Crédit Anversois
Plaatsbeschrijving van 0ud=Yper
Rechterlijke Kroniek
Ypersche Kroniek.
Katholieke K^ing De Burgemeester van Yper
Dixmudestraat, 18, YPER
Zondagrust.
Het Feest der Pompiers.
Broederschap St-Vincentius a Paulo.
Afsterven van Generaal Mahieu.
Voordracht
Sint Niklaaiskerk.
Kerk der PP. Carmelieten Discalsen.
Brugge.
Kerkelijk Nieuws.
Tooneelfeesten
van 't Christen Werkersverbond.
HET STERRETJE VAN BETHLEEM
De Snippen
DE HAND VAN GOD
Groot Turnfeest
door J. CORNILLIE.
Hulp aan de overstroomden van Belgie
Afsterven van Heer PAUL VANRAES
beurszitting wierden er somtijds boven de
4 millioen titels aangekocht en de koop
prijzen gingen altijd hooger en hooger
Maar plotseling draaide de wind en met
zooveel iever men aan het aankoopen
ging, kwam men aan het verkocpen.
Kooit he ft men zulke krankzinnigheid
b_ atigd. l)r!e dag»-o lang was men aan
hot verkoopen en de vieide dag in de loop
t n '1 uren tijd wierden er 8 700.000
titels op de markt gebracht en aan be-
spottelijken prijs verkocht Men schat
het veriies de/er drie dagen tot een som-
me van 1.200 000 000 dollars, in Belgi
sche munte, 48 milliards
Hoe zulks verkl ren Welke is er de
oorzaak van, in beide landen
Sedert de oorlog is de algemeene geest
veranderd in geheel de wereld. Een onge
hoord erlangen tot vermaak moet men
bestatigen bij alle volkeren, bij alle klas
sen der maatschappij, onder jonge en
onder oude, onder vrouwen en onder
mannen onder kinderen zelf, en om deze
verlangen te voldoen moet men geld be
komen gelijk op welke wijze Dezen toe
stand is geheel b kend en bijzonder door
deze die de openbare lichtgeloovigheid
bewerken. Bedriegelij e aankondigingen
in nieuwsbladen door hun zelf opgesteld
merkwaardige beloften van groote profij
ten, onder de bescherming van gasten in
betrekking met de regeering of er deel van
maken, en de zaak is in den zak.
Maatschappijen werden ingericht met
de medewerking van personen wiens
n am algemeen bekend, om het vertrou
wen aan te trekken, onder het zaakvoer
derschap \an winstbejag ers welke het
geld hunner klanten \erkwisten en hunne
medewerkers tot de rechtbank leiden.
Zoo gebeurde het met de krach van de
Gazette du Franc
Aangaande Amerika. Het publiek
door den aantrek van groote en gauwe
winsten tot het aankoopen van ongestadig
handelspapier waar ver de internationale
Bank het stijgen en het zakken der prijzen
leidt tot hun voordeel en niet tot het
profijt der klanten
Mochten deze nog eens herhaalde lessen
uit Frankrijk en Amerika en waarvan de
slachtoffers in het algemeen middenstan
ders en werkers zijn, ons Belgisch volk
bewijzen en van nieuwe rampen bevrijden
Verrekijker.
i
■«■■l—l» N.V. «™wwi
Alle Bank- en
Beurs verhandelingen.
Voor jachtmisdrijf ondergaat Mas-
schelein van Zonnebeke volgende veroor
deeling 100 fr. boete of i5 dagen daar
bij moet hij betalen 52o fr. voor zegel
recht en het wapen wordt verbeurd voor
waardelijk gedurende 5 jaar.
Toekomende week zal de rechtbank
uitspraak doen in de zaak ten laste van
Vanrenterghem Octave van Rijssel, be
ticht van met zijnen auto te Zillebeke
oorzaak van ongeval te zijn geweest.
Dujardin Joseph en zijn voerman
Casier Jules, beiden van Komen, alsook
Vantomme Albert*van Wervick, worden
beticht, bij gebrek aan voorzorg, oorzaak
te zijn geweest van een ongeval bij mistig
weder aan een wielrijder overgekomen.
Ook in deze zaak zal de rechtbank binnen
acht dagen uitspraak doen.
Wolly Paul van Komen, wordt voor
slagen tot 26 fr. boete veroordeeld, voor
waardelijk gedurende 3 jaar.
Een trio van Gheluwe, de genaam-
den Lorsum Henri, Vandemoortel Cyriel
en Vermeersch die er in de herberg van
Desmedt nogal geweldig door hadden ge
geven, worden daardoor tot elk 5o fr.
boete of i5 dagen gevang veroordeeld;
verders bekomt de ie nog i5 fr. en 10 fr.
of 3 en 2 dagen en de 2e en de 3e elk 10 fr.
of 3 dagen, voorwaardelijk volgens de
straffen gedurende 5 jaar en 1 jaar. Alle
drij moeten solidairlijk aan de burgerlijke
partij eene som van 3oo fr. betalen als
schadevergoeding en de kosten harer aan
stelling.
Verstraete Henri, gemeenteraadslid
te Brielen, had het goed gevonden door
het traliedraad in het park van het Kas
teel van Brielen te dringen met het in
zicht er te jagen. Hij wordt voor dit feit
tot 3o fr. boete of i5 dagen gevang veroor
deeld, voorwaardelijk gedurende 3 jaar.
Daarenboven moet hij aan de burgerlijke
partij de gevraagde frank betalen en de
kosten.
De genaamde De Gottal O., gewe
zen Staatskommissaris, die te Yper voor
misbruik van vertrouwen tot 20 fr. boete
of 8 dagen was veroordeeld geweest, had
in beroep gegaan. Het beroepshof van
Gent heeft De Gottal vrijgesproken.
De apotheek van M. Snoeck,
Groote Markt, is alleen open op Zondag
1(5 December 1928.
41
Cl*
Zondag laatst heeft het Pompierskcrps,
Ste Barbara gevierd. Om 11.30 uur
werd er een mis opgedragen in de hoofd
kerk tan St Maartens, tot zi.lelaLnis der
afgestorven leden.
Na de mis, deed het Pompierskorps
hun gewoon uitstapje in de stad, door de
harmonie Ypriana begeleid.
Om 13 30 uur werd er een feestmaal
in het Gasthof Ypriana aan de Over
heden van Stad, het Pompiersborps en
de leden der harmonie Ypriana opge
dragen.
Tijdens het nagerecht werd er een heil
dronk opgedragen aan Z. M. den Koning
en aan de Koninklijke Familie door den
Heer Kapitaia-Bevelhebber Vergracht,
vóór de rechtstaande toehoorders.
Daarna bedankte hij de leden van het
Schepencollege en de andere uitgenoodig-
den, om het jaarlijks feest der pompiers
met hunne tegenwoordigheid te ver
eeren. Daarop gel uk wensch te hij de
twee vereermerkte pompiers, Henri Faes
en Jules Svnaeve, die. 's morgens op de
Groote Markt de medalie vai 2e klas
ontvangen hadden voor 25 jaar goede en
trouwe diens'en, uit de handen van den
Heer Schepen I.emahieu, die den Heer
Burgemeester Sobry vervangde, te Lon
den geroepen De redevoering van Heer
Bevelhebber Vergracht werd met groot
handgeklap begroet.
De Heer Schepen Lemahieu in naam
van het Gemeentebestuur antwoordde
aan de redevoering van Kommandant
Bevelhebber en bracht de hulde en geluk-
wenschen der stad aan de nieuwe vereer-
merkten.
De Heer Dochy,Luitenant-Dokter van
het Pompierskorps, herinnerde, in eene
improvisatie, dat het heden 30 jaren was
dat de Heer Kommandant Vergracht,
officier was van het Pompierskorps
Het was een nieuwe geestdrift en alle
dischgencoten juichten blijde den Kom
mandant Vergracht toe.
Er werden nog redevoeringen uitge
sproken door den Heer Gruwez, Voorzat
te, van Ypriana. Heer Schepen D'Huvet-
'ere en Heer Afgevaardigde-Bestuurder
Verwilghen.
Daarna werd het feest geestdriftig
voortgezet, onder het gezang van liederen
en muziek.
Het was een schoonen dag die lang in
het geheugen zal blijven van al degene die
er aan deel hebben genomen.
Een die er was.
Het Broederschap van St Vincentius a
Paulo heeft het feest gevierd van de On
bevlekte Maagd
Zaterdag, om 7 uur, werd er eene
Communie-Mis opgedragen in St-Maar-
tenskerk en Zondag avond in de zaal van
het College, heeft de algemeene vergade
ring plaats gehad.
Te Antwerpen is overleden, Generaal
Mahieu, die vóór den oorlog Bevelh^ber
was over het bataljon van het 3e liniere
giment te Yper. Het was een voorbeel-
digen en dapperen officier die zeer bemind
en gewaardeerd werd van zijne soldaten
Jfc
ners
gelukkige
Een Afgerolde.
Boldersmaatsch. «De Ware Bloemtros». 1 nnJQ_
Zaterdag laatst was het maandelijksche LQHuBn.
prijsspeling. Niet min dan 40 bolders De: 8 December 11 wierden M Zo
waren ingeschreven en namen deel aan brv, Burgemeester van Yper een lui-
het spel. De schoone prijzen die gejond -ci.ant-k nel. een kapitein f-en ad-
werden door e:n lid van de besturende am en een k..rp..raa! van t Hei-
Kommissie van den Katholieken Kring, - h i<-ge- ,r Toe H naar 1 .noen
werden hevig bekampt. Het pel ton r.tge: md ei- heerlijk ntva"m-n
Salome R. - Degrave I.. - Vierstraete JToe H F eene oud-strijdersbond van
en andaele P. waren de gelukkige win- t Brittanje, die in December 1915
te Puperinghe gesticht wierd onder de
britsche verdedigers der stad Yper,
tijdelijk te Poperinghe uitrustend.
Hun doel was van malkaar deugd en
De voordracht .Maandag laatst gegeven dienst te doen. zoowel na als binst den
door E H. Jan Bernaerts, over het oorh.g. Hun vereenigingsteeken is
«Modern Tooneel werd dooreen zeer eene lamp. waarvan iedere afdeeling
talrijk publiek bijgewoond en gretig aan- eene bezit. Telken jare komen zooveel
aanhoord De spreker bekwam zeer veel Mogelijk alle afdeelingen bijeen, orrr
bijval. de gesneuvelden te gedenken en door
gebeden in den Hemel te helpen en de
overlevenden te ondersteunen en te
Ontslag versterken. Hun Hoofdman is een
r, ,-r, u 1000 v clergijman, die de stichter en de ziel
De dagorde van 17 December 1928 van van den Hond is en hun h
den Gemeen eraad maakt iedereen bekend ,chermer is niemand min dan Zóne
met het ontslag van het Socialist Gemeen- Koninklijke Hoogheid de Prins van
teraadslid Bossaert en dezes vervanging W ales, die sedert' den Wapenstilstand
door zijnen eersten plaatsvervanger M alle jare het Verjaringsfeest met zijne
Eugeen Deprez, timmerman te T per. i tegenwoordigheid vereerde.
't Was te verwachten sedert de zitting Daar de Prins van de jare in Afrika
van 10 11. dat M. Bossaert, dien M. Bon
net op zeker oogenblik het zwijgen op
legde, en die de zitting verliet onder de
socialistische roede niet lang meer zou
loopen.
Men is er met drie mannen volop bezig
met het plaatsen van het nieuw orgel.
Het werd vervaardigd door den Heer
Joris en zijne zonen van Ronse die vóór
den oorlog het orgel van dezelfdejkerk
gansch vernieuwd hadden.
Het heeft twee klavieren met 14 spelen
en vrije pedalen,er is ook eene verbinding
van klavieren met pedalen.
De eigenaardigheid ervan is het aan
brengen van de lucht in de orgelpijpen
door eene dooreen vlechting van kleine
buisjes die met een zucht de zwaarste
tonen teweegbrengen.
Zondag 6 Januari 1029, Driekoningen,
BUiTENGEWONE MISSIEDAG met wel
willende medewerking van het Knapen
koor (40 uitvoerders) van het beroemd
Mechelsch St-Rombout's Gemengd Koor
onder leiding van Z.E.H Kan. J. Van
Nuffel, Bestuurder der Interd. Kerkmu-
ziekschool te Mechelen en van M. F.
Peeters, Orgelist.
EEN INLANDSCHE KARMEL
IN ENGELSCH INDIË
Stichting van het noviciaat te Trivandrum
TravancoreMalabar)
ORDE DER GODDELIJKE DIENSTEN
Zondag 6 Januari, Driekoningen
's Morgens onder al de gelez.ene missen
onderrichting over het nieuw werk.
Te 9 uur, zeer plechtige Hoogmis
waaronder aanspraak door Z E.P. Jeroom
O. C. Collector der Missiën.
Te 11 uur, bijzondere MISSIE-MIS op
gedragen door Z.E.P. Stephanus, Prior
van Kortrijk, oud zendeling, ter inzichten
van al de weldoeners die het nieuw werk
steunen, gezongen door 't Mechelsch
Knapenkoor.
Na het Evangelie korte aanspraak door
E. P. Michaël, Onderprior van ons
klooster te Yper.
De toegang tot deze mis is voorbehou
den aan hen allen die voorzien zijn van
eene uitnoodigingskaart.
's Namiddags te 5 uur zeer plechtig
Lof door Z. E. P. Coelestinus, Provin
ciaal der O. K., waarna Groot Missie-
sermoen door Z. E. P. Dominicus, Prior
van ons Klooster te Yper en gewezen
Overste der Missie.
N. B. De kaarten, aan 10 fr., tot de
bijzondere mis zullen ten huize aangebo
den worden, en zijn verkrijgbaar in het
klooster, Ezelstraat, 3o, tusschen 9 en
11 uur 's morgens en 3 en 5 uur 's na
middags.
Onder al de diensten zal er een omha
ling gedaan worden, op Zondag 6 Ja
nuari van nu reeds wordt alle aalmoes,
zelfs de geringste, met dankbaarheid aan
vaard.
was. noodigde TocH tot zijne Ver
jaringsfeest den Burgemeester van
per en 4 vertegenwoordigers van het
Belgisch leger, uit. Yper, waar binst
den oorlog alle britsche strijdmannen
naartoe stroomden 0111 er Engelands
vijand tegen te houden en Belgie van
de bezetting en vernieling te verlos
senYper, voor wiens poorten 4 jaar
lang geschoten en gevochten wierd,
en waar 200.000 britsche vaders en
echtgenooten, zonen en broeders, hun
bloed voor Volk en Vaderland gaven
Yper, dat plat en in stof en in assclie
gelegd wierd,en alles verloos buiten
de eer, scheen voor een keer de plaats
van Toe H's Beschermer te moeten in
nemen, te samen met 4 vertegenwoor
digers van het Belgisch leger, dat ge
weldig gestreden en ontzaglijk gele
den had van 's Lands overweldiger.
TocH niiek zooveel te.meer aanspraak
op Ypers aanwezigheid, dat de Bond
in 1923 aan Yper eene zijner zilveren
lampen geschonken had ter herinne
ring der britsche gesneuvelden die de
stad verdedigd hadden, en dat het
wenschelijk scheen dat die lamp ook
toegewijd wierd aan de dappere strijd-
genooten van het Belgisch leger.
De uitgenoodigden gingen dus naar
Londen met Yper's zilveren lamp.
Nauwelijks waren zij afgestapt, of
hunne lichtprent wierd genomen, om
zoohaast mogelijk in Londen's nieuws
bladen te verschijnen. Den 8 December
had een plechtige dienst plaats in En
gelands nationale hoofdkerk van
Westminster, om God te bedanken
voor Jiet eindigen en goed uitvallen
van den schrikkelijken oorlog, en om
het eeuwig geluk van alle gesneuvel
den godvruchtig af te smeeken. 't Was
onder dien dienst dat de Burgemeester
van Yper vergezeld van Veldmar-
schalk Lord I'lumer en van Westmin
ster's Burgemeester, de 4 vertegen
woordigers van 't Belgisch leger, de
geestelijkheid en andere weerdigheid
bekleeders, stoetsgewijze,Yper's lamp
ging aanbieden aan den F. H. Deken
van Westminsters' kerk, die ze plech
tig toewijdde aan de gesneuvelden van
't Belgisch leger. Menige zangen en
gebeden, die tot in Yper door de Ra-
diotrillingën gehoord wierden, luister
den natuurlijk de zeer talrijk bijge
woonde plechtigheid op.
De Burgemeester van Westminster
was zoo voldaan dat hij zijnen ambt
genoot aan tafel ontbood.
's Avonds ten 8 u. had eene feestvie
ring plaats in Albert hall, waar er rond
de 600 menschen tegenwoordig waren.
Lord Forster, hoofdman van den
Bond, gewezen Gouverneur van Aus
tralië, en Lord Plunier, een der ver-
maardste verdedigers van Yper, ver
welkomden er den Burgemeester van
Yper en de vertegenwoordigers van
't Belgisch leger. M. Sobry, door ge
heel de menigte langdurig toegejuicht,
bedankte de liooge redenaars en ge
heel de vergadering voor de onver
diende eer hem bewezen. Hij bracht
eene roerende hulde aan den grooten
Veldoverste die Yper verdedigd had,
en aan de britsche helden die den vij
and ten koste van goed en bloed uit
Belgie verdreven hadden en Engeland
van alle gevaar verlost hadden. Hij
huldigde Ziine Majesteit den Koning
van I-ingeland, die geheel Groot Brit
tanje onder de wapens geroepen had
en de zegepraal behaald had. Hij prees
de edelmoedige opofferingen die 't En-
gelsch volk zich getroost had; hij
-prak zijnen diepen eerbied uit voor
de zoowel verzorgde Engelsche kerk
hoven. en zijne bewondering voor de
prachtige opgerichte Meenenpoort;
hij bracht hulde aan de talrijke bezoe
ken der Engelsche bedevaarders, en
drukte den wensch uit dat geheel
Groot Brittanje onophoudend het
persch slagveld zou bezoeken, waar
het lot van Europa beslist wierd, en
waar zooveel britten gestreden, gele
den en gezegepraald hadden
Hij bedankte uokToc H voor zijne
uitnoodiging. loofde en dankte al de
leden voor hunne liefderijke gevoe
lens. zei dat hij. gelijk zij, God bedank
te omdat er een einde aan den oorlog
gesteld wierd en de vrede in de wereld
teruggebracht was, en hij verzekerde
hun dat hij geerne, naar hun wensch,
met de lamp van Yper naar Londen
gekomen was, en ze met liefde toege
wijd zag, niet alleenlijk aan al de brit
sche verdedigers van Yper, maar ook
aan al hunne belgische strijdgenooten,
gesneuveld voor Belgie's onafhanke
lijkheid. Die redevoering wierd lang
en luide toegejuicht, evenals de kern
achtige aanspraak van den Belgischen
Luitenant - Kolonel Yanderhofstadt
van Brugge.
Daarna had een zinrijk spel nlaats,
waar wel 800 spelers aan deelnamen,
en dat eindigde met een stoet van wel
300 brandende lampen, die de branden
de lamp van Yper, door den Burge
meester van Yper gedregen, ingeto
gen volgden, en met eene zielroerende
aanspraak van den clergijman Clayten
en den zegen van den gewezen Aarts
bisschop van Cantorbery, Lord Da
vidson.
Om niets te vergeten, weze hier nog
bijgevoegd dat de heer Baron Cartier
de Marchiennes, Ambassadeur van
Belgie te Londen, 's anderdaags den
heer Burgemeester en de 4 vertegen-
tegenwoordigers van het Belgisch
leger, zeer vriendelijk, een zeer ver-
eerend noenmaal aanbood.
Wij zijn gelukkig omdat Yper, on
langs zoo vernederd, te Londen zoo
veel eer wierd aangedaan.
Op ZONDAG 16 DECEMBER 1928.
In St PIETERS
ten 8 uur zielemis voor Mad Weckesser
om ïi y» ure zielemis voor Mad. Ab. Van
Becelaere-Molein.
In St JACOBS
ten 7% uur zielmis voor Modeste Geld
hof, zijne huisvrouw en zoon Camille.
ten 8y> gezongene mis voor Désiré Hene
jaert en Charles Pyck.
In St NIKLAAIS
ten 814 uur gezongene mis voor M Louis
Vanaerde en familie.
Te naaste week Woensdag, Vrijdag en
Zaterdag, quatertemperdagen, geboden
vasten en vleeschderving.
Woensdag 10 's morgens vroeg in al de
kerken, Messias'mis of Guldenmis.
Op Kerstdag en tweede Kerstdag
drama opgevoerd door de «Lentemeisjes»
klucht opgevoerd door de K. A. J.
Op eerste Zondag van Februari.
drama opgevoerd door de K. A. J.
«o»
der St-Michiels-Turners in de groote
Turnzaal der Rijke Klarenstraat, op
ZONDAG 27 JANUARI 1929
-«o»-
Wij meenen dan ook dat de Vlaamsche Friezen onzer kust,
die vóór 752 reeds hunne lakenstoffen op de jaarmarkten brach
ten van St Denijs bij Parijs (Pir. I bl. 31), de boorden der Ypere
volgdenimmers eeuwen later volgden de lakenhandelaars nog
dien weg. en dank aan dien weg werd Yper pleisterplaats
(Pir. I 168) en stadv
Geheel vroeg moeten alzoo de Boesinghe- en de Rijselstraten
ontstaan zijnhet verband tusschen die twee straten kon niet
geloochend worden, hedendaags wijkt de Boesinghestraat aan
de Yandepeereboomplaats Oostwaarts af, op zulke wijze, dat
indien men ze moest verlengen nren in de Rijselstraat zou uit
komen.
De Boesinghestraat (1276 C. 1-16) was eertijds veel langer
dan nu. ze hep ten minste tot aan het huidige Slachthuis.
In die straat stippen wij aan:
Het Schippershuis, :iu herbouwd in den trant van 1629 Het
was de zetel der Schippersgilde, een der belangrijkste der stad.
Om u een gedacht te geven over de bedrijvigheid dier gilde
zullen wij eenige cijfers aanhalen uit de Stadsrekeningen
van 1298.
Alhoewel de schippers slechts over de Ypere beschikten, t.t.z.
over eene Leek nauwelijks 12 voet breed, waren er aan de
Scaetsoverdracht iaan 't St Pietertje tusschen 2 en 15 Februari
414 schuiten, die de Ypere opvaarden, en van 16 Februari tot
1 Maart 392, dus in 1 maand 806 schuiten, waarbij nog 23 markt
schepen met waren voor het jaarfeest (C, I 127)
1 Geheel dikwijls was de Binnenlandsvaart (Yperlee van Brug
ge. over Oudenburg tot Nieuwendamme op den Yzer bij Nieuw-
poort) ontoegankelijk (FI. 1882 bl 206), zoodat de schippers de
zee moesten kiezen om Nieuwpoort te bereiken en ze diens
volgens aan allerlei gevaren blootgesteld waren.
Het moet ons dus niet verwonderen, dat de schippers op den
oever der Ypere, aan den hoek der Surmont- en der Boesinghe
straat eene kapel oprichtten ter eere van O. L. Vrouw van goede
Hoop. Deze werd in 1578 door de Geuzen vernield. In 1612
bouwde men daar vervolgens een huisbet Onze Vrouwen
huizetje genoemd (Kr.), dat nog vóór den oorlog 1914 dien naam
droeg.
Rechtover het Schippershuis had men eertijds het Schippers-
straatje (An. Em. IV. I deel. 32). Volgens de kronieken het
Papstraatje (An. Em. II. 2" deel, 13).
Ten Noorden er van lagen de afhankelijkheden van de Sint
Niklaasgilde, onder ander een gast- en godshuis, een leprozen-
gesticht en eene kapel.
Die gilde was eigenlijk een genootschap van priesters, die
zich bijzonderlijk met lichamelijke werken van bermhertigheid
bezig hielden.
De Kapel, die halverwegen de XIV® eeuw vervallen was, werd
herbouwd.
Ten gevolge van de vermindering der geldwaarde en het
dalen van den interest, kon die gilde haar liefdewerken op den
zelfden voet niet meer voortzetten. In 1564 verlieten zij die
inrichting cm in St Pieterskerk de geestelijkheid in haar dien
sten bij te s^aan (ibid 28-29).
Alzoo komt het dat er in 1689 op St Pieters 11 priesters waren,
alhoewel de stad alsdan maar 13247 inwoners telde (Ypr. VI
289-nota 3).
Op het einde der X\ II i eeuw telde de gilde nog 4 leden, en
met de Fransche Omwenteling werd ze afgeschaft.
Den 28 Februari 1578 werd de Stad gemachtigd de Kerk af te
breken van O. L. Vrouw ten Brielen, die omtrent 300 m. ten
Noorden van het Slachthuis stond, ten Oosten* van de Ypere,
ten einde die waterloop aldaar te versterken.
Alzoo komt het. dat de diensten voor de Brielenparochie in de
Kapel der St Niklaasgilde gedaan werden van 1585 tot 1739,
(alsdan werd de Kerk van Brielen langs den steenweg naar
Elverdinghe gebouwd (An. Em. 40-41).
Daaruit volgt dat de ingangspoort, die naar de Kapel der gilde
leidde in 't vervolg en beden ten dage nog de Brielenpoort ge-
heeten wordt.
In 1766 werd op den grond der St Niklaasgilde een gevang op
gericht (ibid 41), later Ste Barbarakazerne.
De Rijselstraat, eertijds de Zutstrate (1276 C, I. 15)) werd tot
over een vijftigtal jaren door de oude Yperlingen Justrate ge-
heeten.
Als bijzondere gebouwen stippen wij aldaar aan:
1) St Pieterskerk: een der menigvuldige kerken door Robert
den Fries gesticht ter eere van St Pieter, uit erkentelijkheid
om zijn zegepraal op Richildis behaald te Cassel. den 22 Fe
bruari, feestdag van St-Pieterstoel te Antiochië in 1071 (Warn.
V, 32 en M. C. bl. 28).
Als herinnering aan die blijde kerkwijding ontstond de vrije
jaarmarkt, die in den beginne insgelijks met 22 Februari begon
en later met Aschdag (V arnk. V 33, 90).
De bijzonderste dagen der jaarmarkt waren de Thogedagen,
t.t.z. de dagen op dewelke de wollen stoffen tentoongesteld wer
den. te v eten op den Maandag, Dinsdag en Woensdag (C. I. 181
dit jaar '.305 viel Aschdag op 3 Maart).
Later, als de jaarmarkt verkwijnde, werden er op dien Woens
dag één of meer katten van den Hallentoren geworpen
Ypr. I. 364 en nota), vandaar wordt die Woensdag nu nog
Kattedag gen-.emd en de jaarmarkt. Kattefeest.
(Vervolgt.)
Tijdens de vertooning van de Fransche
Tooneelmaatschappij van Yper van
Woensdag laatst, hebben de leden van
het Rood-Kruis van Yper een goede
omhn'ing gedaan ten bate van de slacht-
d r laa'ste verstroomingen in Belgie.
'•YERViK
Op 7 Decemeber is schielijk over
leden te Wervik. heer Paul Vanraes,
veearts in deze stad.
Voor degene die zijne talrijke hoe
danigheden kenden en zijne gevoels-
overeenstemming welke hij genoot
niet alleenlijk in Wervik maar ook nog
in gansch de streek, zal het niet ver
wonderen, dat eene groote menigte
vrienden en kennissen, het lijk gevolgd
hebben van den diepbetreurden afge
storvene tot op zijne laatste verblijf
plaats.
De begrafenis heeft Woensdag
plaats gehad in St Maartenskerk.
Zij werd verhoogd door de tegen
woordigheid van de Koninklijke Har
monie van Wervik waarvan de afge
storvene eerelid was. van de Boeren-
gilde, waarvan hij deel miek.
De hoeken van het baarkleed waren
gehouden door de heeren Dejonckhee-
re, veearts-opziener van West-Vlaan-
deren, Leroux, burgemeester van
Wervik. Vandecandelaere, voorzitter
van de Boerengilde, dokter D'Hondt,
vriend der familie.
De mis werd opgedragen door den
heer Pastoor van Wervik, omringd
van veel geestelijken.
Ter offerande gingen nainentlijk de
heeren Boereboom, Algemeen Be
stuurder van het Ministerie van Land
bouw. Verhaeghe, Bestendige Afge
vaardigde, de heeren Burgemeester en
Gemeenteraadsleden van Wervik me
nige burgemeesters van het Arrondis
sement enz.
Op het kerkhof werden er drie lijk-
reden uitgesproken.
e eerste van de heer Veearts-Op
ziener Dejonckheere, die de beroeps
hoedanigheden deden uitschijnen van
den overledene, zijne goede betrekkin
gen, welke hij met zijn confraters be
zat, zijn heldenmoed gedurende den
oorlog.
Na hem, was het den heer Vande
candelaere die namens de Boerengilde,
de volgende rede uitsprak
Achtbare Familie,
Mevrouwen, Mijnheeren,
Wanneer over enkele dagen de
droeve mare van het zoo plots en on
verwachts afsterven van den geachten
heer Paul Vanraes in stad vernomen
werd, was het oprechte verslagenheid
en algemeen rouwbeklag onder de be
volking.
De landbouwers bijzonderlijk, met
wien hij vóór vier dagen, in bloeiende
gezondheid, gezellig en hertelijk hun
Patroonfeest gevierd had, waren diep
terneergeslagen bij dat onverbiddelijk
verdwijnen van Hem, die de beste
krachten van zijn jeugdig leven veil
had voor de belangen van hunnen ge
liefden stand.
En nu wij staan voor een open graf,
voor een laatsten huldegroet te bren
gen, aan den diepbetreurden Vriend,
leggen wij ons eerbiedig neder bij
Gods ondoordringbare raadsbesluiten
en als ware christenen zeggen wij vol i
overgeving: Heer dat uw heilige wil
geschiede.
Dat doodenveld verlaten zonder U,
beste Heer Paul, in naam der Boeren
gilde, een laatsten Vriendengroet te
brengen, en U onze diepgevoelde Er
kentelijkheid te zeggen, kunnen en
mogen wij niet.
Met de meeste toewijding immers,
met eene offerveerdigheid die U de
rechtzinnige genegenheid verzekerde
van al de landbouwers der streek, hebt
gij gedurende twintig jaar uw lastig
ambt uitgeoefend, dag en nacht wind
en regen trotseerend, en ook wel uwe
sterke gezondheid geofferd, om onver-1
moeibaar uwe zware taak te kwijten
ten bate van het landbouwbedrijf.
Tijdens de bezetting zijt gij moedig
op uwen post gebleven, maar uw open-1
hertig karakter, moesten onvermijde- r
lijk in opstand komen, tegen al het on-1
recht, door den overweldiger aan de j
Boeren veroorzaakt, en zoo kwam het. I
dat ge uw vrij en vrank optreden.
voor het recht uwer geliefde Boeren, I
met een pijnlijk ballingschap betaalde.!
Maar nog meer en beter hebben wij r
U leeren waardeeren en hoogschatten, r
wanneer wij in onze verwoeste ge
westen waren teruggekeerd. Dan
vooral hebt ge, en uwen persoon enj
ook uwe hooge wetenschap heel en
al ten dienste gesteld van ons bedrijf I
Door raad en daad hebt gij ons bii'
gestaan om alles herin te richten On- j
telbare diensten hebt gij de Landboa-j
wers bewezen.
En voor U steeds op de hoogte te
houden van het landbouwvak, waar-j
voor ge tijd en moeite offerdet, aar-I
zeldet gij niet lastige studiereizen te K
ondernemen door Engeland, Holland?»
en Denemarken.
Dat alles deedt Gij voor ons, voorI
onzen stand en daarvoor blijven wij
U erkentelijk en dankbaar!
Wij, Landbouwers, verliezen veel irP
U, maar voor Gods beschikking-'
buigen wij eerbiedig het hoofd en aafl'P
bidden zijnen wil. Uit plicht van dan'Hl,
baarheid beloven wij, beste Heer Pau F
L* vuriglijk in onze gebeden te gederl
ken.
Voor de diepbeproefde Gade. voo-'I
zijne twee lieve kindertjes die bi
hertstochtelijk beminde, voor
Familie, weze de grootste troost,
weten: dat wij, uwe dankbare Yrienl
den. hier geschaard rondom uw la3t'|
ste ruststede, U immer erkenteüj'l
blijven en beloven U voort in onze gf 1»?
beden indachtig te zijn, opdat a!**!
IC
