ONZE TIJD
CDeet ge oiat
ST MAARTEN
BEURS - BANK - WISSEL
111
51e Jaar. - Numme" 45.
30 Centiemen.
Zaterdag 9 November 19<_9.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Aalst taat er voor aan top. Daar is
sint-Maarten den Sinter-Klaas van el
ders; ook in 't Zuidelijke Veurne-
Ambacht en Yper. In de Kempen
a't feest van lekker gebraadde appels
zn gerooste kastanjen
Sint-Liv:nus
een Volksheilige in Vlaanderen
Verbond der Katholieke
Vereenigingen Kringen v.Belgie
'i Zetduiveitje,dat GEMEENLIJK
PERTEN SPEELT, heeft er in onzen
laatsten nummer eenige opgedischt van
bedied. Laat nog van kantede «Trois
Cuisses die hadden kunnen goed ge
maakt worden met het bijvoegen van
eene Cedille onder de C,
Voor uwe Geldplaatsingen wendt U in volle vertrouwen tot de
Bijbank YPER, Groote Markt, 9. Tel. 304-334
Filiaal der Groep Handelsbank - Fondsenbank - Noordstar.
Kapitaal-Concentraties 300 Millioen.
Brussel, Gent, Antwerpen, Kortrijk, Brugge, Oostende,
Thielt, Iseghem, Lichtervelde, Poperinghe, Wervik,
Komen, Yper
Voorwaarden voor de Zicht-en Termijnrekeningen
Zicht alle dagen beschikbaar 3 °/0
Veertiendaagsche Rekening 4.75
Spaarkas Zicht 5
Kasbons aan toonder op 3 maanden (vooraf betaalb.) 4% netto
6 maanden id. 4.50% netto
I jaar (id. 5 netto
OBLIGATIEN op 5 JAAR aan drager 6 NETTO.
Rente betaalbaar met zesmaandelijksche Koepons.
i
4)ct i)pci'oclj( bo lit
ABONNEMEXTPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND
25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
Q. casier)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden worden.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
ZITDAGEN.
D' BRUTSAERT, Kamerlid, is spre-
kelijk voor iedereen:
Te POPERINGHE, in zijn huis,
's morgens, den Maandag en Vrijdag.
Te YPER, den 1° en 3® Zaterdag der
maand, van 9 >4 tot 12 uur, in den
Katholieken Kring.
Te WERVICK, den 2* Zaterdag der
maand, van 9 J/a tot 12 uur, in Het
Kapitel
HANDELAARS
vraagt eene aankondiging in
«HET YPERSCHE VOLK
Hongaar van geboorte, nam Martinus
dienst in 't Romeinsch leger. Uitgezonden
met zijn leger naar Gallië, vertoefde hij
bij Amiens, als hij den helft van zijnen
mantel schonk aan een armen bedelaar.
Christen geworden werd hij vrome mon
nik en priester. Bij het afsterven van den
bisschop van Tours, werd hij door 't volk
als diens opvolger gekozen. Maar om die
eer en dien last te ontgaan, had hij zich
verdoken en 't waren ganzen die door
hun geschreeuw de plaatse aanwezen,
waar hij verstopt zat.
Om die reden, in menige streken eet
men op St Maartensdag een ganzenscho-
tel. Hij stierf als Bisschop van Tours,
omtrent het jaar 400. Te Tours werd hij
ten allen tijde vereerd en St Amand.de
groote Apostel van Vlaanderen die in
Tours priester werd, zal van daar in ons
land den eeredienst van St Maarten inge
voerd hebben.
In de Folklore, d. i. de kennis der
volksgebruiken, is St Maarten een kleu
rig nummer. Eeuwenoud zijn de groote
volksfeesten op Sinte-Maartensavond.
De vastentijd, die Kerstdag
voorafging, de Advent of ook
soms ge icemd, de Sint-Maar
ten svastsn, begon vanaf den 11 No
vember tot den Kerstdag. Reeds in de
vijfde eeuw bestond dergelijke vasten in
Tours. Meer en meer veralgemeende zich
deze boetetijd tot hij later weer verviel.
Vooral zijn de dolle feestmalen op
Sint-Maartensavond beroemd gebleven.
Vóór den vasten begon, wilden de men
schen zich nog eens heerlijk te goed
doen. Er werd gedronken en geklonken
en den arme kreeg zijn part. De uitdee-
lingen aan den arme en de volksfeesten
zouden hun oorsprong vinden in een
directe devotie tot Sint-Maarten, wiens
liefdadigheid men dan wilde feestelijk
Slierden ken. Of danken die feesten hun
Nntstaan aan 't samenvallen met dien
[vastenavond
In alle geval, er werden lekkere gan
zen geëten en smakelijken wijn uit
horons gedronken (Sint-Martinus is
se patroon der wijnhandelaars en kui
pers!). Waarom er ganzen op tafel
kwamen werd reeds gezegd. Maar de
wijn uit horens Dit zou ten gevolge van
(een verschijning van Sint-Maarten zijn.
De heilige zou aan den bekeerden koning
Olaf, van Zweden gezegd hebben het
gebruik te drinken uit horen ter eere der
goden, toch te blijven onderhouden,
maar nu Sint-Maarten ter eere. En of er
[efeest werd, kunt ge gelooven als ge een
iint-Maartenskermis door den komieken
Ireughel geschilderd, eens van nabij
bekijkt. De Sint-Ma srtensvuren
zouden overblijfsels zijn van onze hei
densche voorouders (de beroemde Ger-
maansche Winterfeesten). Natuurlijk
werd met de bekeering van 't volk een
anderen zin aan de vuren gegeven. En
zoo verkerstend zouden die vuren ont
stoken worden ter herdenking van 't een
of 't ander feit uit het leven van den
heiligen bisschop, waarbij het vuur te
pas kwam.
Er zijn veel van die onvergetelijk
aooieen bonte gebruiken te loor gegaan.
)e moderne menschen willen zoo groot-
eheepsenzoo dwaas het schoone, het
oviale van het gulle volksleven van
troeger uit hun dor, smakeloos leventje,
naar buiten gooien. Zoo'n goede gewoon
ten, die zoo oud zijn als ons volk, on-
lankbaar weg gaan misprijzen, is een
lieze fout van belachelijke grootdoenerij.
De gemoedelijke haardsgetrouwe lieden
uit 't schoone Vlaanderen zullen wel weer
'indaag Sint-Maarten vieren.
In 't zuiden van Oost- en West-VIaan-
tren is er optocht |met een verlichten
öpieren toren. En wat zingen ze er weer
tij'3 Laat eens hooren. (Naar G. Celis).
Xaar 't Noorden toe loopen de jongens
a heelder benden 't dorp af en zingen met
tuur en vlam, voor de huizen van liefda
dige lui
Sinte-Maartens avond
De torre gaat mee maar Gent
En als mijn moeder koeken bakt
Ik z.tte'r zoo geern omtrent.
Stookt vier, maakt vier,
Sinie-Maarten komt alhier,
Al in zijn blooten arm.
We zetten hem in het hoekje,
We geven hem daar een koekje,
We zetten hem op de tafel,
We geven hem daar een wafel.
We zetten hem op den zoldertrap,
We geven hem daar een appel in zijn
[zak
Buis. buis, buis Is er geen appeltje of
Nrtje voor uus
L E- verwacht u dan maar op een uit-
F"digescheldpartij, als er geen manden
appels, kastan jen, lekkers en
jken ten grijpen gegooid worden 1
Veurne-Ambachtsche is 't avonds
mooie fakkeltocht, met de garde aan
We mogen niet vergeten dat vanavond
nog menig lezer aan de koeketafel zal
zitten, waar de bekoorlijkste pannekoe
ken met gouden boter en bruine suiker
op, een gangske gaan. Lekker, hé Om
er zijn vingers bij af te likken tot aan de
de ellebogen.
En gebeurt het eigenlijk'nog wel ergens
dat onze pronte meisjes zelf de koeken
bakken en dat hun aanstaande o
geluk nu eens veilig binnen inag om
zich eens hartelijk te goed te doen aan de
proefstukken van zijn toekomende kokin.
Dat moet een kermis zijn
Appels, koeken, taarten,
Leve Sinte-Maarten
Nu voor 't laatst eens eventjes weer
heel ernstig. Een kort lesje maarver
geet bij al 't gesnater en gefeest toch
niet, wien gij viert en wat ge viertSint-
Martinus en zijn schoone mildheid ter
liefde Gods. Er is nog armoe om u heen,
als gij misschien een zoete weelde kent.
Wees na eens echte Sint-Maartensvrien-
den en vergeet niet dat den triestigen
Winter aan de deure staat der arme men
schen. Ons Heere zei dat vele korter,
maar schooner Wees barmhartig, en
en ge zult barmhartigheid verwerven
Rubens, de machtige grootmeester van
het penceel, heeft door een zijner aller
beste kunstwerken, de figuur van den
H. Livinus vereeuwigd. Veel meer dan op
öhze dagen was Sinte-Lieven in dezen
tijd een gevierde volksheilige, en reeds
vanaf de 1T eeuw werd hij met voor
liefde aanriepen. De middeleeuwen door
werd ex ter zijne.r eere gebeden, gezongen,
gediend en in ommegang gegaan. Wel
moet Livinus een geliefde volksman ge
weest zijn...
Op verscheidene plaatsen is Sint-Livi-
nus nog een hulp in den nood voor
vele mizeriemenschen, die kreupel en
krom, met voetkrampen, flericijnbeenen
en dies meer voetongemakken, naar de
bedevaartplaatsen van dên heilige" sukke
len om er geholpen te worden door diens
machtige voorspraak. En naast zijn beeld
in bisschoppelijk brokaat hangen de
lange rijen wassen beentjes en andere
ex-voto's, die genoeg getuigen dat de ge-
ioovige menschen Sint-Livinus niet vruch
teloos hebben ter hulpe geroepen.
Door de woelige Gentsche stede, de
gemeenteburcht van Vlaanderen, toog
voor vele eeuwen reeds een prachtige
processie rond ter eere van den heiligen
Livinus. Het was zoo'n processie, die in
1467 aanleiding gaf tot den bloedigen op
stand tegen Karei den Stoute. Gent had
hem tot beschermer van de stad uitge
roepen. En dat de menschen graag iets
leerden over Sint Livinus bewijst het uit
geven van een werk over den heiligen
Livinus, te Gent gedrukt in 1513 (ten
tijde van Keizer Karei) bij Eiigius Hou-
ckaert. Rubens heeft voorzeker uit de
latere Nederlandsche vertaling zijn be
zieling geput, die geheel zijn Martel
dood van Sint-Livinus» doorstraalt.
Bij de Gentsche schrijnwerkers (de
fijne meubelmakers die in de eerste plaats
een schrijn of relikwiekast voor den
patroonheilige der stad maakten) was
Sint-Livinus de patroon van het ambacht,
omdat deze heilige destijds de patroon
van de Artevelde-stad was.
Livinus was een Ier van geboorte. In
de jaren 600-700, den gulden bekeerings-
tijd van ons voorgeslacht, kwamen de
dragers van het ware Evangelie meesten
deels uit Ierland, Engeland, Schotland,
dus van over de zee. Die streken waren
reeds vroeg tot het Christendom bekeerd
geworden en zouden de missionarissen
zijn van de buurlanden. En hoe diep en
rein het geloof in Ierland wortel gescho
ten heeft toont nog steeds de onwrikbare
aanhankelijkheid aan Rome van het groe
ne Erin, het goeie Ierland, spijts eeuwen
lange sluwe en baarbaarsche geloofsver
volging. Uit de strenge kloosters vertrok
meer dan één geloofsapostel naar het land
van Maas en Schelde. Ze bekeerden de
volkeren tot Midden-Europa en waren
niet alteen de dragers .van het ware ge
loof, maar ook de verspreiders van de
geleerdheid en van een eigenaardige
kunst.
Als zoovele anderen;' geslacht "uit dèn
schijnschoone lusthoven van 's werelds
ijdelheid, was Livinus vol vrome ont
hechting een toonbeeldig geestelijke ge
worden, en was geklommen, in zijn wijs
heid en deugd, tot Aartsbisschop in
Schotland. Vol apostelgloed kwam hij
echter naar Vlaanderen om het katholiek
geloof alhier te prediken. Hij zakte af
naar het simpele dorpje Holthem (nu
Hauthem) waar hij zijn woonplaats in
richtte. Het is verstaanbaar dat de heilige
nu nog steeds daar flink vereerd wordt.
Op zijn feestdag is het volop beêgang
naar de vermaarde Sint-Livinuskapel.
Toen de heilige in het dorpje aankwam
deed hij daar met zijn staf een wonder
bare fontein ontspringen. Zelfs bij groote
droogte blijft die fontein nooit zonder
water. De bedevaarders nemen van dit
water mede, net als de pelgrims Gode-
iieve-watef» meebrengen uit het Ghis-
telsch heiligdom. Heel de streek in den
omtrek van Hauthem had het geluk dien
ijverigen missionaris te mogen begroeten
en zijn zalvende sermoenen te mogen
aanhooren. Hij doorreisde het schoone
land van Aalst, en toog verder op tot in
Braband.
De heidensche kopstukken grijnsden
om de bekeering van hun medemenschen
en berzamden een aanslag. Zij zagen im
mers met spijt hoe de afgodbéelden ver
gruisd werden en hoe boven de oude
eikenkruinen, het triomfeerende Christi-
kruis verrees. Omtrent 36 jaar lang
zwoegde de bisschop van over de zee
die nu als een ras-Vlaming geworden was,
voor het zielenheil onzer voorouders.
Zoo 'n apostelleven maakte Livinus waar
dig tot den marteldood, en tot de glo
rieuze bekroning van een heerlijk sacri
ficie.
Hij had op aposielreis zijn intrek geno
men bij een arme weduwe, te Essche.
Daar kwamen de heidensche beulen hem
vinden en doodmartelen. Ge ziet soms op
de Sint-Livinusbeelden hoe de heilige
voorgesteld wordt met een tong tusschen
een tang in zijn hand. Dit is omdat de
beulen, voor ze Livinus den genadeslag
toebrachten, hem eerst de tong uitrukten.
Zoo hatelijk verbitterd moesten zij dus
zijn tegen de welsprekendheid van den
heilige. En wat zal de heele jonge chris
tengemeente van zijn missiestreek ge
treurd hebben bij het verlies van hun
goeden vader.
Dit gebeurde in het jaar 659. Met
grooten eerbied en veelvuldige vereering,
werden de overblijfselen van den Heilige
te Hauthem bewaard. In het jaar 1007
werden de relikwieën van Sint-Livinus
plechtig overgebracht naar Gent.
Na een korte beschouwing van zoo'n
schoon heiligenleven past het steeds te
herhalen Lezer, niet vergeten Niet
vergeten die glorieuze eeuw der heiligen
die al te vaak door onwetenden of onwil-
lenden maar eventjes genoemd wordt.
Meer dan gelijk welke oorlog, dan gelijk
welke bloeiperiode voor kunde en weten
schap, dan gelijk welke vrijheidsstrijd
anders ook, past het aan onze kinderen
thuis en op school een juist begrip, een
hoogen dunk en een dankbaar hart te
geven jegens de waarachtigste vrijheids
tijden uit ons verleden, want in die tijden
werd de vrijheid der ziele vrijgevochten
uit de slavernij van heidendom en on
wetendheid.
Als we met erkentelijk hart de zende
lingen van ons voorgeslacht groeten,
dan is het een teeken dat we ons eigen
geloof waardeeren, dat we bereid zijn om
geestdriftig mede te werken aan de Voort
planting van het Geloof bij het niet-ka-
tholieke volk. Vol dankbaarheid zullen
we den Heer bidden dat Hij de onbekeer
de volkeren missionarissen schenke gelijk
een Amandus, een Eiigius, een Remaklus,
een Hubertus, een Lambertus, een Livi
nus
56 ZITIJD
te houden te BERGEN op
Zaterdag 9 en Zondag 10 Novemb. 1929
DAGORDE:
Zitting van Zaterdag 9 November
Ten 3 3/4 ure, in de Zaal van de
Emulation (lokaal van de katho
lieke vereeniging), rue de Nimy, 12:
1. Welkomrede door heer graaf de la
Barre d'Erquelinnes, Voorzitter van
de katholieke arrondissenientsvereeni-
ging; 2. Antwoord door den heer
Staatsminister Segers, Voorzitter van
het Verbond3. Huideadres aan Z. H.
den Paus, door M. Herinckx, sekre-
taris van het Verbond. Telegrammen
aan Paus en Koning: 4. De katholieke
partij en de buitenlandsche aangele
genheden, door burggraaf Terlinden,
professor aan de Hoogeschool van
Leuven; -5. De katholieke partij, de
fiscale wetgeving en de financieele toe
komst van het land, door M. Baud-
huin, professor aan de Hoogeschool
van Leuven6. De katholieken eh de
Jeugd, door M. Valentin Brifaut.
plaatsvervangend volksvertegenwoor
diger. Over punt 5 zal eene gedach-
tenwisseling gevoerd worden.
N. B. Het gebruik der talen is
vrij. Op verlangen der leden zullen de
redevoeringen beknopt vertaald wor
den.
Avondfeest van 9 November
Een kunstfeest zal de kongresleden
kosteloos aangeboden worden in den
schouwburg van Bergen. De katho
lieke kring zal er doen opvoeren de
comedie La fleur d'Oranger De
vertoonir.g begint ten 8 J4 ure.
Kaarten kunnen aangevraagd wor
den in het sekretariaat der katholieke
vereeniging. 12, rue de Nimy, en mo
gen in den namiddag van 9 November,
te 6 ure. afgehaald worden.
Zitting van Zondag 10 November
Ten 10 ure in de zaal van den Ciné
ma Pathé, rue de la Station: 1. Lezing
der wenschen, welke gebeurlijk den
avond te voren werden aangenomen
2. De katholieken en de openbare ze
delijkheid, door M. Sinzot. volksver
tegenwoordiger 3. De katholieken en
de sociale wetgeving, door M. Paul
Crokaert, senator, stafhouder der balie
van Brussel4. De katholieke partij en
de taalkwestie, door Staatsminister
Renkin5. Redevoering door Baron
Houtart. Minister van financies, over
den financieelen toestand.
if if
Ten 1 ure, BANKET, bij inschrij
ving (30 fr.), in het Institut St Ferdi
nand, te Jemappes.
Verscheidene leiders der partij, en
onder hen de Eerste Minister en de
Minister van Financies, hebben be
loofd deze belangrijke vergaderingen
bij te wonen.
N. B. 1. Bijzondere trams zullen
van aan de statie, op 100 meters van
het lokaal der morgenzitting, Cinéma
Pathé, de deelnemers aan het banket
naar Jemappes voeren; 2. De inschrij
vingen voor het banket moeten met
het bedrag (30 fr.) gestuurd worden
aan M. Loodts, 12, rue de Nimy, te
Bergen of aan M. Ed. Glénisson, 23,
Broekstraat. Brussel.
Zondag 10 Novemb. zal in Ste Wau
dru eene gelezen mis plaats hebben
tèn 9 Vz ure-
De inschrijvingen voor het banket
moeten vóór 5 November aanstaande
genomen worden in het sekretariaat
van de Katholieke vereeniging, Rijs
selstraat, Yper.
Een zeker aantal bijtredingen van
Yper en het omliggende werden reeds
ingezonden'. "Beleefd verzoete <Te som
van 30 fr. bij de inschrijving te voegen.
Men klaagt somtijds van den tijd
De Beurs en gaat niet de handel en
draait nietde lasten drukken loodzwaar
op ons.
Daarbij geen ruste en vrede't Is waar,
de oorlog woedt niet meer,noch gromt 't
gebulder der kanonnenmaar wat zegt
de toekomst
De vreugde is weg de vrees kwelt
ons hert. De innigheid, de blijde overeen
komst zijn verdwenen, de aangenaam
heid van 't leven is verzwonden.
En vroeger
Hoe was hij gelukkig en zalig, die
goede oude tijd Wanneer rust en vrede
heerschten, wanneer allen in werk maar
ook in genot waren De winsten waren
niet groot maar't leven was goedkoop en
allen konden met klein geld ware en
voorraad krijgen naar behoefte.
Daarbij welke eenvoudigheid en innige
voldoening in de zielen Eikendeen'
leefde tevreden. Overeenkomst, vriend
schap, naastenliefde troonden naast on
derlinge hulp en betrouwen
Waarlijk, 't leven was aangenaam en
weldoende
Dat is de klacht 1 en dat is waar.
Doch waartoe dient dat tjdel klagen 1
de eenige ware wijsheid is de oorzaken
van de toestanden op te sporen, ze te
keeren of te vermijden.
Welke zijn de oorzaken van de huidige
toestanden van die onruste die heerscht
Alhoewel ten 11 uur van den 11" dag
van de 11" maand het llc jaar na den
oorlog is, nog heeft de groote oorlog er
zijn deel in 't Is waar, de verwoeste lan
den zijn herleid de geslechte huizen zijn
heropgebouwd. Belgie is vernieuwd en
schooner geworden maar de lasten
drukken loodzwaar, zij dragen 14 weg
van onze inkomsten en dat is moeilijk om
op te brengen want werk en winst hebben
paal.
Daarbij die hatelijke stabilisatie helpt
er ook toe. Eene monsterachtige bloed-
hating, zonder herstel, heeft de zuurge
wonnen penningen en het gesparig ver
gaderde geld van onze eerlijke burgers en
werklieden op een zeve r de gebracht
en dat baart geldgebrek,verdriet en moei
zaam leven.
Doch die uiterlijke oorzaken dra
gen de volle schuld niet van het onrustige
leven.
Dieper ligt de wonde.
De oorlog heeft niet alleenlijk de landen
verwoest en de huizen platgeleid, maar
de zielen verwoest en de harten
verdraait...
De oorzaak van het onrustig leven is
vooral zedelijk.
De geaardheid van ons volk is veran
derd en de zielsgesteltenissen zijn dezelf
de niet meer.
Te voren leefde ons volk in 't algemeen
matig en kalm, rustig en innig.
Hun stelregel was
Daar is geen beter bate
Ais gezonde middenmate
Stille rijden en verre zien
Is de leus der wijze liên
HE had z'jn jhtiis waar in het woonde
en leefde
Eigen heerd is goud weerd
Oost-West 't Huis best
Een liefdeband sloot ouders en kinders
zalig bijeen en had zijn invloed op gebu-
ren en medemenschen. Tevredenheid
heerschte in huis en farm iekring. Over
eenkomst en onderlinge behulpzaamheid
hield allen t'hoope.
Eerlijkheid en gerechtigheid mitsgaders
spaarzaamheid waren de wetten van
't leven.
Wilt gij winnen, zeiden onze voorva
ders
Wint met mate,
Al te veel en is geen bate,
Eerlijk duurt langst
Wilt ge vergaren
't Is eer verspaard dan vergaard,
Al wat men spaart is eerst gewonnen,
De beste web wordt thuis gesponnen,
Met wel te winnen en wel te sparen,
Zoo kan men best wat goed vergaren
Dat was 't leven onzer ouders eerlijk
en gelukkig
Maar nu, het leven is een gedurige on
rust en gejaagdheid
De menschen hebben nog een huis,
maar geen thuis meer. De straat, de fa
briek, de spelen, de cinema's, de verga
ringen... dat is hun thuis. Zij leven
niet zij loopen, zij vliegen nooit heb
ben ze de tijd niet meer van op hun zei
ven te peizen of in de zoete familiekring
hunne krachten en hun hert te herstellen.
De velo gaat te traag, de moto's en auto's
gaan niet zeer genoeg. Vliegen, dat moe
ten ze om buiten te zijn.
Daarbij, welke koortsachtige gedreven
heid en gejaagdheid, niet naar iets dat
edel en schoon is en dat een edelmoedige
en groote ziel kan ontvlammen... maar
naar geld dat is het toppunt van alle
streven. Nooit kan dat te zeere gaan,
nöoit kan het rap genoeg instroomen in
5, 10 jaar wil men rijke zijn. 't Geld dat
is de god
Demensch, hij dreigt, en doet en lijdt
[geweld
En al maar om het lieve geld.
Zie hoe het geld
Hier allé menschen wetten stelt,
Eenieder stuipt, eenieder neigt,
Eenieder zwicht, eenieder zwijgt,
Eenieder knielt op haar gebied,
Als het maar eens op iemand ziet,
Het schijnt, het voert de hoogste macht
Zoodat eenieder op haar wacht
Edelheid van ziel, grootheid van ge
moed, goedheid van karakter, vroomheid
van herte, wijsheid van geest, offerveer-
dlgheid en naastenliefde, plichtbesef en
edelmoedigheid, innigheid van leven, dat
al is van geen tel meer.
Penninck's reden klinkt het best
't Geld dat stom is
Maakt recht wat krom is
Maakt wijs wat dom is
't Gaat zoo ver dat zelfs Kristene zielen
er voor onderdoen.
God is de liefste maar de penning is de
weerdste.
Dat is een der kwalen van onzen tijd en
de reden van veel misbaar.
Vervolgt.
maar in den artikel over Allerheiligen
leest men zalig zijn ze die hongeren en
dorsten naar de RECHTTIGHEID in
plaats van rechtveerdigheid,
in den artikel Weet ge wat, 1° is cr
spraak van de Hospitaal-ridders van St
Jan... VERJAGEN... in plaats van ver-
jogen uit Palestina
2n men vergelijkt de schouwburgzaal
van Oberammergau met... de spoorhalle
van Kortrijk, GEHEEL met muren langs
drie kanten... in plaats van gesloten met
muren langs drie kanten
en 3° haalt men als voorbeeld aan van
de verre-dragende stem der vogels, den
kraanvogel, dien men hooren kan vlie
gende op eene hoogte van 2 tot 300 me
ters... in plaats van 2 tot 3000 meters.
D e Koninklijkevogelofde gekroon
de kraanvogel van midden Afrika
is prachtig van gevederte, meer dan een
meter hoog, en vóór hij zijne vlucht
neemt hij trippelt, de uitgestrekte vleuge
len wiegelende en schreeuwende a-ou
a-ou 't Is lijk een vliegmachien, die eerst
op den grond voortholt en dan de hoogte
inzweeft. De negers aanzien hem als een
heiligen vogel. Een witte pater had
eens zoo een vogel geschoten en belastte
zijnen kok, die nog heiden was, hem ge
reed te maken voor het noenmaal. Maar
hij weigerde beslist en daar de pater aan
hield, de neger verliet op staanden voet
zijnen dienst. Later, als hij christen
geworden was, bekommerde hij zich niet
meer om de superstitieuze vrees.
In het Nationaal Park, eener op
pervlakte van 200.000 hectaren, in de
Kivu-streek onzer Congo uitgesteken, en
waar men geen bosschen zal mogen ont
ginnen en ook niet jagen, zijn er bergen
van 900 tot 4500 meters hoogte. Men
treft er 8 vuurbergen aan, waarvan 6 uit
gedoofd en 2 nog in werking. In de bos
schen verblijven veel gorilles-apen, die
één meter 60 cent. bereiken, bij duizen
den antilopen van alle slag en verders
nijlpeerden, olifanten, buffels en zeer
zeldzame vogelen.
Dit park is bijzonderlijk bestemd voor
wetenschaplijk doeleinde en in andere
landen spreekt men met lof van dit Bel
gisch voorbeeld
Te Jaffa in Palestina, de araben begee-
ren het afschaffen der elektrische straat
verlichting, omdat eenige arabische lan-
teermannen zonder werk vallen
't Is het oud-liedje, bij het invoeren van
nieuwerwetschq verbeteringen. Vóór hon
derd jaar, bij het opkomen der stoom
treinen, iedereen jammerde omdat de
voermannen geen werk meer hebben zou
den. Als Jacquard (1752-1834) met zijn
weef-getouw te voorschijn kwam, nu
overal gebruikt en waarmede men zulke
schoone geweefsels maakt met allerhande
teekeningen versierd, was er revolutie in
Lyon. Men vernietigde zijn werktuig en
men wildeden uitvinder vermoorden.
FONDSENBANK
Agentschappen in .al de bijzonderste Gemeenten van West-V'-'anderen.
i
i
