li :ei WAALSTERREN CDeet 9e coat izen IT Vak- of berof p onderwijs OPVOEDING BEURS - BANK - WISSEL I 51c Jaar. - Nummer 32. 30 Centiemen. Zaterdag 10 Oogst 1929. Katholiek Weekblad van het Arrondissement "Yper Vooiuwe Geldplaatsingen wendt U in volie vertrouwen tot de Bijbank VIT* ER, Groote IVIarkt, 9. Tel. Filiaal der Groep Handelsbank - Fonds°nbank - Kapitaal-Concentraties 300 Millioen 304-334 Noorristar. Gent, Antwerpen, Kortrijk, Brugge, Oostende, Iseghem, Lichtervelde, Poperinghe, Wervik, Komen, Yper Brussel, Thielt, Voorwaarden voor de Zicht-en Termijnrekeningen Zicht alle dage.i beschikbaar 3 Veertiendaagsehe Rekening Spaarkas Zicht 4.50 Kasbons aan toonder op 3 maanden (vooraf betaalb.) 4% netto 6 maanden I jaar id. id. 4.50% netto 5 °/o netto 0BL1GATIEN op Rente betaalbaar 5 JAAR aan drager 6 NETTO. met zesmaandelijksche Koepons. Hm Ir ABONNEMENTPRIJS 1 Jaar lö fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 £r. Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel. ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND: 2T> frank. Op het Opstel! u'eel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL io5. ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekening 40.201 (j. casier) waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn van 14 tot 16 uur. AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. WOENSDAG Alle Aankondigingen moeten tegen den ten laatste ingezonden worden. Kleine berichten en nieuws ten laatste WOENSDAG avond. tegen den ZITDAGEN.' D" BRUTSAERT, Kamerlid, is spre- kejjjk voor iedereen: Te POPERINGHE, in zijn buis, 's morgens, den Maandag en Vrijdag. Te YPER, den le en 3e Zaterdag der maand, van 9 y2 tot 12 uur, in den Katholieken Kring. Te WERVICK, den 2e maand, van 9 l/2 tot 12 Kapitel Zaterdag der uur, in Het HANDELAARS vraagt eene aankondiging in «HET YPERSCHE VOLK Dsn Heer Senator G. BRUNEEL MONTPELLIER, zal gedurende .afwezigheid van den Heer Volks- srlegenwoordiger Dr Brutsaert, op en 3n Zaterdag van e!k maand, tcag houders in den Katholieken telkens van 9 tot 12 ure ,UR1 Dwaalsterren of springsterren zijn he ilichamen die niet branden, dus soort 1 laneten evenals Mercurius, Venus, de 'd(| ark', Martius, enz. Zij vliegen ook in de ruimte, ringvor- jg rond de Zon. Gebeurt het nu dat zij den dampkring geraken, die onze aar- Jamringt, de wrijving die zij ondergaan n onzen lucht is zoo geweldig, dat zij ige warmtegraad opdoen zij worden gloeiend van en dus, bij nachte, zicht- r. Hun voorbij-vliegen in onzen pkring is kortstondig, enkele se inden, en hun lichrgeven gelijkt dus ,n de klaarte van een helderen vuurpijl, tornt het planeetje betrekkelijk dicht Sn onzen aardbol, het wordLer door zoo 1 aangetrokken, dat het van zijnen weg «ijkt, met overgroote snelheid op onze Itdeafkomt en er op nederploft. Dan is een lichtsfeer* of .aréolithe. Men eltluchtsteenen ontdekt, die honderden logrammen woegen. Overeen twintigtal jaren, lieden die op ;n aprilavond, zich bevondenna het adergaan der zon, op den w.eg van leuwmunster naar Wenduyae, ont laden in het westen eene prachtige ngster^'t Was reeds duister genoeg klaar sterienücht, b. v. van deavond- r, te ontwaren maar in 't westen, igezien de heldere avondschemering, is liet ook nog klaar genoeg om voor- trpen na te gaan. Hewel waar de ingster voorbij gevlogen was, zagen kortstondig eene lange streep witten hp: Dus de dwaalster, die gloeiend .«.Jourbii vloog, brandde en had rook ach- irgelaten. Alle nachten kan men dwaalsterren ien maar men ziet er meest en veel in de ichten rond 10 Augustus. Brave men iën zien betrekking tusschen de ster- iTjpregen van 10 Augustus en het naam- /lest van dien dag. Op 10 Augustus immers, viert de H. onkferkden H. Laisrenffus, diaken van ^^aus.Sixtus. Paus en bisschoppen deden zich bij jporkeur bedienen door hunnen diaken als den 6 Augustus, Paus Six'.us, ge- p1'ffn8en genomen, naar de martelings- jeleid werd, Hij ontmoette zijnen rgf aken, die Hem weemoedig vroeg Vader waar gaat gij henen zonder wen zoon Priester des Heeren waar aartoe zonder uwen dienaar Sixtus atwoorddeMijn kind u verlaat ik ietgrooter strijd wacht u voor Christus n na drie dagen zult ge, diaken wen priester volgen. Intusschentijd blij ver, er u nog schatten over, deel ze den /f rmen uit Dit deed Laurentius en den 10 Augus ts werd hij, om reden van zijne stand- acigheid in het geloof, Veroordeeld tot en vuurdood. En opdat de marteling kiger en pijnlijker hadde geweest, hij *erd gelegd op een roosteren met klein lur langzaam gedood Het is best mogelijk dat de 'twee hier- p.enstaande termen niet op end op leheel en gansch hetzelfde beteekenen, er kan een verschil zijn tusschen de twee (lat ik niet ken, daartoe ben ik niet ge- beg ingewijd, maar in mijne bedoeling leteekenen ze identiek hetzelfde ik wil pus een paar regels schrijven over vak- beroepscholen en over eene vak- of leroepschool in 't bijzonder. De tijden pe wij beleven, hebben misschien wel *tel kwaad zien stichten, zij hebben on- g-:: a ijfeld ook veel goeds teweegge bracht, onder andere dit, dat zij den geest Van de menschen gekeerd hebben naar het meer zakelijke en het meer nuttige var. het meer afgetrokkene en het meer kixueuse weg. Voor alle menschen en vooral voor vrouwen, koint het er heden daags minder op aan speculatieve ge- fetrJen te zijn dan menschen met vak ken-..5 en beroepsbekwaamheid. Ik wtl |*ei dat geleerde mannen en ook vrouwen Todig zijn, maar er zijn er zooveel 'AN niet noodig als vakmannen en beroeps-1 werkelijkheid, het klare begrip ontvou- vrouwen. Er zijn meer ambachten en stielen wen van zijnen weg dat het volgen moet als I en van het doeleinde dat het bereiden dat er scholen zijn en er zijn er meer noodig ook er zijn meer huisgezinnen en menagiën dan universiteiten ook voor vrouwen en 't is maar best zoo best is het dat het meerendeel der vrouwen nog zoover niet vrijgevochten of geëmanci peerd zijn dat het grootste getal van hen nog bestemd zijn om een huishouden te stichten en recht te houden en daarom zijn de mannen van vandaag nog ver standig genoeg om zich niet eene ge leerde maar eene bedrevene dochter tot huisvrouw te verkiezen, geen boekworm maar eene die kan huishouden eene die handwerk verstaat, eene die kan naaien, breien, koken, kousen vermaken en zelfs meer nog eene die kan met een duwtje, overgaan tot kleermaken, linnen- bewerken en wat dies meer. Bij dit alles mag het onderwijs natuurlijk niet ver waarloosd. Geleerdheid komt overal bij te pas en overweegt nooit; in 't midden ligt de deugd. Geleerdheid te zamen met vakbe kwaamheid, dat schiet den hooggaai af; daarom sticht men thans ten allen kante in ons land vakscholen en beroepscholen en worden die stichtingen door 's lands bestuur uit alle kracht aangemoedigd; daarom ook heeft het bestuur van het onderwijsgesticht van de Heilige Familie in onze stad goedgevonden zulk eene vakschool of beroepschool te openen in daartoe bijzonder geschikte lokalen. De ze beroepschool is thans reeds in volle werking en heeft reeds de beste vruchten afgeworpen daarin worden, benevens de leervakken van het middelbaar onder wijs, aangeleerd het snijden en het naaien, het wasschen en het strijken en geheel het huiselijk onderhoud. Wij be- ¥elenze ten zeerste aan aan deouders die wenschen hunne k aderen een goed ver zorgde opvoeding te geven en medeen er goede bedrevene huisvrouwen van te maken. Die 't woord opvoeding beseft ziet baehten dat woord eene gansche toe komst, een leven, een wereld Alles hangt van de opvoeding af eer en deugd of ondeugd en schande leven en vooruitgang of ondergang en dood. Het huisgezin, de maatschappij, de we reld zullen zijn wat ze de opvoeding maakt Wat is een mensch zonder opvoeding 't Is een wilde top zonder vorm of manie ren, ongekunsteld, afkeerig, losbandig een type waarvan men alles mag ver wachten dat niet deugt of slecht is een plaag en het ongeluk voor huis en even menseh Wat is een welopgevoed mensch Een behaaglijk en fatsoenlijk mensch, geregeld, wijs van rede, kloek van wille, een schoon e.i verheven wezen, 't genot van het huis en de voldoening van den evenmenseh De opvoeding maakt van 't kind een prachtmensch De opvoeding is dus een groote zake in 't leven 't Is den mensch meer weerd dan geld en goed zij leidt tot eer en deugd, tot naam en faam, tot vreugde en geluk, tot geld en goed. Vooral ze leert én geld én goed én giften en gaven naar behooren gebruiken en benuttigen. 't Gebiek aan opvoeding, leidt tot verkwisting en armoe, tot verdriet en ondergang, to list en wee. Wat is opvoeding Ten eenvoudigsten en klaarsten gezeid: opvoeden is van een kind een mensch maken I Een verhevene ziel... een Heilige. Beziet het kind welk schamel wicht je zonder krachten en zonder verweer. De opvoeding zal er een flink mensch van maken,gezond,ontwikkeld en schoon, in de volheid van zijn wezen en van zijn krachten Beziet het kind 't Is bewusteloos en dwaas. De opvoeding zal sluimerende verstand stillekens aan tot de werpen brengen, het van zijn eigen wezen in dat kind het doen ontwaken, kennis der voor- bewustzijn geven en eigen weerde. De kennis doen ontstaan der waarheid en kan. Zij zal er misschien van maken een dier schrandere geesten die den even menseh tot licht dient en nieuwe banen wijst aan kunst en wetenschap Beziet het kind Hoe willoos en krachtloos De opvoeding zal die wil vormen, de rechtheid erin leggen, de kloekte en standvastigheid ervan smeden, ze on wrikbaar maken tegen het lage en het gemeene, onversaagd voor het ware en het goed, strijdveerdig voor het edele en het schoone... en misschien van dat kind een verstaalde ziel temperen die de be wondering dwingt over haar taaie werk zaamheid, over haar durf, over haar onbaatzuchtigheid, hare strenge gerech tigheid en hare innemende naastenliefde Dat is opvoeding Welk edele taak en welk groot werk Dat alleen is reeds iets ontzaggelijks dat noesten arbeid vraagt, veel aanleg en oplettendheid, gedurige zorg en stand vastigheid Maar dit is nog niets in ver gelijking van hetgeen een ware, een volledige opvoeding eischt en van hetgeen een goede opvoeding kan geven. Het kind is een onsterfelijke ziel Groo ter dan de wereld, blijvenduriger dan de tijd is de ziel 't Is een eindeloosheid .alleenlijk voor het oneindige te vervullen en van God tot een eeuwig en eindeloos geluk gescha pen De opvoeding zal aan die weerdige ziel alles geven wat ze noodig heeft om haar oneindig einddoel te bekomen een leven dig zicht op haar toekomst en een vast begrip over die Eeuwigheid waarin zij le ven zal, én zien én kennen én genieten een overtuigde zekerheid dat die ziel als zij wel doet eens zal verzadigd zijn van geluk en rust en zaligheid zooals haar zwakke herte vraagt. De weg zal zij toonen die naar het doelwit leidt, en de middels ter hand stel len die het moeten doen bereiken, in die ziel zal ze de wijsheid van 't leven leggen en de sterkte geven om, trots alle hinder palen en moeilijkheden en vallen, het ee ige rsoodige te bekomen. Ongelukkig het kind dat deze opleiding mist Het doe! missen waarvoor het ge schapen isberooid zijn van 't eerïige dat hem verzadigen en voldoen kan het geluk ontzeid zijn, het volle en eenige geluk voor een gansche eeuwigheid Zelfs hier op aarde als ellendeling en doolaard leven, zonder troost jn lijden, zonder sterkte in 't strijden, zonder hoop op toekomst Dat ware niet alleenlijk de ijselijkste verminking van zijn wezen maar tevens het gruwzaamste en wraakroepenste schelmstuk. Veel misdadiger dan een moord Wie kan begrijpen de onmetelijke diepte van zulk een gruwelijkheid: aan ons esgcm kind weigeren wat gansch zijn hert en ziele vraagtde gelukkige eeuwigheid en de hoop in 't leven. Gedoemd zulke opvoeding! Eeuwig wee aan zulke opvoeders De opvoeding slaat nog breeder. Dat kind moet later tijd op eigen voeten gaan en zijnen weg door de we reld banen. Opvoeden is dat kind bekwaam maken zijn leven lang aan zijne noodwendighe den te kunnen voldoen en hem dus 't vak geven of de geleerdheid waardoor het door de wereld zal geraken Dat kind is niet a I een op de wereld. Het leeft temidden van gemeenzaamheid waaruit het komt en waarin het zal gaan. Opvoeden is aan dat kind de neigingen, de gedachten, de wil geven die het noodig heeft om in 't midden waarin het leeft huisgezin of samenleving met den even menseh overeen te komen en in liefde en peis te leven, ook om te verstaan de ver plichtingen die het ten opzichte van zijne naaste heeft en om de groote taak van behulpzaamheid in geest van offerveer- digheid op te nemen en uit te voeren. Het kind is lid van de Kerke Christi Opvoeden dat is aan dat kind de ver plichtingen van zijnen staat doen ver staan en het bekwaam maken om de voorschriften ervan met edele fierheid en standvastigheid te volbrengen. Het kind is het kind Gods Opvoeden is dat kind doen verstaan de verhevenheid zijner weerdigheid, leeren dragen de edele verbintenissen ervan, smaken de onbeschrijvelijke genoegten erin gelegen en steunen met een onwrik baar betrouwen op de Voorzienigheid Gods, onze almachtige en oneindiglijk beminnende Vader. Dat is opvoeden In het groot Seminarie te Brugge be staat er eene centrale, met name St Amanduswerk, naar waar toege zonden worden van de onderwijsgestich ten des bisdoms Zilverpapier, gebruikte postzegels, metalen, oude boeken en dagbladen én geldinzamelingen. Dit alles wordt gebruikt om missiën te steunen in het scbooijaar 1928-29 vergaarde men alzoo boven de 100.000 fr. Het brood in Frankrijk staat aan 2 fr. 20 de kilo, dus in belgisch geld aan 3 fr. 08. In het nieuwsblad «l'CEuvre», radikaal en eartelgezind, de geneesheer Dokter Maur. Lebon,raadt aan de hospitaal- zusters terug in bediening te stellen Onze hospitalen alzoo zal de dokter, kunnen niet meer de twee einden van 't jaar aan elkander knopen Waarom de hospitaal-zusters niet terug roepen Zij zijn op de hoogte van 't werk, onberispe lijk van zeden en hunne diensten moeten niet te duur betaald worden... Dit ware jaarlijks eenige tientallen millioenen ge spaard Zouden de socialisten van Moskroen daarop niet snuiven De Paus heeft naar IV?i9 rien gezon den, als aartsbisschop en Kardinaal, Dom Schuster, tot nu toe abt van het benedic tijner klooster van St Pauwel buiten de muren. Hij is maar 49 jaar oud. Maar die benoeming verwondert niemand, om dat de nieuwe bisschop zoo geleerd en zoo engelachtig goed is. In Milanen is hij uiterst wel gekomen en sommige vragen zich af of Milanen, die naar Rome zond om paus te worden Kardinaal Ratti, den Fides intrepida van de zoogezegde voorspelling van den H. Malachie,... ook niet, als opvolger van Pius XI, dezen aartsbisschop zenden zal, om te worden Gregorius XVI1, de Pastor Angelicus van voornoemde voorzegging. Aan de bibliotheek van Leuven hebben de Duitschers reeds 300.000 bi ek~ deelen bezorgd en hebben nog 4 millioen gestemd, om andere werken er bij te koopen. Dit zal hun leeren die biblio theek in brand steken, als wraak omdat 400 jaar vroeger, de academische overheden de werken van Luther, ge doemd door den Paus, op de markt van Leuven hadden doen oplaaien. De 5A- weg Frankrijk-Spanje, dweersch door het Pyreneën-gebergte, is bruikbaar. Onder de kunstwerken, uitge wrocht voor het aanleggen dier baan is er een tunnel, in rechte lijn, van 5300 m. lengte en een schroef-tunnel (helicoïdal). Een schroef-tunnel is met klimmende baan, een kilometer lang en volgens cir kelvormige lijn, zoodanig dat de lokomo- tief, die in den berg kruikt, er uit komt een 30 meters boven den ingang. De nieuwe lijn verbindt rechtstreeks Tou louse en Barcelone. Wie eene print gezien heeft van den Paus doende, op 25 Juli 1.1., de pro cesses rond St Pieters-plein,... hij ontwaarde hem, gedregen boven de hoofden en geknield vóór een bidbank, waarop steunt het Hoogweerdig, hetwelk de Paus met de handen vast houdt. De Paus, onder den wijden wit-zijden-heme! schijnt te knielen, maar eigenlijk zit hij in een leunstoel, zonder hoogverheven rugdeel en geheel en gansch onzichtbaar, daar de breede plooien van eene over groote witte koorkap hem overgolven. In 't center van Frankrijk heeft men tamelijk vee! onderaardsche rivieren, op eene diepte van 100 meters en meer, en die men kilometers ver volgen kan. Dat sport noemt men alpinisme onder den grond. Drie jonge lieden, stu denten, gingen Donderdag 1.1., zonder gids, den tunnel binnen, die leidt naar de onderaardsche rivier Bramabiau, in 't Lo- zere-departement. 24 uren later waren zij nog n-iet terug en gidsen trokken bin nen, om ze op te zoeken. Men vreesde een ongeluk, maar 's anderdaags heeft men ze gave en gezond terug gevonden. In Syrië heeft men boeken opgegra ven van vóór 4000 jaar. Die boeken zijn eigenlijk tegels, waarop met Keg-vormi- ge letters geschreven werd, vóór men ze bakte of brandde. Kegge-geschrift is samengesteld van wiggen of driehoekjes, verbeeldt u pennetrekken, dik van boven en puntachtig van onder en volgens het getal wiggen en de ligging er van duidde men verschillige klanken aan. Samen met die boeken heeft men ook ontdekt een gouden diadeem, halsbanden en kunststukken uit klei verveerdigd. In de streek van Turmas (Frankrijk) is er hagel gevallen dat gebeurt ook elders, maar 't waren buitengewone groo te steenen, zoodanig dat veel kiekens en eenden, alsook bijna alle vogelen (zwalu wen en musschen uitgezonderd) dood ge kegeld werden. Wat misbruik van drank kan Risler was een pianonist, die prachtig Beethoven wedergeven kon. Vier uren aan een stuk kon hij het schoonste en het moeilijkste van den Meester spelen, zon der behulp van boek, dus van buiten. En dat deed hij honderde keeren, in alle groote steden van Europa en Amerika. Om het verdriet te smoren, hem veroor zaakt door het afsterven zijner vrouw, begon hij te spelen en te drinken. Hij ver loos fortuin en gezondheid. Alle geheugen teerde weg en geen vier maten muziek, kon hij nog van buiten wedergeven. Daarbij werd hij totaal lam, zeer slaper achtig en is onlangs gestorven in dien beklagensweerdigen toestand. Beethoven (1770-1827) die in Duitschiand woonde en als duitsch-com- positor aanzien wordt, was Vlaming van afkomst. Zijn schoonste muziek heeft hij gemaakt, als hij totaal doof was. Hij heeft het dus nooit gehoord maar muziekan ten, gelijk hij was kunnen op 't zien van geschreven muziek, zich zoo wel de verschillige akkoorden en de verschillige timbers der speeltuigen inbeelden, of dat wij ons kunnen inbeelden gebouwen, landschappen en daden waarvan wij eene beschrijving lezen. Wat ongehoorden bijval genoot in de muziek-wereld was Francisciss vars Tinei, die van 1888 tot 1908 hon derde malen uitgevoerd werd, o. m. 5 maal in Berlin, 4 maal in Brussel, 5 maal in Dresden, 5 maal in Keulen, 6 maal in Milanen, 8 maal in Munster, 2 maal in New-York, enz. De Tagliche Rundschau schreef na eene dier uitvoeringen Na het slotkoor van het eerste deel, donderachfig applaus. De muziek-bestuurder Siegfried, wendt zich om niet om te bedanken, maar om door zijne gebaren te kennen te geven, dat de schrijver Tinei in de zaal aanwezig is. Het volk wendt zich in de aangewijsde richting en roept De Componist ver- schijneTinei komt vooruitEen mensch, groot van gestalte, teeder van uitzicht, dragende een langen donkeren jas. Lang en zwart haar omgeeft zijn strengen kop en zijn aangezicht schijnt verbleekt door aanhoudend werk. Men roept en tiert, terwijl het orkester op zegevierde wijze claironneert. Maar nu het slotkoor van het derde deel 't is nog wat anders. Tot 20 maal toe is de kunstenaar terug geroepen en hij moet zelve het teeken tot heengaan geven anders zoude niemand de zaal verlaten hebben. Niets kan u een gedacht geven van die ongehoorde zegepraal Nooit heeft een muziekant op zoo eene wijze kunnen beheerschen en meeslepen, een publiek gewoon aan kunstgewrochten van eerste gehalte. Is gestorven Emile Berliner deuïfvln- der van den fonograf of rjramafoon, die geboren is in 1851. Wat in dit werk tuig te bewonderen valt is, dat eene reeks puntjes, die voor ons oog allen aan elkan der gelijken, zulk een oneindig verschil van klanken wedergeven kan. Dus die puntjes-reken moeten op eindelooze ma nier van elkander verschillen Werd in Weenen priester gewijd een Rus, namelijk M. Dimitri Artemieff, oud leeraar aan eene universiteit en eerste rector der Moscouvitsche Academie. Hij vluchtte uit Rusland, bij het aan 't bewind komenderbolchevisten, verbleef in Stock holm, en daarna in Berlin, waar hij ten jare 1924 overging tot de Katholieke Kerk. In Coiombo(Engelsch Indië) moeten 's nachts niet alleenlijk autos en voertui gen voorzien zijn van wit licht al voren en rood licht al achter, maar ook de oli fanten en dit om reden der talrijke onge vallen dezer tijden gebeurd met autos, die tegen die logge dieren botsten. Leest en verspreidt HET YPERSCHE VOLK Agentschappen in al de bijzonderste Gemeenten van West-Viaanderen. O v I P f I f 'ill .--i Mtrm

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1929 | | pagina 1