Socialisme en Godsdienst Crédit Anversois Dirt Lans ..'II eten VAN KATTEN EN CATTEN KATTEFEESTE. EEN BEZOEK in de vaartstreek van Yper 50c Jaar. - Nummer 10. 30 Centiemen. Zaterdag 10 Maart 1928. Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper (j. casier) MISSIAEN'S GELOOFSBELIJDENIS Yper moet toonen wat het kan. 5e HANDELSFOOR Coloniale Landbouwtentoonstelling. Handelaars HET YPERSCHE VOLK Dixmudestraat, 18, YPER Aile Bank- en Beursverhandeiingen. amm Ypersche Stadium TEN KWADE i)prrofl)f ABONNEMENTPRIJS 1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr. Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel. ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND: 25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekening 40.201 waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn van 14 tot 16 uur. AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG ten laatste ingezonden worden. Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den WOENSDAG avond. Als niet komt tot iet, dan kent iet ze zei ven niet De waarheid van dit Vlaamsch spreek woord bleek eens te meer uit de jongste vergadering van den Gemeenteraad van Yper. Zooals eenieder weet, werd Gezel WI is- siaen. plots, van zijne nederige sociale positie van muziekant in het liberaal muziek van Meenen tot het geprezen ambt van gemeenteraadslid en volksver tegenwoordiger van Yper verheven. Die sociale verandering, die hij denkt uitsluitelijk aan zijne zoogezegde uitne mende persoonlijke hoedanigheden te moeten wijten, heeft den man zoodanig met blinde verwaandheid geslegen dat geen enkel punt op de dagorde van den Gemeenteraad mag voorgesteld worden zonder dat de roode baas het noodig acht het zuiver socialisten standpunt daar te stellen en met veel behendigheid weet hij, in dergelijke gevallen, veel ledige en luid ruchtige zinsneden aaneen te schakelen. De bespreking van de voorgestelde toe wijding der stad aan het H. Hart leverde daarvan het stellig bewijs. Dat gezel Missiaen en zijne accolieten tegen dit voqrstel een zoo heftig verzet aanteekenden verwondert ons niet. De socialistische leer is immers met hare enge materialistische cn zinnelijke opvatting van het leven, hare systemati sche zucht naar uitsluitelijk stoffelijke belangen en voldoeningen, haar aanhou dend aanprikkelen van den werkljeden- stand tot een immer meer wreeden en on- verbiddelijken klassenstrijd, in radicale tegenstelling met princiepen van de ka tholieke godsdienst en zedenleer. Gods dienst en Socialism staan onvermijdelijk tegenover elkander in eene formeele en onverzoenbare tegenkanting. De leitmotief van de rede van Missiaen was 't moet niet gebeuren de stad heeft daar geen belang bij Hoe plat materialistisch. Is het leven van een mensch dan enkel en alleen een strijd om altijd meer en meer centen en altijd meer en meer wellust en zinnelijke genuchten alleenlijk eene gele genheid om aan zijne wulpsche en zinne lijke driften hoogtij te laten vieren Neen. De geschiedenis leert ons het lot der vol ken en steden waar genieten het orde woord en de eerste bekommering was. Onze godsdienst is meer verheven en edelder. Zoowel als de mensch, wierd de maat schappij waarin hij leeft door God ge schapen. Pin uit reden van dien oorsprong heeft de mensch, 't zij als enkeling, 't zij als lid van de maatschappij, het recht en den plicht zijne godsdienstige gevoelens in het openbaar te uiten. Zoowel als de mensch en om dezelfde redenen heeft de maatschappij het recht en den plicht God te erkennen, te vereeren, Hem openbare hulde te brengen, God is verders de bron van alle goed. En daarom heeft de mensch het recht over zijne private belangen Gods zegen af te smeeken en als vader en als burger de belangen van zijn huisgezin en zijn maat schappij onder Gods hoede te stellen. Dit zelfde recht mag en kan men aan de maatschappij niet ontkennen; Tal van steden, gouwen en dorpen heb ben reeds met luister, geestdrift en met de eenparige instemming van gansch hun ne bevolkingen het H. Hart als Kristus- Koning gevierd en gehuldigd. Te Yper zal dat ook geschieden tot spijt van wie 't be nijdt In Gods zegen is alles gelegen Dit heeft de roode baas vergeten Verge ten, wel te verstaan, voor zooveel hij van deze elementaire begrippen ooit de minste notitie gehad heeft. EN Het getal inschrijvers neemt dagelijks toe; vele belangrijke firmas hebben eraan gehouden den oproep te beantwoorden. De foor belooft zeer aantrekkelijk te zijn door de verscheidenheid der tentoon stellende vakken. Het bestuur herinnert nogmaals dat alle Ypersche handelaars en nijveraars, alsook alle depothouders gevestigd te Yper van vreemde firmas, uitgenoodigd worden aan de tentoonstelling deel te nemen. Het Komiteit tracht zooveel mogelijk in be trekking te komen met alle mogelijke deelnemers doch niemand mag het kwalijk nemen indien hij door de uitnoodigingen niet getroffen wierd. Niemand word uit gesloten, iedereen is welkom. Het bestuur doet ook een oproep tot de Ypersche bouwmeesters en teekenaars opdat zij de plannen der door hun afge- wrochte gebouwen zouden laten aan schouwen door de bezoekers. Hoe menigmaal is het ons gebeurd dat vreemde bezoekers, in bewondering oor de fijnheid der schoone gebouwen, ons vroegen: Is dat de uiting van Ypersche Kunst? En ons be.estigend antwoord Heel zeker, Ypersche opvatting, Yper sche teekening, Ypersche uitvoering was gemeenlijk gevolgd van de verba zende verklaring «Dat was ons onbekend.» Maakt uwe kunst bekend aan degenen die ze niet kennen. De Handelsfoor heeft enkel en alleen voor doel de herleving van Yper. Deze tentoonstelling moet de aandacht trekken der vreemde bezoekers op de hier ontstaande nijverheden, op de koop waren door onze handelaars ten toon gesteld, op de Ypersche kunst. Yper was voor den oorlog een zeer handeldrijvende stad, en een honderdtal handelsreizigers vertegenwoordigden hare handelshuizen. Zij was ook eene kunststad ieder huis was een museum, ieder ambacht was eene kunst Het is om dezen vroegeren welstand en faam te herwinnen dat er hoeft hand in hand gewerkt te worden. De legende dat geene nijverheid te Yper mogelijk is moet voor goed verdwij nen en de bezoekers der foor moeten met de overtuiging vertrekken dat Yper wel dra opnieuw eene eervolle plaats zal bekleeden in het ieverige Belgie. Ook het Ypersche publiek moet meer en meer overtuigd worden van wat het in zijn eigen stad vinden kan. onder alle opzichten. Yper moet toonen wat het kan. Daarom moet de foor van 1928 hare voorgangei s overtreffen. Door dit bericht doet het bestuur een laatste oproep aan de deel nemers. Op Zondag 18 Maart half vasten te 2 uur, in het ft Hotel Sultan a heeft de ver gadering plaats der tentoonstellers voor het bezoek der lokalen. vraagt eene aankondiging in N.V. EN DE Waarom wordt eij in de Ylaamsche spreuken en zeisels zooveel gewag ge maakt van katten Ik hoor de menschen zeggen 't Is een groote katte als ze willen iemand aanwijzen die buiten het gemeene is 't Is geen katte om zonder hand schoen te pakken - \an iemand die niet al te gemakkelijk van omgang is 't Is nu dat de katte te koorde gaat zeggen ze als er iets gewichtigs staat om te gebeuren. Yper heeft zijn a Kattefeeste Tusschen Brugge en Blankenberghe heet het halfwegehuis Katteroche Gatzand heet een streke aan de Vlaamsche kuste. <t Cattegat heb ik nog onthouden uit mijne aardrijkskunde. 'k Verwonder mij over zooveel katten in onze vlaamsche sprake. Wij Vlamingen hebben toch geene voorliefde voor dat huisdier gelijk de Turken voor den hond. Doch komt het woord kat dikwijls voor in onze taal, wij vinden 't niet altijd ge- lijkig geschreven en veel van die spreuken veranderen hunne beteekenis in gevolge ze geschreven staan met eene K of met eene C. In al de boven aangehaalde uit drukkingen is het zeker dat er van het huisdier geen sprake is. Maar van wie of van wat dan. Mrel het schijnt dat de Catten eene oude vlaamsche edele Familie of Stam of Clan waren, die veel bezittingen hadden geheel Vlaamderen door, en tot in Hol land, en die veel an hen deden spreken, zoodanig dat ze eenen zekeren indruk maakten op het volksgemoed en hunnen naam overal achterlieten. Alzoo. 't Is een groote katte zou Catte zijn en 't zelfde beteekenen als nu 't is een hooggeplaatste kerel. Want kerels of karls waren ook een Vlaamsche stam of familie van vechters en vrijbuiters. Zie maar E. V. Cappel in Biekorf't j. 1900. Gewoonlijk toch in onze streken is de eene kat niet grooter als de andere en zijn geene groot genoeg om de ver beelding te treffen en ze te doen door gaan als tijpen van een aanzienlijk mensch. Er kan dus van het dier geen spraak zijn te meer dat er hier geen kwestie is van lichamelijke maar van zedelijke grootheid. Geen Catte om zonder handschoen te pakken 't moet hier ook Catte zijn hoewel de katte scherpe klauwen heeft. Maar hebt ge nog ooit een kat met handschoen weten pakken en wel met zulke handschoen die dik genoeg zijn om katteklauwen onschadelijk te ma ken. Neen ook hier is geen sprake van de huiskat maar wel van eenen kerel die aanzienlijk en te ontzien is. 't Is nu dat de Catte op de koorde gaat zeggen de menschen en dat zeg gen heeft geen zin, noch met de kat noch met C. Katten gaan bij ons op geen koorden en elders ook niet Cat ten waren voorzeker ook geen koorde- dansers. Wel wat dan De spreuk is eenvoudig een voorbeeld van wat de taalstudenten noemen volksetymologie. Dat verdient een woordjen uitleg 't volk hoort iets dat zijn begrip te bo ven gaat en 't verstaat niet, bijvoor-, beeld zegt menGij zult met dat postje geen vette zoppen weeken nu dat is niet volksch, dat gaat er met den eer sten niet in bij 't volk, daarom zoekt het wat anders dat erop gelijkt en zegt: ie gij zult met dat postje geen vette zok- ken kweeken In plaats van hij staat van d'hand Gods geslagen zegt het volk hij staat van 't lam Gods geslagen In plaats \an hij is van de spanader gesneden zegt het volk n hij is van den Spanjaard gesneden En insgelijks zegt het volk 't Is nu dat de Katte op de koorde gaat in plaats van 't Is nu dat de Catte ten choore gaat Willende beduiden eene belangrijke gebeurtenis, immers hadden de Catten als aanzienlijke familie hunne plaats in den choor van de kerk en ze trokken daar op groote dagen naartoe. Yper heeft zijn kattefeeste, en 't wordt onder de menschen verteld dat eertijds een arme kat van St Maartens toren of van den halletoren naar beneden gewor pen werd 'k Vrage mij waarom? Ande ren zeggen dat eene kat in een bak ge sloten werd en aan de sprange van eene gaaiperse gebonden werd en dat de boogschutters met hunne pijl en boog dien bak moesten kapot schieten en dat die duts van een kat uit hare hoogte op heur vier pooten kwam vallen. Nog eens, gelooft dat Naar mijn bescheiden in zien is er hier weer geen kwestie van den viervoeter, ons huisdier, maar van tweevoeters de Cattestam tot wiens eer of door wiens toedoen vroeger de Catte- feest werd ingericht. De Katteroche boven Brugge zou de Catteroche zijn en eene aloude herberge hebbende behoord tot of haren naam verkregen van de aloude Cattefamilie. Cadzand en Cattegat zouden van den zelfden oorsprong zijn; de t in Cadzand zou voor de z hare scherpte verloren hebben en tot d geworden zijn en Catte gat zou eene zeedeur of zeegat beteeke nen uit het Noorden zoo genoemd naar de aloude familie der Catten. Ben ik nu heel en gansch mis Er zal wel iemand zijn die 't mij zal zeggen. In elk geval is er aan mijne uiteenzetting niets wetenschappelijks, 'k wil 't geweten heb ben dat ik geen wetenschappelijk karakter ben. Maar met de kattefeeste kon ik het over mijn herte niet krijgen dat die legen de zou blijven bestaan over eene wreed heid aan eene van onze beste huisdieren aangedaan. Vlamingen zijn geen wree daards tenzij als ze 'nen borrel op hebben, maar dat gebeur, nooit. Zoo zullen wij de Kattefeeste eens te meer van harte vieren, als we weten dat de muizepakker buiten kwestie is en de Cattcfeeste een van de oudste schakels is aan de Vlaaamsche volksoverlevering. De handel- en nijverheidskamer zet met taaien wil hare werking voort en laat geene enkele gelegenheid voorbij gaan, om nopens de vaart Yper-Yzer, alle waardevolle argumenten te doen gelden en allen invloed in te roepen. Het verhoor bij den heer Jaspar, Eerste Minister en bij de heer Baron Janssens de Bisthoven, Gouverneur van "West Vlaan deren, beide met goedenuitslag bekroond, was een spoorslag om nog op andere deu ren te kloppen. Zaterdag laatstleden had een bezoek plaats in de vaartstreek waaraan deel na men eenige politieke mandatarissen en eenige bestuursleden der Handelskamer. Hadden aan de uitnoodiging beant woord de heer Senator Depontieu, en de heeren Volksvertegenwoordigers Brut- saert en Missiaen, de andere uitgenoo- digden, belet door ambtelijke zaken op andere plaatsen, lieten zich veront schuldigen. Opvolgentlijk wierden bezocht De werken aan de nieuwe brug der Driegrachten, te Noordschote. De werken aan de nieuwe brug van Sleenstraete, reeds ver gevorderd, alwaar den heer Ingenieur Van Hauwermieren zich bereidwillig bij de bezoekers ver voegde. De toebereidselen voor het uitbaggj en der vaart tusschen Steenstraat en het Sas. Het Sas van Boesinghe. De heer Ingenieur gaf uitleg over het bestaand ontwerp tot herbouwen van het Sas en over het maken van een tweede en nienw sas tusschen Boesinghe en Yper. En eindelijk de Kaai te Yper. De heeren bestuurleden der handels kamer deden aan de heeren Senator en Volksvertegenwoordigers uitschijnen, wel ke handel en nijverheden er eertijds ge vestigd waren langs de kaai te Yper: granen, mais, bloem, noordsch hout, pe- trole, duinzand, baksteenen, kolen, enz. en welk verlies de streek onderging door het verdwijnen van die bedrijvigheid. De heeren uitgenoodigden beloofden stellig de hand te houden aan het stemmen en uitvoeren der kredieten door M. Jas par aangekondigd. De Katholieke partij heeft op haar pro gramma ingeschreven: Het bekomen van 't spoedig opdoen der vaart Yper-Yzer. Hare mandatarissen zullen met al hunne krachten en invloed werken aan die taak, gansch de Ypersche streek ten bate. KOMT TE VERSCHIJNEN van door C G E Z E L L E Qggr Ingenaaid 30 Frank. Gebonden 40 Frank. Prachtwerk dat in geen enkel Vlaamsch gezin mag gemist worden. ALGEMEENE VERGADERING Op Maandag 27 Februari greep de Algemeene vergadering plaats in het Hotel Continental Mijnheer Amand Donck, Voorzitter der maatschappij, zat de vergadering voor, in tegenwoordigheid van een goed aantal aandeelhouders. De bilan werd als volgt voorgesteld en aanveerd TEN GOEDE Vastliggend Eigendom 30.259,06 Instellingen 19.955,52 50.214,58 Weerden S. Y500,00 Beschikbaar Kas Niet Eischbaar Kapitaal 35.000,00 Kasbons 10.000,00 Wettelijkereserve 390,38 Aflossing Vorige Eischbaar Niet afgehaalde dividenden Voorzien Dienst der Kasbons In staat stellen der sportieve instellingen Uitslag Saldo 1926 219,47 Batig slot 4.379,12 4 538,19 55.252,77 45,390,28 5.500,00 763,80 500,00 2.500,00 4.598,59 55.252,77 WINST EN VERLIES REKENING Saldo 1926 219.47 Batig slot 1927 4.379,12 4 598,59 Aflossing 1.500,00 Wettelijke reserve 219,00 Aan de aandeelhebbers 5 1.750 00 Over te dragen saldo 1.129,59 Fr. 4 598,56 De Heeren E. de la KETHl'LLE en J. SOETE, beheerders en L. NOTE- BAERT, kommissaris, wierden zonder tegenkanting in hun vorige hoedanigheid hernoemd. De interesten zijn uitbetaalbaar bij E. SEYS.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1928 | | pagina 1