e aaifis]' F0NBSEMBA11 Een Bmascüe Kunsisciini BEURS - BANK - WISSEL 51" Jaar. - Nummer 42. 30 Centiemen. Zaterdag 19 October 19.-9 Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper Z A Li V (N G VAN mONSEIGNEÜR LiAfHIHOY SNiPPERINGEiM Voor uwe Geldplaatsingen wendt li in volle vertrouwen tot de Bijbank: YPEB, Groote Markt, 9. - Tel. 304-334 Filiaal der Groep Handelsbank - Fondsenbank - Noordstar. Kapitaal-Concentraties 300 Millioen. Gent, Antwerpen, Kortrijk, Brugge, Oostende, Isegliem, Lichtervelde, Poperinghe, Wervik, Komen, Yper Brussel, Thielt, Voorwaarden voor de Zicht-en Termijnrekeningen Zicht alle dagen beschikbaar 3 Veertiendaagsche Rekening 4.75 °/0 Spaarkas Zicht 5 °/0 Kasbons aan toonder op 3 maanden (vooraf betaalb.) 4 6 maanden id. 1 jaar id. netto 4.50° o netto 5 netto OBLIGATIEN op Rente betaaibaar NETTO. 5 JAAR aan drager 6 met zesmaandelijksche Koepons. ij et i)j»ev6clje itoll ZITDAGEN. Den Heer Senator G. E RUN EEL j DE MONTPELLIER, zal gednrcr.de I de afwezigheid van den Heer Vclks- vertegenwoordiger Dr Bruisaevt,, op ln en 3n Zaterdag van e!k maand, zitdag houden in den Katholieken Kring, telkens van 9 tot 12 ure. ABONNEMENTPRIJS 1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr. Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel- ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND: 25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekening 40.201 (j CASIER) waar op alle wekedagen aHe inlichtingen te bekomen zijn i-an 14 tot 16 uur. AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG ten laatste ingezonden worden. Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den WOENSDAG avond. HANDELAARS vraagt eene aankondiging in «HET YPERSCHE VOLK Op onze photo genomen na de Wijding ziet men aan de twee hoeken op 't voorplan: Mgr Ladeuze van Leu ven en Mgr Coppieters van Gent, de Bisschop-Assistentenin 't midden Mgr Waffelaert de Bisschop-Zalver en Mgr Lamirov onze Hulp-Bisschop. Maandag laatst, ten 9 1/2 uren, had deze plaats in St Salvators Kerke te Brugge. Veel volk was er samengestroomd van stad, van 't omliggende en menig een van 't Ypei'sche. Monseigneur Waffelaert was de Bis- schopzalver, en Mgr. Coppieters van Gent samen met Mgr. Ladeuze van Leu ven de Bisschoppen-Assistenten. De Ceremonie begon ten 9 1/2 en liep ten einde na 12 uren. Zoo als vroeger in dit blad beschreven werd, bevatte zij hoofdzakelijk drie dee- len Na het aflezen der Pauselijke Bulfë, toelatende de bisschoplijke wijding aan den Verkozenen toe te dienen, werd er over gegaan tot het afleggen van den getrouw heids-Eed en foei Onderzoek. De uitverkoren zwoer onderdanigheid aan den Paus Nooit zoude hij Hem in zijn leven schaden of er aan mede helpen alle geheimen van Hem of zijne Nuntius sen ontvangen zoude hij stipt bewaren zijne rechten zoude hij verdedigen zijne afgezondene vertegenwoordigers eeren en bijstaan aan het bewaren der rechten, eerbewijzingen en gezag van den H. Stoel zoude hij medehelpen alle pogingen tot het schaden van bovengemelde rechten, eerbewijzingen en gezag verijdelen en er van den H. Vader verwittigen alle ver ordeningen der Pauzen zoude hij uitvoe ren en doen uitvoeren uitgenoodigd naar een Concilië, zoude hij er naar toe trekken alle vier jaar zoude hij in Rome verslag gaan geven van den staat zijns Bisdoms en geen goed van zijn bisdom zoude hij vervreemden zonder pauslijke toestemming. Deze eed werd knielend afgelegd, waarna de uitverkoren zich nederzette. Wilt ge uwe handelwijze en uw ge loof schikken naar de heilige Schrift vroeg hem dan de Zalver en Ik wil antwoordde de Uitverkoren. Daarna hoorde men Wilt ge aanveerden en aanleeren de overleveringen der H.H. Vaders? Ik wil. Wilt ge het gezag der Pauzen er kennen Ik wil. Wilt ge het kwaad beletten en het goede doen Ik wil. Wilt ge reinheid en zuinigheid on derhouden en aanprijzen Ik wil. Wilt ge de goddelijke zaken aan kleven en al oneerlijk gewin vermijden Ik wil. Wilt ge in alles ootmoedig en ver duldig voorkomen en dit aan anderen aanbevelen Ik wil. Wilt ge minzaam en milddadig de armen, de vreemdelingen en de noodlij denden helpen Ik wil. Gelooft ge aan de H. Drievuldig heid, één van natuur en drievoudig van Personen Ik geloof. Gelooft ge in God den Zoon, God en Mensch, onlijdelijk als God maar Die ais Mensch, geleden heeft, stierf, verrees en ten Hemel klom én Die zal komen oordeelen de levenden en de docden Ik geloof. Gelooft ge ook in. den H. Geest, voorkomende van den Vader en den Zoon, almachtig en eeuwig als de Vader en de Zoon Ik geloof. Gelooft ge in de H. Kerk, Katholiek en Apostoliek, waarin één waar doop sel toegediend wordt en ware vergiffenis der zonden geschonken ik geloof. Verwerpt ge alle ketterij en doemt ge ze Ik doem ze. —Gelooft ge in de verrijzenis van uw lichaam en in het eeuwig leven Ik geloof. Gelooft ge dat God de Ingever is der boeken van Oud en Nieuw Testament, van de Wet, van de geschriften der Pro pheter! en der Apostelen Ik geloof. ledermaal dat de Uitverkoren antwoord de Ik wil of Ik geloof stond hij recht en nam de baret van het hoofd. Na het lezen of zingen der Misgebeden tot na den Epistel, werd er overgegaan tot de Zalving. De Uitverkoren lag uitge strekt op de treden van het altaar gedu rende het zingen der Litanie van alle de Heiligen en knielde daarna vóór de drie Bisschoppen, rechtstaande op den altaar- vloer. Ringvormig werd hem rond het hoofd een witte doek gebonden en op zijne schouders en nek liet men een open liggend Evangelië-boek rusten. Dan leg den de drie Bisschoppen hunne handen op zijn hoofd en samen spraken zij uit Ontvang den H. Geest waarna de Zalver, onder het zingen van den Veni Creator H. Chrisma streek op de kruin van den uitverkoren... eerst kruiswijze en daarna op geheel het vlak. Volgde de zalving der openliggende handen. Voor dit te doen zat de zalver neer en met H. Chrisma trok hij eene lijn, op het platte van de handen, van den rechter duim naar den linker wijsvinger en van den linker duim naar den rechter wijsvinger. (Duim en vingers werden niet gezalfd, omdat dit gedaan geweest was in de priesterwijding.) De handen werden dan samengevoegd, de rechterhand liggende op de linker, en beide steunende op een witten lintvormigen doek, toegeknoopt achter den hals. Zonder dat de handen van elkander verwijderd werden, stak men den gewijden ring aan den ringvin ger der rechter hand en men plaatste een oogenblik den gewijden staf tusschen de opengespalde vingers. Daarmede was de zalving geëindigd en de nieuwe bisschop werd naar zijnen altaar geleid, waar men Hem de kruin en de handen reinigde en waar de Misgebe den voort gezet werden, tot na het of ferande-gebed. De witte doek, ringvormig rond de kruin gespannen, is om te beletten dat de H. Chrisma-olië, die men eertijds op de kruine goot, niet tusschen het haar had geloopen; als men na het reinigen der kruin den doek wegneemt, dan met een ivoren kam wordt het haar wederom in orde gebracht; zulke kammen noemt men lithurgische en waren aanwezig in alle sacristien ten tijde dat de priesters lange baarden droegen. Na het offerande-gebed bracht de nieuwe Gewijde zijne offer geschenken Twee keersen, een verzilveld en een ver guld brood,een verzilveld en een verguld vatje wijn, en bood ze den Zalver aan. De misgebeden werden dan aan den hoogen altaar uitgesproken, zamen door Zalver en nieuw-Gewijde, tot aan den laatsten zegen, die gegeven werd door den Zalver. Hierna geschiedde de bezitneming van den Troon. De Zalver, zittende, plaatste samen met de assistenten, den gewijden Myter op het hoofd van den nieuw-Gewijde en deed aan dezes handen de gewijde handschoenen. Daarna nam Hij den nieuw-Gewijde bij de rechter hand, deed hem plaatse nemen in den altaar zetel en gaf hem den staf in de-'lin ker hand. Aanstonds hief de Zalver den «Te Deum aan en terwijl men dezen voort zong ging de nieuw Gewijde samen met zijne Bisschoppen-Assistenten de kerk ïo.id, om aan het volk zijnen zegen te geven. Na den «Te Deum» gaf de nieuwe-Gewijde van op het altaar zijn plechtigen zegen en als bedanking voor den Zalver zong hij drie-maal Ad Multos-annos Zijn wij daar Bestaat in 't Vlaamsche land die eens gezindheid tot het afscheuren Na den oorlog is er in 't Vlaamsche land eene partij opgekomen,het VI. Kath. Nationalismus, die juist voor doel had die scheuring van Belgie en de zelfstan digheid van 't Vlaamsche land te bewer ken. Zij hebben geweldigd gewrocht tot de verspreiding van hun gedachten en noch last noch list gespaard om door menigvuldige gazetten, meetingen, verga deringen, bondstichtingen, en allerhande werken aanhangers te winnen Hewel wilt ge weten welk de uitslag is van die overweldigende poging van 10 jaar lang? Zij hebben 150.000 stemmen op hunnen naam gekregen! 150.000 stemmen op rond de 2 m i I - lioen vlaamsche kiezers en van die 150.000 stemmen waren er geen 10 °/o, geen 5 die wisten wat hunne leiders bedoelden. De menschen stemden Katholiek en Vlaamsch t. t. z. zij stemden voor de herkenning van de Vlaamsche rechten maar hoegenaamd niet voor de scheiding en scheuring. Dat bekent een hunner hoofdmannen zelf. Hewel Iaat dat hutteltje pogen die scheuring aan te gaan Zullen de overige 1.900.000 Vlamingen die zij met alle ge weld bestreden hebben hen goelijks laten gedoen En het Landsbestuur dat zij uitgeschol den en beschimpt hebben, zal dat bestuur hun te gemoet komen en zeggen Waar legt gij de giens van 't Vlaamsche land. Hoevele inwoners hebt gij Nu zullen wij de inkomsten verdeelen... en als het geld der oorlogsschuld inkomt zullen wij ons haasten om het in evenredigheid te te deelen 1 En de Walen zullen zij goedschikkelijk zeggen de Posten die wij hebben, laten een China zijn, waar het eene hoofd de wapens opneemt om het andere te be strijden. Nooit zou er meer bandeloosheid be staan, en de eene omwenteling zou nog niet heel zijn of de andere zou reeds gisten ('t Vervolgt). Neen wij vlaamsch volk hebben, in Belgie, nog ons recht niet Wij zijn nog geen volle burgers Wij hebbende naam, de plaats, de eer en de waardeering niet die ons toekomt En dat noch voor 's Landsbestuur en dat noch voor het volk Maar wat gedaan Der zijn er die volkomen afscheuring willen van Belgie Vlaanderen op zijn eigen en zelfstandig Droom en hersenschim Of beter kwaa raad van onstuimige geesten en over- verbitterde herten die hun lood kwijt zijn! Vlaanderen op zijn eigen en zelfstan dig dat is gauw gezeid Maar het scheiden van twee volkeren, sedert eeuwen met malkander verbon den, dat is niet gelijk twee kamaraden die aan den hoek van de straat gekomen malkaar groeten en elk op zijnen kant gaat In den loop der tijden zijn onder hen menigvuldige betrekkingen ontstaan, vele belangen en zaken loopen dooreen. Zelfs vele gedachten en gevoelens zijn leus en gemeens geworden Het dat en trekt men niet uiteenen als een paar ingevouwde handschoenen Neemt een ongelukkig geval van een huishouden waar man en vrouw jaren lang te gare geleefd hebben... zaken ge daan 1 Handel en goed uitgebreid Kin- ders gewonnen Oneenigheid komt Scheidt dat. Zoodanig dat aan beide kant recht gegeven zij Welke miserie Welke ruzie en moeilijkheden Welke bitterhe den en dan nog, na de scheiding, welke pijnlijkheden welke treurige toe standen Welk verval die nooit meer op te richten is En dat is nog maar voor één huishou den Wat moet het zijn voor twee volkeren? Dat is, zei Mgr Parisis, een waar tem peest in de zedelijke wereld en wie kan de macht, den duur en de gevolgen van zulk een tempeest berekenen Wie weet niet dat dit altijd groot lijden meebrengt voor bijzonderen en voor volk Wie weet niet, dat zij ontelbare verwoestin gen van fortuin kan medeslepen, gruwe lijke tweedracht in de huisgezinnen, en somtijds door schrikkelijke burger-oorlo gen een iandorganisatie ten onder bren gen, door geen eeuwen langen vlijt meer te herstellen En hoe tot scheiding gerocht Zal het door geweld zijn Hard tegen onzachte Zie mij daar 't Vlaamsche volk optrek ken... ongewapend of half gespoord en geleersd... tegen Bestuur... leger en't is te onnoozel om er op te peizen de tijd der boerenkrijgen is voorbij Zal het in der minne gaan Opdat die scheuring zou kunnen luk ken zou er eerst moeten eensgezindheid zijn van willen en werken en streven van gansch een volk en dan overeenkomst met 's Landsbestuur en met de Walen. wij over gaat Het Vlaamsche land aan de Vlamingen en het Walenland aan de Walen Ik vrees dat wij nog tot daar niet ge komen zijn Ten andere krachtens welk recht Vlamingen en Walen maken één land uit en zijn dus onderdanen van één rijk Het gezag is, in ons land, naar alle recht gevestigd en daarbij van beide vol keren Vlamingen en Walen erkend Dus dat gezag is iets Goddelijks Alle macht komt van God. Bijgevolg eerbied, gehoorzaamheid en zelfs behulpzaamheid moet aan dat gezag gegeven zijn gelijk aan alle wettige over sten. Dat is stellig en in geweten ver plichtend dat hebben we hier genoeg bewezen. Van waar dus het recht aan die be staande en gevestigde overheid weerstand te bieden en haar eerbied en gehoor zaamheid te weigeren Van waar het recht dat te willen omverwerpen Men brengt daartegen op: 't Vlaamsche land heeft nog zijn volle recht niet Na- mentlijk in taalzaak is het niet behandeld naar behooren en billijkheid alzoo is de Vlaamsche ontwikkeling belemmerd Aanveerd wij zelf hebben het niet verzwegen noch verminderd - maar klaar en duidelijk genoeg gezeid Maar is dat genoeg tot weigering van eerbied en gehoorzaamheid Geeft dat recht tot afscheuring Mocht hetgeen, in ons land, de Vla mingen te kort of te lijden hebben eene voldoende reden zijn om gehoorzaamheid te weigeren en het gezag omver te wer pen de Vlaamsche Staat die zou gesticht zijn, houdt geen vijfjaar En de Nationalistische partij die dat recht vorenhoudt zijn er vurige verdedi gers van eene vereeniging van Holland onder den naam van een Groot-Neder land Ze noemen dat eene noodzakelijk heid tot het kunnen bestaan van 't Vlaam sche land Hewel die menschen zouden niet heb ben, wat zij een recht noemen en zelfs eene noodzakelijkheid en zij zouden recht hebben om dat zelfstandig-Vlaanderen omver te werpen Er zijn hevige voorstaanders van eene federatiestaat onder een gemeen opper bestuur Die menschen zouden dus recht hebben om het zelfstandige Vlaanderen om ver te werpen. In 't Vlaamsche land zijn er hardnekki ge voorstaanders van Belgie zoo als het is Ze nemen dat als de eenige middel van ruste, vrede, vporspoed en vooruit gang. Dus die menschen zouden recht heb ben: van 't alleenstaande Vlaanderen om ver te werpen en alzoo zoudt gij menige gevallen hebben en reden van ontevre denheid Aizoo zou er alle vijf voeten een reden zijn van omverwerping. Moest dat waar zijn voor een land, 't zou even waar zijn voor alle overheid Neemt een huishouden waar het kind, volgens zijn gedacht, niet behoorlijk ge kleed is, of zijne begeerde studiën niet mag doen. Dat kind mag zich gehinderd achten in zijn bestaan of in zijne strevin gen en kan dus recht hebben om aan vader en moeder eerbied en gehoorzaam heid te weigeren Maar als dat al waar zou zijn waar kan er nog gezag en dus orde bestaan Vlaanderen... en elk huishouden zou In St Jans Hospitaal te Brugge zijn er merkweerdigeschilderijen, toegekend aan Hans iViemlirsg. Die Hans was, volgens alle waarschijnlijkheid, portier in 't hospitaal en hield zich in zijne por- tierslogië onledig met schilderen. Alzoo zouden al zijne meesterstukken de na tuurlijke eigendom geworden zijn der Hospicen. Wat zijne schilderijen ken schetst is fijnheid der teekeningen, bene vens den kleurenpracht. Alzoo op het blinkend harnas van een soldaat, ziet men weerspiegelen, gelijk in een spiegel, de verschillige personen die vóór den sol daat staan; op het naakte onder-been van een Heilige, kan men met een vergroot glas onderscheiden en tellen de haarkens, die er op groeiën door een betrekke lijk klein openstaande venster, kan men een geheel tooneel bewonderen, dat zich in de kamer afspeelt. Onder al de ge wrochten van Mending wat de kroone spant, is de houten rijve der H. Ursula. Op de zijden ervan zijn, op weergalooüe manier, de bijzonderste feiten harer le gende afgemaakt: Ursula was eene christene maagd van rond Keulen. Door een edelman is zij ten huwelijk gevraagd en om aan verder lastig-vallen te ont snappen, doet ze met hare gezellinnen een bedevaart naar Rome. Bij hare terug komst wordt ze met hare gezellinnen, (en de legende spreekt van elf duizend,) om haar weigeren en om haar christen zijn in een veld bij Keulen om het leven gebracht. Dijnsdag e.k. is het St Ursula's naam feest. De geschiedkundige les van het officië beweert dat het tijdstip der marteling van Ursula en hare gezellinnen alsook de reden hunner dood ons onbekend zijn, omdat het relaas.ervan ofwel niet geschre ven ofwel vernietigd werd. De martela ressen werden begraven bij Keulen en hunne lichamen, ingezien de menigvuldige mirakelen er door gebeurd, zijn er sedert eeuwen vereerd door de geloovigen. In Keulen is er eene basiliek de H. Ursula en gezellinnen toegewijd en in veel kerken van de streek en van den vreemde be waart men van hunne hoofden; zij zijn omwonden met een kostbaren doek, dra gende op de voorzijde een linten-kruis, hetgeen hun het uitzicht geeft van den helm van sommige ridders uit de mid deleeuwen. De Italiaansche schilder die schilderde als Mending d.i. met ongehoorde fijnheid in de teekening, maar met levendiger kleuren om dat hij het blauw-ltaliaansch uitspansel gewoon was, is Fra Ange- iico. Die naam beteekent Broeder An- gelicus; hij was kloosterling bij de Domi nicanen en alzoo ontmoet men meest zijne schilderijen in de kloostersder Predikhee- ren. De legende beweert dat hij, kind zijnde, naar een dier kloosters gebracht werd, om er de leergangen der klooster school te volgen. Hij was een schamele student, altijd weg met zijne gedachten, geen vooruitgang doende in de studie, zoodanig dat men besloot hem weder naar 't vaderlijk huis te sturen. Den ach ternoen vóór zijn heengaan, doorliep hij een laatste maal de za'en en de gangen van het klooster én bleef eene w:jie staan bij den Pater, oie ep den muur \an de Refter eene Madona schilderde. Pa ter, zegde opeens de knaap, O. L. Vrouw is schooner dan dat en hij wees naar de schilderij. Hoe weet ge dat antwoordde ce Pater. «Omdat ik ze dagelijks zie De Pater haalde de schouders op en schilderde voort, tot dat de klok hem naar 't officië riep. In zijn afwezighei i heeft de knaap dan de pen- ceelen aangevat en heeft beginnen schil deren en hij was zoo verslonden in zijn werk dat hij niets anders meer zag of hoorde. De pater was terug gekomen en verstomd op het zien van het werk des knapen, was hij den Prior en de andere kloosterlingen gaan halen. Algemeer.e be wondering. Kind zegde eindelijk pater prior en de knaap was om in den grond te zinken van verschot, als hij die stem hoorde, voor leeren deugt ge niet maar wel voor schilderen. Naar huis moet ge niet meer. Blijf hier en schilder naar hertelust». De knaap bleef, werd later broeder en is wereldbefaamd als. Fra Angelico. Als men de roode dagbladen leest en de roode redenaars aan het woord hoort, zou men moest men hen goed zakkig gelooven gauw de overtuiging winnen dat binnen kort de socialistische gedachte alles overweldigen en overmees teren zal. Dit ondanks de verpletterende neder laag die ze dit jaar nog mochten boeken. De toestand in Yper voor Baas Mis- siaen en zijne luitenanten ziet er noch tans zoo rooskleurig niet uit. Wij lezen in De Werkman van ver leden week een oproep, dat bijna als een hulproep luidt, ten voordeele van de aan werving van muziekanten van het socia listisch muziek van Yper. Kan het u misschien niet schelen, vraagt De Werkman zich af, of de socialistische partij te Yper een muziek heeft of niet We wisten niet dat de toestand zoo erg was En we vernemen het met een groot genoegen. Iedereen zal aannemen en aanvaar den dat iemand zijne politieke gedachte zoekt uit te spreiden... als het op eene beschaafde en beleefde manier geschiedt. We hebben altijd de voornaamde be leefdheid van De Werkman en zijn opstelraad weten te waardeeren We vinden in De Werkman daar nog een staaltje van. Een staaltje onder meer. ln de kroniek Yper wordt schepen Lemahieu aangevallen omdat hij in de geheime zitting van den gemeenteraad zou gezegd hebben dat de werklieden geen boter moeten eten. Wij gelooven daar niets van, maar moeten bestatigen dat het geheim der geheime vergaderingen door de socialis tische mandatarissen goed bewaard blijft. 'tZijn gentlemens!! die uit politieke baat zuchtigheid de elementaire eerlijkheid aan hunne botten lappen. Maar daar schrikken wij niet van af... wij zijn daar sinds enkele jaren gewoon aan geraakt. Agentschappen in al de bijzonderste Gemeenten van West-V'-"anderen.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1929 | | pagina 1