t Jeugdver bond voor katholieke Actie Allen naar Antwerpen op 26 Augustus Betoogmg te HONGARIË Al liep de Leugen Ghtsi en ziine lentosnsiefiino TER NAVOLGING 50 Jaar. - Nummer 34. 30 Centiemen. Zaterdag 25 Oogst 1928. Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper Ben verkooper aan voordeelige voorwaarden van titels, kapitaal, aaodeelen der Samenwerkende Maatschappij "Confiserie desFlan* dres et Chocolats Chimère Schrijven op bureel dezer onder G. C. D. V. BERICHT. £jd (Jpcvscljc (Kill ABONNEMENTPRIJS 1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 5 maanden 5 fr. Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel. ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND: 25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL ro5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekening 40.201 (j. casier) waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn van 14 tot 16 uur. AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG ten laatste ingezonden worden. Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den WOENSDAG avond. Op den vooravond van den triomf dag van Antwerpen morgen 26 Augustus rakelen wij nog eens enkele gedachten op die vroeger in schriften en bladen reeds werden mee gedeeld, als laatste spoorslag voor die openbare belijdenis van ons geloof. Gaat... onderwijst... alle volkeren... sprak de Meester tot zijne apostelen en op Zijn woord gingen zij... zonder verlegenheid... zonder weerhouden... zonder de minste opspraak... en toen zij den marteldood gestorven waren, stonden er honderde siscipelen op om hun werk voort te zetten... En sinds negentien eeuwen vertrouwt Christus immer zijn werk, zijne kerk toe aan de handen van de menschen... De menschen moeten God helpen... zoo il het God, en die hulp, dit werk, moet geregeld worden door den eenigen werkverdeelerGods stadhouder op aarde... de Paus van Rome. Christene jongelingen, Paus Pi us XI heeft aan u gedacht. Hij heeft u noodig, Hij heeft werk voor u, staat gij gereed en bereid om aan zijnen oproep te beantwoorden? Of zult gij met nen spotlach op de lippen en met minachting spreken van die Katholieke actie... van dat werk..., u door de kerk toevertrouwd De Paus heeft het gevaar van zijnen tijd ingezien... de zieldoodende onver schilligheid der XX eeuw,de ondermij ning van alle gezag. De Priesters hoe werkzaam zij ook zijn kunnen het niet meer alleen gedaan krijgen om den vijand af te weeren... Volk, jeugdig en strijdend volk, moet er overal gevonden worden om overal door eigen leven en daad, op straat óf te lande, op werkwinkel of binnen den huize, op trein of tram, om overal die onverschilligheid wakker te schudden en opnieuw ware christen zieleleven aan onze dorre maatschappij in te spuiten. Dat noemt de Paus het leekenapos- tolaat. Hij wil dat menschen uit de wereld, apostels worden, dat zij aan de zijde komen te staan van den pries ter om hem te helpen daar waar hij er toe onmachtig is, weerom goe christene menschen te maken, ware Katholieken van de groote Kerk Christi... En dat noemt de Paus: Katholieke actie Dat leekenapostollat wil Pius XI aan u toevertrouwen, jongelingen uit alle standen van de maatschappij... en als de Paus u roept, zoudt gij durven neen antwoorden zoudt ge dur ven om wille van gelijk welke zoo gezegde idealen die men u zoekt in te planten, onverschillig blijven? Neen, neen, driemaal neen... uit uwe chris tene jongelingsherten stijgen die woorden opHeer wat wilt gij dat wij doen... Spreek uwe dienaars luis teren... wij zijn bereid om aan de zijde onzer priesters, aan Katholieke actie mee te doen.... Om deugdelijk werk te willen ver richten zoo hebben onze Bisschop pen gesproken om sterk te staan moeten wij vereeningd zijn. vereenigd over geheel Vlaanderen in één tnach- tig jeugdverbond. Er bestaan reeds in Vlaanderen honderde jeugdgroepeeringen die in christen zin opgevat zijn... maar ze doen eigenlijk nog niet genoeg aan Katholieke actie, en vooral ze voelen nog den vriendenband niet die hun sterk moet maken... en die honderde groepeeringen zullen van nu voort één groot verbond uitmaken. Dat jeugdverbond houdt morgen te Antwerpen een eerste wapenschou wing, morgen te Antwerpen een eer ste mobilisatie. De klokken met hunne blijdste toonen roepen u op... de trompetten en klaroenen geven 't lang verwachte teeken en heel Vlaanderens schoonste jeugd staat in 't gelidniet alleen met 60.000, zooals de Waalsche jeugd het kon verleden jaar te Luik, maar met bij de 100.000... gereed voor de groote parade. Kris- tus Koning ter eere. Jongelingen uit ons arrondissement gij en moogt niet dulden dat men spotte met het woord onzer Kerke- lijke Overheid. En is uw getal nog zoo groot niet als uit andere gewesten... wel maakt toch dat uwe herten met zooveel meer ijver kloppen en dat uwe voornemens voor de toekomst in staan. Christene jeugd onder de plooien der vaandels is plaats voor alwie 't wel meent... wij en hebben geen witge kalkte graven, maar door en door Christene Vlaansche jongelingen van doen, die Christus kiezen tot hun vorst, die het kruisteeken dragen op hun borst, die heel de jeugd tot Chris tus, tot de kerk, tot eer en deugd wil len terugbrengen. De Sectie-vergadering der Studenten. Deze feestzitting der studenten zal voorzeker een der beste gelukte ver gaderingen zijn van den grooten Jeugddag. Zij zal plaats grijpen in de zaal van den Katholieken Kring, Lan ge Gasthuisstraat, en__staat onder het eere-voorzitterschap van Mgr Cop- pieters, Bisschop van Gent. Zullen er het woord voeren E. P. MAES, O. P., GentHet on- christelijke Vlaanderen voor Christus teruggewonnen door zijne jeugd E. H. GHYSSAERT, leeraar van godsdienst aan het Koninklijk Athe neum te BruggePersoonlijke vol making van den student door Eucha ristisch leven Advokaat LUC. MATTHYS, Dein- ze: «Tegen de onverschilligheid der massa door de missie-actie der jeugd Slotwoord door Mgr Coppieters. Voor de Turners. Daar de sectie vergadering der Tur ners te talrijk zal zijn, werd besloten deze te doen plaats grijpen in het RUBENSPALEIS», Carnotstraat. Alle turners op post De grootsche Betooging. Op 26 Augustus wordt te Antwer pen het Jeugdbloempje verkocht! Iedereen drage dit bloempje, de deel nemers aan de optocht, zoowel als de anderen. Iedereen toone dien dag zijne sympathie voor onze Katholieke Jeugd. iVtKamsr<**r*.:-: 'amjittmm-ir-.wtosmH Zondag laatst vertrok uit Brussel een trein met reizigers voor Honga- rië. 't Waren Belgen, die hier Hon- gaarsche kinderen gehuisvest hebben, en die beantwoordende aan eene uit- noodiging van de Kinderen-Liga in Budapest, naar de hoofdstad van 't rijk van den H. Stephanus afreisend. Maandag laatst was het de groot ste hoogdag, die men in den loop van 't jaar, in Hongarië viert't Was im mers de jaarlijksche bedevaart, om te vereeren de reliquie van St Stephanus. De Hongaren, afstammelingen der Hunnen, kwamen uit Asia naar Europa, in de jaren 900. 't Waren heiden. Fier volk en zij vestig den zich in en aan den voet van 't Karpathengebergte. Een hunner hertogen Stephanus, gedoopt en Roomsch Katholiek trouwde Vnet de zuster van den H. Hendrik, duitschen keizer. Hij wrocht veel aan de bekeering van zijn volk en gelukte er in het totaal Christen te maken. In die tijden, was het de Paus van Rome en niemand anders, die konink rijken oprichtte. En wat belangstel lend is, ter zeiver tijde, hegeerden de Polen, dat hun aanleider Koning uit geroepen werd en de Hongaren insgelijks. De Paus. die nog niets van den wensch dezer laatsten wist, had reeds de zake toegestaan aan Polen, eene koninklijke kroon doen verveer- digen en laten weten, dat men afge zanten mocht naar Rome sturen, om ze af te halen. Maar vóór deze laat sten bij den Paus aanlandden, waren er de Hongaren toegekomen. En den nacht vóór hunfte aankomst, had de Paus een vizioen. en Hem wierd ken baar gemaakt, dat Hij de kroon, be stemd voor Polen, 's anderdaags zou overhandigen aan de afgezanten, die van uit Hongarië, bij hem zouden komen aankloppen. Die kroön wierd aan den Magiaar- schen hertog geschonken, samen met den titel van koning ;daar hij zoo ieve- rig was voor hei Roomsch Geloof te verspreiden, kreeg hij ook het voor recht van zelve te mogen bisschoppen noemen in zijn land Hierom wierd hij genoemd Apostolieke Koning en in plechtige stoeten, gelijk vóór de aartsbisschoppen en de bisschoppen met het palium vereerd, droeg men vóór hem een proce.ssiekruis, het Christusbeeld naar hem gekeerd. Stephanus stierf heilig. De bij zonderste reliquie. die men van hem vereert, en die Maandag triomphante- lijk in de straten van Budapest, ver gezeld door alle geestelijke, wereld lijke en militaire overheden, (zoowel protestant als katholiek) rondgedre- gen wierd, is zijn rechter arm. Wat de kroon aangaat, samen met den schepter en het zweerd, deze wor den bewaard in een wel verzekerde bergplaats, vóór dewelke over dag en nacht altijd een eerewacht dienst doet. Zij komen maar te voorschijn als een nieuwe koning van Hongarië ge kroond wordt. De laatste, die er mede gekroond wierd, was de ongelukkige Karei V, dien de mogendheden zoo streng behandeld hebben omdat hij te katholiek was, die niets te zeggen had als de oorlog, onder zijnen voor ganger losbrak, die begeerde vrede te maken in 1817, loslatende den rneinee- digen Willem van Pruisen, en die arm en verlaten stierf in de Canarië eilan den, terwijl de duitsche keizer, oor zaak van al 't kwaad, sedert zijne laffe ontvluchting in Holland, daar rijk en ongestoord leeft. Die kroon heeft in den loop der tijden merkweerdige lotgevallen on dergaan en eens dat men, om ze te redden, ze haastig in een knielkussen verborg, het kruisje bovenaan wierd gekromd. Naderhand heeft men het niet willen rechten en zoo men het op hongaarsche timbers ontwaren kan, staat het nog steeds scheef. laster wat we geschreven hebben. Maar tot eene gestaafde terecht- wijziging, van onze zoogezegde leu gen- en lastertaal komt De Ypersche Bode niet. Eene enkele bevestiging en 't is al. Om de puntjes op de i te zetten, willen we aan onze lezers wat nader toelichting en ter hunner kennis bren gen dat de Vlaamsche Kloosterzuster die haar dagboek in het Fransch neer schreef (daarvan rept De Ypersche Bodegeen woord) hare auteurs rechten aan enkele harer familieleden, of beter nog, aan een familielid, afge staan heeft en dat het zoodus deze laatsten zijn, waarvan de nationalisti sche gevoelens algemeen gekend zijn, die over dit werk naar goeddunken beschikken. Op rechtskundig gebied is het schrijversrecht geeerbiedigd. We hebben daarover nooit iets gerept. Maar dat de toelating van de schrijf ster ZELF uitkwam, dat is eene an der zaak. We zijn gemachtigd te verklaren en houden staan, niettegenstaande de bevestiging van «De Ypersche Bode», dat er daar niets van is. 't Was nochtans wat moest bewe- x.en worden. Onze lezers zullen zich herinneren dat wij in ons artikel Maskers af hen duidelijk gemaakt hebben hoe De Ypersche Bode orgaan der VI. Nationalisten, van alle gelegenheden gebruik maakt om zijne deknaam van VI. Katholiek te verrechtvaardigen en zoodoende in den geest van zijne bij ziende lezers, aangaande zijne echte politieke houding eene stelselmatige verwarring te doen ontstaan en te onderhouden. Wij gaven als voorbeeld van die verwarringsmethode (zijn zij dus zoo beschaamd zich uit te geven voor i wat ze zijn") het feit dat De Yper- i sche Bode het Dagboek van eene Vlaamsche Kloosterzusterover- drukte, dit zonder de persoonlijke toe stemming van de schrijfster. Meer hebben we niet gezegd We hadden toch den nagel op den kop getroffen, want De Ypersche Bode spuwt vuur en vlam. 't Is al leugen en Tot 16 September aanstaande kan men in Gheel bewonderen, eene merk- weerdige tentoonstelling van Foklore, dat is, van plaatselijke oude voorwer pen en gebruiken. De eerste zaal er van is eene ouderwetsche boeren- keuken, met lage en bruine zoldering, openstaanden haard en breede schouw, veel oud koperwerk, zooals: lampen en bolvormige pannen met deksel; alles aan een langen stok, om er in koeken te bakken onder den aSschen, oude boterkeerns, tafels en stoelen. De uitleg wordt verschaft door jonge dochters in ouden boerin- nenkleerdracht. In eene tweede kamer is te zien: oud smeden- en schrijnwerkerswerk, gedruksels van over eeuwen, voor beelden van prenten en bijzonderlijk van alle slag van speelkaarten, die langen tijd, maar in Gheel alleen, van geheel Belgie, gedrukt wierden. Verders bewondert men de spelden- kanten, waarvan de bijzonderste ge maakt wierden in 't begijnhof van Herenthalsde diamanten kruisen, de oorringen, de mantelhaken en andere juweelen van kasteelvrouwen en boe rinnen de sieraden en vaandels der boogschuttersmaatschappij. Er is ook een kamer, die vorenstelt de werkkamer van eenen proviandenbe zorger in de oude abdij van Tonger looDaar ziet gij kaarten en plans der toebehoorende hofsteden, plans der kloostergebouwen, allerhande reke ningen, rijkversierde en met prenten voorziene zangboeken voor mis en officie. Wat al nochtans het overige overtreft in rijkdom is een prachtka- mer, zoo er waren in de oude kastee len van de Merode, met kostbare be- hangels, tapijten, schilderijen, tafels stoelen en kleinooden. In de kerken van de St Amandus en van Ste Dymphna zijn uitgesteld de kostbaarheden, zooalsmisgewaad, kelken en ciboriën, reliquiekassen Alles merkweerdig. In de schilde rijen en brandvensters van de Dym phna kerk, kan men nagaan, wat er geweten is. nopens den oorsprong en de beroemdheid van Gheel in de Kem pen Dymphna was de dochter van een Engelschen Koning. De twee eerste vensters stellen voor de geboorte en het doopsel der jonge prinses. In de derde ontwaart men de Koningin, stervende, en hare jeugdige dochter aanbevelende aan eenen priester. Ge- rebernus met name. Daar de Koning, na den dood van zijne gemalin, nie mand vond die de gestorvene evenaar de in schoonheid, aangespoord door den boozen geest, wilde hij zijne doch ter. levende beeld harer moeder, tot vrouw aannemen. De prinses weiger de heslist bloedschande en vluchtte met priester Gerebernus, al over zee, naar 't vastland. Zij vestigde zich, in een arm hutteken, gebouwd door de mensehen der streek, op het grond gebied van Gheel. Daar wierd zij ont dekt door haren vader, die er in ge-- lukt was, haar spoor te volgen en zij wierd, alsook Gerebernus, door hem onthoofd. De voorlaatste venster der kerk stelt voren de engelen, die de twee martelaarslijken begraven en de laatste venster de H. Dymphna in de glorie, door krankzinnigen aanroepen. Destijds aanzag men de krankzin nigheid, niet als eene ziekte, maar als een bezeten zijn van den duivel. En om er van verlost te worden, nam men bijzonderlijk zijnen toevlucht tot bovennatuurlijke middels. Alzoo wier den er veel krankzinnigen naar Gheel gelmacht, om de voorspraak in te roe pen van de H. Dymphna. En velen wierden er genezen. Als het gevaar lijke zotten waren, men sloot ze op in eene plaats van den ziekenkamer dat is een gebouw, opgericht tegen de kerk, aan het zuid-west einde, en van in die plaats had men zicht in de kerk. Langs 't tralliewerk in de deur, over handigde men het etenveel van die irme menschen, gedurende de noveen, die zij in die plaats overbrachten, wierden ook mirakuleus genezen. Hedendaags weet men dat krank zinnigheid eene ziekte is. De Gheel- naars, die van overtijd, van vader tot zoon, krankzinnige bedevaarders her bergden, doen het nogmet omzich tigheid behandelen zij hunne zieken, dewelke ze noemen kostgangers of pelgrims maar nooit krank zinnigen en zij gelukken er in, met de hulp van hunne beschermheilige de H. Dymphna, velen te genezen. Onder dezen titel brengt De Yper sche Bode ons eene geestige mare. Meester Butaye van Watou die reeds Kamerlid is, werd tot oorlogsinvalied gepromoveerd en komt uit dien hoof de 4.000 fr. vergoeding te ontvangen. 't Water loopt naar de zee. We willen niet aan onzen plicht te kort blijven en we heeten daarover Meester Butaye uit ter harte proficiat, om zijne behendigheid. Die vergoeding van 4.000 frank (die hij best kan missen, zegt men) zal hem ten minste het bewijs leveren dat hij werkelijk de oorlog meedeed en hem ten minste moreel vergoeden voor al de moeite, slechte nachten die hij gedurende de oorlog in de loopgra ven en verre voorposten doorbracht. De physieke en zedelijke folterin gen die hij toen en daar geleden heeft hebben dien dapperen oud-strijder ge knakt in zijne kostbare gezondheid en niettegenstaande al het wee dat hij doorstond geeft hij alles weg, als of hij van dit martelleven zelfs tot de gedachtenis verloren heeft. Onnoodig te zeggen dat het zooge zegde Katholiek Vlaamsch weekblad De Ypersche Bode van den natio- list Butaye een deel dezer vergoeding ontvangt. 't Geld van nen ander en kost niet Wij twijfelen van onzen kant er niet aan dat, gesteund door het geld en de personaliteit van Meester Bu taye De Ypersche Bode groeie en bloeie en nu meer dan ooit bereiken zal een altijd hoogeren peil van intel- lectueele ontw ikkeling en realistische politieke kunst. Nen ouden piot... die geen 4.000 frank trekt. Den ln September 1028 ten 11 12 u. in het Provinciaal Hof, Groote Markt, Brugge aanbesteding voor het everen van drukwerk, noodig voor den Dienst der Provincia'e taksen Aacbod op zegel zal, ten laatste den 28 Oogst 1928, ter Post als aangeteekend moeien besteld worden de omslag zal vermelden Aan besteding drukwerk Provincietaksen, Provinciebestuur, Bureel 10, Brugge. Lastenkohier 0,60 fr.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1928 | | pagina 1