XV) KERSTNOiïlRlER. azaS Binnenland Buitenland ÏPE1 HmOSDISSEHIEJII YPER Nationale Scfileiweflsirljii voor 1913 48c Jaar -f Nummer 2495 Wekelijksche Oplage 8000 nummers Zaterdag 20 December 1913 CALLEWAERT-DE MEULENAERE Chrysanthemen Telefoon N' 52 Al wat opstel, aankondigingen, inschrij vingen, enz. betreft, moet vrachtvrij aan den Uitgever gezonden worden BOTERSTRflaT, 3 6, YPER VOOR 'T HEELfi JAAR Prijs per Nummer ^3 centiemen. de verschijnt ons KERSTNUMMER. Daarmêezullen wij het jaar 1913 sluiten. Wij zijn verzekerd dat on ze 8 tot 10.000 lezers voldaan ge weest zijn over dezen jaargang van HET YPERSCHE VOLK en dat ze ons met 1914 zullen getrouw blijven ook zullen redactie en beheer al het mogelijke doen om dit vertouwen voort te verdienen. Bij dit Kerstnum mer is, voor al on ze lezers, een kunstkalender ge voegd voor 1914. Nog altijd de Schoolwet Aan de katholieke" meerderheid Laatste Snik Dood van Kardinaal Rampolla De Fransehe Leening Werkstaking te Leeds De katholieken in Italië Aanhechting van Creta NVX BELGISCH CONGO Oprichting eener Kerk te Elisahethstad Een Yperling, M. Aimé Gruwez, behaalt den eersten pr\js Ontvangt op het Stadhuis In 't lokaal der Burgerwacht Gemeenteraad z^fen^ela^aterda913 m VK Handschriften worden niet teruggezonden. Naamlooze schriften worden niet in acht genomen. Briefwisselaars worden verzocht telkens hun volledig adres op te geven. Ieder boek waarvan twee afdruksels zijn ingezonden, wordt besproken. AANKONDIGINGEN Gewone 0.15 de regel. In't blad 0.30 de regel. Rechterlijke 1 fr, de regel. Groote en langdurige volgens overeenkomst. Bekendmakingen buiten West- en Oostvlaanderen woracn ontvangen bij AGENCB KAVAS, te Brussel INSCHRIJVING bulten België vracht er bij. Zondag laastleden hebben de liberalen nog een keer belonging gehouden tegen do school wet... En 't was een grrr...oote, weet go! 'twas voor 't groot volkt.w. voor de geko zenen der liberalen in de gemeentebesturen. Maar ja... dat groot volk was zoodanig: klein in getal dat de ORGANISATEURS het klein volkhadden schoone gespro ken om ook mee te doen... En 't was nog eens een fiasco. Na het wandelingske door de straten van Brussel zijn de manifestanten gaan meeting houden. De welsprekende (oh zoo!) M. Buyl, gc- pensionneerde onderwijzer uit reden van stem- vcrlies, heeft het doen hinderen tegen Kerk en klooster, priesters en relig'euzen. Dat past nog al wel in den mond van een oud-leerling aan de katholieke Normaalschool van Sint- Niklaas. Nu, hijl moet meer dan ooit zijn best doen immers het Brusselsch blauw rood representant je, Menneke Devèze, oud- leerling-congrcganist van St-Louis, tracht ge durig aan M. Buyl den baard af te doen voor wat papenfretten betreft. De liberale opperbaas Hymans bofte er meê dat de véreenigde liberalen en socia listen, in de Kamer, al sedert zes maanden de stemming van de schoolwet tegenhouden... (door nuttclooze besprekingen en schadelijk tijdverlies)... Is zulks niet vroeg hij. Alswannecr, voor liet laatst groot verlof, de rechterzijde de bespreking der Schoolwet uitstelde tot in October, op' het woord be trouwend der vereenigde liberalen en socia listen dat deze eerlijk en deftig, het wetsont werp gingen 'bespreken... dacht ze dan niet dat politieke rechtzinnigheid biji de tegenstre vers niet meer te vinden is Alsdan hebben wijl vlakaf onze meening gezegd dat onze politieke vijanden niet mo gen betrouwd worden. Hebben wij gelijk, ja of neen? Hoe lang is men nu reeds bezig met de schoolwet te be spreken Heeft de rechterzijde gedacht dat het zoolang ging duren En wanneer komt er een einde aan De twee eersté titéls dér wet (een twaalftal artikels) zijn nu gestemd. Hel overige na de Kerstmisdagen. Zijn het de liberalen en socialisten niet, die den, tijd innemen en stelen sedert zes maanden, zegt M. Hymans I Is zulks niet 1 heren katholieke Kamerheeren... daar moet een einde aan komen. Wijl eischen de school wet,.,. wij1 eischen de spoedige stemming der volgende sociale wetlen. Hét komiteit der A^emeene Vereeniging van dé christen en vrije syndikaten van België komt verzet aan te 'teekenen tegen de werk- ■Mrmmering in de Kamer en dringt aan op rje stemming der schoolwet en der maat schappelijke wetten. Wij, katholieken, wij zijn de meerderheid, het jand is met ons, daar wijl iedereens rech ten eerbiedigen. Het is aan u, katholieke Kamerheeren, een einde te stellen aan de libero-socialistische landsfopperij. Geeft ons de Schoolwet 1 Spijts de loge, spijts de liberalen, spijts de socialisten, moet en zal de schoolwet doorgaan... Dat ze wachten, de roode en blauwe volksbedriegers, tot de aanstaande verkiezing dan zal burgerijl en volk hun het tijdverlies, de tegenhouding van verlangde wet ten goed betaald zetten. Hoeren antiklerikalen, al uw pogingen zijn de laatste stuiptrekkingen van uwe afsterven de partij. r«n Het is onbetwistbaar dat de liberale ge dachten op dezen oogenblik eene krisis on dergaan, niet enkel in België, maar in heel Europa; krisis, welke de vooruitziende men seben der partij; zooals M. Frère-Orban, sedert lang voorzien hadden. Wie schrijft dat Dc zeer liberale ^hronique» van Brus sel, die vaststelt dat een deel der liberalen terugkeeren tot de katholieken en een an der deel overgaan tot de radikaal-socialisten, die geen klaar afgeteekend program hebben, tenzij op gebied van oorlog tegen den gods dienst. 't Is juist alzoo. Zijhe Emintn ie kardinaal Rampolla is Dins dag nacht schielijk overleden in den ouder dom van zeventig jaar, aan een zware borst ontsteking. Kardinaal Mariano Rampolla del Tindaro was te Polizzi, op' Sicilië, geboren in 1843. Hij, deed schitterende studiën, werd priester, en werd in 1875, door Z. H. Pius IX naar Madrid gezonden, als raadsheer bij de 11011- ciatuur, en later als nuntius. In 1887 benoemde Z. II. Leo XIII hem kardinaal en staats- sekretaris, alsmede aartspriester van St-Pie- ters. Kardinaal Rampolla Tol. den 20 Juli 1903, sterfdag van Z. H. Leo XIII, bleef kardinaal Rampolla de groote edelmoedige medewerker van den roemrijken volkspaus. Iliji speelde een heerlijke rol in de diplomatie en heeft machtig er toe bijge dragen om de katholieken in Frankrijk met de Republiek te verzoenen. Met hem verdwijnt een der grootste fi guren van liet einde der XLXe en het begin der XXe eeuw. De werklieden van gansch dc katholiciteit zullen zijnen naam aan hunne kinderen overzetten als een zegen voor het volk. Kardinaal Rampolla kende zijn tijd en kon met een klaren, schranderen blik de noodwendigheden zijner eeuw inzien. Zijne slaaikunde kenschetste zich door hare liefde tot den vrede, gepaard met een onvermin derd bewaren der katholieke beginselen. Indien de eer de Paus der werklieden te zijn geheeten, aan Leo XIII terecht te beurt viel, een groot deel dier eer omkranst ook het hoofd van den overledene, die steeds de onverdroten en verdoken medewerker was van dien roemrijken Vader der christenheid. Het nieuw fransch ministerie heeft twee dekreten uitgeveerdigd, waarbij de leenings- ontwerpen worden ingetrokken, die dcor het voorgaande ministerie worden vooruiigezet. Minister Caillaux zal eerlang andere Jinan- cieele ontwerpen indienen om de verhoogde krijgslasten te dekken. Hij zal voorstellen al den verworven rijkdom trachten te treffen. Dezelfde minister heeft tevens verklaard dat hij maatregels zal nemen, om te beletten dat vreemde leeningen nog van het fransch spaargeld zouden genieten. De fransehe senaat heeft, met 201 tegen 50 stemmen, eene dagorde van vertrouwen in '1 nieuw ministerie aangenomen. Te Leeds, in Engeland, zijn 900 op 1000 trainhëdienden, de gaswerklieden, de lantaarn ontstekers, tot zelfs de grafmakers in sla king. Minsteins 5000 werklieden stoppen. Die slaking is voortgesproten uit de wei gering van het gemeentebestuur de gevraag de loonsvermeerdering toe te staan. Dc, katholieke afgeveerdigde, M. Longinollo, is gekozen geworden tot lid van den Idoo- geren Raad voor het Arbeidsambt der re geering. 't Is de eerste maal dat in Italië een ka tholiek daarvoor wordt aangeduid. Tot hier toe was do regeering steeds Takkoord geweest met de socialistische inrichtingen om alleen socialisten als vertegenwoordigers van den ar beid in dien' Raad op te nemen. Dc. grieksche regeering heeft aan de Mo gendheden den tekst medegedeeld der over eenkomsten van Londen, Bucharest en Athe- nen, waarbijl liet eiland Creta tot het griek sche koninkrijk wordt aangehecht. Het is niet slechts de gouverneur der nieuwe provincie, maar de koning1 van Griekenland zelf, die naar Canea reist om er de aan hechting van Creta te verklaren. 't ls alles weêr voorbij Ik heb de bleeke kelken der laatste bloemen zien vertreuren en verwelken in kouden najaarsmist het goud der zonnewende en 't kwijnend roozerood, den dorren stengel af, gevallen ligt en dood. Zoo derf en treurig is 't Cbrysanthems, edeldrachlig rijke herfstvorstinnen, 't is buiten grauw en koud, komt schuilen ijlings binnen in mijne warme woon Het barsch geschommel van de winden gij ontziet, den werveldans en geert der doode blaren niet uw teederbloemenschoon, Gij hebt al door 't gégloor der gouden zonnedagen, op 't geuren van de lucht uw stengel laten wagen gekleed in needrig groen, terwijl daar alles blonk en bloeide rondom u hebt ge uwe schrijn gevuld met schoonheid die ge nu moogt schitterend opendoen. De zonne vaart ter rust en alle wezens kwijnen, de levensblijde pracht alom is aan 't verdwijnen voor 't donker doodsgebied de gure winter met zijn stijve stappen naakt en komt tot binnen huis. Gij blijft met ons en waakt, u krenkt de w'nterniit, Komt bij den blijden haard in 't spel der vlammen prijken, den weeldegloor der luchters met uw' glans verrijken komt bloeien in de hand van menig menschenkind, wie, liefgetal en schoon gij en uw bloementaal ter hulde wordt geboön tot stillen liefdepand. Komt, slaat door 't wintergrauw uw levens blijde kleuren, helpt om te leven ons, helpt om de dooden treuren die zonken aan ons zij' Gij, bloeiend als de hoop, waar hoop schijnt al vergaan, helpt hopen ons op God, en zij dan ons getraan niet zonder troost erbij SOCIÜS. De aanzienlijke uitbreiding der Belgische kolonie, gevestigd te Elisahethstad', in Katan ga, hebben de burgerlijke en geestelijke ovèr- lieid doen besluiten in die stad ©ene kerk op te richten, bestemd om de geestelijke be trachtingen onzer daar gevestigde medebur gers in te willigeh. Een komiteit is in Bel gië lot stand gekomen ten einde hen be hulpzaam te zijh tot het bereiden van dat doel en om mede te werken tot dat vader landslievend werk. Ieder katholiek Belg zal het zijde willen bijdragen, hoe gering die bij drage ook zij, tot het opbouwen van die Kerk, die, op Afrikaanschen bodem, aan on ze (Juurbare kolonisten den eeredienst tot God en de gedachtenis van het vaderland moet herinneren. Komiteiten zijn ingericht geworden onder de hooge bescherming van Hare Majesteit de Koningin en met de goedkeuring van Z. E. Kardinaal Mcrcier, ten einde dit gedacht uit te werken. Die komiteiten richten zich tot al de Bel gen, groot en klein, rijk en arm, zij vra gen aan ieder in de mate van hét moge lijke, een steente willen aanbrengen tot het bouwen der kerk van Elisahethstad. Die steenenzullen 0.10, 0,50, 1, 2, 5, 10 fr. bedragen en, groepsgewijze samengegaard. aan de zorgen der onderkomiteiten worden toe vertrouwd. Wij verhopen dat het arrondissement van Yper niet ten achter zal blijven in deze va- derl a ndschc beweging. Tc 'naaste week zal HET YPERSCHE VOLK het werk der zendelingen in Katanga, 'dc Eli. PP. Bonedictyncn, van St-Andries, bij Brug ge, uileen zetten en de beschrijving geven van de Sl-Elisabethskerk die aan' hunne bedie ning zal toevertrouwd worden. Verleden week kwam ons te laat om nog op te nemen in het blad van Zaterdag 13 dezer de uitslag toe van de Nationale Schietwedstrijd 1913. Het is met eene recht matige fierheid dat wij' vernamen wat al lauweren de deelneménden uit onze burger wacht alsook uit ons krijgsgarnizoen beko men hebben. M. Onderluitenant der Burgerwacht, Aimé Gruwez kom de EERSTE en M. luitenant Georges De Coene komt de DERDE van de honderden en honderden Burgerwachten van gansch' het land. Zondag laatst had de prijsuitreiking plaats te Brussel, onder voorzitterschap van den Heer Minister van Binnenlandsche Zaken. Hier geven wijl de volledige uitslagen van 'op Maandag 15 December. NATIONALE SCHIETWEDSTRIJD FIXE. Comblain 200 meiers (5 kogels) Reeks B. Tusschen schutters van 2e klas (Burgerwachten Brandweer). Is Prijs GruweziA. 40 punten 3e Decoene G. 38 29e De Hollander N. 35 56e Pinteion M. 33 Reeks B-. Tusschen schutters van 3C (Recruten en nietgeklasseerde) 19e Prijs Messeyne L. 35 punteu 54« Ligy A. 33 139e Libois R. 28 142e Angillis D. 28 147° MoiityneL. 27 221c JonckheereA 23 FIXE. Mauser 200 en 300 meters (2 reeksen van 5 kogels) Reeks H. Tusschen rfficieren van 't Leger. 27° Pry's Tromme P. Onderh 3« Ligne 25 35 71 punten 31e Prijs Servais G. Onderl' Instr. Rijschool 40 -f- 31 71 punten 49e Prijs Torly A. Onderl' 3e Ligne 38 31 69 punten Reeks H\ Ordonnance-Pistolet 30 meters (7 kogels). 18e PrijsServais, hoogergenoemd 47 punt. VRIJE PRIJSKAMP GENT, Comblain 200 meters (4 kogelsj 41e Prijs LigyA. 31 punten 57« Decoene G. 31 b 84e Froidure R. 30 105* Gruwez A. 30 Pistolet 3o meters (2 reekeen van 5 kogels) 4e Prijs Servais G. 52 50 102 punt LUIK. Mauser 3oo meters (4 kogels) 160c Prijs: Froidure R. 30 punten 228e Torly A 29 Pistolet 3o meters (6 kogels) 3° PrijsServais G. 55 punten 82e Datem Diet 35 LEUVEN-UNION Mauser 3oo meters VAST (5 kogels) 147e Prijs: Froidure R. 34 punten Mauser 3oo meters vrij (3 kogels) 108e Prijs Froidure R. 23 punten Maandag 1.5 December. Te vier ure meldde de beiaard aan de Yperlingen dat dé prijswinnaars op het stad huis gingen ontvangen worden. De laureaten, omringd van de officieren en onderofficie ren der Burgerwacht trokken naar de ont vangstzaal. M. de burgemeester-volksvertegenwoordiger Colacrt, omringd van MM. Senator Fraeijs de Yeubeke en Van den Boogaerde, schepe nen, en verschillige gemeenteraadsleden, als mede tie loden der feest-commissie, ontvan gen de prijswinnaars in de blauwe zaal. Major I.igy stelt, in gepaste woorden, de prijswinnaars voor. M. de Burgemeester drukt, namens het stadsbestuur en namens heel de stad, de ver diende gelukwenschingen uit om de eer wel ke tic bekroonden aan dc stad gewonnen hebben. Iliji zegt dat heel in 't kort de inrichting van den stand zoolang verwacht en gewenscht zal gedaan worden, en on der dreunende toejuichingen bied hij aan elk der twee laureaten Gruwez en De Cocne een praehligen bloemtuil aan. Major Ligy antwoord aan den heer Burge meester en zegt heel wel dat, indien het gebrek aan schietstancl zulk een schitterenden uit slag niet licett belet,, de inrichting van een stand de waarborg zal zijn van nog meer deren bijval in de toekomst. De eerewijn wordt geschonken en de ont vangst loopt heel vriendelijk ten einde. Dc stoet wordt hervormd en trekt op naar het lokaal der Burgerwacht. Aldaar reikt eerst en vooral Major Ligy de burgermedalie uit aan klaroen Angillis, voor 25 jaren getrouwen dienst. Heel de ver gadering juicht de woorden toe van den oversten aan zijn trouwen onderdaan. Het woord is dan gegeven aan Comman dant Gaimant, die de collegas Gruwez en De Coene geluk wenscht. Terwijl 1) ij namens het officierskorps aan M. De Coene een gouden breloque over handigd, schenkt hiji aan M. Aimé Gruwez zijn prachtig kunslportret. M. Al MP GRUWEZ Het is ons aangenaam aan den winnaar van den eersten prijs onze welgemeende géluk- wenschen te voegen en tevens de afdruk van het hem overhandigd portret hier te kun nen weergeven. Dan is 't de beurt van adjudant Hallvnck, die spreekt namens de onderofficieren en ka- poraals om de bewondering va;n heel de manschap1 uit te drukken, die hem gelast heeft aan ondcrluilenant Gruwez een kunst-coupe op te dragen, als gedachtenis van die eerlijke overwinning. Sergcnt Candeel, namens de deelnemende schutters aan den Nationalen Wedstrijd, doel- uilscliijnen welke eer aan de Ypersche Bur gerwacht is te beurt gevallen, door de over winning van den goeden vriend Gruwez. Hij «overhandigt hem eenige lieve gedenkstukken die aan zijhe familie dit schoone feest en dien blijden dag zullen herinneren. De onderluitenant Gruwez zegt zich aan gedaan door die uitdrukking van zoovele vriendschap. Hoe is het mogelijk de gevoe lens uit te drukken welke hem bezielen en zijn oprechten dank aan oversten, collegas en zijn oprechten dank te sturen aan oversten, collegas en kameraden Het komt hem uit het hert en dapper wordt hij toegejuicht. Het vriendenfeest eindigt met den beker der herken tenis, opgedragen door de Twee officicren-ovcrwinnars, te ledigen, en met een klein concert, waarop verschillige talentvolle muziekliefhebbers zich lieten hooren. Nog eens, hertelijk proficiat I Mocht dit feest door nog veel anderen gevolgd worden, en in 't bijzonder van een prachtig feest ter gelegenheid der inhuldiging van eenen stand. Dc zitliug wordt om 5.20 geopend. Dc heeren Fiers en Seys lieten zich ver mtschul- digen. Het proces-verbaal der vorige zil- liiig wordt, na lezing, goedgekeurd. Mcdcdeelingen'. De heer Voorzitter leest een brief van deh heer Minister van Spoor wegen, waarbijl deze bericht dat zijn bestuur 600 kunstaffich'ën in plaats van 400 zal plaatsen. 300 zullen aangeplakt worden in dc spoorhallen van het Belgisch net, de overige in den vreemde. Mijkiheer de Mi nister geeft terzclfdert'ijde aan het Yperseh stadsbestuur de verzekering dat het depar tement van Spoorwegen niets beters beoogt dan de kunstige monumenten der oude stad van Yper aan den vreemde te doen kennen. Verslag over het stadsbestuur in 1912. M. de Voorzitter legt dit verslag neder, dat binnen kort zal uitgedeeld worden. Stadsgclden begrooting voor 19-14. M. de Voorzitter legt de begrooting van 1911 neder. De afdeëlingen zullen dat nader on derzoeken Zaterdag aanstaande. Weldadigheidsbureel rekening 1912 en bud get 1914. M. de Voorzitter legt beide do cumenten neder die door de derde afdee- ling zullen onderzocht worden. Weldadigheidsbureel geldplaatsing. Do Raad van het Weldadigheidsbureel vraagt de machtiging om 200 aktiën, tegen 26 fr. het stuk, van de maatschap-pijl Eigen Heers! aan te koopen. Goedgekeurd1. Weldadigheidsbureel. De Raad keurt eene reeks grondvergunningen goed voor be- graafplaalsen op het kerkhof. Burgerlijke Godshuizen rekening 1912 M. de Voorzitter legt dit document neder, dat voor onderzoek naar de bevoegde kommis sie zal verzonden worden. Burgerlijke Godshuizen verkoop van grond te Zonnebeke. De kommissie vraagt om een perceel grond te mogen verkoopen en den prijs ervan te mogen besteden tol den aankoop van Belgische rente. Goedgek. Burgerlijke Godshuizen verkoop van grond te Brielen. Een perceel grond van 171 ykm. zal tegen 2.15 den vkmi, verkocht wor den. Goedgekeurd. Burgerlijke Godshuizen: verkoop van hout. Dc Raad schenkt zijne goedkeuring aan twee verkoopingen van hoornen voortkomende van bosschen der Hospicen. Muziekschool budget 1914. Dc ontvang sten worden voorzien op 9.100 fr., met een overschot van 345.72 fr. Eene verho-oging van jaarwedde en verscheidene buitengewone kos ten vergen eene verhooging van krediet van 350 fr. Goedgekeurd1. M. -Sobry spreekt den lof uit van M. Van- den Abeele, bestuurder der Muziekschool, die- in een konkoers in Italië verscheidene prij zen behaald heeft. De heer Voorzitter is van gedacht dat men zich dient aan te sluiten biji de gelukwenschen door M. Sobry uitge bracht. Goedgekeurd. Huishoudschool budget 1914. De ont vangsten en uitgaven der stedelijke huishoud school bedragen 5377 fr. Goedgekeurd. Stadsbibliotheek budget 1914. De ont vangsten bedragen 1760.22 fr. en do uitga ven 1750 fr. Overschot 10.22 fr. Goed gekeurd. Eeredienstgift aan St-Maartensk'erkfabriek. De Raad drukt een gunstig advies uit op de vraag der kerkfabriek, bemachtigd eene gift van 3000 fr., gedaan door Mejuf- i'er Marie Joos, overleden, te aanvoerden. Staatsmiddelbare school inrichting van een leergang van een leergang van dactylogra- p-hie. Op 17 October beeft het Bestuur der school eenparig den wensch uitgedrukt een leergang van dactylographie te zien in richten. M. de Voorzitter geeft lezing van dit verslag. Dc kosten die er zullen uit voort spruiten zijn ten laste van den Staat. Goedgekeurd. Openbare feesten: feesten ingericht ter eert van eene honderdjarige. M. de Voorzit ter kondigt aan dat Yper op 26 December aanstaande, een honderdjarige, de weduwe Maillard, zal tellen. Men dient die heugelijke gebeurtenis wel te vieren, bijzonderlijk dat Yper doorgaat als zijnde de stad van België waar men het langst leeft De Raad stemt een krediet van 1200 fr. - Dc feestelijkheden zijn vastgesteld op 29 dezer. Gift van 31. Wydooghe-Otto: De Onderlin ge Bijstand der Oudleerlingen der stadsschool vraagt de machtiging om eene gift van 3000 fr. gedaan door haar Eere-Voorzitter, 31. Wy- ooghe, te mogen aanvoerden. Goedgekeurd. M. Bouquet vraagt dan men maatregels zou nemen q,jp de beenhouwers tegen de koude te beschuiten op het Vleeschuis. De heer Schepene van Openbare Werken be looft die vraag in te willigen. Dc zitting wordt om 6 1/4 geheven.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1913 | | pagina 1