Illaairt lies Christus- Koning CJUeet ge coot BEURS - BANK - WISSEL 5T Jaar. - Nummer 43. 30 Centiemen. Katholiek Weekblad van het Arrondisseméfit Yper Zaterdag 26 October 19»_9 0- casier) Zeer Eerwveerde Heer Vermaut, Pastoor-Deken van Yper. Brussel, Gent, Antwerpen, Kortrijk, Brugge, Oostende, Thielt, Iseghem, Lichtervelde, Poperinghe, Wervik, Komen, Yper Voorwaarden voor de Zicht-en Termijnrekeningen Zicht alle dagen beschikbaar 3 Rente betaalbaar met zesmaandelijksche Koepons. J Den Heer Senator G. BRUNEEL DE MONTPELLIER, zal gedurende de afwezigheid van den Heer Volks vertegenwoordiger Dr Brutsaert, op ln en 3n Zaterdag van elk maand, zitdag houden in den Katholieken Kring, telkens van 9 tot 12 ure. ABOXNEMEXTPRIJS 1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 £r. 3 maanden 5 £r. Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel. ABOXNEMEXT VOOR 'T BUITENLAXD 25 frank. Op het Opstelt u-cel alleen te vragen. BEHEER EX OPSTEL io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YJ>ER Postcheckrekening 40.201 waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen; zijn van 11 tot 16 uur. Deze titel is even-veel-zeggend als Oiristus-Onze-Hëer. De Tweede Persoon der H. Drievul digheid, God van in alle eeuwen, is Mensch sedert 1929 jaar. Als Mensch heeft Hij geleden geheel zijn leven lang, aan armoede en verdriet, maar op den dag van zijn lijden, pijnen die nooit mensch verdragen heeft. Omdat Hij als Mensch boette voor de menschen zijne broeders, daarom verwierf Hij een drievoudig voorrecht. Als Mensch mag Hij zijne broeders Heiligen, over hen Regeeren, hen eens daags OordaaSsn. Hij heiligt ze door de Sakrabienten, die Hij instelde en aan zijne Kerk toevertrouwde Hij re geert over hen, door zijnen plaatsvervan gerden Paus van Rome Hij zal iedereen van ons oordeelen, een eerste maal aan- i stands na den dood, een tweede maal op Ihet laatst oordeel. In Amiens vereert men sedert eeuwen een vermaard Christus-Beeld, ingevoerd uit liet Oosten en gekend onder den naam van Saint-Sauvs d. i. Heilige Zalig maker. Christus O. H. is er door voorgesteld, hangende aan het Kruis, maar gekleed met een Koninklijk Kleed en dragende j niet een doornen- maar eene Koninklijke- Kroon. Dat beeld geeft bijgevolg dit ge dacht weerStervende op het Kruis werd de Zaligmaker als mensch, onze Koning. In Gheluwe, het Heilig Herten-Beeld dat men dees jaar inhuldigde, stelt den Zaligmaker rechts taande voor,om vattende met den linker arm het Kruis, dat nevens Hem staat en zegenende met de rechter hand. Eene Koninklijke Kroon draagt Hij op het hoofdzijn vlammend Hert is zichtbaar "en boven zijn priesterlijk ge waad draagt hij de priesterlijke stool. Welke schoone gedachten geeft dat Beeld weer! De grenslooze liefde des Heeren, verzinnebeeld door 't vlammend Hert, deed Hem sterven op het Kruis. Stervende op het Kruis was Christus priester, offe rende het sacrificie van de nieuwe-wet en dit doende boette Hij voor de men schen en werd hun Koning. dokter in de godgeleerdheid Zondag e. k. is het de dag, waarop eer Eerweerde Heer Vermaut zijne leehtige intrede doet in onze stad en voor goed zijn verblijf onder ons vestigt. Hij weze welkom en wij danken zijne Hoogweerdigheid Monseigneur de Bis schop van Brugge, omdat Hij ons als opvolger van den betreurden Monseig- •"«e-ir Lamiroy een priester zendt, die in pijne vorige loopbaan overal zoo gepre- n werd, om zijne wijsheid, goedheid cn werkzaamheid. Gedurende den oorlog Z. E. Heer De- baere pleegde heldendaden onder de bur gerij in onze stad en bezorgde op vader de wijze Belgische weezen, in Frank rijk opgenomen... Monseigneur Lami- v. bestuurder in Leuven, kwam veel plrrchtelingen terhulpe en schonk zijnherte zijne zorgen aan menigvuldige zieken van een ge-inproviseerd hospitaal... Z. E. Heer Vermaut, verbannen in O'JÜscSiland, was er gekend als een 'overjaagde priester, die bij de weg-ge- Vr,crden, op hunne schrik kei ij ken lijdens- Ve?door de duitsche kampen, zoo veel Ued wist te stichten en zoo vee! smerten, r<i: Ziel en lichaam, wist te lenigen. Om aan de lezers van 't Ypersche Volk een gedacht te geven van deze laatste oorlogs-figuur, onzen nieuwen Pastoor-Deken, ziehier eenige bijzonder heden, nopens het huldebetoon, ter zijner eer in Brugge gehouden, ten jare 1924. Talrijk waren de betoogers opgeko men uit alle hoeken van 't land, zoo Walen als Vlamingen,... van alle klassen der samenleving, van alle gezindheden maar met hetzelfde doelUit den grond des herten hulde brengen aan dezen, die hun gedurende hun zwaar ballingschap met onbegrensde liefde ter zijde stond, hen ophielp, hun hoop en moed bij bracht... Na de mis... rond den middag had in de groote feestzaal der Parijs- sche Halle eene grootsche en zielroe rende betooging plaats... Van't begin tot het einde was iedereen aangedaan door alles wat men hoorde door al die woor den, komende van doorgoede herten, die kwamen zeggen wat zij den held van den dag, den E. H. Vermaut, verschuldigd zijn. Geen officieel apparaat, geen plech tige toebereidselen Neen Eenvoudig weg... en hoeveel tranen hebben wij daar zien opwellen, zelfs bij dezen, die door hun ambt zich eerst en vooral sterk too- nen tegen alle gemoedelijke gelegen heden. Onder het spelen der Brabangonne en de levendige toejuichingen deed E. H. Vermaut zijne intrede. Onmiddelijk nam de heer Minister Baron Ruzette het woord. O, m. zegde hij Mijnheeren, En nu, vrienden, laat ons den priester groeten die, tijdens den storm, zich er op toelegde om zooveel wonden te heelen en zooveel zielen herop te beu ren... Zonder onderscheid van meening of van overtuiging eerde, en pree.s ieder een in U, Eerweerde den onberispelijken, vromen en geleerden Priester wiens rui me levensopvatting iedereen verdraag zaam en behulpzaam bleek. Wanneer dan ook de oorlog op het land neerzonk, zaagt gij onmiddelijk uwe taak afgeteekend gij zoudt tallooze onheilen verzachten, welke hij ging stichten. In de eerste dagen reeds van Augustus 1914 waart gij aan't werk om eerst de van-de-zeekust uitgedreven Duitschers te troosten en te helpen. De taak voorzeker moest U hard vallen Uw streven wekte zelfs opspraak Uw kristelijke liefde had U echter uw plicht voorgeschreven de ware liefde kent slechts ongelukkigen. En de opspraak bedaarde, want men kon aan uw vaderlandsliefde niet twijfelen. Overigens mocht gij weldra uwe zorgen wijden aan onze krijgs- en burgerlijke gevangenen, die alras onze gevangenissen kwamen vervullen en aan zooveel brug- sche gezinnen den troost verschaffen nieuws te ontvangen van hunne beminde soldaten. Helaasuw vaderlandsliefde wekte argwaan bij onze tijdelijke verdrukkers. Uw liefde jegens de hunnen niet indach tig, vonden zij uwen ijver overdreven. Uw Samaritanerswerk werd met ondank baarheid betaald en onze vijanden brachten U naar Duitschland over. Zij vermochten het echter U op te sluiten, U naar hunne gevangenkampen te slepen, uw apostolaat konden zij niet hinderen. Daar nog was er, voor een priester zooals gij, een uitgebreide taak te vervullen onder deze menschen, welke door de lange/droeve gevangenis-jaren aan gemoedsbedrukking overgeleverd bleven. Daar ook hebt ge met grenslooze edel moedigheid de onheilen verzacht, de tranen gedroogd, zielen en lichamen ver zorgd en verlicht. Gij waart de goede Herder der Kam pen. Uw ijver wekte de bewondering op I van allen en ook deze der antiklerikalen en meer dan een onder hen legde de ge tuigenis af, welke gewoonlijk in hunnen mond de grootste lof beteekent, die een priester van hen kan verwachten «Ah, mochten alle pastoors dezen pastoor ge lijken. Eerwaarde Heer Vermaut, in naam van het Staatsbestuur, in naam van dezen die hier tegenwoordig zijn, in naam van uwe medeburgers, ik zeg U Gij hebt wel uwj plicht gedaan. Gij hebt tegenover den vijand eer aangedaan aan onze Belgische Geestelijkheid, aan ons Bisdom, aan de H. Kerk. Gij zijt een groot Vaderlander en een ware priester van Jesus-Christus. Aanveerd de getuigenis onzer bewon dering en onzer dankbaarheid. Uit de redevoering van M. Louis Bau- weraerts, voorzitter van het uitvoerend Comiteit der feesten De diensten door U bewezen in het hospitaal aan onze zieke makkers zijn onberekenbaar. De brieven ons van alle kanten van België, door vooraanstaande Bannelingen toegezonden en waarin de eenen al meer dan de anderen hunne bewondering en vereering uit drukken voor dien bra ven goeden man, bewijzen ons eens te meer hoe Gij door hen bewonderd en vereerd werdt en hoe die Edelen en Grooten uw omgang zochten. Maar... zoon eener brave Vlaamsche Moeder, kendet hij zoo goed het karakter van onze buitenlieden en werkmen- schen... en daarvoor moeten wij, West- Vlamingen, U bijzonderlijk hulde bren gen, dat Gij, ontwikkeld man, omringd door al die vooraanstaande Heeren, U niet geschaamd hebt in uw volk, waaruit gij voortspruit dat gij ze getroost, ge holpen, gesteund, gered hebt, ja gered van den dood en gered van in een oogen- blik van verlatenheid, van moedeloosheid te aanveerden voor den vijand tegen hun Vaderland te werken. Zoo ik heden dat geluk, die eer heb U te mogen feesten in name van al onze lijdens-broeders, vergeet dan niet dat ik dat geluk aan U te danken heb, want velen hier tegenwoordig kunnen getuigen, dat zonder uw hulp, ik ginder zou begra ven en vergeten liggen. Aanveerd dus, Beste Vriend, uit mijne handen, als blijk onzer hulde, uw portret... Op dit oogenblik valt het doek van voor het portret van E. H. Vermaut... 't Herte vol vliegt M. Bauweraerts aan den hals van den zoo verdienstelijken Priester en omhelst Hem gulhertig. Heel de zaal barstin daverende toejuichingen los, ter wij! de Brabangonne opnieuw aangehe ven wordt. Nam ook het woord, Kapitein Lerouge. van het fransch leger, om de gevoelens zijner persoonlijke erkentenis uit te druk ken Indien ik hier nog ben zegde hij, het is dank aan E. H. Vermaut.» De Kapitein wil voortspreken, maar hij moet het opgeven, zoo zeer is hij aange daan. De tranen wellen op en 't is nog slechts met moeite dat hij kan uitroepen Leve E. H. VermautLeve de Koning Leve het edele België Der zijn er die een oplossing van het Vlaamsch vraagstuk verwachten van de bestuurlijke scheiding. Geen twijfel of dat kan veel bijbrengen om aan 't Vlaamsch eenen naam te geven en een behoorlijke plaats 't kan bijzon derlijk vee! bijbrengen om ons recht recht te maken. Maar die dat als de tooverroe- de aanschouwen die in Belgie en zelfs in 't Vlaamsche Land alles naar wensch zal doen draaien en keeren, zijn deerlijk mis. Het fransch bestuur in Belgie heeft de macht niet gehad het Vlaamsch geheel te verdrijven een vlaamsch bestuur zal ook de macht niet hebben het Vlaamsch geheel op te helpen. Wat zijn wetten zonder zeden De knoop van geheel het Vlaamsch vraagstuk ligt in 't volk zelf.Daar is 't dat de hond gebonden is Geen een bestuur kan het houden te gen de sterke wil van een bewust en een beslist volk de weerstand breekt het glas Geen een bestuur ook kan vooruit, zelfs het beste zonder de hulp van een bewust en beslist volk. Die dat niet heeft als grondvest, steunt op een glazen krikke. In 't volk ligt de macht. Wij moeten dus van ons volk een over tuigd Vlaamsch volk maken een volk vlaamsch van hert, vlaamsch van ziel, vlaamsch van wil, vlaamsch van werk een rassig vlaamsche volk Ons volk is niet Vlaamsch gelijk de Duitscher.Duitsch is of de Franschman, Fransch het heeft de rasfierheid niet Ons volk houdt wel aan zijne streke en verhuist maar uit nood of uit plichtdoch 't en is niet uit hertelijke genegenheid AANKONDIGINGEN Prijs bij Alie Aankondigingen moeten tegen ten laatste ingezonden worden. Kleine berichten en nieuws ten WOENSDAG avond. overeenkomst, den WOENSDAG laatste tegen den HANDELAARS vraagt eene aankondiging in «HET YPERSCHE VOLK rtoe noch uit verkleefdheid Het is niet Ömdat het daar zijn leven vond of daar iijn wiege stond omdat het daar het vlaamsche leven voeltNeen, 't en is Óiaar omdat daar zijn leefte ligt, zijn be staan, zijn huis en zijn kerk Ons volk houdt ook aan zijn gewoon ten en*aan zijn gep'ogendheden, aan zijn gebruiken en aan zijn zeden, maar het is Biet omdat het een zalig midden is van vlaamsche herten en zielenleven, neen, 't en is maar uit traditie Het spreekt zijn taal maar 't en is niet omdat hij in die taal de echte en natuurlij ke uitdrukking vindt van zijn gevoelens, de weerspiegeling van zijn heit en zielele- ven, de zang van zijn vlaamsch gemoed en geweten, neen, het is enkel omdat hij het alzoo gehoord en nagezeid heeft en in de onmogelijkheid is anders aan zijn ge dachten lucht te geven. Wat zoeken de ouders in de opvoeding hunner kinders en waartoe zenden zij ze naar scholen of pensionnaten Is het om dieper kennis te hebben in hunne taal Om sterker opvoeding te hebben in hun vlaamschen aard, om grondiger princie pen te hebben in hun eenvoudig maar overtuigd katholiek geloof en in hunne vlaamsche reine zeden Neen. Laat twee moeders hunne kleinste kin ders naar school zenden en 't eene komt weer en zegt schoon en godvruchtig als overtuigd zijn Wees Gegroet in 't Vlaamsch en 't andere zegt al snabbe- len en halfgebroken zijn «Jev^ussalue in 't Fransch. Over welk kind is het dat moeder zal pronken en verheugd zijn Is het over dat kind dat zoo schoon, zoo zuiver, zoo innig, zoo godvruchtiglijk zijn vlaamsche Wees Gegroet zegt of is het over dat kind dat zijn fransche Je vous salue hakkelt Daaraan ziet ge de ziel van ons volk Laat een burgerskind wederkeeren uit het pensionnaat, deftig en stil.loofsch en edel vlaamsch sprekende en een ander vol fransche komplimentjes en mamertjes in welk kind zal moeder het meest glorie vinden Dat is ons volk 't Gaat zoo ver dat de ouders met het het meeste gemak, ja zelfs met voldoening willen dat hunne kinders onder hunne oogen en tegen hen een taal spreken waarvan ze geen enkel woord verstaan en waardoor het rood over hunne kaken komt. Wij hebben gestichten waarvan d jonge dochters fransch leeren en kennen ten minste zoo wel als in de beste pen sionnaten... maar daarnevens en vooral een deugdelijke Vlaamsche opvoeding ge nieten die ze doen Vlaanderen eeren en beminnen en 't Vlaamsche leven achten en waardeeren. Is het in die gestichten dat de Vlaam sche ouders hunne kinderen zenden?... 't Is dat wat moet veranderen Daarin heeft het volk zelf en vooral de hoogere standen en den edeldom een verhevene en edele taak te vervullen. Zij hebben den tijd, de bekwaamheid en de machtHet water vloeit van 't zelfs van de bergen omleeg... Zoo ook de geest van een volk. Moesten alie welhebbende burgers, alle leidende klassen en ook godsdiensti ge edeldom, door liefde gedreven, met kracht en daarin meewerken, hoe zouden ze een schoon vlaamsch volk we ten te maken De stof is er, de bewerkers ontbreken. De voorwaarden om daartoe te geraken zijn de achting en de genegenheid voor de taak de eenheid van werking, het misprijzen van den edelen praal en het godsdienstig gevoelen dat als een ciment alles 't hoop houdt en standvastig. I. Achting en liefde voor de taal. Het Vlaamsch is een volle beschaafde taal bekwaam om alle gedachten en voor werpen van welkdanigen aard of gelijk vak, 't zij stoffelijk, 't zij geestelijk weder te geven en uit te drukken. Het is een plooibare en welluidende taal, die eene kracht van sierlijkheid van wendingen en schakeeringen heeft zooals weinige talen. Het is de echte en rechte uitdrukking van ons wezen, van onze streek, van on zen aard, van ons geloof, doorspekt en doorweven van kristen spreuken en zede- lessen van vergelijkingen en beelden die als zilveren en gouden draden door ge heel het geweefsel der taal loopen. Het is de naaste weg naar ware weten schap en talenkennis. Daarvan moet ons volk overtuigd zijn. II. De eenheid van werking. Door overeenkomst groeien de minste zaken door oneenigheid vallen de-sterk ste. Eenheid dus moet er zijn ia wilien en werken en streven. Het vlaamlfh gehe len moet in de ziel geprint zijn \attitit de scholen, in de vergaderingen, door schrij ven en spreken, door pogen en handelen. Zijn streven moet ondersteund zijn door alle standen en rangen en volk Vooruitstrevers mogen en moeten er zijn. 't Zijn éclaireurs en voorposten van 't leger die inlichten en de weg banen en ook somtijds de eerste kogels krijgen. Dat was het edele werk van het jonge lingschap der Vlaamsche beweging. Maar jammer genoeg.de nijd en bitte re last is in de ziel gekomen van velen en een deel in plaats van te beslister vooruit te streven hebben volte face gedaan en het leger der Vlamingen beschoten. Al wat hun naam en kant niet droeg was bastaard, nieweerd en slippedrager. Vooral door schimp- en lastertaal trach ten zij de hoofden te treffen. Dat was het laag en droevig werk van dezen die zich Nationalisten noemen... Verraderswerk dat ongelukkiglijk op deze aarde alle groot en verheven taak moet ontmoeten en in plaats van bewondering te verwekken, doet afkeer ontstaan en spijtHeere, wat waart gij over 5, 10, 20 jaarLedigheid past u meer dan ver waande woede en trots. Wie heeft de eerste hitte van den strijd gedregen wie heeft door hard labeur den steenigen grond met den ploeg door boord wie heeft de vaan van' 't Vlaamsch hoog opgehouden... wanneer nog spot en schimp hunne pogingen begroetten wie heeft de grond bewrocht in 't zweet huns aanschijns 't Zijn de NatfotitTlfSte'ti niet die nog maar aan de jaren van verstand gekomen zijn... maar de oude sjouwers die taai als ossen vrochten stil en sterk En nu dat alles gereed ligt, zij, zoo on bezonnen als hoogmoedig, die reeds drie, vier keeren van gedacht en doel veran derd hebben, willen de palm strijken en 't pluimtje op hun hoofd steken Onwijs is die handeling en die ver deeldheid Eendracht maakt macht. Dat brengt naar zege. 3. Misprijzen van ijdel praal. De ware vlaamsche ziel is ernstig en zedig. Zij stelt de weerde van den mensch in de edelheid van 't gemoed en de groot moedigheid van het werken en streven, maar niet in die kale en onkristene doe ning van die vlinders, die meenen hun zeiven groot te maken rond het laag mis prijzen van de taal hunner moeder en de weerde van 't leven stellen in 't naapen van vreemde klank en blaai De taainavorschers hebben over hen een woord gesproken dat brandt: Sno bisme dat is vertoon van geleende pracht; sine nobilitate, zonder eenige schoonheid en edelheid 4. Het godsdienstig gevoelen. De godsdienst geeft de klaarheid van wetenis en de kracht van willen. Willen wij goed en standvas ige Vla mingen maken, vormen wij ze godsdien stig. Wilt ge ze trots en onhandelbaar krijgen steelt hun godsdienst De Vlaming, uiteraard een mensch van geloof, is ook een mensch van eenvou dige onderworpenheid en gehoorzaam heid onderworpen aan God in zijn ver liezen en ongelukken 't is Gods wil, God zij gezegend. Onderworpen aan de H. Kerk en aan alle geestelijke Over heid, daarvan getuigen al de eeuwen van zijn bestaan. De Vlaming heeft altijd in de Paus de hoogverhevene en hoogvereer de plaatsvervanger van Kristus gezien en erkend en in den Bisschop, deze van God aangesteld om de Kerk te bestieren. Hun woord was heilig, hun bevel was wet. Dat moet bewaard blijven en daarom met geen groote strengheid genoeg kan men de handeling laken en afkeuren van de Vlaamsche Katholieke Nationalisten, die het gezag hunner geestelijke overhe den, liefst en vooral in een kristen en godsdienstig volk, ondermijnen en te loor brengen... Rechtzinnig en in der waar heid gesproken, ik weet niet wat er mis dadiger is dan een godsdienstig, braaf en kristelijk volk leeren de bevelen van zijne onmiddelijke overheid door God aange steld, op den keper te brengen, hekelen, verachten en onder den voet trappelen met list en looze taal. Dat is 't gezag ondermijnen, de gehoorzaamheid uit het herle rukken en dat moet eindigen met het geloof stillekens aan te doen verflau wen en weg te werpen. Die menschen dragen voor God en voor de geschiedenis eene verantwoordelijk heid die groot en schrikkelijk is en die ze voorzeker wanneer zij het in 't diepste hunner ziet zullen overpeizen, veel angst zal ingeven. Wat als thee uit Chinaverzonden wordt is niet altijd eerste kwaliteit. Naar Rus land b. v. zenden ze thee-brieken ge maakt met gestampten afval van thee bladeren, thee-stokken, andere bladeren en ossenbloed. Naar Europa komt ook eene soorte thee, gemaakt met wilgen-, olmen-, esschen- en pruimboombladeren waar onder uitwerpsels van zijde-wormen gemengeld zijn dit laatste om schoon kleur te geven aan 't afkooksel. Karei weet ge dat het woord Menu, in 't vlaamsch vertaald door spijskaart, ook vlaamsch is Niet mogelijk. Ja wel, 't is immers eene samentrekking van Wat eet men-nu. Joseph Adfeed, Engelschman, is spe cialist-in het photographieeren van die ren. Eene vliegende bie heeft hij gekijkt in het vijfduizendste van eene seconde, bij middel vaneenmagnesiums-weerlicht. Voor uwe Geldplaatsingen wendt U in volle vertrouwen tot de Bijbank: YPEB, Groote Markt, 9. - Tel. 304-334 Filiaal der Groep Handelsbank - Fonds?nbank - Noordstar. Kapitaal-Concentraties 300 Milüoen. Agentschappen in al de bijzonderste Gemeenten van West-Vlaanderen. Veertiendaagsche Rekening 4.75 Spaarkas Zicht5 Kasbons aan toonder op 3 maanden (vooraf betaalb.) 4 °/P netto 6 maanden id. 4.50% netto I jaar (id. 5 netto OBLIGATIEN op 5 JAAR aan drager 6 0 0 NETTO.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1929 | | pagina 1