htlmlista. stuit ai Éi HET ïfEKI HU ut ons al ttelaten lint formaat,i nis tapt, nog ti wkêiw.
aan de KaïhoiieHe Boeremeuoü
50 Jaar. - Nummer 1.
30 Centiemen.
Zaterdag 7 Januari 1928.
IET TPERSCEE
Katholiek W jkblad van het Arrondissement Yper
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR T BUITENLAND:
25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEI.
io5, ZONNEBEKE STEENWEG. io5, YPER
Postcheckrekenir. 40.201
AANKONDIGINGEN
Alle Aankondigingen
ten laatste ingezonden
Kleine berichten en
WOENSDAG avond.
rijs bij overeenkomst,
tegen den WOENSDAG
ten laatste tegen den
JORIEKOrsTIIVGEIN
Een van de oudste, van de bekoorlijkste
feestdagen uit den heerlijken kerstdagcy
clus of feestenkrans.
Men noemt ze de drie Koningen, doch
koningen waren ze niet. Ze waren wijzen
uit het Oosten die zich bezighielden met
sterrekijken. Indische Radjas reizend op
hoogbeenige zuurkijkende kameelen, ge
zeten op prachtige tapijten van Smyrna
en onmanteld met de bontkleurige schou
derdoeken van het hoogbefaamde Cash-
En waarom heeft de volksgeest konin
gen van hen gemaakt
Wel zeker om hun het mooi gebaar toe
te laten waarbij ze alle drie de konings
kroon van hun hoofd nemen en ze voor
het Jesuskind ootmoedig node leggen in
het zand.
En o die simpele kinderlijkheid van de
eenvoudige volksverbeelding Alsof ko
ningen uit gewoonte met hunne kroon op
hun hoofd groote reizen ondernamen
Maar daar is ook nog eene andere reden
vaaroro-het diepgeloovig en godsdienstig
deze drie oostersche ster-
rekijkers tot koningen heeft uitgeroepen.
Zij moesten immers de verbeelders zijn
van ons gevallen koningschap. Want ook
wij zijn eermalige koningen, uit onze
hoogte gevallen wij zijn nog koningen
maar van de opera-comique soorten wij
hebben een driedubbele kroon in het zand
te leggen aan de voeten van het Christus
kind. Eerst de gouden kroon van den
hoogmoed onzes geestes. de zilve:
kroon van onze belustheid op eere
roem en de bronzen kroon van onzen
zucht naar zinnelijke voldoening. Wij heb
ben onszelf gekroond tot koningen van
het stof en het slijk. En hier bij de krib
krijgen wij de driedubbele geduchte les
de koning der koningen was zoo arm dat
hij geen doek had om rond zijn lijf te
slaan hij was zoo nederig klein en onder
worpen dat hij gehoorzaamde tot in den
dood hij was zoo zuiver en rein als eer
pasgeboren wicht. En daar staan wij, ont
troonde en ontkroonde koningen, nu sla-
;n van de driedubbele begeerlijkheid.
Die drie koningen of wijzen had elk
eene gift mede.
Wierook bracht er een, ter eere van
den God.
Goud bracht de andere ter eere van
den Koning,
de drie was een zwarte.
Melchior te weten, die achteraan kwam
gesukkeld, dragende in zijn handen het
pakje myrrhebloemkes ter eere
En de zwarte koning Melchior is de
vertegenwoordiger van het kwaad dat
woekert binnen het bedorven vleesch. het
zwarte kwaad dat de hel op de wereld
bracht. Immers ook de hel moet hulpe
doen aan God die niet alleen de looner is
an het goed maar cok de straffer van het
kwaad
In hoe menig huis zal er op dezen dag
koning getrokken worden, dertiendag ge
vierd, een glas geschonken en gedronken,
wafels en koeken, boekweetkoeken ge
bakken ter eere van Driekoningen.
De feestelijke stemming van kerstdag
hangt nog in de lucht en volgens aloudi
laamsche geplogentheid, mag er geen
blijdag voorbijgaan of keel en maag moe
ten hun aandeel verkrijgen, of er moet een
pas of twee bij gedanst en gesprongen
worden. De koning wordt getrokken, hij
kiest zijne koningen en 't spel is op den
wagen
En als het avond wordt weergalmt het
driekoningenlied aldoor de stille straten
deur tot deur gaat de beste papieren
ster al w ielend de blijdschap uit om de in
dachtigheid aan de ster die eens bleef
stilstaan boven de schamele hut
Bethleem.
Dierbare oude gebruikan, sprekende
getuigenissen van den diepen godsdienst
zin onzer voorouders, waarom gaat gij te
loor? Waarom wilt gij verdwijnen Ten
minste zoo edel en zoo verfijnd zijt gij als
al de cinemas en de dancings van
meer hedendaagsche ontschaving.
Vroeger waren de zeden ruw maar de
harten bleven rein, thans is de buiten-
korst fijn als een haar maar de kern is
glad bedorven.
Kerstdag en Driekoningen mogen nog
lang onze geloovige buiten- en stadsbe
volking blijven geestdriftig maken. Bijge
loof is dat niet, wangeloof nog minder,
maar de eeuwenoude poëzie van 't eenvou
dig Godsgeloof zooals het leeft onder vol
keren die niet aan 't verzakken, niet aan
't verzinken, niet zoo geheel nabij hnn
einde zijn
Z. Em. Kardinaal Van Roey
over Jeugdbeweging
en Vlaamsch Nationalisme.
Zooals wij dezer dagen hebben aange
kondigd besloot Ziine Eminentie Kardi
naal Van Roey den tekst te piiblikeeren
van eene aanspraak gericht tot' de be-
den stuurders der colleges van het A artsbis
mensch, ter eere van den zoon des men-1 dom.Deze tekst verscheen in het Fransch
schen, het kindeke van Bethleem. de aanspraak werd in het Fransch
Wat komt die zwarte koning doen en
welke was de kleur van de twee andere
De wierook zal gedragen geweest zijn
op de handen van den witten koning
Bal hazar, en beteekent de hulde van het
gebed der hemelingen stijgend op in 't aan
gezicht van God en vallend neder als een
dauw van zegeningen.
De tweede koning, Gaspar, was een
gele hij wist van de gele zucht of had de
oostersche zon zijn wezen geel gebrand
hij droeg het goud op zijne handen
goud verbeelde de liefde der godvreezende
menschen.
gehouden - in de jongste aflevering der
Collectanea Mechliniensia het tijd-
schrijt van het Aartsbisdom. Wij verta
len uit dit document de passages over
de Jeugdbeweging en het Vlaamsch
Nationalisme en laten daarna de in het
Vlaamsch gestelde Nota volgen, welke
er in de Collectanea is aan toegevoegd
Vooreerst vestig ik nogmaals uwe aan
dacht op de noodzakelijkheid van de jeugd
voor te bereiden tot de Katholieke actie
Onnoodig de omschrijving der Katho
lieke actie te geven zij is aan ae dagor
der: de denkwijze en de wil van Onzen
Heiligen Vader zijn bekend Laatst, ter
gelegenheid van het Congres van Luik,
deed Hij een dringenden oproep tot de
jeugd, zoo Vlaamsche als Waalscht.
Gode zij lof, de oproep van den Heiligen
Vader den Paus. wordt begrepen je
schitterende bloei van de V. B. K. J.
springt in 't oog. en ik ben gelukkig IJ
te kunnen aankondigen, dat eene soortge
lijke vereeniging welke veel belooft, ge
vormd wordt in het Vlaamsche land
De Katholieke Actie is een krachtda
dig middel van apostelschap: wij zullen
de wereld opnieuw tot .het Christendom
bekeeren zoo wij erin gelukken, in all.
maatschappelijke kringen, apostelen van
de Katholieke gedachte te verw ekken
Beter dan wie ook,wept gij dat de jeugd
n edel en zuiver ideaal van doen heeft.
Eene schitterende loopbaan, fortuin, roem
'aderlandslicfde, zijn min of meer verhe-
ene drijfveeren welke de jeugd doen
handelen maar wat zijn ze in verhouding
met de katholieke gedachte, met al de
schoonheden en al de geestelijke rijkdom-
elke zij bevat.. Welk ideaal is
schooner en vyplkeleer uantrekkelijkei
dan dat! Men heeft te I.uik gezien, hoe
het jonge harten kan ont\lammen.
Ook, opdat onze jongelingen beter het
ideaal zouden verstaan, welke het hunne
moet zijn, hebben wij besloten, in over
eenstemming met hunne hoogwaardigheid
de Bisschoppen, van ieder jaar, in al
onze gestichten, aan de leerlingen
Rhetorika en Poesies, zes voordrachten
er de Katholieke Actie te doen geven.
Deze voordrachten zullen gehouden
worden, onder vorm van aanleerendi
cursussen, door een titcivoerenden leeraar
der klas, zij zullen vooral gesteund zijn op
de pauselijke en bisschoppelijke bewijs
stukken. Zij mogen in 't Fransch of in 'i
Vlaamsch gehouden worden. Er bestaat
reeds, over dit onderwerp, eene rijke
boekbeschrijving in verschillende talen:
men zal de noodige inlichtingen bekomen,
het algemeen sekretariaat der V. B.
K. J. te Leuven.
Ik heb gezegd dat het Katholiek ideaal
het ideaal der jeugd moet zijn; ik voeg
erbij dat het haar verhevenste ideaal moet
zijn, juist zooals liet dit moet zijn van alle
Katholieken, dezen naam waardig. Het
is immers onnoodig te bewijzen dat er
geen hooger ideaal of zelfs geen gelijk aan
dat, kan bestaan: er een ander, hoe edel
ook, stellen, hetzij ei boven, hetzij er
naast, is de orde der geestelijke waarden
omver werpen En dit ideaal, bemerk het
wel, bedoelt niet alleen de gedachte en de
liefde van God en van Christus, maar
behelst ook de Kerk, gecne abstracte
Kerk, maar de Kerk zooals zij ingesteld
s door O. II. J. C. met hare levende
rangorde, de Paus Pius XI en de Bis
schoppen in toepassing en werkelijk
heid, 't is zelfs eerst en vooral de gehecht
heid aan de Kerk, het geloof in de Kerk
het betrouwen op de Kerk, de liefde der
levende Kerk van Christus, welke in de
jonge zielen moeten ontwikkeld w orden
Onder dit oogpunt, gij weet het, bi
staat er in 't Vlaamsche land, een werke
lijk gevaarik bedoel het Vlaamsohe
Nationalisme dat ongelukkiglijk nog
een deel der ontwikkelde jeugd bein
loed, alhoewel alles bewijst dat zijn
loed trapsgewijze vermindert.
Ik wil niet uitweiden over den her
senschim van hun politiek programma:
het springt in het oog voor alwie niet
rijwillig verblind is, dat noch het land
noch den vreemde zich tot de verwezenlij
king ervan zullen leenen. Droomerijen
zonder uitkómst, men zou ze kunnen
laten uitsterven door hun eigen onmacht,
ware het niet dat zij dikwijls gesteund zijn
op grondbeginselen of omkleed met
theorien, welke niet verdedigbaar zijn
Ik zal het stelsel niet onderzoeken, ik
al mij vergenoegen met twee zijner pit
tige gezegden aan te halen, welke men
gedurig aan de ooren der jongelingen
doet weerklinkeb.
Alles wat men voor Vlaanderen doet
n akte van godsdienst Welnu de
godsgeleerdheid kent geene andere akten
an godsdienst dan degene welke God tot
■oorwerp hebben aldus wordt tot zelfs
de weerspannigheid aan de wettige,
reldiiike en geestelijke overheden, v
derd in een goddelijke eeredienst.
Men hoort nog zeggen God heeft ons_
als Vlamingen geschapenmen mag zijne
natuur niet verloochenen
Is de beteekenis dier zinsnede niet de
volgende: God heeft ons van Vlaamsche
ouders doen geboren worden? Maar
deze ouders hunne kinderen in het fransch
pvoeden, dan nog schennen zij geei
enkel recht: Contra jus naturale esset
oo is de leering van den heiligen Thomas
an Aquinen si puer. antiquum habeat
usum rah&nis, a cnra peren turn subtra-
hqturvel de eo aliquid ordinetur invitis
parentthus summa Theologica, Ila.
Ilae, q. 10, al'2cf. Ill q.68, a. 10).
liet is nochtans verstaan dat dit recht
n opvoeden, toegekend aan de ouders,
beperkt is door zekere verplichtingen var
liefdadigheid tegenover hunne kinderen
soms tegenover de maatschappij
Voeg daarbij dat de leiders dezer gc-
dachtenbeweging trachten bij de jeugd
een geest van mistevredenheid,bitterheid.
opst«.nd, wantrouwen ten opzichte de
Bisschoppen, wie ze ook zijn, zooals ook
ten opzichte der priesters en zelfs der
seminaristen, aan te kweeken. Dergelijk,
gesteltenissen zijn klaarblijkelijk tegen
strijdig met den katholieken geest welke
de vorming dor jeugd moet överheer-
schen, en zelfs in tegenstelling met alle
gezonde opvoeding.
Ik v raag derhalve aan onze leeraars van
hunne leerlingen te beveiligen tegen deze
schadelijke strekkingen.
Zij kunnen cr veel toe bijbrengen
den dampkring te zuiveren, met zekere in
omloopzijnde, valsche ot gevaarlijke gi
dachten te verbeteren, zonder nochtans in
het minste, de liefde tot de moedertaal en
de gehechtheid aan de Vlaamsche kuituur
te onderdrukken. En zij zullen vooral
positief werk van opvoeders verrichten
met de verlangens hunner leerlingen te
geleiden, met hun de vaderlandsliefde in
te prenten, en boven alles met aan hunne
jeugdige geestdrift -voor te stellenhet
verheven Katholiek ideaal waaraan al het
overige moet ondergeschikt zijn.
Het in het Nederlaidsch gestelde na
schrift luidt
Bovenstaande onderrichtingen, die wij
goed gevonden hebben aan de Zeer Eer
de Heeren Bestuurders onzer Klein
Seminaries en Colleges op hunne jaarlijk-
sche vergadering te geven, werden ten
deele, doch niet gansch nauwkeurig, in
iommige dagbladen opgenomen. Daaraan
hebben zekere Vlaamsch-nationalistische
bladen commentaren vastgeknoopt,die wij
ter hunne rekening laten. BJnkel w illen w ij
volgende aanmerking maken.
Nergens wordt er meer gesproken over
plichten jegens God, over natuurplicht,
over gewetensplicht, dan in nationalisti
sche kringen. En alsdan een Bisschop, die
toch, krachtens zijn kerkelijk leerambt,
bevoegd is om o\ er godsdienstplichten ,na-
tuurplichten, gewetensplichten, in een
woord over zedenleer zijn oordeel te vel
len, eventjes raakt aan de holle slagwoor
den die deel uitmaken van hun gedachten-
stelsel als een Bisschop, die de verant
woordelijkheid draagt over. de opvoeding
onzer jeugd, zekere gevaren aanwijst en
eene richting aanduidtdan gaat die Bis
schop, volgens diezelfde lieden, zijn recht
te buiten, dan doet hij aan politiek en
omdat hij niet instemt met de zoogeze«de
Vlaamsch nationale gedachte wordthij
oorgesteld als vijand van Vlaanderen
Wij geven dit feit ter overw eging aan
onze priesters en geloovigen, omdat niets
beter den geest kenmerkt die in sommige
kringen heerscht.
Ons vlaamsche boerenvolk ont
waakt. Zijn sluimerende krachten ko
men boven, en we moeten dat vlaam
sche boerenvolk van dichtbij kennen
om de diepte van die sluimerende
achten te kunnen meten.
De landbouw gaat vooruitons
boerenvolk komt omhoog in heel zijn
wezen en doeningontwikkeling die
berust op een flinke broodwinning
enerzijds en op de voorschriiten van
Godsdienst en zedenleer anderzijds.
Nu de jonge boeren in dichte massa
schouder aan schouder komen te
staan, zal die ntwikkeling. die op
gang van den christelijken vlaamschen
boerenstand in en door hun groote
vereeniging: den Boerenbond, nog
rapper vooruitgaan.
Ziet eensNiet minder dan 700
jonge vlaamsche boeren, voor 't raee-
rendeel tusschen 18 en 25 jaar, waren
op 2e Kerstdag te Leuven op hun post
oor den jeugddag jonge mannen,
lier op hun stand. Ja iets is aan
't veranderen in onze vlaamsche boe-
renwereld, God en Volk ten bate.
Wilt gij nu een staaltje hebben van
t geen men van onze vlaamsche boe
ren wil maken, lees hier een kort uit
treksel van eene der zoo nuttige les
sen die op 2® Kerstdag gegeven
werden Gij zijt niet alléén, zoo
zegde men daar aan die 700 jonge
boeren, leden van een huisgezin en
leden van uwe hoerengilde en hare
jeugdafdeelingboven dat lidmaat
schap staat het lidmaatschap onzer
geestelijke vereeniging, de H. Kerk.
