Handelsbank BANK - UNIE DE MEIMAAND NAAR KARTHAGO Hei monopolie uan 'i eiHtómijs' Het IXde Gouwfeest Hei uur Eucttarts iscti congres 100.000.000 franken. Kalanderberg, 1, GENT betrokken bij de Het Kapitaal en de Reserven der bij deze UNIE aangesloten Banken overtreffen de 52e Jaar. - Nummer 20. 30 Centiemen. Zaterdag 17 Mei 1930. Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper RU3SELEDE Katli. Tu ners v. West^Vlaanderen ZONDAG 1 JUNI 1930 ingericht door de ST-MICHIELS TURNERS van YPER. Wedstrijden -- Optacht Feestelijkheden. WIE ZEGT ER? TE KARTAGO. N. V. CtBC ABONNEMEXTPRIJS 1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 £r. Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND: 25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekening 40.201 (j- CASIER) waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn van 11 tot 16 uur. AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG ten laatste ingezonden worden. Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den WOENSDAG avond. ZITDAGEN. D" BRUTSAERT, Kamerlid, is spre- kelijk voor iedereen: Te POPERINGHE, in zijn huis, 's morgens, den Maandag en Vrijdag. Te YPER, den 1" en 3* Zaterdag der maand, van 9 V2 tot 12 uur, in den Katholieken Kring. Te WERVICK, den 2* Zaterdag der maand, van 9 y2 tot 12 uur, in Het Kapitei HANDELAARS vraagt eene aankondiging in «HET YPERSCHE VOLK (Bedevaart naar O. L. Vr. Confrérie van 't H. Kruis). ...De bedevaart tot 0. L. Vr. van Rui- selede bestond vóór de jaren 1300. Er is in het archief der stad Gent eene lijst be waard van straf-bedevaartplaatsen het eerste gedeelte dezer lijst zou geschreven zijn geweest vóór 1300. Welnu, de bede vaart 't Ons Vrouwen te Ruiselede komt er op voor. Onder de verscheidene broederschap pen van bedevaartgangers, die vroeger te Brugge bestonden, welke broederschap pen jaar!ijksche pelgrimages» inrichtten naar heiligdommen der H. Maagd, aldus naar 0. L. Vr. van Pevelberg, O. L. Vr. van Rozebeke, O. L. Vr. van Aar denburg, enz., vindt men ook eene ver- eeniging van bedevaartgangers naar 0. L. Vr. van Ruiselede. Deze gilde tel Je twee soort leden de leden, die betaalden voor de jaarlijksche gift of offerande bestemd voor 0. L. Vr. van Ruiselede, wierden gezegd deel uit te maken van liet hoeyken der gilde. In 1527 schonk zekere Adriaan Van den Berghe een register aan het hoeyken van der ghilde van Maria van Rusele De bedevaart der Brugsche Mariaver eerders vond plaats den Zondag en Maan dag der kermis van Ruiselede (Zondag na 0. L. Vr. Hemelvaartdag). De Brugsche gilde is waarschijnlijk met den Geuzentijd 1578? onder gebleven. Er is dus reden, om te veronderstellen dat op die feestelijke dagen, de kerk van Ruiselede door eene menigte bedevaar ders bezocht werd. Ook mocht later, anno 1662, pastoor Fransens schrijven Al soo men uut de overgheblevene beschee den ende notitien berustende terarchieve van de kereke van Ruiselede ende andere teeekenen heeft bevonden datter in de selve kereke van over omtrent twee hon derd jaeren ofte bedt groote devotie ende toeloop is geweest... totten dienst ende bedevaert van de H. Maget ende Moeder Godts Maria in wiens eere de voorseide kereke eerstmael is ghesticht ende opge baudt ende alwaer hier te vooren veel schoone miraculen zijn gebeurt... Het is nog niet klaar uitgemaakt, hoe en wanneer deze vereering tot O. L. Vr. zich heeft afgezet in den vorm eener vereering van de smartenrijke Moeder of 0. L. Vr. der zeven Weeën daarover straks een woord. De bovenaangehaalde woorden van pastoor Fransens zijn getrokken uit eenen omzendbrief van dezen pastoor an de borghers ende inwoonders van Ruiselede ende omligghende gemeente(n)Met deze omzendbrief, die denkelijk in den nazomer van 1662 werd opgesteld, be doelde pastoor Fransens het herinrichten der confrérie van 't H. Kruiste Ruiselede. Ook dit broederschap moet vroeger eenen grooten glans uitgespreid hebben. Eene rijke gift van landgoederen, in 1518 of 1519, miek het den geestelijken moge lijk wekelijks achttien missen te celebree- ren aan het altaar der H. Kruiskapel en dagelijks in het koor de zeven getijden te zingen, zooals in de kathedrale en colle giale kerken van groote steden geschied de. Deze laatste bijzonderheid doet gissen dat tijdens de zestiende eeuw, nevens den prochiepaepe verscheidene gees telijken van de inkomsten der kerk van Ruiselede leefden de fundatie spreekt immers van vijf capellanen, eenen scho laster en eenen koster. Ook was, volgens pastoor Fransens, de kapel van het H. Kruis tijdens de zes tiende eeuw ten eerlixsten verchiert ende voorsien van veele weerdighe re- liquien Ai deze luister verzwond met den Geu zentijd. Armoede, pest en ziekte kwamen over de streek neer. Pastoor Fransens, nadat hij, in de jaren 1650 het westelijk gedeelte der kerk hersteld had, dacht eraan de gilde van het H. Kruis uit haren sluimer weêr op te wekken. Daar de reli kwieën en kostbaarheden, die vroeger aan de H. Kruiskapel toebehoord hadden, door de roofzuchtige Geuzen waren weg gebracht, vroeg hij een relikwie aan den E. H. Philippus Blijleve, kannnnikvan St Baats te Gent, die een deel der kruis- 'eiikwie uit de kerk van Eine gekregen W Op 25 November 1662 bracht pas- !°or Fransens deze relikwie van Gent naar Ruiselede en op St Andriesdag werd ze, in een silveren cruys met een ver gulde radie ro.ntom in de kerk van Ruiselede verheven en de oude H. Kruis- gilde plechtig heringericht. De rampen, die op onze streek wogen, ten gevolge der herhaaldelijke invallen van de legers van Lodewijk XIV, kunnen er het hunne toe bijgebracht hebben, om den devoten zin onzer voorouders op zulke devoties als de vereering van het H. Kruis en de smarten der Moeder Gods te keeren. Zoo laat het zich uitleggen, dat in de zeventiende eeuw de vereering tot O. L. Vr. van Ruiselede meer en meer den vorm aannam van een vereering der smarten van O.L.Vr.Aldus gewijzigd be stond de vereering reeds in 1625,als wan neer Mgr Triest, op aanvraag van pastoor Bultynck, eenen aflaat verleende aan al- wie zou bidden voor iedere sta'ie van den Ommegang ter eere der VII Weeën. Ten andere, in geest en gemoed der geloovigen kunnen de aandacht tot het lijden Christi en die tot het lijden zijner Moeder best in eene affectie vereenigd zijn geweestzoo schonken in Novem ber 1762, bij uiterste wilsbeschikking, Jacques Steyaert en zijne huisvrouw Ma rie Gryp eene gift bestemd tot het maken van eenen standaard ter eere van O. L. Vr. van 7 Weeën en van het H. Kruis, wat wel bewijst, dat zij geene scherpe lijn trokken tusschen de twee voorwerpen van vereering. Omtrent dien zelfden tijd in 1730 zouden de kapellekens van den Ommegang, in 1625 gebouwd, her steld zijn geweest. Een andere omstandigheid kan gehol pen hebben om de vereering tot de 7 Weeën te Ruiselede levendiger te maken, n.l. het ontstaan eener congregatie van kloosterzusters. A. IMPE. Uit De Toerist 1 Juli 1928. Lyon heeft een slachthuis gebouwd, het volmaakste en grootste van Europa, 't is eene parochie groot en ook een uitgestrekt sport- en coursenplein aange legd. Alzoo en nog voor andere redens heeft de stad zich in groote schulden ge stoken en dit alles onder het bestuur van Herriot, socialistischen burgemeester. Het center van de oude Romeinsche ne derzetting, met paleizen, tribunaal en ge vangenissen was de Forum-vetere, oude openbare plaats op een heuvel gele gen en is geworden Four-vière. Daar vindt men het gevang van St Pottin, waarvan hooger melding en de tegen woordige Maria-kerk. De bouwtrant dezer kerk is eigenaardig en iets nieuws, beko men met gothieke, romaansche, classieke en moderne elementen. De versiering is overprachtig, met marmer en masiefwerk, maar nog onvoltooid. Daar het zondag was in de Meimaand en vóóravond van het feest O. L. Vrouw van Pourvière had ten 5 ure een eigenaardige ceremonie plaats, bestaande hoofdzakelijk in het zingen der litanie van O. L. Vrouw, een dertigtal kinderen, gekleed als mis- dieners, zongen de hooge partijen van een vierstemmig choor alsook een ser moen en de zegen met het Hoogweerdige. Te middernacht stoomde de bedevaart weg en kwam in tijds te Marseille toe, Maandag morgen 5 Mei, ten 6 u. 45. Met autos ging men aanstonds tot boven op op den heuvel van Notre Dame de la Garde De christene reizigers, vóór zich op zee te begeven, doen hier een bede vaart. Het O. L. Vrouw-beeld in verguld koper, en dat kan gezien zijn van in de haven en in volle zee, is zoo groot, dat de toren der kerk waarboven het prijkt, ge lijkt aan een gewoon voetstuk. Al de priesters lazen er mis, alsook Mgr Van Roey, Kardinaal van Mechelen, Mgr Rasneur, bisschop van Doornijk en Mgr Coppieters, bisschop van Gent. De bedevaart van de Bonne Presse uit Parijs was er ook aanwezig, onder ge leide van een Kardinaal. In de voornoen autorit langs de blauwe Middelandschezee, het coursenplein waar jockeys zich oefenden, de Prado laan zeer lang en omzoomd met 6 lijnen over- groote platanaboomen de Cannabière- laan en de nieuwe cathedraal. Deze staat langs de zee en werd gebouwd onder aartsbisschop de Mazenod, stichter der paters Oblaten, waarvan een noviciaat bestaat in Nieuwenhove onder Ware- ghem en een klooster in De Panne, bij Veurne. Met den 4 ure nanoen was alleman aan boord van het schip La Marsa 11 en ten 5 ure stipt, stak men in zee, ondef, het zingen van het lied derH. Hertenbonden. Vóór ons was eenige minuten vroeger het schip Mustapha in zee gestoken, met aan boord 400 passagiers, waaronder Mgr Coppieters van Gent, Mgr Kerkfcofs van Luik, Mgr Lamy, abt van Tongerloo en 140 congressisten. Bij hun afvaren zongen de bedevaarders den Ave Maris Stella, Gegroet Sterre der Zee. De overvaart op de Middelandschezee duurde twee nachten en een dag, dus 36 uren. Die overvaart was een waar ideaal; niet meer beweging dan op Dickebusch vijverhet water hemelsblauw de warm te geheel matig, 22°wat nogthans niet belette, dat eenige bedevaarders rood uitsloegen, alsgekookte kreeften, hetgeen veroorzaakt was door het beschijnen der zonne en zonderling door de weerkaat sing van 't water. In den voornoen, Dins dag, ten 9 Vt ure werd op het dek eene mis gecelebreerd met drie priesters, het geen de matrozen noemen eene mis met drie masten en buiten de bedevaarders die de misgebeden zongen, waren de kapitein, officieren en matrozen, niet van dienst, aanwezig. Daar de ontscheping te Tunis zoude zeer vroeg geschitden, begonnen de mis sen Woensdag met middernacht, in de salons van eerste en tweede klas. Ten vier ure was er ontbijt en ten 6 ure ont scheping Tunis is niet gelegen aan zee, maar 10 km. van daar, aan het uiteinde van een uitgestrekt en ondiep zoutmeer. Te midden dat meer heeft men, van aan zee tot aan stad, een wijde vaart gegra ven, genoemd la Goulette, en op een van zijne dijken of oevers loopt de elecfrieke tram Tunis-Carthago. Carthago ligt langs de zee, aan den ingang van de Goulette, maar zonder haven Bij het aankomen vaart men Carthago voorbij en met den tram moet men daarna op zijnen weg terugkeeren. Daar de Middelandsche zee geen ebbe en vloed heeft, d. i. hoog en laag water, zijn de kaaien van de havens maar één voet boven den waterspiegel en ons scheep legde aan nevens een zweedsch toeristenschip, oude jacht van Keizer Willem, rampzaliger memorie. De warmte is nu hier geheel goed en verdraagzaam. Het gebruik van hoofd sluier of van eenen zonnescherm is fel aan te bevelen. De hooitijd is op zijn einde en haver,koorn,gerst aan het rijpen. De Kardinaal legaat is gisteren aange komen, met een schip door den Paus zeiven gehuurd, dit om noch Frankrijk noch Italië te misdoen, die alle twee den legaat per oorlogschip begeerden te ver voeren en varende onder pausiijke vlag. Bij het aankomen der bedevaarders, die logeeren in La Marsa, bij Carthago, was aan de statie om ze te verwelkomen en een handje bij te steken in het herber gen van eenieder, Eerweerde Heer Jo seph Mattelaer, van Yper, die met St Pieters dag priester gewijd wordt en in Juii-maand zijne plechtige eeremis cele- breeren zal in St Pieters kerk, binnen Yper. Woensdag, 7 Mei, geschiedde de ope ning van 't Congres, op het voorplein der kathedraal te Tunis. Op den stoep was een sierlijk altaar opgericht en er vóór eene groote langwerpig-vierkantige om- heiming voorbehouden. Deze omheining was omzoomd door twee reken soldaten, ééne reek zwarten en ééne reek blanken. Het overige van de markt en de aanpa lende straten stonden zwart van 't volk, ook niet-katholieken, zooals protestanten, joden, Mahomedanen. Kwam eerst aan de Fransche Resident deze die in na me van Frankrijk zijn beschermingsrol over Tunisieen zijnen Bey uitoefent en de menigvuldige weerdigheidbeklee- ders, zoo geestelijke als wereldlijke. Iedereen nam plaats waar het hem door de bestuurders van den Protocole aange wezen werd. Alswanneer de Kardinaal Legaat verscheen, gevolgd door zeven Kardinalen en menigvuldige Bisschoppen de Resident ging Hem te gemoetom Hem namens het landbestuur welkom te hee- ten. Dit geschiedde onder het spelen van krijgsmuziek en oorverdoovend gejuich. Als nu de Kardinalen en Bisschoppen plaatsgenomen hadden, werd, in het la- tijn en in 't Fransch, de Pauselijke Bulle gelezen, waardoor de Paus het Congres open verklaarde en verhoopte dat het menigvuldige vruchten dragen zou, even als de 29 vóórige wereldcongressen, die gehouden werden in Europa, Azia, Ame rika en Australië. Volgde de redevoering van Mgr Heylen, Bisschop van Namen, en sêdert meer dan 25 jaar voorzitter van het bestendig bestuur dier congressen. Alles sloot met een plechtig lof. Een der twee muzieken,die deze plech tigheid opluisterden was een krijgsmuziek uit het eiland Malta, gezonden door de Engelschen. Er waren in stad 900 Amerikanen, die voor hunnen overvaart 550 of 750 dol- lards betaald hadden, d. i. ongeveer 20 of 27 duizend frank. Eenige jonge geestelijken waren den verleden Dinsdag binnen gegaan in eene moskee of Mahomedaanschen tempel Dat is ongeoorloofd dat verwekte eenen opstoot onder het volk zij werden let terlijk er buiten gestampt en moesten naar het hospitaal overgebracht worden. Daar in Carthago, weinig woonsten be staan, alles immers sedert eeuwen ligt in puinen, moeten veel vreemdelingen geherbergd worden in Tunis, op de sche pen die ze brachten, in omliggende dor pen en steden en onder tenten. Zeven, acht honderd tenten, tweevoudig van zeil en waarin vier bedden staan, werden op- geslegen, bijzonderlijk in de bezittingen van het weezengesticht der Moniketten, zusters van de H. Monica en gele gen bij de plaats waar deze Heilige den nacht in het gebed overbracht, den nacht dat haar zoon Augustinus dieveling Car thago verliet, om te gaan naar Rome en Milanen, waar hij zich bekeerde. Al die tenten werden opzettelijk gemaakt voor het congres en doen denken aan een leger uit de middeleeuwen. Donderdag ten 10 ure plechtige hoog mis in de hoofdkerk van Carthago, ge zongen door Mgr den Bisschop van Char- tres... in tegenwoordigheid van Kardina len, Bisschoppen, Prelaten en van eene schare volk, die geheel de kerke tot in hare verste hoeken vervulde, alsook al hare uitgestrekte hoogzalen. Donderdag achternoen feest der kinde ren, kruistochters, die 's morgens com municeerden en die in de puinen van den Romeinschcn schouwburg pahnen aan boden aan den pauslijken Legaat. Daarna een Lof in open lucht op dezelfde plaats. Donderdag nacht van 10 tot 12 ure, aanbidding der mannen in de kathedralen van Tunis en van Carthago, gevolgd door eene middernachtmis. DE MEENING VAN DEN PAUS De rechten en de plichten van de Vaders en van de Moeders Het Katholiek Nationaal Verbond van Frankrijk heeft den Paus als hulde een werk aangeboden, dat uitgegegeven werd als protest tegen de ontwerpen van het monopolie van het onderwijs, dat de Fransche antiklerikalen zoeken te verwe zenlijken met hun fameuze eenige school. In naam van den H. Vader, heeft Mgr Pacelli, Staatssekretaris, aan generaal de Castelnau, voorzitter van het Nationaal Verbond, in dato van 21 Maart een brief gezonden, dewelke Woensdag openbaar werd gemaakt en waarin onder meer ge zegd wordt De rechten en de plichten van de vadersen de moeders vloeien onmiddellijk voort uit de verantwoordelijkheid waar mee God zelf hen bekleedt door hen deel achtig te maken aan zijn scheppings kracht om het leven aan hun kinderen mee te deelen. Die rechten en die plichten zijn zoo heilig, dat de Kerk, alhoewel ge last met de zending der hoogste zedelijke draagwijdte, zich geenszins verminderd acht door ze te erkennen en zelfs oordee t niets te mogen verwaarloozen om ze te bevestigen en te verdedigen, 't Is met de familie te helpen en niet, door zich in hare plaats te stellen, dat de Staat de prachtige taak vervult welke hem toe komt om in zijn eigen sfeer mee te wer ken aan de vorming der nieuwe geslach ten. Opeen andere manier handelen, zou niet alleen uitloopen op het dooreenwer pen van de hoofdprinciepen, maar het zou den bijval belemmererr van edelmoe dige doeleinden, bestemd om aan de volkskinderen den toegang te vergemak kelijken tot de beroepen welke best over eenstemmen met hunne zedelijke en ver standelijke vermogens. STAD YPER. der wordt op ZATERDAG 31 MEI Wie zegt er datelkegodsdienst goed is? j Degenen, die er zelf geen enkel, zelfs niet den Katholieken godsdienst naleven. Wie zegt er dat de godsdienst maar Op Donderdag, Vrijdag en Zaterdag heeft de grootsche plechtigheid plaats gehad van het XXXC Eucharistisch Con gres. Beurtelings al twee jaren worden in alle landen en werelddeelen die gods dienstige zittingen gehouden die de [we reld door doet kennen, vieren en veree ren, de wonderbaarste gifte van Gods goedheid het Allerheiligste Sacrament des Altaars. Dat is de machtigste daad van Geloofs onderricht die in de wereld gepleegd wordt. Geen volk meer, schier geen mensch meer, die van dat H. Sacrament niet weet, en hoe weinig ook hij moge geleerd zijn,zulke prachtige betoogingen, eenigin de wereld, moeten hem treffen. Alle Katholiek vindt er zijn vreugde en fierheid in, alle rechtschapen ziel ont vangt er den indruk van,die doet peizen... zelfs alle ongeloovigen moeten er van geslegen zijn. Karthago is de Hoofdstad van Noord- Afrika. Over tijd was zij de geduchte en diep gevreesde tegenstreefster van Rome. Met waar gevaar heeft ze Rome bedreigd toen de acht-en-twintigjarige Annibal er beleg rond lei. Rome had dan hare red ding te danken aan de slimmigheid van een Roomsche Veldheer Serpion die legers vergaderde, Karthago ging aan vallen en alzoo Annibal drong het beleg op te breken om naar Afrika ter verdedi ging te snellen. Vroeger bloeide in Noord-Afrika de Katholieke Godsdienst die er vele Bis schoppen (telde. Daar onder staken uit de H. Cyprianus de groote Geloofsverde diger en de kloekmoedige martelaar, en vooral den Heiligen Augustinus, de fijnste geest misschien van de wereld en de sterkste bestrijder van de ketterij. Die godsdienst is vervallen deels door den oorlog der Romeinen, dan door de Ket terijen der Arianen en voor al door de woeste overrompelingen, de sleep- en vuurtochten der Araben, waarvan gezeid wierd waar de Araab voorbij getrokken i$f daar groeit geen gras meer. Karthago en de omliggende steden Tunis en Utiga wierden ten gronde ver brand,' 17 dagenlang en geheel de streek geschoren. 't Is in de stad of beter in die streek dat hét XXX?' Eucharistisch Congres zijrre zitting houdt. 't Is t'hopen dat uit die streek een nieuw1 Katholiek leven zal opfladderen, die ganseh Atrika door zal stralen. Daaruit zijn reeds gekomen de Witte Paters die in Tanganika zulke bloeiende zendingen heeft en Inlandsche Priesters. Bij zijne aankomst op Afrikaanschen grond, wierd de Pauselijke Afgezant, die het Congres moet vóórzitten Kardinaal Lepicier, schitterend onthaald door al wat Tunis van gezaghebbende mannen en generaals bevat, aan wier hoofd de ver- j tegenwoordiger en afgezant van den Bey van Tunis stond. Het muziek van het '4C Jagers speelde de Marseillaise en het Beylied en de troepen vormden de haag. De afgezant was omringd van 6 Kar dinalen, een honderdtal Bisschoppen en Klooster Abbé. Op het Congres waren meer dan 2000 personen tegenwoordig en de zittingen wierden gevolgd door meer dan 20.009 Katholieken van alle streken en gewesten der Katholieken. Dat Congres heeft den schitter niet van Chicago, maar als men nagaat dat die streek heel verwoest en schier ont- volkt is, dat er weinig hotels zijn die kunnen menschen ontvangen, dat het goed is voor kinderen Degenen, die geen kinderen willen hebben of maar een of twee. Wie zegt er dat de geloovige christenen niet beter zijn dan degenen die naar geen kerk gaan Degenen, die zelf niet deugen. Wie zegt dat er slechte priesters zijn Degenen die dagelijks slechte ga zetten lezen en zelf geen enkelen priester van nabij kennen. Wie zegt er dat de Kerk rijk is Degenen, die nooit iets aan iemand en aan de Kerk nooit een cent geven. Wie zegt er dat de diensten in de kerk te lang duren Degenen, die er bijna nooit een voet in zetten. Wie zegt er dat de Kerk onverdraag zaam is? Degenen, die meestal niet dulden dat iemand een andere meening ophoudt dan de hunne. Wie zegt er dat het al bijgeloof is in de Kerk Degenen, die veel houden van peerdijzers, mascotte, nr 13, enz... en die tusschen donkeren en klaren naar de kaartlegster loopen. Wie zegt er dat het al geen kwaad is wat de Kerk zegt Degenen, die dat kwaad bedrijven en zich alzoo zoeken wit te wasschen. Wie zegt er dat er geen hel bestaat Degenen, die vreezen erin te geraken.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1930 | | pagina 1