KATHOLIEK VAN DE DAAD
HET YPFRSCHE VOLK
E
*0 Jaar. - Nummer 4.
30 Centiemen.
Zaterdag 28 Januari 1928.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
at.
Ons antuuoord
op een handsvol leugens
En waar men uit de biechte klapt...
WERVICK
Van een jankenden sos die zijn
eigen zeiven buiten gooide
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND":
25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
Or
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j. CAS]ER)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden worden.
Kleine berichten en nieuws
WOENSDAG avond.
ten laatste tegen den
.en hoort daar veel van spreken op
t dagen, en niet zonder reden want wij
ben wonderbare, zonderlinge tijden,
len ten dage worden de grofste tegen-
lingen, de meest schokkende tegen-
digheden als iets van zelf sprekends
iets geheel natuurlijks aangenomen en
*>ntschuldigd. De grievendste wan-
vtanden gaan erdoor gelijk i brief
|]r de bus .Men is thans god. enstig
torgens en heidensch en were*Jsch of
it nog meer, 's avonds. Christelijke of
genaamd christelijke ouders laten hun-
neisjes van 12 tot 13 jaar verschijnen
Dals en avondbijeenkomsten ze leiden
ir zelf naartoe en naar den schouw burg
jie cinemavertooningen. 's Morgens zit
i met zijne armen wijd open voor een
éjsgebed en 's avonds dwingt men zijne
«nen naar eenen foxtrot of een jassband
i^en of andere w ellustige step. 's Mor-
s zit men op de eerste s.oelenrij in het
a van God en 's avonds zit men in eene
e of een orkestzetel in het huis van den
.vel. 's Morgens is men log hier of
ir gekleed om naar de mis te gaan,
ivonds legt men alle zedelijke kleedij ter
ie en loppt men ontkleed naar de eene
andere dansgelegenheid.'
reiezijnjchristen en katholiek in 'topen-
ir leven, doch ze hebben twee levens,
"houden er ook een bijzonder leven op
s daar niemand zijnen neus heeft over te
ken. En 'tis maar bestook., voor den
Is want er is een luchtjen aan, aan dat
tonder leven. Maar ze zouden toch ferm
piesten zitten moest men eens hun le-
lfisboekjen opendoen om er uit nieuws-
irigheid eens in te bladeren.
En o jammer, aan deze halfslachtigheid
liever aan die dubbelzinnigheid gaat
el goeds verloren.
KVat een diepen indruk maakte op mij,
I zijn verschijnen, het boek van Paul
DurgetLe démon dumidi. Alle vooraan-
aande katholieken dienden dit werk te
:zitten voor hunne geliefkoosde lezing,
j zouden eruit leeren dat indien men zijn
ven niet verhoogt en brengt bergop tot
in de hoogte van zijn godsdienstigeover-
iging, men weldra zijne overtuiging zal
trlagen en brengen bergneer tot de laagte
in zijniet en. Met andere woarden denk
>ed en leef slecht, weldra zult ge slecht
rnken en slecht leven.
Met gevel-katholieken, is degoedezaak
et gediend, integendeel wordt ze door
:n geschaad. Dat weten onze tegenstan
:rs wel en daarom juichen en jubelen ze
s een van de onzen zijn kazakke keert
larom vinden zij er een helsch genot in
5 iemands gedrag zijne overtuiging doet
:gen. Integendeel schuwen ze en achten
:n man uit één stuk die zijn leven in ver-
•uding stelt met zijn princiepen
Vroeg of laat komt het tegenover mal-
inder zwerende van zulk een tweezijdig
ven voor den dag, somtijds met geruch-
van een krak, en dan heeft men het
handaal,door de tegenstrevende nieuws-
aden met evenveel furie als leedvermaak
tgebaat.
Somtijds duurt het heel lang vooraleer
kanker die het lichaam al binnen ver-
ert, zich aan de oppervlakte vertoont,
aar ten langen laatste zetten de kanker-
itten toch 'naar buiten, ze breken open
vertoonen voor alwie 't zien wil, hoe
:r de ontbinding gevorderd is, Het in
wendig bederf duidt op het wit gekalkte
graf.
De christelijke leer is geen leer van
fa9ade, zij moet dóórdringen door het ge-
heele wezen, door merg en beenderen zij
'aden omgezet of anders wreekt
zij zich op den halfslachtige en laat hem
staan met zijne schaamte en zijne schande
in 't aanzien van de geheele wereld.
Men kan er geen comediespelletje van
maken, men is christen of men is het niet,
men is katholiek uit één stuk of men is er
een uit vele stukken en die houden dan
slecht bij malkaar.
Hoe zeide Christus dat, die menschen-
kenner V Sprak hij niet ievers van huiche
laars; van volk dat iemand eert men de
lippen maar wier hart ver van hem is
Er zijn heden ten dage heilaas te veel
gevel-katholieken en te weinig katholie
ken van de daad. En laten wij maar onze
schuld bekennen en mea culpa slaan. Im
mers zijn wij zelf niet al te dikwijls ver
verwijderd van die éénheid in ons leven,
van die volmaakte eensluidendheid van
ons gedrag en ons geloof. Het mensche-
lijk opzicht is naaste gebuur van zulke
halfslachtigheid en hoe dikwijls gebeurt
het niet dat wij uit menschelijk opzicht
ons vaandel in onzen zak steken en be
schaamd wegkruipen in eenen hoek ge
lijk iemand die schoppen in zijn broek
heeft gekregen
Hoe dikwijls gebeurt het niet op trams
of treins, in wachtzaal, hotel of magazijn,
dat twee katholieken de een voor den
anderen de vlag strijken en beschaamd
staan, immers omdat de een van den an
deren niet weet van welke kleur hij is
Het menschelijk opzicht ligt als een
doemenis op de katholieken gevallen,
zij zijn de schuwste menschen ter we
reld. Alsof er iets in hun godsdienst was
waarover ze moeten beschaamd zijn.
Belijders van andere godsdiensten ken
nen dat schaamtegevoelen niet of ten
minste niet in zoo hooge maat.
Ik herinner mij nog,'t was op een stoom
schip, er waren meer dan duizend men
schen aan boord, van alle denkwijzen en
geloofsbelijdenissen, voorzeker veel ka
tholieken en onder andere ook een muzel
man. Aan geen enkele katholiek was er
iets te zien dat zijn geloof verried, maar
de mahomedaan, zoodra zijn uur van bid
den gekomen was, bad hij spreidde zijn
burnous over 't dek, keerde zich met zijn
gezicht naar Mekka en begon zijne bui
gingen ten aanzien van al die vreemde
menschen, zoo kalm en gerust als had hij
moedermensch alleen gestaan te midden
van de Sahara woestijn.
Schijn en wezen, woord en werk, buiten
en binnen moeten één zijn, of anders is
'teen ellendige boel.
Hoe wil men steun gaan maken op
iemand die wit uitgeeft en zwart inheeft,
't is eene klok met eenen valschen klank
en die kan anders niets als verwarring en
valsch akkoord te weeg brengen.
.Moet men nu gaan en het kaf uit het
koorn ziften moet men alle elementen
gaan verwijderen die geen zuiveren goud
klank geven. Dat ware de zaken te ver
drijven. Maar wij kunnen alvast begin
nen met ons eigenzelf, met de tegenstrij
digheid uit ons leven te bannen en er de
eenheid in te brengen, zoodanig dat we
als christenen, als katholieken, als man
nen uit een stuk, daar tegenover ons
eigenzelf en tegenover de anderen staan.
Zoodanig dat we in v reugde *n in leed, in
ramp en in voorspoed, voor God en voor
de menschen het merkteeken indachtig
zijn, in het doopsel en door het doopsel
op onze ziel geslagen, waardoor we op
eene bijzondere manier in de familie van
Christus gesteld zijn als belijders van het
christen geloof in alles en door alles en
tot in de tanden van het grijnzend schate
rend ongeloof, in weerwil van de meest
verregaande goddeloosheid rondom ons.
Christen zijn van de daad en niet alleen
van den schijn, dat is de groote behoefte
waar onze moderne tijd onder lijdt zij is
onbekwaam tot eene krachtinspanning,
onbekwaam tot een sacrificie als 't erop
aan komt haar geloof met haar leven over
een te brengen en dat zien we heden ten
dage wanneer het godsgeloof in strijd
komt met de staatkundige overtuiging,
noemt men zich nog christen en katho
liek, maar heeft men den christen moed
niet meer om zijnen wil te plooien naar de
wil van God. uitgedrukt, zegt het geloof,
in den wil van onze wereldlijke of geeste
lijke oversten.
M ij staan hier voor het vierde gebod en
't is voor niet dat Christus gezeid heeft
eert vader en moeder en, voegt de cate
chismus erbij, onze vader en moeder dat
zijn alle onze, oversten zoo 'geestelijke als
wereldlijke.
Wie mijn priester aanraakt... Raakt
den appel van Mijn oog aan... zoo sprak
de Heer der Ileeren... de God onzer
vaderen.Onze Meester, als wilde Hij
zeggen: M'ie Mijn priester treft. treft
Mij zei v en en treft in mij 't geen Mij
duurbaarst is
Dat hebben zeker wel de Katholieke
Ylaamsche Nationalisten vergeten als
wanneer zij in hun weekblad van Yper
en omliggende 't artikel neerpenden...
...daar vertelt men het volgende over
de houding der leiders van de Christene
vakbeweging, bij hun zelfstandige
toetreding tot het walgelijkste franskil-
jonsche ministerie dat sedert '18 tot
stand kwam
Het is onder den drang der hoogere
geestelijkheid dat de Christene werklie-
den tot het ministerie zijn toegetreden.
Op de vergadering van den voormiddag
in de Pletinckstraat bewees een voor-
loopige stemming dat er slechts twee
partijgangers waren van een samengaan
met de franskiljonsche en liberale con
servateurs, namelijk Heyman en een
andere.
Gedurende de namiddagzitting werd
er besloten niet tot de eindstemming
over te gaan voor 4 uur. Dit baarde ver-
wondering en lokte protest uit. Rond
vier uur kwam een expressbrief uit
Mechelen en werd voorgelezen. Hij
kwam van Mgr Van Roey en bevatte
het uitdrukkelijk bevel tot het ministerie
toe te treden. Dit werd dan ook beslis-
door de algemeenheid min een Van
Cauwenberg van Mechelen
...Er zijn geen christene werklieden
meer. Wanneer zullen onze bedrogene
n werklieden inzien dat hun plaats is bij
een zelfstandige vakorganisatie?? Vlaam-
sche werklieden ook uw schuld wordt
groot tegenover Vlaanderen als gij nog
langer een organisatie blijft steunen die
een pijler geworden is van onrecht en
verdrukking Waarom draalt gij nog
langer lid te worden onzer ziekenbon
den, onzer vakorganisaties???
Of en hebben die heeren van de Redac
tie het zelf niet opgesteld, /ij dragen er
evenwel de verantwooi delijkheid van,
gezien zij bet opnemer
't Is ver gekomen als wanneer die zeer
katholieke lieden, om werkmenschen in
hun syndikaat te krijgen, zoo moeten
leeren liegen en zoo de Kerkelijke Over
heid moeten hatelijk maken.
Ja, zoo moeten leeren liegen, want van
voorloopige stemming in de voormiddag
vergadering der Pletinckstraat was er
geen spraak. Dat er 's namiddag be
sloten werd niet tot de eindstemming over
te gaan vóór 4 uur, zijn leugens Dat er
rond vier uur een expresbrief uit Meche
len aankwam, is een uitvindsel, en dat
Mgr Van Roey het uitdrukkelijk bevel
gaf aan de Christene MYrklieden het
ministerie toe te treden is anders niet of
de Hooge Kerkelijke Overheid hatelijk
maken.
Moesten wij, Christen Werklieden, die
tot den laatsten dag trouw aan Kerk en
land hebben* gezworen.moesten wij nu
de muren onzer steden en dorpen, de
paneelen onzer lokalen en feestzalen be
hangen met affichen waarop als titel in
grooteletters zou staan Heeren Katholieke
Vlaamsche Nationalisten, gij zijt allerge
meenste leugenaars, 't ware nog maar de
naakte waarheid... dat zeggen de vier
afgeveerdigden van 't Christen arrondis-
sements-werker verbond van Yper die heel
die vergadering bijwoonden en er geen
letter en geen woord van verloren.
De artikels die naderhand in onze
Volksmacht verschenen zijn hebben klaar
en duidelijk onze gedragslijn afgeteekend.
En wij zullen nooit dulden dat. Zijne
Doorluchtige Hoogwaardigheid Kardi
naal Van Roey primaat van Belgie, wien
alle christenen zoowel geloovigen als
priesters, liefde, eerbied en onderdanig
heid verschuldigd zijn, door gelijk wie
zelf niet door zoogezegde christen men
schen dien naam onwaardig aange
vallen wordt en hatelijk gemaakt. De wer
kende klas. in zoo noodlottige omstandig
heden verkeerende, verdwaalt reeds
gemakkelijk genoeg van Kerk en priester
af en de wettige overheid wordt reeds
genoeg ten onrechte belasterd door gods
diensthaters dat het niet noodig is aan dat
duivelswerk mede te helpen.
Katholieke Vlaamsche Nationalisten,
groot is uwe verantwoordelijkheid, die
U niet schaamt op 't altaar uwer ver
waande idealen zelf het hoogste Kerkelijk
gezag te offeren.
Als Christene Werklieden, wij vergeven
het U omdat heel zeker Mgr Van Roev
ook van II zou zeggen zooals onze Meester
van de Joden Vader vergeefTiet hun
want zij weten niet wat zij doen... maar
vergeet niet dat gij bezig zijt van langs om
meer met aan te toonen wat gij zijt en dat
uw verdoken spel dagelijks klaarder voor
den dag komt.
Met hem de Looner van alle goed maar
den ook Straffer van alle kwaad zult g'af
te rekenen hebben en eene organisatie die
den Priester aanraakt, raakt den appel
van Gods oog aan... wee U... dus
Het stadsbestuur had besloten eene
Commissie samen te stellen die zou
uitzien naar de geschikte middelen
om den woningnood alhier zooveel
mogelijk te lenigen. De Commissie
leden moesten dus gekozen worden.
De socialisten, die overal hunne voe
ten onder de tafel willen steken, niet
om te helpen, maar om stokken in
't wiel te steken, zooals in 't bestuur,
begeerden er bij te zijn. Men moest
er een onder hen zoo maar opnemen,
zoo meenden zij, opdat er ook een
socialist in de Commissie zoude zete
len. Volgens gewoonte, echter, moest
er gestemd worden. De katholieken,
in meederheid zijnde en bij ondervin
ding wetende wat voor kwibussen de
sossen zijn ruziemakers die alzoo-
veel afweten van besturen als van
duivenconstateurs de katholieken
dus waren te wege die pootelaars
feestelijk van kant te laten. Daarop
ging de sos aan het janken gelijk een
hond in den maneschijn, hij jammerde
dat het de moeite niet waard was van
te stemmen, dat de uitslag toch op
voorhand kon voorzien worden en dat
hij toch geen kans had om gekozen Ie
worden. Als hij alzoo een heel kom
metje vol gejankt had, zoodanig en
zooveel, daar waren er ten slotte
eenige die flauwe compassie kregi n
en daardoor eene misplaatste ziens
wijze gingen opvatten. De stemming
greep dus plaats de sossen in hunne
tranerige wanhoop stemden wit, de
katholieken voor 't meerendeel, ver
stonden hunnen plicht en stemden
katholiek, eenige nochtans onder hen
ielen flauw uit lakschheid en stemden
socialist...
't Einde van de historie was koste
lijk om zien, de sos trok een gezicht
als een duivel die wijwater gelikt had,
want peins nu ne keer, hadde hij
maar 't verstand gehad van te stem
men dan ware hij gekozen geweest en
nu stond hij daar te puiloogen en
mocht hij op zijn borst kloppen en
weeklagen: «Ach mij, uilskieken dat
ik ben, hadde ik het maar geweten
eilaas, nu heb ik mij zeiven buiten
gesmeten
Daar blonk nu onze sos,
Voorwaar geen slimme vos
Nog dommer dan een os.
'In het socialistisch bladje waar
onze Wervicksche «Stakingkweeker»
gewoonlijk zijn zeever laat loopen,
schrijft hij, op 22 Januari, dat, in de
gemeenteraadszitting een punt
wordt uitgesteld tot bij de bespreking
der begrooting voor 1928 die nog op
de dag ude niet voori,omt en die.
volgens de gemeentewet den ln Maan
dag van October moet besproken
zijn». Hij voegt erbij «Modelbe
stuurders
En dit zoo rap kritikeerend per
soontje WIL alleenlijk niet weten om
welke redens de begrooting nog niet
op de dagorde kwam. Neen, dan had
zijn zeever geen uitweg gehad. Im
mers, h?t Modelbestuur doet
gaarne de zaken IN en MET orde en
is niet verantwoordelijk voor de nala
tigheid van hoogere besturen.
Deze roode rammelaar zal ook niet
zeggen of het eenig socialistisch ge
meentebestuur in het ronde reeds
zijne begrooting heeft gestemd. Neen
't, niet waar, en vele en meestendeels
der andere ook niet, en deze van
Wervickzal wel eerst te berde komen.
De Mier.
Vraagt in de post een abonnement op