is ge
weest in de Engelsche hoofdstad door de
Perpetual Flowering Carnation Society.)
M. Valère Bouekenooghe
Terzelfder gelegenheid heeft aldaar ook een
groote plantkundige Meeting of Congres
plaats waaraan al de grootste vakmannen der
wereld deel nemen.
Onze rechtzinnigste gelukwenschen aan
M. Bouekenooghe.
INSCHRIJVINGLIJST ten voor-
deele der Zending van Eerw.
Pater Georges Seys, Mission-
naris in Noord-China
geopend door Het Yperscbe Volk
Vijfde Lijst
Vorige lijsten fr. 910 00
M. L. te P. 10.00
Ter eere van St-Antonius 5.00
Ter eere van de H. Theresia van
't Kindje Jesus 10 00
Eene dienstmeid 1 00
Om eene genezing te bekomen A. B. 2.50
Totaal: fr. 938 50
St-Maarten Congregatie. Zon
dag aanstaande 7 December, zullen de Con-
greganisten van St-Maartens in hun lokaal
de feeste vieren der Onbevlekte Ontvangenis
van Maria.
1)'s Morgens om 7 ure zal in de kapel de
Heilige Mis gelezen worden waaronder korte
onderwijzing en daarna algemeene Com
munie.
2) 's Avonds om 5 1/2 ure, opening der
Congregatie. Om 8 ure, pl chtig Lof en om
standigheidssermoen gepredikt door E. P.
Callewaert, O. P. Onder het Lof plechtige
Akt van Opdracht der nieuwe Congrega-
nisten.
Dit jaar vieren zij terzelvertijd het zestig
jarig jubelfeest van den Heer DÈSIRÈ VALCKE,
die in 1853 zijn Akt van Opdracht als Con-
greganist deed.
Iedereen zal er aan houden den gevierden
Jubilaris bij die plechtige verheerlijking van
Maria in de H. Communie indachtig te zijn,
en al de ceremoniën bij te wonen.
N. B. De bloedverwanten en vrienden
der Congreganisten mogen onze kapel be
zoeken op bovengemelden Zondag 7 Decem
ber van 2 tot 4 ure namiddag.
De vaders der Coogreganisten worden
vriendelijk uitgenoodigd tot het Plechtig Lof,
dat 's avonds om 8 ure in onze kapel zal ge
zongen worden.
De St-Eloi-Mis werd gezongen,gelijk
alle jare in St Pieters. Een groot getal sme
den,mekaniekwerkers, goudsmeden en land
bouwers woonden de ceremonie bij.
Iets toch verminderde den indruk van den
aanblik t. w. de afwezigheid der hoefsmeden
van de Rijschool.
Na de mis ging men broederlijk een glaas
je drinken op malkanders feestdag en ge
zondheid.
Herstolling. Sedert eene week zyn
de herstellingswerken aan het huis Doo-
laeghe-Burggraevegedaan.We moeten buide
brengen aan de kunstsmaak van den onder
nemer die het werk afmiek volgens eene nog
overblijvende steenenboog dagteekenend
van 1644 En het Molentje b )ven den ingang
geplaatst draagt een eigenaardig karakter.
Mocht met der tijd de gevelmuur der twee
verdiepen ook gekapt worden, t ware over
heerlijk.
Den eigenaar dient gelukgewenscht, hij
werd het ook, mocht zijn voorbeeld door
velen nagevolgd worden.
ZONDAGRUST
Dienstdoende spotheek. Zondag 7
December, van 12 ure tot 10 ure 's avonds
J. DEHOUCK, Dixmudestraat, 16.
Aanbesteding Het bestuur der telegrafen
bericht de bopplanters dat er te Jabbeke 121 oude
telegraafpalen te hoop zgn daarvan zijn er 87
meer dan 7 1/2 meters lang, de overige zfja
kleiner Het aanbod van prijs moet per aanbe
volen brief geschieden, ten laatste den 8 decern
ber, aan den iDgenieur-afdeeliogsoverste der
telegrafen te Brugge.
De hoppeteelt. In Belg'c wordt er niet
veel hop geplantDau welijks 2,300 bektaren die,
ruim 48,100 centenaars gedroogde hoppekegels
opbrengen.
De hoppeteelt wordt enkel in drie provinciën
beoefend, en dan nog slechts in zekere kantons.
In vV est-Vlaanderen beslaan de hoppeplaote-
rijen 1350 hektaren zg leveren oDgeveer 32j0
centenaars bop.In het kanton Poperinghe alleen
zijn er 760 hektaren, in het kanton Rousbrugge-
HariDgbe 288 hektaren en in de twee kantoDS
van Yperen 26) hektaren.
Avondfeest. Heden zondag, te 6 ure
stipt s avonds, in de zaal van den Kath Kring
groot Zang-en Muzikaal Avondfeest, gegeven
door het muziek der Brandweerkorps, onder
bestuur vsn M. Jéróme Matthys, prijs van het
Conservator]am van Brugge, met de welwillen-
de medewerking van M. Louis Arschodt, bas-
vioolspeler, i* prijs van de hoogste onderschei
ding van het Conservatorium van Gent Jfme
Louis Arschcdt en Al. Vleghels, kluchtzanger te
tient.
Het Tooneelfeesl der Jongelingscongregatie
Wanneer de congreganisten een feest op touw
zetten doen zij hel wel. Hun ijver, hun
geestdrift, hunne werkzaamheid k-nt geene
perken; moeilijkheden, hoe groot ook, weten
zij te overwinnen en hinderpalen ruimen zij
eenvoudig uit den weg.
't Is daarom ook dat de congregaliefeesten
altijd gr kenmerkt zijn door echten, degelijken
kunstsmaak niet alleen voor wat den keus der
tooneelstukken aangaat, maar ook voor wat de
uitvoering der muziekstukven injde rnstpoozen
betreft.
De snelersafdeelirg heeft zoDdag laatst we
derom hiar doel bereikt, te weten het kunst
gevoel van het volk te voldoen door een stuk
van echt kunstgehalte ten tooneele te breDgm.
Wat een vader lijden kan munt uit door
zijne diepe zielkunde, zijn hoogstaande zede-
leer, zijn gezond realisme Het is eene brok zie-
leleveu in rijke en gespierde taal voorgedragen.
Omdat alles te doen uitkomen, moest de
congregatie eene afdeeling van goedgedrilde
spriers bezitten, bekwaam moeilijke rollen be
hoorlijk in te sludeeren, en aan haar hoofd een
tooneeimeesler, begaafd om de minste schakee
ring tot baar recht te doen komen.
Zeggen wij maar dadelijk dat de meester
daartoe de man was en dat de spelers al de
heerlijkheid hunner rollen hebben doen voelen.
Alles was verzorgd tot in de minste bijzon
derheden. De tusschenpoozen waren uiterst
kort en als weggevaagd door het aanhooren vao
medi slepende muzit kslukken door het orkest
der Congregrtie uitgevoerd.
Niet le verwonderen dus dat de talrijke (00-
neelvrienden en Renners hunne tevredenheid
lucht gaven door geestdriftige en luidruchtige
goedkeuringen telkens de gordijn een afgespeeld
tafereel aankondigde.
Jeugdige kunstenaars, proficiat
Hulde en dank aan de Katholieke bevolking
van Wervick! De overtalrijke tegenwoordigheid
van stads- en gemeenteoverheden van voorna
me ingezetenen en uitgelezene burgers en werk
lieden bewijst dat de Jongelingscongregatie in
in aanzien staat, 't Ij schoon, 't Is edel, 'tis
verdienstelijk zegde de eerweerde bestuurder
der Congregatie in zijne zoo welgepaste aan
spraak het katb. jongelingswerk mild te on
dersteunen maar het is tevens troostend en
aanmoedigend voor bestuur en Congreganisten
hunne feesten door de tegenwoordigheid van
zoo een uilgelezen publiek vereerd en opgeluis-
terdte zien
En werkelijk verheugend was het een blik in
de zaal te slaan. Inde voorbehoudene omhei
ning bemerkten wij onder ander onzen achtba
ren heer burgmeester M. Aug. Verbaegbe, die
het feest voorzatde eerw. Pater Coadjutor;
de eerw. Heer Paul Delva, rustend pastor, de
HH. J. B. Dumont en J Vanraes, schepenen;
M. J an Verbaeghe, ondervoorzitter van den
provincialen raad van Vlaanderen de Weledele
Heer van Dosselaer de ten Rijen, vrederechter
lot Himme, schoonzoon van M. Jean Verbae
gbe; M. doctor b'Hondt, voorzitter der K J W.;
M. Louis Ferrant, nijveraarM. Jos. Gallant,
hoofdman d<-r brand weer M Em. Demazière,
gemeentesecretaris de eerw. Broeders Maria-
ten, de HH. William Devos en Jos Delva
verder nog Mme Dumoct, de achtbare Dmilien
van de HH. Jean Verhaeghe, doctor b'Hondt,
notaris Devos, Servule Leroux, Jos. Galant
van wijlen M. Aug Delva M Jules Frai ch im-
me, M L Bosschtert, M 1de, en ook zeer vei 1
andere voorname personen en familiëa van stad
en van te lande De Mier
0 ze katholieke Harmonie
Sedert zekeren tijd van hier is ouze Kalh.
Harmonie, en meer nog haren weerden hoofd
man, onzen achtbaren Heer Burgemeester, het
mikpunt van Krekt Is groff i aanvallen.
Mo'St men den ongekamden alweter gel jo-
ven, heel de harmonie zou uit halve en heele
sociali-ten, uit gedwongene leden en beugewor-
derie partijgenooten bestaan Die praat is niet
eens eene weerlegging weerd zoo dom is hij, en
onze achtbare burgemeester is veel te h og in
aanzien verheven opdat gemeene spo', van we
gens een welgekende bezwadderaar, als krekel,
hem kunne Ireffn.
Wij willen echter van de gelegenheid gebruik
maken,om een paar leden te doenopmerken dat
hunnen handel en wandel soms te beknibbelen,
ja, effen af, af te keuren valt, daar hij aan jon
gere leden tot slecht voorbeeld strekt en aan
tegenstrevers als koren op hunnen molen»
dienl.
Het is geen geheim, het is niet eens geene
ni uwigheid meer in het o.nenbaar te hooren
dat zulk persoon op zijne plaats niet m- er is
in eene maatschappij waar deftige, kitholieke
en welopgevoede mannenen jongelingen alleene
thuis bthooren En daar onze tegenstrevers op
eene oneerlijke wijze sommige voorvallen en
hunne manier verhalen en in hunne bladen
exploiteeren en rondverspreiden komen wij
hier als verdedigers onzer kalholii ke belangen,
insgelijk in hit openbaar tusscben.
Een katholiek muziek is vooruit en vooral
eene inrichting van ordelijke, eensgezinde en
verstandige lieden, die zich willen en kunnen
onderwerpen aan gegevene voorschriften en aan
de bevelen van een bevoegd en gemachtigd be
stuur. Deze inrichting is des te bloeiender, des
te sterker, des te gezaghebDender naarmate de
hden va 1 goeden wil zijn en den vooruitgang
der maatschappij bebertigen.
Het staat niet, het mag niet dat een onderdaan
noch verordering, noch meesterschap wil her
kennen noch in aanzien houden, vooral, wan
neer hij vrij en ongedwongen er kan van onder
1 rekken als de onderwerping h -m te lastig valt!
Tot dus ver doen wij in naam der openbare
katholieke denkwijze, evenals in naam en een
parigheid der deftige muziekanten, aan wie hel
aangaat deze gegronde opmerking. Des noods
zouden wij die wat nader bepalen en ook wel
durven aandringen opdat hit achtbaar bestuur
onzer bloeiende en hooggeprezene harmonie de
on illigaards aan de deur zou kegelen. De
maatschap pij kan er anders niet dan veel bij
winnen Oom Klopaert.
Katholieke Jonge Wacht
Heden ZoDdag, vergadering te 6 u. stipt in
,t Gildbuis.
DAGORDE: 1 Vlaamsche liederen; 2. Cinema.
De E-relednn en hunne huisgenooten zijn er
vriendelij' op uitgenoodigd.
Zondag en ach' dagen Cinema-voorstelling
in de krijgsschool.
Katholieke Volksbibliotheek
Voor de lange winteravondstonden, kan men
zich leer- en leesboeken-verschaffen, 't zij in
't fransch, 't zij in het vlaamsch, ter katholiek-*
Vohsbiblloiheek, gevestigd in het Gildhuis
Duiveslraat.
Open des Zondags van 11 lol 12 u. voormid
dag.
dat er niemand zal te kort zijn. Opgepast jonge
lingen en allen op post.
St Eloi is een hoogdag voor smeden eD b.
ren. De vlaamsche geplogendhedeo en zeden
blijven in eere. gevierd en bewaard. Ook was
St Eloisdag te Dickebnscb, een dag van vreugde,
van gezellige ontspanning, van hertelijk. genot.
Na de hoogmis voer de leden opgedragen was
er vergadermg in 't lokaal der sociale kriDgen.
AI de leden waren op bun post. Na een voor
dracht over brandverzekering werd er gespro
ken over het blce end veesyod kaat. Het zal ons
genoegen doen per naaste over meer plaats
beschikkend op die redevoering terug te
men.
Na die studievergadering werd de vieriDg
voortgezet bij Theophile De Baene, waar men
de voeijes o:der tafel stak eene welbedekte
welbediende, rijkgeladen tafel Daar zelf were
nog gesproken,we'den heildronken voorgesteld
11I. aan den heer Burgemeester. Zoo kwam de
schoolwet en het vakonderwijs te berde en den
weDSch werd uitgedrukt. ook werd een ver
zoekschrift in zelfde zin aan Kamer en Senaat
gezonden opdat eicdelijk de schoolvrijheid
't jaar 3) gekocht en gepurperd in 't bloed der
Be'gen, zou bezegeld worden voor goed zoowel
voorde werkman en boer als voor de rijke
lieden in België.
tm- De beste koffie is te verkrijgen
bij VANDE LANNOITTE - DEBANDT,
Dixmudestraat, 70, Yper.
ELVERDINGHE
DICKEBÜSCH
Jonge Wachters van Dickebuscb, eene blijde
verrassing vcor u. Te naaste vergadering der
Wacht, op 3» Zondag van wintermaand, zal het
de moeite weerd zijn. Nog klinken de vreugde
vreugdetmen onzer laatste vergadering, met les
en voordracht en tombola.en reeds luidt de klok
ke naai' nieuw belang Een gevierae spreker
voorzitter der Jonge Wacht van Elverdiogbe!
bre igtons zijn woord met zijn vriendenhert me
de. Op voorhand zegge wij hem dank, belovende
Boerengilde. Heden zondag, ten 5 u stipt
in 't gewoon lokaal,maandel|jksche vergadering
De dagorde «OLdag laatst in De Boer aaDge
kondigd is oovolledig. Ai de leden gelieven in
dachtig te zijn dat benevens de betaling den
geleverde waren, ook de jaarlijksche bijlage van
2 fr. van ieder lid zal ontvangen worden. Dat
iedereen dus tegenwoordig zij, 't is te zeggen al
de leden niet alleen van de aankoopafdeeling
maar ook van al de aangeslotene aideeliügen
i-oppegilde, Veesycdikaat. Raiffeizenkas, enz,
Indien iemand in de volstrekte onmogelijkheid
tegenwoordig te zijn, hij geve zijne bijlage met
iemand uit het gebuurte mede. Dit alles om de
meerdere regelmatigheid der boeken en reke
niugen.
Paardenverzekering. - 't Is zooals zondag
bij voorbehouden aangekondigd geweest is Er
zal maandag 8 December, ten 3 u. zeer stipt eene
algemeene vergadering gehouden worden in
•>De Kroon", bij Honoré Derycke. Iu die ver
gadering zijn niet alleen verwacht al de leden
der gilde, moar iedereen die eenig belang in die
zaken stelt. Belangrijke veranderingen van
standregels zullen voorgesteld, uitgelegd en
besproken worden, en iedereen die paarden te
verzekeren heeft moet er zijn, luisteren en oor-
deelen.
Patronage. De kinders der pitronage
hebben zoDdag laatst het naamfeest gevierd van
hunnen E. H. Bestuurder. Het programma droeg
elf nummers Alleen en samenzang, voordrach
ten, alleenspraken, rekeningen, brieven, enz.
enz Alles was wel belegd en bereid door de zoo
verdienstelijke commissieleden. Na de aan
spraak en bedankingen van den Eerw.Gevierde,
vroegen de knapen alras of zjj het feestje gingen
mogen herdoen voor de groote menschen (als of
hun bestierder nog bij de kinders zou moeten
gerekend worden En na de gereede toestem
ming voor rond Kerstdag, waren zij voor 't ove
rige van den tjjd luidruehtig aan hunne spelen.
Zoodus Ouders, en andere groote menschen met
dikke beurzen, verwacht u maar aao 't feestje
Onze jongeliugskens weten wel waarom z|
zulks begeeren, en de bestuurder vooral weet
waarom hij het toestaat.
mar, Omwenteling in de Verlichting.
Zie Annonce op de k* bladzijde
GHELÜVELT
Prachtig Muziek- en Tooneelfeest te geven
door de wettig erkende tooneelmaatschappij
Die aentaoudt seghet op Zondag 21 en Maan
dag 28 December 1913, in hun lokaal Het
Brouwershof bewoond door Henri Vanlaere-
Decroix. Mei de welwillende medehulp van den,
heer Joseph Verbrugge, pianist. Kunstige gri-
meeriDg van 't huis Aug. Feys, Rousselaere.
Prijzen der plaatsen Voorbehoudene plaats,
1.50 fr. l»1» plaats, 1 00 fr.2de plaats, 0.50 cent.
telkens zaal open om 4 1/2 ure, gorden om 5 ure.
Spelwijzer 1. Openingstuk voor Piano. 2.
Romance, Te gemoed gaan door M. V. -
3. Kluchtlied door O. V. 4. 't Erfdeel van
Tante Belle, blijspel in 1 bedrijf (om zich kreu
pel te lacnen). 5. Pot pourri (eene verassing).
6. Kluchtige tweezang. Zeg Louis door
O. V. en R. V. 7. In twee uren genezen, blij
spel in 1 bedrijf (om zich ziek te lachan). - 8 Als
praéhtig slot, De Kolonisten, zangspel in 2 be
drijven met 85 verscheidene gekende zangen.
Het Bestuur.
Zijt gij bezorgd voor uwe gezondheid en
wilt gij natuurlijke en verkloekende wijn drin
ken, wendt U in volle vertrouwen tot den
VIJFHOEK. M. Valcke waarborgt al zijne
wijnen zuiver en van afkomst gelijk zij op
de prijslijst vermeld staan.
Voor met groote hoeveelheid, N. 4, Korte
/Vleerschstraat. Telefoon 150.
Vraagt de volledige prijslijst.
OOSTVLETEEEN
St Elooi heeft den morgen van zija naamdag,
de zon uitgehangen om de boeren naar de misse
misse te krijgen. Maar 's achternoeus kregen ze
op hunne kazakke. Was mij dat een weertje.
Veel kon het toch niet maken, moeder immers
had wafels gebakken en van heel vroeg ging
men aan 't smullen, spijts regen en wiud D e
goe magen hebben zyq op zulke dagen de beste.
Onze vrouwenbondjis dus definitief inge
richt. 35 vrouwen lieten zich inschrijven. Wel
licht nu nog eene vergadering voor bun Eerst
komt het bestuur nogmaals sam3Q en dan varen
we de zee in op Gods genade en zondsr veel te
luisteren naar de kletspraatjes of herbergpro
pheten of prophetessen.
Zondag laatst waren twee militianen afwe
zig op de eerste oefening te Elverdirghe. Wie
in het toekomende belet is op die oefeniDgen
tegenwoordig te zijn gelieve op voorhand den
proost die de kaarte lend te verwitiigen.Beleefd
zjjn kost nitt veel en geeft aanzien.
- Yerscbillige leden van St Josephspensioen-
kas hebben geen stortiDg gedaan voor 1913,spijts
alle vermaan en oproep. Dit zijn groote dom
ooren Ja, domme menschen, immers met alle
jaar eene kleine storting te doeu verhoogen ze
alle jare hetgeen ze later gaan trekken. Hoe is
t toch mogelijk altijd naar pnetpraaljes te luiste
ren en niet te gelooven wat de goede ernstige en
verstandige menschen u leeren. Wie begeert lid
te worden en stortingen te doen, kan van nu
voort zijn naam opgeven, en wij herhalen't:
wie niet doet zal later niet trekken
- Haer Verconrt, kommaudant onzer gendar
merie, komt verplaatst te worden naar Peer in
Limburg. Hij zal vervangen wo'den door een
gendarm der manschap te Kortrijk, Hertelnk
proficiat aan H. Vercourt.
PLOEGSTEERT
Aanbesteding Op 21 december, om 11 ure,
ia de bureelen van het bestuur van bruggen en
Tan h »uff*0' 0o3terllBSPlaats, No 5: wer
ven Ynil u Mg 6Q V0rb8t«ing van de baan
h- A6,08S6n naar Armentieres, op
be- grondgebied Ploegsteert.
Bestek fr. 47 232.68borgsom 5.000 fr In
schrijving uiterlyk op 16 december aanbevolen.
.WATOÜ,
Bij Raymond Prinzie te Watou.is verkrijgbaar
eene byzondere soort van wentelplo 'gen bij
zonder geschikt voor zwaar land Dezn'smH
maakt ook beker d, dat hij agent is van de zaai-
tfi f)-n !fen Yan> EdouarddeSaint-Hubert,
te O.p-le-Grand, zooals zaaituig Simnlev
meststrooier. Schloermaaisïér Horns by,
voor één en twee peerdeD, enz. enz. Wendt uin'
volle betrouwen tot hem, D
Almanach Hachette voor 1914
prijs 1 fr. 50. Hier verkrijgbaar.
WYTSCHAETE
Zelfmoord. - M Beele-Vandevyvere, hande
laar ter plaatse, is dinsdag morgend opgehangen
gevonden geweest aaa eene balk van bet h33?
fun 't is daar dat zijne vrouw hem vond. De
haas uit «St-Hubert», heeft dej'koord losge-
m btM Beele was erg neurasthénique sedert
maakon tnH van hier Da gendarmerie van
Waas ten beeft het gewoon onderzoek ingesteld.
rr E bekomen bij PIERRE VAI.CKE,
X Yper, moere van roode wijn, aan O.bOfr.
de liter.
Wij vestigen de aandacht van on\e le\ers
op de artikelen over Maatschappelijke Be
langen. Zeer dienstig kunnen {e \ijn als
onderwerpen van besprekingen in sociale
studiekringen.
SYNDIKAAT
Wij zeiden in een vorig nummer dat DE
ER STANDHOUDING, betracht door de
christene syndikaten, GEVESTIGD IS OP
HET RECHT EN DE BELANGEN VAN
BEIDE PARTIJEN, ten bate van gansch het
volk. Tusschen werkgever of baas en werk
nemer of arbeider bestaat er een contract of
overeenkomst die beiden zal bevredigen, in
dien beiden hun volle recht hebben en dat
beider belangen ingezien en gewaarborgd zijn.
Dan kan er verstandhouding zijn, en zij- zal
heerschen, als beide partijen redelijk zijn, het
geen wij moeten veronderstellen, daar het
twee redelijke wezens of menschen zijn die
het accoord aangaan. En 't is juist zulke
verstandhouding die het christen syndikaat be
oogt en betracht.
Wie heeft er nu gelijk of werkman die
zulke verstandhouding betracht of patroon die
het syndikaat of die betrachtiging bij ande
ren weigert of belet
Wat betracht het syndikaat
t. Loon die den werkman met zijn huis
gezin, in de gewone omstandigheden van het
leven, toelaat te bestaan en te zorgen voor
ziekte, invaliditeit en ouderdom, en dien loon
eenigszins verzekerd voor nu en voor later.
2. Eenig redelijk genot van 't leven door
afwisseling van werk en ruste, die den werk
man toelaat zijne plichten te leeren en te
kwijten jegens zijn eigen zeiven, jegens zijne
huisgenooten en jegens God.
Is dat zoo Heeft de werkman zulk loon,
zulk redelijk genot
Neen, dat leert ons de ondervinding da
gelijks.
Hoe komt dat
Omdat hij geen meêzejggenschap heeft in
't maken voor 't accoord, en dat hij niet
vrij genoeg is; in een woord omdat hijl zijn
rechten niet geniet bij 't opmaken van de
overeenkomst.
En, in der waarheid, opdat een contract
rechtveerdig zou zijn, moeten beide partijen
hunnen zeg te zeggen hebben, eb moeten
zij vrij, zijn het accoord aan te gaan, ja of
neen, te aanveerden of niet.
Was het alzoo over eenige jaren, is het
nu altijd alzoo
Niemand, zeker, zal durven betwisten dat
er, tusschen werkman en patroon, een waar
contract moet bestaan, zoo niet wij moeten
de winste van den arbeider geen loon meer
noemen, maar wel eene aalmoes en niemand
zou redelijk achten dat de werkman moete
leven yan almoesen en van almoesen alleen.
Zulks ware toch al te vernederend en wij
zouden peizen naar de barbaarsche tijden van
slavernij weer te keeren alwaar het heiden
dom leert dat de armen en de werkers geene
rechten hadden, zelfs niet op het leven.
Gelukkiglijk is de Kerk er tussohen gekomen
en heeft de menschen allen gelijk verklaard
voor God, en hun opgelegd door rechtveer-
digheid en liefde Hem te dienen, om den
eeuwigen en zelfden loon den hemel
te verdienen.
Wel is waar, in de Kerk, die eene groote ver
gadering is van menschen, zijn er daar over
sten en onderdanen, maar hunne betrekkin
gen onder malkaar moeten gesteund zijn ,op
reebtveerdigheid en liefde.
En 't is juist die reohtveerdigheid en liefde
die ons zegt en doet verstaan dat het akkoord
tusschen werkman en jpatroon een waar con
tract zou moeten zijn waardoor de werkman
ten minste goed werk aanbiedt en de pa
troon een redelijk loon voor menschelijk werk,
en beide in volle vrijheid.
Is dat altijd zoo
Neen... en juist omdat de werkman, he
laas maar weinig meê te praten heeft in
dat accoord en omdat hij in 't algemeen zoo
weinig vrij is.
t Is wel waar, de werkman heeft zekere
vrijheid; bijv.: hij mag het contract of ac
coord aanveerden of niet, zijn arbeid geven
ol niet geven tegen een gestelden prijs.
Maar mag men dat wel vrijheid heeten
Zooveel of niet; zulken prijs of geen werk.
Dus zonder brood of de dood
Eh I schoone vrijheid, voorwaar
't Is waarlijk op zijn baanstrooperZoo
is ook de reiziger vrij, als de baanstrooper
hem ontmoet langs den weg en hem bij den
nekke pakt, hem toesnauwende Uw geld of
uw leven t.t.z. arm of dood
Ja, zeker, de reiziger is vrij en mag kie
zen, maar welke vrijheid dood of arm.
Is 't hier ook zoo niet bij den werkman
met een onmeedoogend meester, dien hij niet
of maar ten prijze van veel moeite en groote
armoede kan ontvluchten: arm of dood; zul
ken prijs of geen brood.
Hoe zal de werkman zich verhelpen en
zijn meezeggenschap kunnen doen gelden en
doen gelden Door de macht en de on
dervinding leert het door de macht al
leen, macht die hij alleenlijk kan krijgen door
de vereeniging, door 't samenspannen met zijne
werkbroeders in een syndikaat dat hem zijne
rechten, maar ook zijne plichten beter zal
leeren kennen en die rechten zal helpen vér- j
overen en zijne plichten zal leeren cn doen
vervullen.
Ik zegge door macht, en zoo zal hij gelijk
staan in vrijheid aan zijn patroon, die macht
heeft door geld en verstand, en zoo zal hij
met hem een waar contract kunnen aan
gaan.
De werklieden kunnen nochtans soms, door
de macht die zij door vereeniging verwer
ven. hunne eischen overdrijven en zoo de
rollen omkeeren, en zeiven verdrukkers wor
den, gelijk het soms gebeurd is daarom
moet de overeenkomst, de verstandhouding
gevestigd zijn op het recht en de be>]an«en
van beide partijen.
y - - - J £j\ia.
'1 Is 't geen de werkman zal moeten leen
ren in een christen syndikaat; ik zegge chris
ten. want ware't niet christen, dan zou net
haat en klassenstrijd bewerken, het recht ov ei
het hoofd zien en te veel de belangen van
beide partijen, en bijzonderlijk die der pa
tronen, verwaarloozen, ter groote schade \an
gansch de maatschappij.
Om dat te voorkomen is het noodig oat
het syndikaat christen weze en de christe
lijke leering volge. reehtveerdigheid en liefdé
plege in al zijne onderhandelingen.
Reehtveerdigheidaan iedereen het zijne
geven, aan God wat God toekomt, aan de
menschen wat de menschen toekomt.
Liefde God leeren beminnen bovenal, hem
dienende als den Oppersten Heer en Meester
van het heelal, met al zijne inwoners en goe
deren; den evennaaste leeren beminnen ge
lijk rijn zeivenhem geen kwaad doende
dat hij zelf niet zou wénschen en hem het
goed zoekende te bewijzen dat hij' in der
gelijke omstandigheden zou begeeren.
Ziet daar de leering van Christus, ziet daal
de gedurige leering der Kerke Christi, ziet
daar de leering der Pausen, die hunne stem
verheven hebben in beroerde en benaarde tij
den: ziet daar de beweegredenen van den
onsterfelijken wereldbrief „Rerum Novarum,,
van Paus LeoXIII, zaliger gedaehlenisse,
wereldbrief, die mag gelieeten worden de
grondkeure of grondwet waarop alle socia-
fe wetten moeten geschoeid zijn, willen zij1 den
vrede in de maatschappij teweegbrengen.
Toelage van 65 fr.
Wanneer moet de aanvraag der toelage van
65 fr. opgemaakt en ingediend worden
Art. 10 van het Kon. Besl. van 31 Mei
1912 zegt daarover het volgende Alwie de
de toelage van 65 fr. aanvraagt, moet daar
toe een schriftelijk verzoek indienen. Die
aanvraag zal tot op 31 December van het
jaar, voor hetwelk de toelage gevraagd wordt,
mogen ingebracht worden.
De personen dus, die in het jaar 1848
zijn geboren en in 't loopend jaar 1913, ten
volle 65 jaar oud zijn geworden, mogen dus
VAN NU AF. hunne aanvraag doen om in
den loop van 't jaar 1914 de toelage van
65 fr. te kunnen trekken. Zij mogen met
hunne aanvraag ook wachten tot in 1914
en zij hebben zelfs geheel dat jaar voor hen
onr die aanvraag te doen.
Maar dat uitstellen in voor hén nadeelig:
hoe langer zij wachten, hoe later zij1 de toe
lage van 65 fr. zullen "krijgen. De aanvraag
moet immers onderzocht worden door de
verschillige commissiën en dat alles vraagt
tijd, en intusschén loopt men al meer en
meer gevaar door de dood weggemaaid te
worden en bijgevolg door zijin uitstellen de 65
fr. te verliezen.
Toen de nieuwe wet in voege kwam in
1912, mochten de personen die in 1816 ge
boren waren, en in 1911 ten volle 65 jaar
oud waren geworden, nog datzelfde jaar 1912
hunne aanvraag indienen om voor rekening
van 1912 de toelage van 65 fr. te trekken.
Doch de tijd van onderzoek heeft gemaakt
dat zij dei som maar in 1913 hebben ge
trokken voor den eersten keer, en dat aan
aan sommigen onder hen de toelage voor
rekening van 't jaar 1913 tot nu toe nog niet
is uitbetaald.
De personen geboren in 1847 zijn ten vol
le 65 jaar oud geworden in 1912. Zij ook
mochten in 1912 reeds hunne aanvraag in
dienen om in 1913 voor de eerste maal de
toelage van 65 fr. te trekken en dan yoorts
alle jaren. Maar hoe ging het De personen,
die zich die zaak aantrokken, hadden werk
genoeg met de lieden van 't jaar 1846. Men
stelde deze van 1847 gemakkelijk uit, om
dat men nog een geheel jaar tijd had om
zich met hunne zaak te bemoeien. Maar uit
stellen gaat gemakkelijk, en van uitstel komt
belel en vergeten. En zoo komt het dat
aanvragen voor personen in 1847 geboren, nu
nog moeten opgemaakt en ingediend worden,
cn dat de toelage van 65 fr. hun maar ten
halven het jaar 1914 zal uitbetaald worden
ten vroegste. Ware de aanvraag op het einde
van 1912 of in Januari 1913 ten laatste ge
daan geweest, dan ware hun de 65 fr. reeds
uitbetaald.
Besluit Dat men dus van nu af de aan
vragen opmake voor de personen in 1848 ge
boren en die in de noodige voorwaarden zijn
van nood en stortingook voor deze per
sonen die vroeger geboren werden en voor
welke de aanvraag nog niet werd ingediend.
Men zal alleenlijk deze aanvragen uitstellen
voor deze personen die nog aan al de voor
waarden niet voldoen, en die opmaken zoo
dra de voorwaarden vereenid zijn.
C. L. H.
Dood van E. H. A. Salinghe
Pastor van Waasten.
Sedert eenige dagen ziek en berecht, is
E. H. Pastor van Waasten, Donderdag rond
3 ure in den namiddag gestorven. De ver
slagenheid, bij die rouwmare, was algemeen
in de stad.
E. H. Salinghe is 76 jaar oud en 26 jaar
pastor te Waasten. Na zijne studiën te Rous
selaere en te Brugge werd hij priester gewijd
in 1861. Leeraar van Phitologie en Weten
schappen te Rousselaere was hij aldaar den
leermeester van Mgr Waffelaert, Bisschop van
Brugge, vanZ. E. H. Kanunnik Deschrevel
gtooi-vikaris, van Z. E. H Kanunnik De
Brouwer, pastor deken te Yper.
Zijne flauwe gezondheid die hem belet had
hooger studiën te doen te Leuven vereischte
ook dat hij van het leerambt afzag om onder
pastor te worden. Hij werd naar Luingue
gezonden. Negen-en- dertig jaar oud werd
ht) pastor te Comen-ten-Brielen benoemd en
van daar te Waasten.
Wie zal zeggen al het goed dat de afge
storvene herder gedaan heeft aan Waasten
Zijne parochianen hadden reeds het ontwerp
gemaakt der 25= verjaring als pastor en 5o»
verjaring als priester van Z, E. H. Salinghe
te vieren. De ootmoedige dienaar Gods wilde
van niets hooren... bij verdiende geen lof
zegde hij, aan God alleen komt eere en lof
toe.
De armen vooral waren zijne lievelingen.
Hij werd door verkoudheid geraakt over
korte dagen bij een bezoek aan het afgelegen
gehucht dc Gheer.
,^e E. H. Pastor deed altijd goed in
t stille, in 't geheim. Aan allen schonk hij
de schatten van zijn liefderijk hert en zijn
verheven verstand. De mannen en jongelin
gen vooral weten te spreken van zijn werk
voor godsdienstige opleiding.
De gedachtenis aan E. H. Salinghe zal niet
uitsterven te Waasten.
Mocht God den geliefden afgestorvene de
belooning schenken welke zijn priesterlijk
leven hem verdiend heeft.
MiDisterie van Landbouw. Voordrachten
zullen gegeven worden te Wervick over Bieën-
teel', op zondag 7 december, 2t december en
26 december 2d« Kerstdag 1913 telkens om 3 uren
namiddag in de zaal van het Stadhuis door H. V.
Van Beselaere, Bieënteelerite Yper.
Namens de Westvlamscbe Bieënbond.
HOPMARKT
LONDEN, 1 December. Markt prijs
houdend. Men kwoteertEngelsche hop
le kwaliteit 250-275 fr.2e kwaliteit'
200-225 fr.
BRUSSEL, 3 December. Markt belang
loos. Men kwoteert Poperinghe (Stadslood)
en Aalst (Stadsmerk), 150 tot 160 fr. volgens
voorwaarden van levering.
NEURENBERG, (Beieren) 3 December.
Handel onveranderd groene hop en
prima-waar aan vaste prijzen gele en min
derwaardige hop aan gedrukte prijzen.
De laatste noteering der markt is als veigt
in fr.
Boorten Prima-Waar Mlddelb. Geringe
Markthop 254-265 241-250 225-837
Btrghop 269-281
Spalterhop 281-298 265-275
Hallertau 288 300 262 278 231-250
Elaasierhop 275-288 250-269
POPERINGHE, 4 December.In cultuur
gedurig vraag naar de laatste beschikbare
loten 1« kwaliteit 183-200 fr. goede mid
delbare 160-170 fr. geringe waar 140 tot
160 lr.^Omtrent alles isjuitverkocht.
Yper Verklaringen van den 28 November
tot5 December 1913. Geboorten: Wylleman
Robert, Surmont de Volsbergbestraat. Buysse
Gustave, Klaverstraat. Swyngedouw Grégoi-
re, Bukkerstraat. Santy Arthur, Zonnebeke-
steenweg. Gauwe André, Oude Houtmarkt.
Hoedt André, Hondstraat. Bories Lucienne
Neerstad. Lefieuw Maurice, Zonnebekesteen-
weg, Vandevelde Lucienne, Surmont de Vols-
berghestraat. Gardoen Roger, Surmont de
Volsberghestraat.
Huwelijken Vandenberghe Emile, daglooner
te Komen en Treve Julienne weduwe Vanhee
Charles, kantwerkster te Yper. Vanderbrecbt
Leon, kleermaker, en Slosse Anna, kleermaak
ster te Yper. Descliryver Alphonse, hulplijn-
legger aan den telefoon en Verminck Julia, re
genschermbewerkster te Yper.
Sterfgevallen: Dedours Sophie, 66jaar, kant
werkster, weduwe Devos Felix, Zaalüof.
Foliebout Joseph, 7 maanden, Kanonstraat.
Beerlandt Clemence, 57 jaar, z. b. echtgenoote
Bourgeois Camille, Poperiogbesteenweg.
Moniez Amelie, 74 jaar, z b. ongehuwd, Rijssel-
straat. Jacques Barbe, 75jaar, kantwerkster,
echtgenoote Terrier Jules, Weduwenstraat.
Delabeauw Amelie, 76 jaar, z. b. vreduwe Cla-
rysse Jean, Belnikstraat.
Huwelijksafkondigingen Valère Dhollander.
timmerman gehuisvest te Yper en Romanie
Haemers z. b. gehuisvest te Marcke. Lievin
Slembrouck, landbouwer geb. te Leke en Elisa
Debruyne dienstmeid geü. te Leke vroeger te
Yper
Poperinghe. Geboorten Merlevede Maria,
Yperstr. - Room Joseph, WyK H. Pyck
Maiia, Wijk B.Boucbe Gorard, Doornstr
Beddeleem Marguerite, Wijk K. Rasseel Hu-
bert, Wijk B Clabau Jeiöme, Gasselstr
Ooghe Daniel, Bruggestraat.
Sterfgevallen MUleville Emma, 4oj, eehtg.
Jules Vandamme, bruggestr. De Grens Maria,
6 m Peerdenmarkt. Gesquiare Emile, 13 m„
Wijk L. Borgiljoen Leome, 78 j.oDgehuwd,
z. b. St-Michelstraat.
Boesinghe. Geboorte Dasmadryl Andre»
z. v Gamiel en Irma Lanoye.
Overlijden Deleu Gerard, z. v. Justin en Leo
me Lacante, 5 m.
ElverdiDghe. Geboorte Gérard Petvt. z v.
Camiel en Marie Verhack.
Oostvleteren. Overlijden Petrus Desmet,
82 j wed. Louise Demeyer.
Passchendaele. Geboorten: DecommerJu
lia, d v.Jules en Adronia Ghyselen. Mande-
ville Mice, d. v. Emiel en Sidouie Deman Ver
schoot Andrea, d v. Cyriel en Emma Peire.
Sterfgevallen: Billet Louis. wed. Rosalie
Braem, 8) j. Descaestecker Maria, wed Karei
Santy. 68 j.
Proven. Geboorten Deberdt André z. v
Achiel en Coevoet Lucie.
HuwelijkGyriei Debergh, hoepelsnijder met
Elise Rousseeuw, dienstmeid, beiden te Proven.
Overlijdens Declerck Leonie, echtg. Butaye
Gesar, 59 j. Galliot Adela, wed. Verhaeghe
Louis, 88 j.
Beninghelst. Geboorten: Dehouck Joseph
Loucbaert Joseph,ZevecoteVandc-
voorde Martha, Het heet
HuwelijkCyriel Descamps, herbergier en
IrmaTouquet, beide alhier.
OverlijdensBruneel Gaston, 5m. Gleene-
werek Joseph, 9 m. Grossey Amand, 54 jaar,
echtg. Delbaere Marie.
Voormezeele.Geboorten: Julian Gryson,
z. v. Leonard en Emma Garreyn Aioi's Sey-
naeve, z. v. Henri en Augusta behaeghel. An
dré V&ndeiannotte, 1. v. Camiel en Julienne
Parmentier. - Suzanna Lemiegre, d.v. Julian en
Marie Degroote
Overlijdens Emilie Braem, echtg. Louis Ge-
loen, 43 jHermine Bouchart, 78 j
waAto« - G®b,°°rten: Vanderlynden AgDès,
d. v. Achilla en Clotilda Walbrou. Róné Gan-
tois, z. v. Medard en Julia Faes.
Sterfgevallen: Julian Vallaey,"z. v. Jules Val-
laey Maas, 6 1)2 m. Ta. Debruyue, wed Ja
cobus Billiau, 87 oud.
Wervick.-Geboorten Julia Soenen d. v.
Henri en Elodia Desmet. Beatrix Biesbrouck
d. v. Arthur en Bertha Overfelt. - Arthur Ver-
naeersch z. v. Jules en Flavia Provoost, Mar
tha Demuysere d. v. Arthur en Flavia Paimm-
tier.
Huwelijken Leo Landuyt v. Comen en Irma
Vandeworslyne van Wervick Gustave Mas
quelier van Comen en Viciorine Vandepiassche
van WervickLeo Dumont en Emma Houden-
dyek. b. v,Wervick Jules Dujardin en B:rtha
Lemahieu, b. v. Wervick Jules Top van Co
men en Martha Biiliet v. Wervick. Mamert
Robaeys en Alix Dulhoo, b v. Wervick.
Sterfgevallen Maria Samyn, oud 38 j., echt
genoote van Aloise Descamps Petrus Decorte
oud 74 j echlg, van Pbilomena Lambin
Maria Sarron, oud 2 j d v. Honoié en Justina
Deburck Maria Lccompte, oud 2j.d v. Jo
nas en Julia Decreuck.
Westvleteren. Gïboorten Vandevelde
Angella-Gornelia, d.v. Camille en Billiau Irma.
Bulckaert Laura, d. v. Petrus en Deiycke
Helena. Verhuist Martha, d. v. Aloise en
Cappoen. Huyghe Joseph, z. v. Auguste en
Delapla Maria. Pacco René, z. v. Henri en
Laleeuw Irma. Vandewalle Georges, z. v.
Iaidoor en Pil Elisa.
Overlijdens Hei keibout Henri, oud 57 jaar,
metser, weduwaar van Deraedt Julie, echtge
noot van Ollevier Sopbie-Rosalie. Devrieze
Joanne-Therese, oud 65 jaar, ongehuwd, kan-
tenmaakster, d.v. Carolus-Marlinus en Eugenie-
Regina Delye, helden overleden.
